Influences and interpretations of Byzantine history and culture in the literary work of the Modern Greek writer Nikos Gabriel Pentzikis


Published: Nov 11, 2019
Keywords:
Byzantium Thessaloniki History Byzantine Literature Modern Literature Culture
Anastasia D. VAKALOUDI
Abstract

Επιρροές και Ερμηνείε ς της Βυζαντινής Ιστ ορίας και του Βυζαντινού Πολιτισμού στο Εργο του Σύγχρονου Έλληνα Λογοτέχνη Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη
Ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και ανήκει στη λεγόμενη «σχολή της Θεσσαλονίκης» και στη γενιά της δεκαετίας του 1930. Ο Πεντζίκης, στο έργο του, επιθυμεί να αναδείξει το διαχρονικό μεγαλείο της χριστιανικής – βυζαντινής Θεσσαλονίκης, επιλέγοντας την προσωποποίηση της πόλης ως βασικό στοιχείο μυθοποίησης, προκειμένου να δημιουργήσει τον μυθικό χαρακτήρα της πόλης και ταυτόχρονα να της αποδώσει μεταφυσικές ιδιότητες. Γι’ αυτό, ο συγγραφέας προσδίδει ανθρώπινη μορφή στη γενέθλια πόλη του. Ακόμη, συνδυάζει τον Ελληνισμό με τις λαϊκές παραδόσεις, τον μοντερνισμό και τα αυθεντικά, πρωταρχικά και μυθικά στοιχεία της ψυχής του έθνους, που θα μπορούσαν να καταστούν καθολικά πρότυπα και αρχέτυπα της σκέψης. Ο Πεντζίκης συνδυάζει τα στοιχεία του Ορθόδοξου βυζαντινού πολιτισμού και των αρχαίων ελληνικών μύθων με τις επιρροές που έχει δεχθεί από τον μοντερνισμό για να συνενώσει την ανατολική με τη δυτική πνευματική κουλτούρα και τη σύγχρονη ευρωπαϊκή διανόηση.

Article Details
  • Section
  • Articles
Downloads
Download data is not yet available.
Author Biography
Anastasia D. VAKALOUDI, Hellenic Open University

Department of Studies in Greek Civilization

Adjunct Professor

References
K. ZACHAROPOULOU, Μακεδονικές Ημέρες (1932-1939, 1952-1953): η διαμόρφωση του νεωτερικού λόγου στην πρωτεύουσα του βορρά και οι μεσοπολεμικές πνευματικές αναζητήσεις, Ph.D. diss., University of Patras 2011.
G. THANIEL, Homage to Byzantium. The Life and Work of Nikos Gabriel Pentzikis, Toronto 1983.
T. H. KOTOPOULOS - A. KARAKITSIOS, ‘Thessaloniki: Landscapes and Memory - the City’s Poetic in Prose’, in: Identités culturelles en Méditerranée, ed. A. DAGKAS, Thessalonique 2013, 143-167.
E. VOYIATZAKI, The Body in the Text: James Joyce's Ulysses and the Modern Greek Novel, Ph.D. diss., University of Warwick 2000.
N. G. PENTZIKIS, Ο κόσμος των Βυζαντινών, in: Λογοτεχνικό ταξίδι στο Βυζάντιο, ed. S. PASCHALIS, Athens 2003.
J. CASE, Christianity and the Mystery Religions, The Biblical World 43(1) (1914) 3-16.
IOANNIS CAMINIATAE, De expugnatine Thessalonicae [Ἰωάννου κληρικοῦ καὶ κουβουκλεισίου τοῦ Καμινιάτου τοῦ εἰς τὴν ἅλωσιν τῆς Θεσσαλονίκης], ed. G. BÖHLIG, [CFHB. 4], Berlin 1973.
NICEPHORUS CHOUMNOS, Thessalonikeusi Symbouleutikos. Peri dikaiosynes [Νικηφόρου Χούμνου, Θεσσαλονικεῦσι συμβουλευτικός. Περὶ δικαιοσύνης], ed. J. Fr. BOISSONADE, Anecdota Graeca e codicibus regiis, vol. II, Paris 1830.
S. STAVRAKOPOULOU, Η Θεσσαλονίκη στο πεζογραφικό έργο των Ν. Γ. Πεντζίκη, Γ. Ιωάννου και Αλ. Ναρ’, in: Πρακτικά 4ου Συνεδρίου Ευρωπαϊκής Εταιρείας Νεοελληνικών Σπουδών “Ταυτότητες στον ελληνικό κόσμο (από το 1204 έως σήμερα), vol. I, ed. Κ. DEMADΙS, Athens 2011, 87-103.
ANDRONIKOS KALLISTOS, Μονῳδία κῦρ Ἀνδρονίκου τοῦ Καλλίστου ἐπὶ τῇ δυστυχεῖ Κωνσταντινουπόλει, in: Μονῳδίαι καὶ θρῆνοι ἐπὶ τῇ ἁλώσει τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ed. S. LAMBROS, Neos Ellinomnemon 5 (1908), 109-269; 217.
E. RUSSELL, Literature and Culture in Late Byzantine Thessalonica, London-New York 2013.
P. A. AGAPITOS, Metamorphoseon permulti libri: Byzantine literature translated into modern Greek, in: Byzantium and the Modern Greek Identity, ed. D. RICKS - P. MAGDALINO, Aldershot, UK, 63-74.
D. P. PAYNE, The Revival of Political Hesychasm in Greek Orthodox Thought: A Study of the Hesychast Basis of the Thought of John S. Romanides and Christos Yannaras, PhD diss., J. M. Dawson Institute of Church-State Studies, Baylor University 2006.
ΠΛΩΤΙΝΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ, Ἐγκώμιον εἰς τὸν πανένδοξον τοῦ Χριστοῦ μάρτυρα Ἅγιον Δημήτριον, ed. TH. IOANNOU, Μνημεία αγιολογικά νυν πρώτον εκδιδόμενα, Venice 1884.
ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΠΑΛΑΜΑ, Homilia XLIII. Εἰς τὸν ἐν ἁγίοις μεγαλομάρτυρα καὶ θαυματουργὸν καὶ μυροβλύτην Δημήτριον, ed. J. P. MIGNE, [PG. 151], Paris 1865.
A. D. VAKALOUDI, Η γένεση του θεϊκού ανθρώπου στις αρχαίες θρησκείες, Athens 2002.
A. D. VAKALOUDI, Η βυζαντινή Θεσσαλονίκη μέσα από το έργο των σύγχρονων Θεσσαλονικέων λογοτεχνών, Thessaloniki 2018.
E. N. TSIGARIDAS, Οι τοιχογραφίες της μονής Λατόμου Θεσσαλονίκης και η βυζαντινή ζωγραφική του 12ου αι., Thessaloniki 1986.
Ε. KALTSOGIANNI - S. KOTZABASI - Η. PARASKEUOPOULOU, Η Θεσσαλονίκη στη βυζαντινή λογοτεχνία. Ρητορικά και αγιολογικά κείμενα, Thessaloniki 2002.
Α. XYGGOPOULOS, Αι απωλεσθείσαι τοιχογραφίαι της Παναγίας των Χαλκέων Θεσσαλονίκης, Μακεδονικά 4 (1960) 1-19.
E. N. TSIGARIDAS, Οι τοιχογραφίες της μονής Λατόμου Θεσσαλονίκης και η βυζαντινή ζωγραφική του 12ου αι., Thessaloniki 1986