Έμφυλη κατηγοριοποίηση, δικαστική ερμηνεία και επαναπροσδιορισμός φύλου στο ελληνικό νομικό πλαίσιο

PDF (ελληνικά)
Published: Nov 15, 2017
DOI: https://doi.org/10.12681/awpel.14419
Ρούσσα Κασαπίδου
Manchester Metropolitan University
Abstract

This article examines the premises of gendered categorization and gender reassignment within the Greek legal context as they have evolved throughout the 20th century reaching to the current day. An attempt is made to understand “category” as a notion of historical as well as political content as opposed to its earlier uniform pseudoobjective view. Gendered categorization within the law is then connected with the power invested in the judicial interpretations of legal texts (and legal silences) in cases of contested gender legal recognition. Interpretation is analyzed as an instance of power, a mode of safeguarding (through naturalizing) the status quo of gender categories in the law. Finally, the last part of the article catches up with the latest legal developments on the issue of gender legal recognition in Greece up to late 2016.

Article Details
  • Section
  • Articles
Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

Authors who publish with this journal agree to the following terms:

Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution licence that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.

Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g. post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.

Authors are permitted and encouraged to post their work online (preferably in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work (See The Effect of Open Access).

Downloads
Download data is not yet available.
References
Βιβλιογραφία
Ξενόγλωσση
Barclay S., Bernstein, M. & Marshall, A. M. 2009. “The challenge of law: Sexual orientation, gender identity, and social movements.” Στο S.
Barclay, M. Bernstein & A. M. Marshall (επιμ.), LGBT Activists Confront the Law. Νέα Υόρκη & Λονδίνο: New York University Press, 1-17.
Canakis, C. υπό έκδοση. “Categorization and indexicality.” Στο K. Hall & R. Barrett (επιμ.), The Oxford Handbook of Language and Sexuality. Οξφόρδη: Oxford University Press.
Currah, P. & Moore, L. J. 2009. “We won't know who you are: Contesting sex designation in New York City birth certificates.” Hypatia 24(3): 113-135.
Currah, P. 2009. “The transgender rights imaginary.” Στο M. Albertson Fineman, J. E. Jackson & A. P. Romero (επιμ.), Feminist and Queer Legal Theory: Intimate Encounters, Uncomfortable Conversations. Λονδίνο: Ashgate, 245-258.
Fausto-Sterling, A. 1992. Myths of Gender. Νέα Υόρκη: Basic Books.
Foucault, M. 1978 [1967]. The History of Sexuality. Volume I: An Introduction. Νέα Υόρκη: Pantheon Books.
Foucault, M. 2007. Security, Territory, Population: Lectures at the College de France 1977-1978. Palgrave Macmillan.
Lakoff, G. 1987. Women, Fire and Dangerous Things: What Categories Reveal about the Mind. Σικάγο & Λονδίνο: The University of Chicago Press.
Loizidou, E. 2007. Judith Butler: Ethics, Law, Politics. London: Routledge.
Prosser, J. 1998. Second Skins: The Body Narratives of Transsexuality. Νέα Υόρκη: Columbia University Press.
Sacks, H. 1992. Lectures on Conversation. Επιμ. G. Jefferson. Οξφόρδη: Blackwell.
Scott, J. C. 1998. Seeing Like a State. Νιου Χέιβεν & Λονδίνο: Yale University Press.
Spade, D. 2008. “Documenting Gender.” Hastings Law Journal 59(4): 731-841.
Spade, D. 2015 [2009]. Normal life: Administrative Violence, Critical Trans Politics, and the Limits of Law. Ντάραμ & Λονδίνο: Duke University Press.
Taylor, J. R. 2003. Linguistic Categorization. 3η έκδοση. Οξφόρδη & Νέα Υόρκη: Oxford University Press.
Thomas, J. 1995. Meaning in Interaction: An Introduction to Pragmatics. Λονδίνο: Longman.
West, C. & Zimmerman, D. H. 1991. “Doing gender.” Στο J. Lorber & S. A. Farrell (επιμ.), The Social Construction of Gender. Thousand Oaks, CA: Sage, 13-37.
