Μια στρατηγική για την ανάπτυξη της υπαίθρου στην Ελλάδα: Η περίπτωση των νησιωτικών περιοχών


Δημοσιευμένα: May 1, 2012
Λέξεις-κλειδιά:
Ύπαιθρος πολυλειτουργικότητα χωρική/ τομεακή διάσταση οριζόντια διασύνδεση
Ναπολέων Μαραβέγιας
Γιάννης Ε. Δούκας
Περίληψη
Η αντίληψη ότι η Ύπαιθρος ταυτίζεται με τον Αγροτικό Τομέα θεωρείται πλέον ξεπερασμένη καθώς αδυνατεί να ανταποκριθεί στις νέες προκλήσεις που διαμορφώνονται στον ευρωπαϊκό αγροτικό χώρο.Στο παρόν άρθρο θα επιχειρήσουμε να δείξουμε ότι είναι αναγκαία η διαμόρφωση μίας αγροτικής πολιτικής ικανής να διαχειριστεί τα νέα δεδομένα της ευρωπαϊκής Υπαίθρου. Στο πλαίσιο αυτό θα εξετασθεί ειδικότερα η περίπτωση της ελληνικής νησιωτικής Υπαίθρου στο βαθμό που θα μπορέσει να εκμεταλλευθεί το στοιχείο της πολυλειτουργηκότητας και των κατευθύνσεων της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ). Όπως θα δείξουμε είναι σημαντικό να προκριθεί η χωρική έναντι της τομεακής διάστασης, και οι επενδύσεις έναντι των επιδοτήσεων. Επιπρόσθετα, θα επισημανθεί η ανάγκη βελτίωσης της οριζόντιας διασύνδεσης μεταξύ των διαφορετικών χρηματοδοτικών εργαλείων άσκησης πολιτικής που αφορούν στην Ύπαιθρο.
Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Ερευνητικά Άρθρα
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικά Συγγραφέων
Ναπολέων Μαραβέγιας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Professor

Γιάννης Ε. Δούκας, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

PhD, University of Athens

Αναφορές
Agriculture in the european union (2007), Statistical and economic information 2007. Available at :http://ec.europa.eu/agriculture/agrista/2007/table_en /3115s1.pdf
Agriculture in the european union (2008), Statistical and economic information 2007. Available at: http://ec.europa.eu/agriculture/agrista/2008/table_en /3115s1.pdf
Barca F. (2009), An agenda for a reformed cohesion policy- A place-based approach to meeting European Union challenges and expectations, Independent Report prepared at the request of Danuta Hϋbner, Commissioner for Regional Policy. Available at:http://ec.europa.eu/regional_policy/policy/future/pdf/report_ barca_v0306.pdf
Ανθοπούλου Θ. (2000), Από τα Γεωργικά Συστήματα στις Νέες Λειτουργίες του Αγροτικού Χώρου. Τάσεις και Σύγχρονες Προσεγγίσεις της Αγροτικής Γεωγραφίας, στην Ημερίδα «Διαστάσεις της Σύγχρονης Γεωγραφίας», Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Μυτιλήνη. [Anthopoulou Th. (2000), From the Agricultural Systems to the New Operations of the Rural Area – Trends and Modern Approaches of Agricultural Geography, “Dimensions of Contemporary Geography”, Meeting, University of the Aegean, Mytilene].
Arzeni A., Esposti R. & Sotte F. (eds), (2002), European Policy Experiences with Rural Development, Kiel: Vauk.
Γούσιος Δ. (1999), "Ύπαιθρος, Αγροτικός Χώρος και Μικρή Πόλη: Από τη Γεωργοποίηση στην Τοπική Ανάπτυξη", στο: Δ. Οικονόμου, Γ. Πετράκος (επιμ.) Η Ανάπτυξη των Ελληνικών Πόλεων: Διεπιστημονικές Προσεγγίσεις στην Αστική και Πολιτική, Gutenberg. [Gousios D. (1999), "Countryside, Rural Area and Town: From the Agriculturalization to the Local Development", in D. Oikonomou, G. Petrakos (eds), The Development of Greek Cities: Interdisciplinary Approaches to Urban Analyses and Policy, Gutenberg].
Γούσιος Δ. (2000), Χωρική Προσέγγιση της Οργάνωσης και Ανάπτυξης της Υπαίθρου. Χωρικά Συστήματα Μικρών Πόλεων, στην Ημερίδα «Από τον Αγροτικό Χώρο στην Ύπαιθρο Χώρα. Μετασχηματισμοί και Σύγχρονα Δεδομένα του Αγροτικού Κόσμου στην Ελλάδα», Πάντειο Πανεπιστήμιο, Αθήνα. [Gousios D. (2000), Spatial Approach to the Organization and Development of the Countryside – Spatial Systems of Small Towns, “From the Rural Area to the Countryside – Transformations and Modern Data of the Agricultural World in Greece”, Meeting, Panteion University, Athens].
DATAR (2002), ‘Une Nouvelle Politique de Développement des Territoires pour la France’. Paris.
DATAR (2003), ‘Quelle France Rurale pour 2020 ? Contribution a une Nouvelle Politique de Développement Rural Durable’. Paris.
