The lantern (lychnouchos) of Vergina-Aegae

Drougou, S., The lantern (lychnouchos) of Vergina-Aegae, ΕΥΛΙΜΕΝΗ 17-18 (2016-2017), 33-44 (English)
Δημοσιευμένα: Dec 31, 2017
DOI: https://doi.org/10.12681/eul.32821
Stella Drougou
Περίληψη

Ο λυχνούχος από τις Αιγές-Βεργίνα. Στη μικρή αυτή μελέτη παρουσιάζεται ο χάλκινος λυχνούχος από τον μεγάλο Μακεδονικό Τάφο ΙΙ (του Φιλίππου Β΄) στις Αιγές-Βεργίνα. Όλα τα γνωστά παραδείγματα (από τη Μακεδονία και την Θεσσαλία, κατασκευασμένα από μέταλλο ή πηλό) χρονολογούνται στον τέταρτο αι. π.Χ. και χρησίμευαν ως ταφικά κτερίσματα. Τα δύο σωζόμενα χάλκινα παραδείγματα του ξεχωριστού αυτού σκεύους, κυρίως αυτό της Βεργίνας με την ξεχωριστή διακόσμηση του, αποδίδουν τα κύρια χαρακτηριστικά της τέχνης της μεταλλουργίας στην αρχαία Μακεδονία κατά τον τέταρτο αι. π.Χ.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • ΑΡΘΡΑ

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στην Ευλιμένη διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, παραχωρώντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στην Ευλιμένη μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς, χωρίς δικαίωμα τροποποίησης (δημιουργία παράγωγου έργου), με αναφορά στο συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση. Η Μεσογειακή Αρχαιολογική Εταιρεία διατηρεί το δικαίωμα να δημοσιεύει, να αναπαράγει, να παρουσιάζει στο κοινό, να διανέμει και να χρησιμοποιεί άρθρα που δημοσιεύονται στην Ευλιμένη σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή, είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών έργων, για όλο το χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου. Αυτό περιλαμβάνει, ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά, το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού Ευλιμένη, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση της Μεσογειακής Αρχαιολογικής Εταιρείας, και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή της περίληψης τους με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Adryme-Sismane, B. 1983. “Τύμβος Φερών”, ΑΑΑ ΧVI, 23-41.
Andronikos, M. 1984. Βεργίνα. Οι βασιλικοί τάφοι και άλλες Αρχαιότητες, Αθήνα.
Barr-Sharrar, B. 2008. The Derveni Krater: Masterpiece of Classical Greek Metalwork. Princeton.
Descamps-Lequime, S. and K. Charatzopoulou (eds) 2011. Au royaume d` Alexandre le Grand. La Macédoine antique Louvre. Paris: Somogy – Musée du Louvre.
Drougou, S. 2000. «Ο εφήμερος πηλός και ο αιώνιος χρυσός», στο Δ. Παντερμαλής κ.ά. (επιμ.), Μύρτος. Μελέτες στη μνήμη της Ι. Βοκοτοπούλου, Θεσσαλονίκη, 306-314.
Drougou, S. 2005. Βεργίνα, Τα πήλινα αγγεία της Μεγάλης Τούμπας, Αθήνα.
Drougou, S. 2011. “Macedonian Metallurgy: an expression of royalty”, in Kottaridi et al. 2011, 185-192.
Drougou, S. and Chr. Saatsoglou-Paliadeli 2005. Βεργίνα ο τόπος και η ιστορία του, Athens.
Drougou, S., Chr. Saatsoglou-Paliadeli et al. 1994. Βεργίνα. Η Μεγάλη Τούμπα, Thessaloniki.
Drougou, S. and I. Touratsoglou 1980. Λαξευτοί ελληνιστικοί τάφοι της Βέροιας. Αθήνα.
Drougou, S. and I. Touratsoglou 1997. «Ο πηλός και το μέταλλο», στο Δ΄ Επιστημονική Συνάντηση για την Ελληνιστική Κεραμική, Μυτιλήνη 1994, Αθήνα, 155-163.
