Αγάπη μου συρρίκνωσα τον ανδρισμό σου: Ετεροκανονικότητα και ομοερωτική επιθυμία εντός του κοινωνικού θεσμού του γάμου


Όλγα Ιωαννίδου
Abstract

This paper investigates the dialectical relationship between language, gender and sexuality and the way it is realized in discourse production based on data collected from interaction within a community of practice. The goal is to highlight how discourse indexes both gender and sexuality, while, at the same time, a “coming out” event –taking place in a social institution such as marriage– subverts heteronormal presuppositions. The four interlocutors (men and women) perform their gendered and sexual self, revealing –each one of them– features of their identity intermediated not only by language and identity but by heteronormative ideologies of the contemporary Greek reality. Depending on the situation, the particular individuals do not hesitate either to react to anything that offends the normality of that reality or to defend the dynamics of the desire that determines the fluidity of their own sexuality.

Article Details
  • Section
  • Articles
Downloads
Download data is not yet available.
References
Βιβλιογραφία
Ξενόγλωσση
Archakis, A. & S. Lampropoulou. 2010. “Narrativising the body as a stimulus for desire: Evidence from Greek youth storytelling." Στο C.
Canakis, V. Kantsa & K. Yannakopoulos (επιμ.), Language and Sexuality: (Τhrough and) Βeyond Gender. Νιούκασλ Απόν Τάιν: Cambridge Scholars Publishing, 67-85.
Archakis, A. & S. Lampropoulou. 2015. “Constructing hegemonic masculinities: Evidence from Greek narrative performances.” Gender and Language 9(1): 83-103.
Athanasiou, A. 2010. “Undoing Language: Gender dissent and the disquiet of silence.” Στο C. Canakis, V. Kantsa & K. Yannakopoulos (επιμ.), Language and Sexuality: (Τhrough and) Beyond Gender. Νιούκασλ Απόν Τάιν: Cambridge Scholars Publishing, 219-246.
Bacon, J. 1998. “Getting the story straight: Coming out narratives and the possibility of a cultural rhetoric.” World Englishes 17(2): 249-258.
Barrett, R. 2006. “Queer talk.” Στο K. Brown (επιμ.), Encyclopedia of Language and Linguistics. Άμστερνταμ: Elsevier, 316-323.
Bolinger, D. 1980. Language - the Loaded Weapon: The Use and Abuse of Language Today. Νέα Υόρκη: Routledge.
Brubaker, R. & F. Cooper. 2000. “Beyond ‘identity’.” Theory and Society 29(1): 1-47.
Bucholtz, M. & K. Hall. 2004. Theorizing identity in language and sexuality research. Language in Society 33: 469-515.
Bucholtz, M. & K. Hall. 2004. “Theorizing Identity in Language and Sexuality Research.” Language in Society 33: 469-515.
Butler, J. 2007. Gender Trouble: Feminism and the Subversion of Identity. 2η έκδοση. Νέα Υόρκη & Λονδίνο: Routledge.
Cameron, D. & D. Kulick. 2003. Language and Sexuality. Κέιμπριτζ: Cambridge University Press.
Cameron, D. & D. Kulick. 2005. “Identity crisis?” Language & Communication 25: 107–125.
Cameron, D. & D. Kulick. 2006. “General introduction.” Στο D. Cameron & D. Kulick (επιμ.), Τhe Language and Sexuality Reader. Λονδίνο: Routledge, 1-12.
Canakis, C. 2015. “The desire for identity and the identity of desire: Language, gender, and sexuality in the Greek context.” Gender and Language 9(1): 59-81.
Canakis, K. υπό έκδοση. “Categorization and indexicality.” Στο K. Hall & R. Barrett (επιμ.), The Oxford Handbook of Language and Sexuality. Οξφόρδη: Oxford University Press.
Coates, J. 2013. “The discursive production of everyday heterosexualities.” Discourse & Society 24(5): 536–552.
Dubisch, J. 1986. “Culture enters through the kitchen: Women, food and social boundaries in rural Greece.” Στο J. Dubisch (επιμ.), Gender and Power in Rural Greece. Πρίνστον: Princeton University Press, 195-214.
Eckert, P. & S. McConnell-Ginet. 1992. “Think practically and look locally: Language and gender as community-based practice.” Annual Review of Anthropology 21: 461-490.
Holmes, J. 1993. “Women’s talk: Τhe question of sociolinguistic universals.” Australian Journal of Communication 20: 125-149.
hooks, b. 2003. The Will to Change: Men, Masculinity, and Love. Νέα Υόρκη: Atria Books.
Kantsa, V. 2001. Daughters who do not speak, mothers who do not listen: Erotic relationships among women in contemporary Greece. Αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή, London School of Economics and Political Science.
