Ο ζωγράφος του Τάλω. Παρατηρήσεις στα έργα ενός αγγειογράφου του τέλους του 5ου αι. π.Χ.


Απόστολος Δ. Θάνος
Abstract

The Talos painter. Remarks on the works of a late 5th century B.C. vase-painter. The subject of the present article is the works of Talos Painter. The specific painter, whose action is confined in the last decades of the fifth century B.C. and early fourth century B.C., is one of the main representatives of the “Rich Style”. The conventional name “Talos Painter” was given to the vase painter by J.D. Beazley due to the depiction of the mythical bronze giant Talos on the main side of the volute crater that was found in the necropolis of Ruvo in Apulia.



In the first part of the article the stylistic characteristics are examined in order to clarify his artistic “identity”. The analysis of those stylistic characteristics has facilitated the re-examination of older attributions of certain vases.



Following this the types of vases decorated by the Talos Painter were examined. From the study of the available material, it seems that he preferred large vases, especially craters and loutrophoroi and also amphora of Panathenaic type, nuptials lebes, hydries and pelikes. The representations decorating those vases have also been examined and analyzed.



Finally, the article concludes with the examination of his apprenticeship and his collaboration with other painters. This examination can lead to the suggestion that the Talos Painter could have been an apprentice to Meidias Painter and also that he co-existed for a certain period in the same workshop with the Modica Painter.

Article Details
  • Section
  • Articles
Downloads
Download data is not yet available.
Author Biography
Απόστολος Δ. Θάνος

