Αξιολόγηση της πορείας υλοποίησης των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης: προς ένα πιο ενημερωμένο και πολιτικό περιεχόμενο

PDF
Δημοσιευμένα: Ιαν 30, 2025
DOI: https://doi.org/10.12681/eea.40264
Λέξεις-κλειδιά:
Ατζέντα 2030 Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης αξιολόγηση παρακολούθηση Εθελοντική Έκθεση Αξιολόγησης
Νίκος Τράντας
Περίληψη

Οι διαδικασίες παρακολούθησης και συντονισμού της Ατζέντας 2030 προβλέπουν τη διενέργεια αξιολόγησης της πορείας υλοποίησης των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ). Ωστόσο συχνά, ακόμα και οι πιο «προωθημένες» αξιολογήσεις, τόσο υπό τη μορφή των εθελοντικών εθνικών εκθέσεων (VNRs) που υποβάλλονται στον ΟΗΕ, όσο και των ανεξάρτητων εκθέσεων, μπορεί να μην υπηρετούν με συνέπεια ορισμένα κριτήρια της βιωσιμότητας. Ο λόγος είναι ότι ακολουθούν άκριτα τις παραδοχές της κυρίαρχης συναίνεσης, η οποία δίνει περισσότερο βάρος στις προτεραιότητες της οικονομικής ανάπτυξης από την προστασία του περιβάλλοντος ή την άμβλυνση των ανισοτήτων. Το άρθρο παρουσιάζει το πλαίσιο αξιολόγησης των ΣΒΑ, αναφέρεται στο περιεχόμενο των αξιολογήσεων, και αφού διατυπώσει ορισμένα σημεία κριτικής τόσο ως προς τους ΣΒΑ όσο και αναφορικά με τις εκθέσεις αξιολόγησής τους, προτείνει ένα πιο ενημερωμένο και πολιτικό περιεχόμενο της αξιολόγησης.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Articles
Βιογραφικό Συγγραφέα
Νίκος Τράντας

Ο Νίκος Τράντας είναι διδάκτορας πολιτικής επιστήμης και εργάζεται στην Προεδρία της Κυβέρνησης.