Kiesling, S. F. 2006 [2002]. “Playing the straight man.” Στο D. Cameron & D. Kulick (επιμ.), The Language and Sexuality Reader. Λονδίνο & Νέα Υόρκη: Routledge, 258-293.
Kitzinger, C. 2006 [2005]. “Speaking as a heterosexual.” Στο D. Cameron & D. Kulick (επιμ.), The Language and Sexuality Reader. Λονδίνο & Νέα Υόρκη: Routledge, 169-188.
Kulick, D. 2000. “Gay and Lesbian Language.” Annual Review of Anthropology 29: 243-285.
Kulick, D. 2005. “The importance of what gets left out.” Discourse studies 7(4-5): 615-624.
Lakoff, R. 1975. Language and Woman’s Place. Νέα Υόρκη: Harper & Row.
Lampert, M. & S. Ervin-Tripp. 2006. “Risky laughter: Τeasing and self-directed joking among male and female friends.” Journal of Pragmatics 38: 51-72.
Leap, W. & Η. Motschenbacher. 2012. “Launching a new phase in language and sexuality studies.” Journal of Language and Sexuality 1(1):1-14.
Maltz, D. N. & R. A. Borker. 1982. “A cultural approach to male-female miscommunication.” Στο J. Coates (επιμ.), Language and Gender: A Reader. Λονδίνο: Blackwell, 27:417-434.
Motschenbacher, H. & Μ. Stegu. 2013. “Queer linguistic approaches to discourse.” Discourse & Society 24(5): 519-535.
Ochs, E. 1992. “Indexing gender.” Στο A. Duranti & C. Goodwin (επιμ.), Rethinking Context: Language as an Interactive Phenomenon. Κέιμπριτζ: Cambridge University Press, 335-358.
Plexousaki, E. & Κ. Yannakopoulos. 1996. “Le mal puritif: Manipulation du sida en Grèce”. L’Homme 139: 125-135.
Polyzou, A. 2010. “Desire, sexualities, and ‘lifestyle’: Masculinity constructs in three Greek men’s lifestyle magazines.” Στο C. Canakis, V. Kantsa & K. Yannakopoulos (επιμ.), Language and Sexuality: (Τhrough and) Beyond Gender. Νιούκασλ Απόν Τάιν: Cambridge Scholars Publishing, 113-139.
Queen, R. 2007. “Sociolinguistic horizons: Language and sexuality.” Language and Linguistics Compass 1(4): 314–330.
Sedgwick, Ε. Κ. 1990. Epistemology of the Closet. Μπέρκλεϋ: University of California Press.
Tannen, D. 1986. “Talk in the intimate relationship: His and hers.” Στο J. Coates, (επιμ.), Language and Gender: A Reader. Λονδίνο: Blackwell, 435-445.
Tannen, D. 1996. Gender and Discourse. Οξφόρδη: Oxford University Press.
Valentine, D. 2006 [2003]. “‘I went to bed with my own kind once’: The erasure of desire in the name of identity.” Στο D. Cameron & D. Kulick (επιμ.), The Language and Sexuality Reader. Λονδίνο & Νέα Υόρκη: Routledge, 245-257.
Weeks, J., Heaphy, B. & C. Donovan. 2001. Same Sex Intimacies: Families of Choice and Other Life Experiments. Λονδίνο & Νέα Υόρκη: Routledge.
Weston, K. 1991. Families We Choose: Lesbians, Gays, Kinship. Νέα Υόρκη: Columbia University Press.
Ελληνόγλωσση
Αμπατζή, Λ. 2011. «O λόγος της ετεροφυλόφιλης επιθυμίας στην κονσομασιόν.» Στο Κ. Κανάκης (επιμ.), Γλώσσα και σεξουαλικότητα: Γλωσσολογικές και ανθρωπολογικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 77-91.
Αποστολίδου, Α. 2011. «Queer: Στα ίχνη της πολιτισμικής διαδρομής ενός ‘αλλόκοτου’ όρου.» Στο Κ. Κανάκης (επιμ.), Γλώσσα και σεξουαλικότητα: γλωσσολογικές και ανθρωπολογικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 135-160.
Αρχάκης, Α. & Σ. Λαμπροπούλου. 2011. «Σεξουαλικότητα, αρσενικότητες και η αφηγηματική κατασκευή ταυτοτήτων.» Στο Κ. Κανάκης (επιμ.), Γλώσσα και σεξουαλικότητα: Γλωσσολογικές και ανθρωπολογικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 183-201.
Butler, J. 2006 [1991]. «Από-μίμηση και έμφυλη ανυπακοή.» Στο Κ. Γιαννακόπουλος (επιμ.), Σεξουαλικότητα: Θεωρίες και πολιτικές της ανθρωπολογίας. Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 219-258.