https://aristoteleio.academia.edu/ApostolosThanos

References
Ακαμάτης, Ν. 2015. «Μια οικία των πρώιμων ελληνιστικών χρόνων από την Πέλλα. Η σωστική ανασκαφή στο οικοπεδο Γκόγκαλη, Μακεδονικά 40, 1-35.
Alfieri, N. 1979. Spina. Museo Archeologico Nazionale di Ferrara, I , Bologna.
Arafat, K. 1990. Classical Zeus. A Study in Art and Literature. Oxford.
Arias, P.E., Hirmer, M., Shefton B. 1962. A History of Greek Vase Painting. London. ARV2: Beazley, J.D., Attic Red-Figure Vase-Painters. 2η έκδ. Oxford 1963.
Bakalakis, G. 1971. «Die lutrophoros Athen (ex Schliemann) – Berlin 3209», AntK 14, 74-83.
Βαλαβάνης, Π.Δ. 1991. Παναθηναϊκοί αμφορείς από την Ερέτρια. Συμβολή στην αττική αγγειογραφία του 4ου π.Χ. αι., Αθήνα: Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία.
Beazley, J.D. 1932. «Battle – Loutrophoros», MusJ 23, 5-22.
Beazley, J.D. 1993. Η εξέλιξη του αττικού μελανόμορφου ρυθμού, (εκδ. αναθεωρημένη από τους D. von
Bothmer και M.B. Moore 1986) μτφ. Η. Ανδρεάδη. Αθήνα: Εν Αθήναις Αρχαιολογική Εταιρεία.
Beazley Addenda2: Carpenter, T.H. κ.ά., Beazley Addenda. Additional References to ABV, ARV2 and Paralipomena. 2η έκδ. Oxford 1989.
Becatti, G. 1947. Meidias: Un manierista antico. Firenze.
Bentz, M. 1998. Panathenäische Preisamphoren. Eine athenische Vasengattung und ihre Funktion vom 6.-4. Jahrhundert v. Chr., AntK - BΗ 18, Basel.
Bermond Montanari, G. 1955. «Il mito di Talos su un frammento di vaso da Valle Trebba», RIA 4, 179-189.
Boardman, J. 1995. Αθηναϊκά ερυθρόμορφα αγγεία. Κλασική περίοδος, μτφ. Ε. Παπουτσάκη–Σερμπέτη. Αθήνα: Καρδαμίτσα.
Von Bothmer, D. 1957. Amazons in Greek Art, Oxford.
Burn, L. 1987. The Meidias Painter. Oxford.
Burn, L. 2010. «The Contexts of the Production and Distribution of Athenian Painted Pottery around 400 B.C.», στο O. Taplin and R. Wyles (επιμ.), The Pronomos Vase and its Context, New York, 15-31.
Buschor, E. 19692. Griechische Vasen (2η έκδ.), München.
Cahn, H. (επιμ.), 1974. Das Tier in der Antike: 400 Werke ägyptischer, griechischer, etruskischer und römischer Kunst aus privatem und öfferntlichen Besitz, Ausgestellt im Archäologischen Institut der Universität Zürich vom 21. Septemper bis 17. November 1974. Zürich.
Campenon, C. 1994. La céramique attique à figures rouges autour de 400 avant J.-C. Les principales
formes, évolution et production. Paris.
Carabatea, M. 1993. Iconography of Athenian Art between 430-400 B.C., Diss. University of Oxford.
Carabatea, M., 1997. “Herakles and a ‘Man in Need’?”, στο O. Palagia (επιμ.), Greek Offerings. Essays on Greek Art in Honour of John Boardman. Oxford, 131-143.
Caskey, L.D. and Beazley, J.D. 1954. Attic Vase Paintings in the Museum of Fine Arts, Boston, II, Oxford.
Ceccarelli, P. 1998. La pirrica nell’antichita Greco romana. Studi sulla danza armata. Pisa / Roma.
Clairmont, C.W. 1983. Patrios Nomos. Public Burial in Athens during the Fifth and Fourth Centuries B.C. The Archeological, Epigraphic - Literary and Historical Evidence, BAR-IS161, I-II, Oxford.
Cook, A.B. 1964. Zeus. A Study in Ancient Religion, I. New York.
Cook, R.Μ. 19943. Ελληνική αγγειογραφία, μτφ. Δ. Τσουκλίδου. 3η έκδ. Αθήνα: Καρδαμίτσα.
Corbett, P.E. 1949. «Attic Pottery of the later fifth Century from the Athenian Agora», Hesperia 18, 298-345.
CVA: Corpus Vasorum Antiquorum.
D’Amicis, A. 1997. «L’apoteosi di Eracle», στο G. Andreassi, P.G. Guzzo, E. Lippolis (επιμ.),Catalogo del Museo nazionale archeologico di Taranto. I, 3. Atleti e guerrieri. Tradizioni aristocratiche a Taranto tra VI e V secolo a.C. Catalogo della mostra Taranto, Museo nazionale archeologico, 9 aprile 1994. Taranto, 123-138.
Diehl, E. 1964. Die Hydria. Formgeschichte und Verwendung im Kult des Altertums. Mainz am Rhein.