Αναφορές
Cattaneo, C. and A. Vansintjan (2016), A Wealth of Possibilities: Alternatives to Growth, Luxembourg: Green European Foundation.
De Vit, M. et al. (2020), The Circularity Gap Report, Circle Economy. https://assets.website-files.com/5e185aa4d27bcf348400ed82/5e26ead616b6d1d157ff4293_20200120%20-%20CGR%20Global%20-%20Report%20web%20single%20page%20-%20210x297mm%20-%20compressed.pdf (assessed 29.3.2021).
Donaldson, S. & Picciotto, R. (2016), Evaluation for an Equitable Society, Newbury Park, CA: Sage.
European Commission (2020), Country Report Greece 2020, SWD(2020) 507.
Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2019), Έγγραφο Προβληματισμού: Προς Μια Βιώσιμη Ευρώπη έως το 2030, COM(2019) 22.
Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2019α), Ετήσια στρατηγική για τη βιώσιμη ανάπτυξη 2020, COM(2019) 650.
Eurostat (2020), Sustainable development in the European Union. Monitoring report on progress towards the SDGs in an EU context. 2020 edition.
Eurostat (2020a), ‘Material flows in the circular economy - circularity rate’, Eurostat Statistic Explained (accessed 29.3.2021).
Eurostat (2021), EU SDG Indicator set 2021 Result of the review in preparation of the 2021 edition of the EU SDG monitoring report.
General Secretariat of the Government/Office of Coordination, Institutional, International & European Affairs (2018), Voluntary National Review of Greece on the Implementation of the 2030 Agenda for Sustainable Development, HLPF July 2018.
Giampietro, M. and S.O. Funtowicz (2020), “From elite folk science to the policy legend of circular economy”, Environmental Science & Policy 109: 64-72. doi: 10.1016/j.envsci.2020.04.012
Hegre, H., Petrova, K. & Von Uexkull, N. (2020), “Synergies and Trade-Offs in Reaching the Sustainable Development Goals”, Sustainability 12, 8729. https://doi.org/10.3390/su12208729.
Hickel, J. (2019), “The contradiction of the sustainable development goals: Growth versus ecology on a finite planet”, Sustainable Development, 27(5).
Ηickel, J. and G. Kallis (2020), “Is Green Growth Possible?”, New Political Economy 25(4): 469-486. https://doi.org/10.1080/13563467.2019.1598964
IPCC (2018), Global Warming of 1.5°C. An IPCC Special Report on the impacts of global warming of 1.5°C above pre-industrial levels and related global greenhouse gas emission pathways, in the context of strengthening the global response to the threat of climate change, sustainable development, and efforts to eradicate poverty.
Jackson, T. (2021), Post Growth – Life after Capitalism, Cambridge: Polity Press.
Kroll, C., Warchold, A. & Pradhan, P. (2019), “Sustainable Development Goals (SDGs): Are we successful in turning trade-offs into synergies?”, Humanities and Social Science Communications 5, 140. https://doi.org/10.1057/s41599-019-0335-5.
Lusseau, D.; Mancini, F. (2019), “Income-based variation in Sustainable Development Goal interaction networks”, Nature Sustainability 2, 242–247. https://doi.org/10.1038/s41893-019-0231-4.
Martinez-Alier et al. (2014), “Between activism and science: grassroots concepts for sustainability coined by Environmental Justice Organizations”, Journal of Political Ecology 21(1): 19-60. doi:10.2458/v21i1.21124
Neumann, K., Anderson, C. & Denich, M. (2017), “Beyond wishful thinking: Explorative Qualitative
Modeling (EQM) as a tool for achieving the Sustainable Development Goals (SDGs)”, Economics Discussion Papers No. 2017-82, Kiel Institute for the World Economy (IfW), Kiel.
OECD (2018), Policy Coherence for Sustainable Development 2018: Towards Sustainable and Resilient Societies, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/9789264301061-en.
OECD (2019), Governance as an SDG Accelerator: Country Experiences and Tools, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/0666b085-en.
OECD (2019a), Policy Coherence for Sustainable Development 2019: Empowering People and Ensuring Inclusiveness and Equality, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/a90f851f-en.
OECD (2019b), Measuring Distance to the SDG Targets 2019: An Assessment of Where OECD Countries Stand, OECD Publishing, Paris, https://doi.org/10.1787/a8caf3fa-en.
Parrique, T. et al. (2019), Decoupling Debunked. Evidence and arguments against green growth as a sole strategy for sustainability, European Environment Bureau EEB.
Polimeni, J., Mayumi, K., Giampietro, M. and B. Alcott (2008), The Jevons Paradox and the Myth of Resource Efficiency Improvements, London: Earthscan.
Prime Minister’s Office (2020), Voluntary National Review 2020 Finland.
Renda, A. (2020), “Ενσωμάτωση των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης στον στρατηγικό σχεδιασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης”, Επιθεώρηση Ελληνικής Εταιρείας Αξιολόγησης 7.
Robra, B. & Heikkurinen, P. (2019), “Degrowth and the Sustainable Development Goals”, in W. Leal Filho et al. (eds.), Decent Work and Economic Growth, Springer Cham. doi:10.1007/978-3-319-71058-7_37-1.
Sachs, J., Schmidt-Traub, G., Kroll, C., Lafortune, G., Fuller, G., Woelm, F. (2020), The Sustainable Development Goals and COVID-19. Sustainable Development Report 2020, Cambridge: Cambridge University Press.
Steffen et al. (2015), “Planetary boundaries: guiding human development on a changing planet”, Science 347(6223): 1259855.
Swyngedouw, Ε. (2015), “Depoliticization” (‘The Political’)”, in In D’Alisa, G., Demaria, F., Kallis, G. Degrowth - A vocabulary for a new era. Abington, Oxon: Routledge.
Τράντας, Ν. (2018), «Βιώσιμη ανάπτυξη και πολιτικές στο πλαίσιο του ΟΗΕ», στο Θ. Σακελλαρόπουλος, Χ. Οικονόμου, Χ. Σκαμνάκης, Μ. Αγγελάκη (επιμ.) Κοινωνική Πολιτική, Αθήνα: Διόνικος.
Trantas, N. (2021a), “Green Growth’s false premises and alternative policy proposals”, Social Cohesion and Development 16(2) [forthcoming].
Trantas, N. (2021b), “Could ‘degrowth’ have the same fate as ‘sustainable development’? A discussion on passive revolution in the Anthropocene age”, Journal of Political Ecology 28(1): 224-245. doi: https://doi.org/10.2458/jpe.2362.
UN General Assembly Resolution (2015), Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable
Development, A/RES/70/1.
UN General Assembly Resolution (2017), Work of the Statistical Commission pertaining to the 2030 Agenda for Sustainable Development, A/RES/71/313.
United Nations Department of Economic and Social Affairs (UNDESA) (2019), Global Sustainable Development Report 2019: The Future is Now - Science for Achieving Sustainable Development, New York.
Ward, J.D., Sutton, P.C., Werner, A.D., Costanza, R., Mohr, S.H. and C.T. Simmons (2016), “Is Decoupling GDP Growth from Environmental Impact Possible?”, PLOS ONE 11(10): e0164733.
Wiedmann, T., Lenzen, M., Keyßer, L.T. Steinberger, J. (2020), “Scientists’ warning on affluence”, Nature Communications 11, 3107. https://www.nature.com/articles/s41467-020-16941-y.
Yang, S., Zhao, W., Liu, Y., Cherubini, F., Fu, B., & Pereira, P. (2020), “Prioritizing sustainable development goals and linking them to ecosystem services: A global expert’s knowledge evaluation”, Geography and Sustainability, 1(4), 321–330. https://doi.org/10.1016/j.geosus.2020.09.004
Zhao, Z. et al. (2021), “Synergies and tradeoffs among Sustainable Development Goals across boundaries in a metacoupled world”, Science of the Total Environment 751, 141749. https://doi.org/10.1016/j.scitotenv.2020.141749.