Butler, J. 2009 [1990]. «Υποκείμενα βιολογικού φύλου/ κοινωνικού φύλου/ επιθυμίας». Στο Β. Καντσά (επιμ.), Αναταραχή φύλου: Ο φεμινισμός και η ανατροπή της ταυτότητας. Μτφρ. Γ. Καράμπελας. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Γιαννακόπουλος, Κ. 1998. «Πολιτικές σεξουαλικότητας και υγείας την εποχή του AIDS.» Σύγχρονα Θέματα 66: 76-86.
Γιαννακόπουλος, Κ. 2001. «Ανδρική ταυτότητα, σώμα και ομόφυλες σχέσεις: Μια προσέγγιση του φύλου και της σεξουαλικότητας.» Στο Σ. Δημητρίου (επιμ.), Ανθρωπολογία των Φύλων. Αθήνα: Σαββάλας, 161-187.
Γιαννακόπουλος, Κ. 2006α. «‘Υποψιασμένα κορμιά’: Επιθυμία, σχέσεις εξουσίας και ιθαγενείς εννοιολογήσεις του ασυνείδητου.» Στο Κ. Γιαννακόπουλος (επιμ.), Εκ των Υστέρων: Ψυχαναλυτικό περιοδικό, ειδικό τεύχος: Ψυχανάλυση και Κοινωνική Ανθρωπολογία V.14, Αθήνα: Εκδόσεις Εξάντας, 52-67.
Γιαννακόπουλος, Κ. 2006β. «Ιστορίες σεξουαλικότητας.» Στο Κ. Γιαννακόπουλος (επιμ.), Σεξουαλικότητα: Θεωρίες και πολιτικές της ανθρωπολογίας. Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 17-102.
Γιαννακόπουλος, Κ. 2011. «Ζωές χωρίς μαρτυρία.» Στο Κ. Κανάκης (επιμ.), Γλώσσα και σεξουαλικότητα: Γλωσσολογικές και ανθρωπολογικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 161-179.
Δαλεζίου, Μ. 2011. «Η αναπαραγωγή του κανονιστικού ετεροσεξουαλικού κόσμου στην καθημερινή γλωσσική παραγωγή.» Στο Κ. Κανάκης (επιμ.), Γλώσσα και σεξουαλικότητα: Γλωσσολογικές και ανθρωπολογικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 231-261.
Κανάκης, Κ. 2007α. «Αποκωδικοποιώντας τη γλώσσα της μαρκέτας: Ομοσεξουαλικότητα και εμπορεύσιμη αρσενικότητα.» Σύγχρονα Θέματα 98: 55-59.
Κανάκης, Κ. 2007β. Εισαγωγή στην πραγματολογία: Γνωστικές και κοινωνικές όψεις της γλωσσικής χρήσης. Αθήνα: Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου.
Κανάκης, Κ. 2008. «Γλώσσα, αρσενικότητα και σεξουαλικότητα στο διαδίκτυο.» Μελέτες για την Ελληνική Γλώσσα: Πρακτικά της 28ης Ετήσιας Συνάντησης του Τομέα Γλωσσολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του ΑΠΘ, 21-22 Απριλίου 2007. Θεσσαλονίκη: Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών, 159-170.
Κανάκης, Κ. 2009. «Έκφράζοντας ανδρικές ομοερωτικές επιθυμίες και υποκειμενικότητες στο διαδίκτυο.» Σύγχρονα Θέματα, 105: 78-83.
Κανάκης, Κ. 2011. «Sir, yes sir! Πορνογραφική γλώσσα: Ο λόγος της απροκάλυπτα σεξουαλικής αναπαράστασης.» Στο Κ. Κανάκης (επιμ.), Γλώσσα και σεξουαλικότητα: Γλωσσολογικές και ανθρωπολογικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 305-557.
Κανάκης, Κ. 2012. «H επιθυμία για την ταυτότητα και η ταυτότητα της επιθυμίας.» Στο Α. Χαλκιά & Ά. Αποστολέλλη (επιμ.), Σώμα, φύλο, σεξουαλικότητα: ΛΟΑΤΚ πολιτικές στην Ελλάδα. Αθήνα: Πλέθρον, 137-171.
Κανάκης, Κ. 2014. «Γλωσσικές πράξεις και αρχή της συνεργασίας.» Στο Μ. Γεωργαλίδου, Μ. Σηφιανού & Β. Τσάκωνα (επιμ.), Ανάλυση λόγου: Θεωρία και εφαρμογές. Αθήνα: Νήσος, 38-79.
Καντσά, Β. 2010. Δυνάμει φίλες, δυνάμει ερωμένες. Αθήνα: Πολύχρωμος Πλανήτης.
Καντσά, Β. 2011. «Λεσβία: Η αβάσταχτη βαρύτητα μιας λέξης.» Στο Κ. Κανάκης (επιμ.), Γλώσσα και σεξουαλικότητα: Γλωσσολογικές και ανθρωπολογικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 111-134.