Δρούγου, Σ. 1982. «Ερυθρόμορφος κρατήρας του 4ου π.Χ. αιώνα από τη Βέροια. Ο ζωγράφος της Toya», ΑΕ, 87-91.
Drougou, S. 2000. «Krieg und Frieden im Athen des späten 5. Jahrhunderts v. Chr. Die rotfigurige Hydria aus Pella», AM 115, 147-216.
EAA: Enciclopedia dell’ Arte Antica, Clasica e orientale (Rome 1958-1984).
Frank, S. 1990. Attische Kelchkratere. Eine Untersuchung zum Zusammenspiel von Gefässform und Bemalung. Frankfurt.
Furtwängler, A. und Reichhold, K. 1904: Griechische Vasenmalerei, Auswahl hervorragender Vasenbilder, I, München.
Gaunt, J.M.P. 2002. The Attic Volute-Krater. Michigan (Ann Arbor).
Greco, G. 1985-1986. «Un cratere del pittore di Talos da Serra di Vaglio», RIA 8-9, 5 -35.
Greco, G. 1988. «Bilan Critique des Fouilles de Serra di Vaglio, Lucanie», RA, 263-290.
Ηahland, W. 1930. Vasen um Meidias. Berlin.
Hayashi, T. 1992. Bedeutung und Wandel des Triptolemosbildes von 6.-4. Jh. V. Chr. Religionshistorische und typologische Untersuchungen. Würzburg.
Humphreys, S.C. 1980. «Family Tombs and Tomb Cult in Ancient Athens: Tradition or Traditionalism?», JHS 100, 96-126.
Θάνος, Α. 2010. Ο Ζωγράφος του Τάλω και η σύγχρονη αττική αγγειογραφία (αδημοσ. μεταπτ. εργασία –Α.Π.Θ.). Θεσσαλονίκη.
Kaempf–Dimitriadou, S. 1979. Die Liebe der Gotte in der Attischen Kunst des 5. Jahrhunderts v. Chr.,AntK – BH 11. Bern.
Καθάριου Κλ. 2002. Το εργαστήριο του ζωγράφου του Μελέαγρου και η εποχή του. Παρατηρήσεις στην αττική κεραμική του πρώτου τετάρτου του 4ου αι. π.Χ., Θεσσαλονίκη: University Studio Press.
Kanowski, M.G. 1984. Containers of Classical Greece. A Handbook of Shapes. Queensland.
Κοτσώνας Α., 2013. «Ακόμη μια ερμηνεία της παράστασης του κρατήρα του Ζωγράφου του Δίνου από τη Γέλα», στο Ε.Π. Σιουμπάρα και Κ. Ψαρουδάκης (επιμ.), ΘΕΜΕΛΙΟΝ. 24 Mελέτες για τον Δάσκαλο Πέτρο Θέμελη από τους μαθητές και τους συνεργάτες του. Αθήνα, 29-41.
Kurtz, D.C. 1984. «Vases for the dead, an Attic selection, 750-400 B.C.», στο H.A.G. Brijder (επιμ.), Ancient Greek and Related Pottery. Proceedings of the International Vase Symposium in Amsterdam 12-15 April. Amsterdam, 314-328.
Λεβίδης, Α.Β. 1994. Πλίνιος ο Πρεσβύτερος. Περί της αρχαίας ελληνικής Ζωγραφικής. 35ο βιβλίο της «Φυσικής Ιστορίας», μτφ. – σχολ. Τ. Ρούσσος και Α.Β. Λεβίδης. Αθήνα: Άγρα.
Lezzi-Hafter, A. 2014. «Helios’ Brautfahrt auf Pelikenfragmenten», στο Π. Βαλαβάνης και Ελ.
Μανακίδου (επιμ.), ΕΓΡΑΦΣΕΝ ΚΑΙ ΕΠΟΙΕΣΕΝ. Μελέτες κεραμικής και εικονογραφίας προς τιμήν του καθηγητή Μιχάλη Τιβέριου, Θεσσαλονίκη, 351-354.
LIMC: Lexicon Iconographicum Mythologiae Classicae, I-VIII. Zürich – München (1981-1999).
Μανακίδου, Ε. 1997. «Ιστορημένα υφάσματα: Μια κατηγορία μικρογραφικών παραστάσεων πάνω σε αττικά αγγεία», στο Oakley, Coulson and Palagia 1997, 297-308.
Mannack, T. 2010. «A description», στο O. Taplin and R. Wyles (επίμ.), The Pronomos Vase and its Context. New York, 5-13.
McPhee, I. 1973. Attic Vase-Painters of the Late 5th Century B.C. Cincinnati.
Miller, M.C. 1995. «Priam, king of Troy», στο J.B. Carter and S.P. Morris (επιμ.), The Ages of Homer. A Tribute to Emily Townsend. Austin.
Miró i Alaix, M.T. 2006. La ceràmica àtica de figures roges de la ciutat greca d’ Emporion. Monografíes Emporitanes, 14. Barcelona.
Moore, M.B. and Philippides, M.Z.P. 1986. The Athenian Agora XXIII. Attic Black-figured Pottery. Princeton.
Moore, M.B. 1997. The Athenian Agora XXX. Attic Red-figured and White-ground Pottery. Princeton.
Mösch-Klingele, R. 2006. Die “loutrophoros” im Hochzeits- und Begräbnisritual des 5. Jahrhunderts v. Chr. In Athen. Bern.
Mugione, E. 2000. Miti della ceramica attica in Occidente. Problemi di trasmissioni iconografische nelle produzioni italiote. Taranto.
Nicole, H. 1908. Meidias et le style fleuri. Paris.
