Στρατηγικές πολιτικές υγείας της Περιφέρειας Αττικής για την καταπολέμηση της πανδημίας

PDF (ελληνικά)
Published: Jan 30, 2025
DOI: https://doi.org/10.12681/eea.40275
Γιώργος Πατούλης
Γιώργος Στεφανάκος
Ιωάννης Κεχρής
Κωνσταντίνος Μανταλιάς
Ιωάννης Υφαντόπουλος
Abstract

Η σύγχρονη παγκοσμιοποιημένη κοινωνία του 21ου αιώνα πέρα από την εξέλιξη και την προώθηση των ατομικών και κοινωνικών ελευθεριών, έχει έρθει ταυτόχρονα αντιμέτωπη με μια σειρά σοβαρών προβλημάτων, τα οποία ερείδονται κατά βάση στις αυξανόμενες ανάγκες των πολιτών, οι οποίοι με τη σειρά τους λόγω των φιλελεύθερων δημοκρατιών μέσα στις οποίες αναπτύσσονται, απαιτούν από το κράτος την άμεση, ποιοτική, αποτελεσματική και αποδοτική αντίδρασή του. Αυτό με τη σειρά του απαιτεί ορθό συντονισμό κινήσεων για την υποστήριξη της αμεσότητας των παρεμβάσεων. Αυτός είναι και ο λόγος σύμφωνα με τον οποίο έχει προωθηθεί η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση που αποβλέπει στην αρμονική συνεργασία μεταξύ της Κεντρικής Διοίκησης του Κράτους και της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης.
Η παγκοσμιοποίηση της ασθένειας κατά την περίοδο του COVID-19 έχει αλλάξει όχι μόνο τον τρόπο ζωής των ατόμων, αλλά έχει επηρεάσει παράλληλα ολόκληρη την οικονομική, κοινωνική, θεσμική και πολιτική κουλτούρα των εθνών. Ειδικότερα, οι παγκοσμιοποιημένες κοινωνίες εκτός από την ελεύθερη διακίνηση ιδεών, έχουν προωθήσει παράλληλα την ελεύθερη διακίνηση προσώπων μέσω της υποστήριξης της οικονομικής συνεργασίας και ανάπτυξης.
Η παγκοσμιοποίηση όμως, εξαιτίας αυτής της διακίνησης προσώπων αλλά και της σύμπτυξης του χώρου και του χρόνου, διασυνδέεται σθεναρά και με τον τομέα της υγείας, αφού σύμφωνα με την έρευνα των Shrestha et al το εμπόριο και τα ταξίδια, τα οποία προωθούνται ιδιαίτερα στην παγκοσμιοποιημένη κοινωνία, έχουν αναγνωριστεί ως σημαντικοί και μάλιστα καθοριστικοί παράγοντες εξάπλωσης της νόσου του COVID-19 (1). Επιπλέον, σύμφωνα με τους παραπάνω συγγραφείς, η αύξηση του ποσοστού της αστικοποίησης και η ολοκλήρωση της παγκόσμιας οικονομίας διευκόλυναν την παγκόσμια διασύνδεση (1) με αποτέλεσμα την ταχύτερη μετάδοση ασθενειών (1). Οι Paquet και Schertzer υποστηρίζουν ότι «ο COVID-19 έχει αποδειχθεί ένα σύνθετο διακυβερνητικό πρόβλημα που απαιτεί υψηλά επίπεδα συνεργασίας μεταξύ των εμπλεκόμενων κυβερνήσεων». Επιπλέον υποστηρίζουν την ανάπτυξη νέων συστημάτων διακυβερνητικών σχέσεων με αντικειμενικό σκοπό την προσομοίωση των δημοσίων πολιτικών σε ακραίες καταστάσεις (2). Οι Kuhlmann και Franzke εξέφρασαν την άποψη ότι η πανδημία του COVID-19 διαμόρφωσε ένα νέο πολυεπίπεδο σύστημα διακυβέρνησης που «ενεργοποίησε όλους τους πολλαπλούς κάθετους και οριζόντιους μηχανισμούς συντονισμού του Κράτους και της Περιφερειακής Διοίκησης» (3-5). Τέλος η έρευνα των Monaco et al. υπέδειξε την αδήριτη ανάγκη για συνεργασία όχι μόνο μεταξύ κρατών και παγκόσμιων οργανισμών, αλλά και την συνεργασία εντός του κράτους με την περιφέρεια και τα υπόλοιπα πεδία και δίκτυα άσκησης κοινωνικής και υγειονομικής πολιτικής (6).

