L᾽idée impériale dans les pays Roumains et le «crypto-empire chrétien» sous la domination ottomane. État et importance du problème
Abstract
Δ. Ναστάσε
Ἡ αὐτοκρατορικὴ ἰδέα στὶς ρουμανικὲς χῶρες καὶ «ἡ Χριστιανικὴ κρυπτο-αὐτοκρατορία» κατὰ τὴν Τουρκοκρατία
Τὸ πρῶτο μέρος τῆς ἐργασίας παρουσιάζει τὸ ἱστορικὸ τοῦ προβλήματος τῆς βυζαντινῆς αὐτοκρατορικῆς κληρονομιᾶς στὶς ρουμανικὲς ἡγεμονίες τῆς Βλαχίας καὶ τῆς Μολδαβίας. Τονίζεται ἰδιαιτέρως ἡ συμβολὴ τοῦ Nicolae Iorga, ὁ ὁποῖος ἔθεσε σὲ ἐπιστημονικὲς βάσεις αὐτὸ τὸ πρόβλημα στὰ πλαίσια τῆς βυζαντινῆς ἐπιβίωσης, ποὺ ὁ ἴδιος ὀνόμασε Byzance après Byzance.
Ἡ γνώμη τοῦ συγγραφέα, τὴν ὁποία ἔχει ἤδη ἀναπτύξει καὶ σὲ προηγούμενες ἐργασίες, εἶναι ὅτι τὰ ἱστορικά τεκμήρια ποὺ συσχετίστηκαν μὲ αὐτὴ τὴν κληρονομιὰ ἀνταποκρίνονται στὴν πραγματικότητα σὲ μία διαρκὴ αὐτοκρατορικὴ διεκδίκηση τῶν ηγεμόνων τῆς Βλαχίας καὶ τῆς Μολδαβίας (τῶν Ρουμάνων πρῶτα καὶ ὕστερα τῶν Φαναριωτῶν). Ἡ διεκδίκηση αὐτὴ ἀνάγεται χρονικῶς πολὺ πρὶν ἀπὸ τὴν ἅλωση τῆς Κωνσταντινουπόλεως καὶ συνεχίζεται στὴν ἐποχὴ τῆς Τουρκοκρατίας. Τότε ἀναγκάζεται νὰ πάρει μία κρυφὴ μορφή, πολὺ χαρακτηριστική, ποὺ ἀντιστοιχεῖ στὴ δημιουργία μιᾶς «Χριστιανικῆς κρυπτο-αὐτοκρατορίας», ὑπόγεια συνέχιση καὶ ἐπιβίωση τῆς βυζαντινῆς. Αὐτὴ ἡ sui generis πολιτικο-ἰδεολογικὴ δομὴ στηρίχτηκε στὴ στενὴ συμμαχία ἀνάμεσα στοὺς ἡγετικούς κύκλους τοῡ ὑπόδουλου Ἑλληνισμοῦ -πρὸ παντὸς τὸ οἰκουμενικὸ Πατριαρχεῖο, τὰ μοναστικὰ κέντρα καὶ ἀργότερα τὸ Φανάρι- καὶ στοὺς βοεβόδες τῆς ΜολδοΒλαχίας, καὶ διήρκεσε ὥς τὸ 1821.
Στὸ δεύτερο μέρος τῆς ἐργασίας τονίζεται ἀφ' ἑνὸς ἡ σημασία αὐτῆς τῆς αὐτοκρατορικής ἰδέας ποὺ φέρνει στὸ φῶς ὁ συγγραφέας καὶ ἡ ὁποία ἀλλάζει πολλὲς ἀπὸ τὶς γνῶμες μας γιὰ τήν ἱστορία, τόσο τοῦ ρουμανικοῦ λαοῦ, ὅσο καὶ τοῦ Ελληνισμοῦ στὴν ὑστερο- καὶ μεταβυζαντινὴ περίοδο. Ἀφ' ἑτέρου, αὐτοκρατορικὰ «συμπτώματα» τοῦ ἰδίου τύπου συναντῶνται σὲ διάφορες ἄλλες εὐρωπαϊκὲς χῶρες, ἀπὸ τὴν Βενετία ὥς τὴν Ρωσία τοῦ Κιέβου, καὶ ἀπὸ τὴν Ἱσπανία ὥς τὴν Ἀγγλία. Συνεπῶς τὰ ἀποτελέσματα τῆς μελέτης αὐτῆς ἀνοίγουν προοπτικὲς ποὺ θὰ ἔπρεπε νὰ ἐξετασθοῦν στὸ ἐπίπεδο τῆς εὐρωπαϊκῆς ἱστορίας, μέσα στὰ πλαίσια ἑνὸς εὐρέος προγράμματος ἐρευνῶν.Article Details
- How to Cite
-
NASTASE, D. (1981). L᾽idée impériale dans les pays Roumains et le «crypto-empire chrétien» sous la domination ottomane. État et importance du problème. Byzantina Symmeikta, 4, 201–250. https://doi.org/10.12681/byzsym.673
- Issue
- SYMMEIKTA 4
- Section
- Articles
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
Copyright: The copyright for articles in this journal is retained by the author(s), with first publication rights granted to the journal. By virtue of their appearance in this open access journal, articles are free to use (with the exception of the non-granted right to make derivative works) with proper attribution for non-commercial uses (licence Creative Commons 4.0). NHRF retains the worldwide right to reproduce, display, distribute, and use articles published in BYZANTINA SYMMEIKTA in all formats and media, either separately or as part of collective works for the full term of copyright. This includes but is not limited to the right to publish articles in an issue of the Journal, copy and distribute individual reprints of the articles, authorize reproduction of articles in their entirety in another NHRF publication, and authorize reproduction and distribution of articles or abstracts thereof by means of computerized retrieval systems.