Επιτροπή για την εξέταση της μακροπρόθεσμης οικονομικής πολιτικής. 1998. Ανταγωνιστική γεωργία και αγροτική ανάπτυξη- καίρια διαρθρωτικά προβλήματα και η αντιμετώπισή τους, Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος. [Committee for the examination of the long-term economic policy, 1998, Competitive agriculture and rural development - critical structural problems and their treatment, National Bank of Greece].
ΕΣΥΕ (2009) Στατιστικά στοιχεία πρωτογενούς τομέα 2005-Oι χάρτες της ΕΣΥΕ 2006. Διαθέσιμα στο: http://www.statistics.gr. [Hellenic Statistical Authority (ESYE) (2009) Statistical data of the primary sector 2005 – The Hellenic Statistical Authority maps 2006. Available at: http://www.statistics.gr].
Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (2006). ‘Απόφαση για τις Κοινοτικές Στρατηγικές Κατευθυντήριες Γραμμές για την Αγροτική Ανάπτυξη’. L055, 25/2/2006.[European Council (2006). “Decision on the Community Strategic Guidelines for Rural Development”, L055, 25/2/2006]
Ευστράτογλου Σ. (1998), ‘Μελέτη – Έρευνα για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη του Αγροτικού Χώρου’. Τελική Έκθεση, Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον, ΥΠΕΧΩΔΕ.[Efstratoglou S. (1998). ‘Study – Research on the Viable Development of the Rural Area’, Final Report, Operational Programme “Environment”, Ministry for the Environment, Energy and Climate Change (former YPEXODE)]
Eurostat (2009), Regional Statistics 2007a. Available at: http://www.ec.europa.eu/ eurostat
Hervieu B. (2006), ‘Quelle Stratégie Nationale de Développement Rural Pour un Pays de l’ Union Européenne’, Options Mediterraneennes Νο54.
Ιακωβίδου Ο., Εμμανουηλίδου Μ., Σταύρακας Θ., Συμεωνίδου Π. και Χρυσοστομίδης Δ.(2000), Χαρακτηριστικά Ζήτησης των εν Δυνάμει Περιηγητών Αγροτουριστικών Προορισμών, στο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο «Τουρισμός σε Νησιωτικές Περιοχές και Ειδικούς Προορισμούς», Πανεπιστήμιο Αιγαίου, Χίος. [Iakovidou O., Emmanouilidou M., Stavrakas Th., Symeonidou P. and Chrysostomides D.(2000), Characteristics of Demand of the Potential Travellers of Agro-touristic Destinations, International Scientific Conference “Tourism in Insular Regions and Special Destinations”, University of the Aegean, Chios]
Καρανικόλας Π. (2006), «Η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής γεωργίας στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής ενοποίησης», στο: Ν. Μαραβέγιας και Θ. Σακελαρόπουλος (επιμ.), Ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και Ελλάδα-οικονομία, κοινωνία, πολιτικές. Διόνικος.[Karanikolas P. (2006), “The competitiveness of Greek agriculture in the framework of European integration”, in N. Maravegias and Th. Sakelaropoulos (eds) The European integration and Greece - economy, society, policies, Dionikos].
Καρανικόλας Π. & Μαρτίνος Ν. (1999), «Χωρική διαφοροποίηση της ελληνικής γεωργίας με ορίζοντα το 2010», στο: Ν. Μαραβέγιας (επιμ.), Η ελληνική γεωργία προς το 2010. Παπαζήσης. [P. Karanikolas and N. Martinos, (1999) “Spatial differentiation of the Greek agriculture up to the 2010 horizon”, in N. Maraveyas (eds) The Greek Agriculture towards 2010, Papazissis Publications].
Λαμπριανίδης Λ. (2005), «Συμπεράσματα: οδεύοντας προς μία σύνθεση», στο: Λ.Λαμπριανίδης (επιμ.), Η επιχειρηματικότητα στην ευρωπαϊκή ύπαιθρο- Η περίπτωση της Ελλάδας, Πατάκης. [Labrianidis L. (2005), “Conclusions: going towards a synthesis”, in L. Labrianidis (eds) Entrepreneurship in the European countryside – The case of Greece, Patakis].
Λουλούδης Λ. (1991), «Η Κ.Α.Π. ‘Ανακαλύπτει’ την Ύπαιθρο. Ερμηνεία και Συμπεράσματα για την Ελληνική Γεωργία», Επιθεώρηση των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, 10-11, σελ. 51-73. [Louloudis L. (1991), “CAP ‘Discovers’ the Countryside – Interpretation and Conclusions for the Greek Agriculture”, Official Journal of the European Communities, 10-11, p.p. 51-73].
Λουλούδης Λ. & Μπεόπουλος Ν. (1999), Κριτικές Προσεγγίσεις της Ανάπτυξης και της Προστασίας του Περιβάλλοντος της Υπαίθρου, Στοχαστής/Γ.Π.Α., Αθήνα. [Louloudis L. & N. Beopoulos (1999), Critical Approaches to the Development and Protection of the Countryside Environment, Stochastis/ Agricultural University of Athens, Athens].