Oakley, J.H. and Sinos, R.H. 1993. The Wedding in Ancient Athens. Madison / Winsconsin.
Oakley, J.H. 1997. The Achilles Painter. Mainz am Rhein.
Oakley, J.H., W.D.E. Coulson and O. Palagia (επιμ.) 1997. Athenian Potters and Painters. The Conference Proceedings. Oxford
Paralipomena: Beazley, J.D., Paralipomena: Additions to Attic Black-Figure Vase-painters and to Attic Red-Figure Vase-Painters. Oxford 1971.
Real, W. 1973. Studien zur Entwicklung der Vasenmalerei im ausgehenden 5. Jahrhundert v. Chr., Münster.
Richter, G.Μ.Α. and Milne, M.J. 1935. Shapes and Names of Athenian Vases, New York.
Richter, G.M.A. 19582. Attic Red-Figured Vases (2η έκδ.), New Haven.
Robertson, M. 20052. Η τέχνη της αγγειογραφίας στην κλασική Αθήνα, μτφ. Μ. Καραμπατέα και Μ. Κόμβου.2η έκδ. Αθήνα: Παπαδήμα.
Sabetai, V. 1993. The Washing Painter. A Contribution to the Wedding and Genre Iconography in the Second Half of the Fifth Century B.C., Cincinnati (Ann Arbor).
Schauenburg, K.K. 1985. «Herakles und Eulen auf einem Krater der Sammlung Geddes», RM 92, 45-64.
Schleiffenbaum, H.E. 1991. Der griechishe Volutenkrater. Form, Function und Sinngehalt eines antiken Prunkgefasses. Frankfurt am Main.
Schöne, A. 1987. Der Thiasos. Eine ikonographische Untersuchung über das Gefolge des Dionysos in der attischen Vasenmalerei des 6. und 5. Jhs. v. Chr., Göteborg.
Schwarz, G. 1987. Triptolemos. Ikonographie einer Agrar - und Mysteriengottheit. Horn / Graz.
Servadei, C. 2005. La figura di Theseus nella ceramica Attica. Iconografia e iconologia del mito nell’ Atene arcaica e classica. Bologna.
Sgourou, M. 1994. Attic Lebetes Gamikoi, Cincinnati (Ann Arbor).
Σγούρου, Μ. 1997. «Λέβητες γαμικοί. Ο γάμος και η αττική κεραμεική παραγωγή των κλασικών χρόνων», στο Oakley, Coulson and Palagia 1997, 71-84.
Shapiro, H.A. 1992. «The Marriage of Theseus and Helen», στο T. Hölscher, H. Mielsch (επιμ.), KOTINOS, Festschrift für Erica Simon, Mainz am Rhein, 232-236.
Shapiro, H.A. 1993. Personifications in Greek Art. The Representation of Abstract Concepts 600-400 B.C., Kilchberg.
Sichtermann, H. 1966. Griechische Vasen in Unteritalien aus der Sammlung Jatta - Ruvo. Tübingen.
Simon, E. 19812. Die griechischen Vasen. 2η έκδ. München.
Simon, E. 1978. «Dionysos und Hephaistos auf einem Kelchkrater des Talosmalers», Pantheon 36, 199-206.
Trinkl, E. 2009. «Sacrificial and Profane use of Greek hydriai», στο A. Tsingarida (επιμ.), Shapes and Uses of Greek Vases (7th-4th centuries B.C.). Proceedings of the Symposium held at the Université libre de Bruxells, 27-29 April 2006. Bruxelles, 153-171.
Τιβέριος, Μ. 19882. Προβλήματα της μελανόμορφης αττικής κεραμικής. 2η έκδ. Θεσσαλονίκη: Τελόγλειο Ίδρυμα.
Τιβέριος, Μ. 1989. Περίκλεια Παναθήναια. Ένας κρατήρας του Ζωγράφου του Μονάχου 2335. Θεσσαλονίκη: Andromeda Books
Tiberios, M. 1990. «Apharetides – Tyndarides», στο J.P. Descoeudres (επιμ.), ΕΥΜΟΥΣΙΑ: Ceramic and Iconographic Studies in Honor of Alexander Cambitoglou. Sydney, 120-124.
Τιβέριος, Μ. 1996. Ελληνική τέχνη. Αρχαία αγγεία. Αθήνα: Εκδοτική Αθηνών.
Tiverios, M. 2009. «Bild und Geschichte», στο D. Yatromanolakis (επιμ.), An Archaeology of Represantations. Ancient Greek Vase-Painting and Contemporary Methodologies. Athens, 159-199.
Young, R.S. 1951. «An Industrial District of Ancient Athens», Hesperia 20, 135-288.
Valavanis, P. 1991. «ΤΗΝΕΛΛΑ ΚΑΛΛΙΝΙΚΕ… Prozessionen von Panathenäensiegern auf der Akropolis», AA, 487-498.
Van Straten, F.T. 1995. HIERA KALA: Images of Animal Sacrifice in Archaic and Classical Greece. Leiden.
Vollkommer, R. 1988. Herakles in the Art of Classical Greece. Oxford.
Watzinger, C. 1924. Griechische Vasen in Tübingen. Reutlingen.
Winkler, H. 1999. Lutrophorie: ein Hochzeitskult auf attischen Vasenbildern. Freiburg.