Η Κριτική Άποψη του Schelling στην Έννοια του Κακού του Leibniz

PDF (ελληνικά)
Опубликован: Mar 16, 2018
DOI: https://doi.org/10.12681/conatus.15964
Veroniki Petrou
Πανεπιστήμιο Πατρών
https://orcid.org/0000-0003-2411-1728
Аннотация

Η αποσαφήνιση της έννοιας του κακού συνιστά ένα διαχρονικό ζήτημα της φιλοσοφικής διερεύνησης. Δύο κομβικούς σταθμούς σε αυτή την πορεία αποτελούν το έργο της Θεοδικίας του Leibniz και το έργο για την ανθρώπινη ελευθερία του Schelling. Με σκοπό την αποκατάσταση της θεϊκής τελειότητας, έναντι μίας ενδεχομενικής κρίσης στην ηθική βάση της εποχής, ο Leibniz εισάγει το ελλειπτικό κακό, η αρχή του οποίου εμπεριέχεται στην ανθρώπινη νόηση. Ο Θεός εκλαμβάνεται ως δημιουργός του Καλύτερου Δυνατού Κόσμου, όπου το καλό μεγιστοποιείται στο πλέγμα των νόμων της απλότητας και της πληρότητας. εξάλλου, δεν συγχρωτίζεται με το κακό, παρά μόνο όσον αφορά τη γένεσή του. Το κακό μετατοπίζεται στην ανθρώπινη φύση, κυρίως λόγω της αδυναμίας της να στρέφεται προς τη θεϊκή.

Το έργο του Schelling θα ασκήσει κριτική στις θέσεις της Θεοδικίας, αναδεικνύοντας την αντιφατική συσχέτιση της αισθητής παρουσίας του κακού με τη στέρηση της πραγματικότητάς του. Ο Schelling αντιπαρατάσσει την έντονη θετικότητα, όπως και πνευματικότητα, του κακού στη δραστικότητά του εντός του συμπαντικού γίγνεσθαι. Εκ παραλλήλου, αμφισβητεί τη θεϊκή επιλογή του μοναδικού καλύτερου κόσμου, εν μέσω της ακολουθίας των απείρων κενών δυνατοτήτων. Στον Θεό της αδιάλειπτης αυτοπραγμάτωσης συναρτάται το ανθρώπινο ον του βουλητικού δυναμικού και της ιδιαίτερης αλληλεπίδρασής του με τη φύση. Επί τη βάσει της ορισμένης συνάρτησης, καταδεικνύεται η οντολογική ομοιογένεια του κακού με το καλό, ενόσω η μεταξύ τους διαφοροποίηση επαφίεται στη δυνατότητα του ανθρώπου να ανατρέπει τις δυναμοκρατικές ισορροπίες και να αποδιαρθρώνει την ολότητα. Πρόκειται για δυνατότητα αποκλειστική της ανθρώπινης φύσης, κυρίως εντοπιζόμενη στην τάση της εαυτότητάς της προς επικράτηση.

Στο παρόν άρθρο επιχειρείται η παρουσίαση των αποκλίσεων, αλλά και των πιθανών προσεγγίσεων, αμφότερων φιλοσοφικών θέσεων συναρτήσει της έννοιας του κακού. Το εγχείρημα πραγματοποιείται υπό το πρίσμα ενός υποθετικού διαλόγου, ο οποίος κατ' ουσίαν βασίζεται στην κριτική που ασκεί ο Schelling στα θεμελιώδη επιχειρήματα της Θεοδικίας του Leibniz.
Article Details
  • Раздел
  • Articles
Лицензия Creative Commons

Это произведение доступно по лицензии Creative Commons «Attribution-NonCommercial» («Атрибуция — Некоммерческое использование») 4.0 Всемирная.

Authors who publish with this journal agree to the following terms:

Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution Non-Commercial International License (CC BY-NC 4.0) that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.

Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g. post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.

Authors are permitted and encouraged to post their work online (preferably in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work.

Скачивания
Данные скачивания пока недоступны.
Библиографические ссылки
Atramenta, Voltaire. “Poème sur le Désastre de Lisbonne ou Examen de cet Axiome: Tout Est Bien.” Last modified November 17, 2017. http://www.atramenta.net/lire/poeme-sur-le-desastre-de-lisbonne/28616/1#oeuvre_page.
Deleuze, Gilles. The Fold: Leibniz and the Baroque. Translated by Nikos Iliadis. Athens: Plethron, 2006.
Dostoevsy, Fyodor Michajlovic. Crime and Punishment. Translated by Sotiris Patatzis. Athens: Grammata, 1982.
Goudeli, Kyriaki. “The Potencies of Beauty: Schelling on the Question of Nature and Art.” Comparative and Continental Philosophy 4, no. 2 (2012): 253-263.
Heidegger, Martin. Schelling's Treatise on the Essence of Human Freedom. Translated by Joan Stambaugh. Athens, Ohio & London: Ohio University Press, 1985.
Horkheimer, Max, and Theodor Adorno. The Dialectic of Enlightenment ‒ Philosophical Fragments. Edited by Gunzelin Schmid Noerr. Translated by Edmund Jephcott. California: Stanford University Press, 2002.
Hume, David. Dialogues Concerning Natural Religion and Other Writings. Edited by Dorothy Coleman. New York: Cambridge University Press, 2007.
Jolley, Nicholas. Leibniz. London: Routledge, 2005.
Kremer, Elmar J. “Leibniz and the ‘Disciples of Saint Augustine’ on the Fate of Infants Who Die Unbaptized.” In The Problem of Evil in Early Modern Philosophy, edited by Elmar J. Kremer, and Michael J. Latzer. Toronto, Buffalo & London: University of Toronto Press, 2001.
Leibniz, Gottfried Wilhelm. Essais de Théodicée sur la Bonté de Dieu, la Liberté de l'Homme et l'Origine du Mal. Paris: Flammarion, 1969.
Leibniz, Gottfried Wilhelm. Monadology. Translated by Stefanos Lazaridis. Edited with an introduction by Dionisios Anapolitanos. Thessaloniki: Iperion, 1997.
Russell, Bertrand. A Critical Exposition of the Philosophy of Leibniz. London & New York: Routledge, 1996.
Schelling, Friedrich Wilhelm Joseph. Philosophische Untersuchungen über das Wesen der Menschlichen Freiheit und die Damit Zusammenhängenden Gegenstände. Frankfurt am Main: Suhrkamp, 1988.
Schelling, Friedrich Wilhelm Joseph. System of Transcendental Idealism. Translated by Peter Heath. Charlottesville: University of Virginia Press, 1978.
Schweizer, Bernard. Hating God: The Untold Story of Misotheism. Oxford & New York: Oxford University Press, 2010.
Sleigh, Robert C. Jr. “Remarks on Leibniz's Treatment of the Problem of Evil.” Ιn The Problem of Evil in Early Modern Philosophy, edited by Elmar J. Kremer, and Michael J. Latzer. Toronto, Buffalo & London: University of Toronto Press, 2001.
Thomas, William. The Finitudes of God ‒ Notes on Schelling's Handwritten Remains. New York: Writers Club Press, 2002.
Tilliette, Xavier. Schelling Une Philosophie En Devenir ‒ I Le Système Vivant. Paris: Librairie Philosophique, 1992.
Wirth, Jason. The Conspiracy of Life ‒ Meditations on Schelling and His Time. New York: State University of New York Press, 2003.