Drougou, S. and I. Touratsoglou (eds) 2012. Topics on Hellenistic Pottery in Ancient Macedonia. Athens.
Drougou, S. and I. Touratsoglou 2013. “Hellenistische Keramik Makedoniens ausserhalb des Landes”, in N. Fenn and Ch. Roemer-Strehl (eds), Networks in the Hellenistic World. London, 47-57.
Franken, N. 2010. “PARS PRO TOTO, Beobachtungen zur Funktionsbestimmung figürlicher Bronzen am Beispiel römischer Lampen, Leuchter und Laternen”, Kölner Jahrbuch 43, 245-256.
Giannopoulou, M. and Ch. Kallini (eds) 2017. ΗΧΑΔΙΝ. Τιμητικός τόμος στην καθηγήτρια Στέλλα Δρούγου. Αθήνα: Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων.
Gill, D.W.J. and M. Vickers 1990. “Reflected Glory: Pottery and Precious Metal in classical Greece”, JbI 105, 1-30.
Howland, R.H. 1958. Greek Lamps and their Survivals, Athenian Agora IV. Princeton.
Ignatiadou, D. 2012. “Pottery, metallurgy and glassware”, in Drougou and Touratsoglou 2012, 214-246.
Kotitsa, Z. 1996. Hellenistische Tonpyxiden. Mainz.
Kotitsa, Z. 2006. Αιγίνιο Πιερίας. Κεραμική από το Νεκροταφείο στη θέση «Μελίσσια». Θεσσαλονίκη.
Κotitsa, Z. 2012. “Metal coated in Macedonia in Late Classical and Hellenistic period”, in Drougou and Touratsoglou 2012, 108-125.
Kottaridi, A. et al. (ed.) 2011. Heracles to Alexander the Great. Treasures from the Royal Capital of Macedon, a Hellenic Kingdom in the Age of Democracy. Oxford : Ashmolean Museum of Art and Archaeology, University of Oxford.
Kottaridi, A. 2013. Αιγές. Η βασιλική μητρόπολη των Μακεδόνων. Αθήνα.
Kurtz, D. and J. Boardman 1971. Greek Burial Customs. London.
Kyriakou, A. 2017. «Χρυσό στεφάνι ελιάς από το ιερό της Εύκλειας στη Βεργίνα/Αιγές», in Giannopoulou and Kallini 2017, 674-694.
Miltsakakis, G. 2017. «Βεργίνα. Χρονικό-προσέγγιση της σχεδίασης του λυχνούχου με τις… 3.500 τρύπες», in Giannopoulou and Kallini 2017, 94 -108.
Motsianos, I. and E. Bintsi (eds) 2011. Μια ιστορία από φως στο φως. Θεσσαλονίκη.
Moullou, D. 2010. Τεχνητός φωτισμός στην αρχαία Ελλάδα, Αδημοσίευτη Διδακτορική Διατριβή, Πανεπιστήμιο Κρήτης.
Moullou, D. 2013. «Η φωτιά, μοναδική πηγή φωτός στην αρχαιότητα», in «Η φωτιά, πηγή ζωής, δύναμης και καθαρμού», Πρακτικά Επιστημονικής Συνάντησης 2011, Αθήνα: Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης, 331-340.
Papatheofanous-Totsi, E. 2011. “Κατάλογος: 31. Πήλινος Λύχνος”, in Motsianos and Bintsi 2011, 155, no 31.
Pfrommer, M. 1983. “Grossgriechischer und mittelitalischer Einfluss in der Rankenornamentik frühellenistischer Zeit”, JdI 98, 119-190.
Pfrommer, M. 1987. Studien zur alexandrinischer und griechischer Toreutik frühhellenistischer Zeit, Berlin.
Rotroff, S. 2007. “Review of Drougou, Τα πήλινα αγγεία της μεγάλης Τούμπας”, AJA 111, 809-810.
Rutkowski, B. 1979. “Griechische Kandelaber”, JbI 94, 174-222.