Whittle, S. & Turner L. 2007. “Sex changes’?: Paradigm shifts in ‘sex’ and ‘gender’ following the Gender Recognition Act.” Sociological Research Online 12(1) http://www.socresonline.org.uk/12/1/whittle.html
Ελληνόγλωσση
Αθανασίου, Α. 2007. Ζωή στο όριο: Δοκίμια για το σώμα, το φύλο και τη βιοπολιτική. Αθήνα: Εκκρεμές.
Austin, J. L. 2003 [1962]. Πώς να κάνουμε πράγματα με τις λέξεις. Μτφρ. Αλ. Μπίστης, επιμ. Χ. Χρόνης. Αθήνα: Εστία.
Βαθρακοκοίλης, Β. 1996. Κώδικας πολιτικής δικονομίας: Ερμηνευτική – νομολογιακή ανάλυση. Τόμος Δ΄, 506.
Bolin, A. 2006 [1994]. «Διάβαση και διεμφυλικότητα: Από-άνδρες-γυναίκες διαφυλικοί, διχοτομία και πολυμορφία.» Στο Γιαννακόπουλος Κ. (επιμ.), Σεξουαλικότητα: Θεωρίες και πολιτικές της ανθρωπολογίας. Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 259-316.
Butler, J. 2008 [1993]. Σώματα με σημασία: Οριοθετήσεις του «φύλου» στο λόγο. Αθήνα: Εκδόσεις Εκκρεμές.
Γαλανού, Μ. 2014. Ταυτότητα και έκφραση φύλου: Ορολογία, διακρίσεις, στερεότυπα και μύθοι. Αθήνα: Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών.
Δημητρακόπουλος, Ν. 1912. Νομικαί ενασχολήσεις. Τόμος Δεύτερος. Αθήνα: Τυπογραφείον Εστία.
Ιακώβου, Δ. 1987. «Το επιτρεπτόν της δι’ επεμβάσεως αλλαγής φύλου και αι συνέπειαι ταύτης.» Ποινικά Χρονικά ΑΖ: 479-480.
Κανάκης, Κ. 2007. Εισαγωγή στην πραγματολογία: Γνωστικές και κοινωνικές όψεις της γλωσσικής χρήσης. Αθήνα: Εικοστός Πρώτος.
Καραβοκύρης, Γ. 2013. «Κυριαρχία και ερμηνεία: Αναζητώντας τον ‘κυρίαρχο λαό’.» Στο Χ. Παπαχαραλάμπους & Χ. Παπαστυλιανός (επιμ.), Κυριαρχία, ετερότητα, δικαιώματα. Αθήνα: Εκδόσεις Ευρασία, 21-90.
Καράμπελας, Λ. 1988. «Ο χειρούργος στο δικαστήριο.» Αρχείο Νομολογίας ΛΘ: 487-492.
Κραβαρίτου, Γ. 1996. Φύλο και δίκαιο: Η προβληματική της βαρύτητας των νομικών ρυθμίσεων στις έμφυλες κοινωνικές σχέσεις. Αθήνα: Παπαζήσης.
Μακρή-Τσιλιπάκου, Μ. 2010. «Η ‘γυναικεία γλώσσα’ και η γλώσσα των γυναικών.» Στο Β. Καντσά, Β. Μουτάφη & Ε. Παπαταξιάρχης (επιμ.), Φύλο και κοινωνικές επιστήμες στη σύγχρονη Ελλάδα. Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 119-146.
Μακρή-Τσιλιπάκου, Μ. 2014. «Πρακτικές κοινωνι(ογλωσσι)κής κατηγοριοποίησης: Κατηγορίες μέλους.» Στο G. Kotzoglou, K. Nikolou, E. Karantzola, K. Frantzi, I. Galantomos, M. Georgalidou, V. Kourti-Kazoullis, Ch. Papadopoulou & E. Vlachou (επιμ.), Selected papers of the 11th international conference of Greek linguistics. Rhodes, University of the Aegean, 19-45.
Παναρέτου, Ε. 2009. Νομικός λόγος: Γλώσσα και δομή των νόμων. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση.
Σκιαδάς, Ε. 2005. Ληξιαρχείο Αθηνών (1836-2006): Ιστορικά στοιχεία και σωζόμενα αρχεία. Αθήνα: Αναπτυξιακή Εταιρεία Δήμου Αθηναίων.
Σόντης, Ι. 1952. «Ερμηνεία άρθρου 34.» Στο Π. Πουλίτσα, Ι. Σακκέτα & Η. Κυριακοπούλου (επιμ.), Ερμηνεία του αστικού κώδικος. Τόμος Ι: Γενικαί αρχαί, ημιτόμος Α΄, τ. Γ΄. Αθήνα: Ελληνική Εκδοτική Εταιρεία.
Στάμου Α. Γ. & Δημοπούλου Α. Δ. 2015. «Κοινωνιογλωσσικές αναπαραστάσεις της κατασκευής του φύλου στον τηλεοπτικό λόγο: Η περίπτωση της σειράς Εργαζόμενη γυναίκα.» Γλωσσολογία/Glossologia 23: 23-44.
Τούσης, Α. 1962. Γενικαί αρχαί του αστικού δικαίου. Αθήνα: Αφοί Σάκκουλα.
Foucault, M. 2010 [1999]. Οι μη κανονικοί: Παραδόσεις στο κολέγιο της Γαλλίας, 1974-1975. Αθήνα: Εστία Ιδεών.
Ελληνική Νομοθεσία
Ν. 2430 της 29ης Ιουνίου 1920 (ΦΕΚ/156 Α/14-7-1920,) «Περί των ληξιαρχικών πράξεων».
Β.Δ. της 20ής Οκτωβρίου 1836 (ΦΕΚ 59/28-10-1836) «Περί Ληξιαρχικών Βιβλίων».
N. 344/1976 (ΦΕΚ/143 Α'/11-6-1976) «Περί ληξιαρχικών πράξεων».
Ν. 2503/1997 (ΦΕΚ 107/30-5-1997) «Διοίκηση, οργάνωση, στελέχωση της Περιφέρειας, ρύθμιση θεμάτων για την τοπική αυτοδιοίκηση και άλλες διατάξεις».
Ελληνική Νομολογία
Απόφαση του Πρωτοβάθμιου Δικαστηρίου του Καντονίου Neuchâtel (2-7-1945), Θέμις ΝΖ΄/1946: 406.
Απόφαση 483/1946 Πρωτοδικείου Σερρών, Θέμις ΝΗ΄/1946: 27.
Απόφαση 68/1972 του Μονομελούς Πρωτοδικείου Δράμας, Νομικό Βήμα 20: 1084.
Απόφαση 6843/2007 Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών.
Απόφαση 400/1986 Διαρκούς Στρατοδικείου Αθηνών, Νομολογία ΛΣΤ΄: 952.
Απόφαση 418/2016 Ειρηνοδικείου Αθηνών.