Article Details
  • Section
  • Articles
Author Biographies
Γιώργος Πατούλης

Περιφερειάρχης Αττικής, Πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών

Γιώργος Στεφανάκος

Συντονιστής Κέντρου Επιχειρήσεων Περιφέρειας Αττικής, Πνευμονολόγος

Ιωάννης Κεχρής

Αντιπεριφερειάρχης Δημόσιας Υγείας, Μέλος Διοικητικού Συμβουλίου Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών.

Κωνσταντίνος Μανταλιάς

Υποψήφιος Διδάκτορας ακαδημαϊκός υπότροφος ΕΚΠΑ – ΠΕΔΔ.

Ιωάννης Υφαντόπουλος

Καθηγητής Οικονομικών της υγείας, MBA-Health, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

References
Shrestha N, Shad MY, Ulvi O, Khan MH, Karamehic-Muratovic A, Nguyen UDT, et al. The impact
of COVID-19 on globalization. One Health. 2020;11:100180.
Paquet M, Schertzer R. COVID-19 as a complex intergovernmental problem. Canadian Journal of
Political Science/Revue canadienne de science politique. 2020;53(2):343-7.
Kuhlmann S, Franzke J. Multi-level responses to COVID-19: crisis coordination in Germany from an intergovernmental perspective. Local Government Studies. 2022;48(2):312-34. 4. Kuhlmann S, Wollmann H. Introduction to comparative public administration: Administrative systems and reforms in Europe: Edward Elgar Publishing; 2019. 5. Fuhr H, Fleischer J, Kuhlmann S. Federalism and decentralization in Germany. Basic features and principles for German development cooperation. 2018. 6. Monaco A, Casteig Blanco A, Cobain M, Costa E, Guldemond N, Hancock C, et al. The role of collaborative, multistakeholder partnerships in reshaping the health management of patients with noncommunicable diseases during and after the COVID-19 pandemic. Aging Clinical and Experimental Research. 2021;33(10):2899-907. 7. Baylis J, Smith S, Owens P. The Globalization of World Politics: An Introduction to International Relations: Oxford University Press; 2011. 8. Υφαντόπουλος Γιάννης. Τα οικονομικά της υγείας. Θεωρία και πολιτική. Αθήνα: Τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανός, 2018. 596-602 p. 9. Υφαντόπουλος Γ, Μπαλούρδος Δ, Νικολόπουλος Κ. Οικονομικές και κοινωνικές διαστάσεις του κράτους πρόνοιας. Αθήνα: Gutenberg, 2009. 10. McCormick J, Hague R, Harrop M. Comparative Government and Politics: An Introduction: Macmillan International Higher Education; 2019. 11. Bache I, Bartle I, Flinders M. Multi-level governance. Handbook on theories of governance: Edward Elgar Publishing; 2016. 12. Santos NDAESFD. Multi-level governance tackling the COVID-19 pandemic in China. Revista de Administração Pública. 2021;55(1):95-110. 13. Μακρυδημήτρης Α, Πραβίτα Μ-Η. Δημόσια διοίκηση. Στοιχεία διοικητικής οργάνωσης. Αθήνα: Εκδόσεις Σάκκουλα, 2012. 14. Hirschhorn F. A multi-level governance response to the Covid-19 crisis in public transport. Transport Policy. 2021;112:13-21. 15. Casula M, Pazos-Vidal S. Assessing the Multi-level Government Response to the COVID-19 Crisis: Italy and Spain Compared. International Journal of Public Administration. 2021;44(11-12):994-1005. 16. Van Overbeke T, Stadig D. High politics in the Low Countries: COVID-19 and the politics of strained multi-level policy cooperation in Belgium and the Netherlands. European Policy Analysis. 2020;6(2):305- 17. Giovannini A, Mosca L. The year of covid-19. Italy at a crossroads. Contemporary Italian Politics. 2021;13(2):130-48. 18. Malmusi D, Pasarín MI, Marí-Dell’Olmo M, Artazcoz L, Diez E, Tolosa S, et al. Multi-level policy responses to tackle socioeconomic inequalities in the incidence of COVID-19 in a European urban area. International Journal for Equity in Health. 2022;21(1):28. 19. Nayna Schwerdtle P, Connell CJ, Lee S, Plummer V, Russo PL, Endacott R, et al. Nurse Expertise: A Critical Resource in the COVID-19 Pandemic Response. Ann Glob Health. 2020;86(1):49. 20. Silva SJRd, Pena L. Collapse of the public health system and the emergence of new variants during the second wave of the COVID-19 pandemic in Brazil. One Health. 2021;13:100287.