Μαραβέγιας Ν. (1992), Η Διαδικασία της Ευρωπαϊκής Ολοκλήρωσης και η Ελληνική Γεωργία στη Δεκαετία του ‘90. Ε.Κ.Ε.Μ., Παπαζήσης. [Maravegias N. (1992), The Process of European Integration and the Greek Agriculture in the ‘90s, Hellenic Center for European Studies (EKEM), Papazissis].
Μαραβέγιας Ν. (επιμ.), (2004), Στρατηγική για την Αγροτική Ανάπτυξη της Ελλάδας.Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας, Παπαζήσης. [Maravegias N. (eds), (2004), Strategy for the Rural Development of Greece, National Agricultural Research Foundation, Athens: Papazissis Publications].
Μαραβέγιας Ν., Μουτσάτσος Δ. & Ντυκέν Μ., (1998), Η Συμφωνία της GATT και οι Επιπτώσεις της στην Ελληνική Γεωργία. Ε.Κ.Ε.Μ., Σάκκουλας. [Maravegias N., Moutsatsos D. & Dyken M. (1998), The GATT Agreement and its Consequences in the Greek Agriculture, Hellenic Center for European Studies (EKEM), Sakkoulas].
Μαραβέγιας Ν. & Κιούκιας Δ. (1999), «Ολοκληρωμένη Ανάπτυξη του Αγροτικού Χώρου», Έκθεση για την Προετοιμασία Γνώμης, Ο.Κ.Ε., Αθήνα. [Maravegias N., D. Kioukias (1999). ‘Integrated Development of the Rural Area’, Report for Opinion Preparation, Economic and Social Committee, Athens].
Μαραβέγιας Ν. & Μέρμηγκας Γ. (1999), «Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση της Ελληνικής Γεωργίας με Ορίζοντα το 2010», στο Ν. Μαραβέγιας (επιμ.) Η Ελληνική Γεωργία προς το 2010, Παπαζήσης. [Maravegias N. & Mermigas G. (1999), European Integration of Greek Agriculture towards the 2010 Horizon”, in N. Maravegias (eds) The Greek Agriculture towards 2010, Papazissis].
Μαραβέγιας Ν. (επιμ.) (2008), Η μεσογειακή γεωργία στη δίνη της παγκοσμιοποίησης.Παπαζήσης. [Maravegias N. (eds) (2008), Mediterranean agriculture in the vortex of globalization, Papazissis].
Marsden T. (1998), “New Rural Territories: Regulating the Differentiated Rural Spaces.” Journal of Rural Studies, 14, p.p. 107-117.
Μπεόπουλος Ν. (2005), «Πολυλειτουργικότητα. Από μία αμφίσημη έννοια, σε μία αμφίσημη πολιτική», στο Π. Καρανικόλας, Ν. Μαρτίνος (επιμ.), Διεθνές εμπόριο γεωργικών προϊόντων και πολυλειτουργική γεωργία- πλαίσιο πολιτικής και οικονομικές λειτουργίες. Μαΐστρος. [Beopoulos N., (2005), “Multi-functionalism - From an equivocal meaning to an equivocal policy”, in P. Karanikolas, N.Martinos (eds) International trade of agricultural products and multi-functional agriculture – policy framework and financial operations, Maistros]
Μωυσίδης Α. (1995), «Μορφολογία της Απασχόλησης και της Πολυαπασχόλησης στον Αγροτικό Τομέα» Τετράδια του ΙΝΕ, τεύχ. 3. [Moysidis, A. (1995), “Morphology of Employment and multiple employment in the Agricultural Sector” Notebooks of INE, no. 3].
OECD (2006), “OECD Rural Policy Reviews: The New Rural Paradigm: Policies and Governance.” Paris.
OECD (2007), “Reinventing Rural Policy.” OECD Observer, Paris.
OECD (2009), Working Paper regarding farm subsidies in Greece (W.P. V3), Paris.
Pezzini M. (2006), “Le Développement Rural Dans Les Pays de l’OECD”, Options Méditerranéennes.
Psaltopoulos D., Balamou E. and Thomson K. (2006), “Rural – Urban Impacts of CAP Measures in Greece : An Inter-regional SAM Approach.” Journal of Agricultural Economics, vol. 57, no. 3, p.p. 441-458.
Ray C., (2000), “The EU Leader Programme: Rural Development Laboratory”, Sociologia Ruralis, 40 (2), σελ. 163-171.
Thompson K. and Psaltopoulos D., (2004), “Integrated Rural Development Policy in the EU: A Term too Far?” Eurochoices, vol. 3, p.p. 40-45.
Salvo A. (2006), Sustainable island farming-A case study of organic farming in Cyprus. UNDP, USAID.
Van der Ploeg D., Renting H., Brunori G., Knickel M., Mannion J., Marsden T., de Roest K., Seville-Guzman E. and Ventura F. (2000), “Rural Development: From Practices and Policies Toward Theory.” Sociologia Ruralis, 40, p.p. 391-408.
World Bank (2008), “World Development Report-Agriculture for Development”, Washington, DC.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)