Κεφαλά, Μ. 2011. «‘Φτου και βγαίνω!’: Αφηγήσεις για το coming out και γλωσσική επιτέλεση της σεξουαλικότητας.» Στο Κ. Κανάκης (επιμ.), Γλώσσα και σεξουαλικότητα: Γλωσσολογικές και ανθρωπολογικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 265-303.
Λαμπροπούλου, Σ. 2014. «Κοινωνικό φύλο: Μέθοδοι και προσεγγίσεις.» Στο Μ. Γεωργαλίδου, Μ. Σηφιανού & Β. Τσάκωνα (επιμ.), Ανάλυση λόγου: Θεωρία και εφαρμογές. Αθήνα: Νήσος, 339-438.
Lancaster, R. N. 2006 [1991]. «Το στίγμα της ομοφυλοφιλίας στην κατασκευή του ανδρισμού και η συντριβή μιας επανάστασης στη Νικαράγουα.» Στο Κ. Γιαννακόπουλος (επιμ.), Σεξουαλικότητα: Θεωρίες και πολιτικές της ανθρωπολογίας. Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 527-570.
Λεξικό της κοινής νεοελληνικής (τελευταία πρόσβαση 10 Ιανουαρίου 2016) http://www.greeklanguage.gr/greekLang/modern_greek/tools/lexica/triantafyllides/search.html?lq=%CE%BC%CF%80%CE%B9%CE%BD%CE%AD%CF%82&dq
Μακρή-Τσιλιπάκου, Μ. 2010 [2003]. «Η ‘γυναικεία γλώσσα’ και η γλώσσα των γυναικών.» Στο Β. Καντσά, Β. Μουτάφη & Ε. Παπαταξιάρχης (επιμ.), Φύλο και κοινωνικές επιστήμες στην σύγχρονη Ελλάδα. Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 119-146.
Μακρή-Τσιλιπάκου, Μ. 2014. «Γλώσσα και σεξουαλικός προσανατολισμός.» Στο N. Lavidas, Th. Alexiou & A.-M. Sougari (επιμ.), Major Trends in Theoretical and Applied Linguistics: Selected Papers from the 20th ISTAL, Vol. II. Λονδίνο: Versita, 53-68.
Μπαμπινιώτης, Γ. 2008. Λεξικό της νέας ελληνικής γλώσσας. Αθήνα: Κέντρο Λεξικολογίας Ε.Π.Ε.
Παυλίδου, Θ.-Σ. 2002. «Γλώσσα-γένος-φύλο: Προβλήματα, αναζητήσεις και ελληνική γλώσσα.» Στο Θ.-Σ. Παυλίδου (επιμ.), Γλώσσα-γένος-φύλο. Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής, 15-80.
Rubin, G. 2006 [1984]. «Σκέψεις για τη σεξουαλικότητα: Σημειώσεις για μια ριζοσπαστική θεωρία των πολιτικών της σεξουαλικότητας.» Στο Κ. Γιαννακόπουλος (επιμ.), Σεξουαλικότητα: Θεωρίες και πολιτικές της ανθρωπολογίας. Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 401-471.
Foucault, M. 2011 [1976]. Ιστορία της σεξουαλικότητας Ι: Η βούληση για γνώση. Μτφρ. Τ. Μπέτζελος. Αθήνα: Πλέθρον.
Valentine, D. 2011. «Σεξουαλικότητα χωρίς όνομα: Χαρτογραφώντας την ακατονόμαστη επιθυμία στη μελέτη της γλώσσας και της σεξουαλικότητας.» Στο Κ. Κανάκης (επιμ.), Γλώσσα και σεξουαλικότητα: Γλωσσολογικές και ανθρωπολογικές προσεγγίσεις. Αθήνα: Εκδόσεις του Εικοστού Πρώτου, 359-381.
Vance, C. 2006 [1991]. «Η Ανθρωπολογία ανακαλύπτει εκ νέου τη σεξουαλικότητα: ένα Θεωρητικό Σχόλιο.» Στο Κ. Γιαννακόπουλος (επιμ.), Σεξουαλικότητα: Θεωρίες και πολιτικές της ανθρωπολογίας. Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 103-138.
Weeks J. 2006 [1987]. «Ζητήματα ταυτότητας.» Στο Κ. Γιαννακόπουλος (επιμ.), Σεξουαλικότητα: Θεωρίες και πολιτικές της ανθρωπολογίας. Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 139-168.
Yule, G. 2006. Πραγματολογία. Μτφρ. Α. Αλβανούδη, Χ. Καπελλίδη, Επιμ. Θ.-Σ. Παυλίδου. Θεσσαλονίκη: ΙΝΣ.