Faggioni MP, González-Melado FJ, Di Pietro ML. National health system cuts and triage decisions during the COVID-19 pandemic in Italy and Spain: ethical implications. Journal of Medical Ethics. 2021;47(5):300-7. 22. Paul KI, Moser K. Unemployment impairs mental health: Meta-analyses. Journal of Vocational behavior. 2009;74(3):264-82. 23. Lund C, Myer L, Stein DJ, Williams DR, Flisher AJ. Mental illness and lost income among adult South Africans. Social psychiatry and psychiatric epidemiology. 2013;48(5):845-51. 24. Khan KS, Mamun MA, Griffiths MD, Ullah I. The Mental Health Impact of the COVID-19 Pandemic Across Different Cohorts. International Journal of Mental Health and Addiction. 2022;20(1):380-6. 25. Xiong J, Lipsitz O, Nasri F, Lui LMW, Gill H, Phan L, et al. Impact of COVID-19 pandemic on mental health in the general population: A systematic review. Journal of Affective Disorders. 2020;277:55-64. 26. Presti G, McHugh L, Gloster A, Karekla M, Hayes SC. The dynamics of fear at the time of COVID-19: A contextual behavioral science perspective. Clinical Neuropsychiatry. 2020;17(2):65. 27. Gloster AT, Lamnisos D, Lubenko J, Presti G, Squatrito V, Constantinou M, et al. Impact of COVID-19 pandemic on mental health: An international study. PLOS ONE. 2020;15(12):e0244809. 28. Shankar A, Rafnsson SB, Steptoe A. Longitudinal associations between social connections and subjective wellbeing in the English Longitudinal Study of Ageing. Psychology & health. 2015;30(6):686-98. 29. Holt-Lunstad J, Smith TB, Baker M, Harris T, Stephenson D. Loneliness and social isolation as risk factors for mortality: a meta-analytic review. Perspectives on psychological science. 2015;10(2):227-37. 30. Louvardi M, Pelekasis P, Chrousos GP, Darviri C. Mental health in chronic disease patients during the COVID-19 quarantine in Greece. Palliative and Supportive Care. 2020;18(4):394-9. 31. Kokkinos CM, Tsouloupas CN, Voulgaridou I. The effects of perceived psychological, educational, and financial impact of COVID-19 pandemic on Greek university students’ satisfaction with life through Mental Health. Journal of Affective Disorders. 2022;300:289-95. 32. Magklara K, Lazaratou H, Barbouni A, Poulas K, Farsalinos K, Group CGR. Impact of COVID-19 pandemic and lockdown measures on mental health of children and adolescents in Greece. medRxiv. 2020:2020.10.18.20214643. 33. Peppou LE, Economou M, Skali T, Papageorgiou C. From economic crisis to the COVID-19 pandemic crisis: evidence from a mental health helpline in Greece. European Archives of Psychiatry and Clinical Neuroscience. 2021;271(2):407-9. 34. Parlapani E, Holeva V, Voitsidis P, Blekas A, Gliatas I, Porfyri GN, et al. Psychological and Behavioral Responses to the COVID-19 Pandemic in Greece. Frontiers in Psychiatry. 2020;11. 35. JA JH, Janssen M, Yfantopoulos J, I Lubetkin E, GJ GB. Health-related quality of life and mental well-being of healthy and diseased persons in 8 countries. SSM-Population Health. 2021;15. 36. Cullen W, Gulati G, Kelly BD. Mental health in the COVID-19 pandemic. QJM: An International Journal of Medicine. 2020;113(5):311-2.
Long D, Haagsma JA, Janssen MF, Yfantopoulos JN, Lubetkin EI, Bonsel GJ. Health-related quality of life and mental well-being of healthy and diseased persons in 8 countries: Does stringency of government response against early COVID-19 matter? SSM - Population Health. 2021;15:100913. 38. Yfantopoulos J. Awaiting the “catharsis”. Springer; 2021. p. 499-504. 39. Xenos P, Yfantopoulos J, Nektarios M, Polyzos N, Tinios P, Constantopoulos A. Efficiency and productivity assessment of public hospitals in Greece during the crisis period 2009-2012. Cost Eff Resour Alloc. 2017;15:6-. 40. Yfantopoulos JN, Chantzaras A. Drug Policy in Greece. Value Health Reg Issues. 2018;16:66-