Saatsoglou-Paliadeli, Chr. et al. 2009. «Πολύτιμα ταφικά σύνολα από την Αγορά των Αιγών», ΑΕΜΘ 23, 117-130.
Salzmann, D. 1982. Untersuchungen zu den antiken Kieselmosaiken, Berlin.
Scheibler, J. 1976. Griechische Lampen. Kerameikos. Berlin.
Sideris, A. 2011. «Προσωπεία της Τορευτικής στη Μακεδονία», in Π. Βαλαβάνης (ed.), Ταξιδεύοντας στην Κλασική Ελλάδα. Τόμος προς τιμή του Καθηγητή Π. Θέμελη. Αθήνα, 283-313.
Sideris, A. 2015. Theseus in Thrace. Sofia.
Sideris A. 2016. Metal Vases and Utensils in the V. Bojkov Collection. Sofia.
Stampolidis, N. 1982. «ΣΚ[Ι]ΡΤΟΣ. Παρατηρήσεις στην εικονογράφηση του σικελικού κρατήρα 9341», ΑΑΑ XV, 143-151.
Tassinari, S. 2009. Vasi in Bronzo (Brocche, Askoi, Vasi a paniere in Museo Archeologico Nationale di Napoli). Napoli.
Terzopoulou, D. 2013. Ο ταφικός τύμβος της Μικρής Δοξιπάρας-Ζώνης Νομού ΄Εβρου. Τα ανασκαφικά δεδομένα και τα κτερίσματα από τις καύσεις των νεκρών, Αδημοσίευτη Διδακτορική Διατριβή, Aριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, 314-319.
Themelis, P. 2000. «Μεταλλοτεχνία Μακεδονική», in A. Βελένη (ed.), Μύρτος. Μελέτες στη μνήμη της Ι. Βοκοτοπούλου, Θεσσαλονίκη, 495-517.
Themelis, P. and I. Touratsoglou 1997. Οι τάφοι του Δερβενίου. Αθήνα.
Tiverios, M. 1996. Ελληνική Τέχνη. Αρχαία Αγγεία. Αθήνα.
Touloumtzidou, Α. 2011. Μετάλλινα αγγεία του 4ου-2ου αι. π.Χ. από τον ελλαδικό χώρο, Aδημοσίευτη Διδακτορική Διατριβή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.
Touratsoglou, I.P. 2010. A Contribution to the economic History of the kingdom of ancient Macedonia (6th-3rd c. BC). Athens.
Triantafyllopoulou, P. 2000. «Νεκροταφείο των Αμφανών», in Σ. Δρούγου, Η. Ζερβουδάκη, Α. Ιντζεσίλογλου and Ι. Τουράτσογλου (eds), Ελληνιστική Κεραμική από τη Θεσσαλία. Βόλος, 60-69.
Vickers, M. 1986. “Silver, Copper and ceramics in ancient Athens”, in M. Vickers (ed.), Pots and Pans, Proceedings of the Colloquium on Precious Metal and Ceramics. Oxford, 137-151.
Vickers, M. and D. Gill 1994. Artful Crafts, Ancient Greek Silverware and Pottery. Oxford.
Vierneisel, K. and B. Kaeser (eds) 1990. Kunst der Schale, Kultur des Trinkens. Munich.
Vokotopoulou, I. 1997. Ελληνική Τέχνη. Αργυρά και Χάλκινα Έργα Τέχνης στην Αρχαιότητα. Αθήνα.
Voultsiadou, E. and Ch. Chintiroglou 2008-2009. “Aristotle’s lantern in echinoderms: an ancient riddle”, Cah. Biol. Mar. 48, 2009, 299-302.
Zimi, E. 2011. Late Classical and Hellenistic Silver Plate from Macedonia. Oxford.
Ζimi, E. and A. Sideris 2003. «Χάλκινα σκεύη από το Γαλαξείδι. Πρώτη προσέγγιση», Το Γαλαξείδι από την αρχαιότητα έως σήμερα, Πρακτικά Α΄ Επιστημονικού Συνεδρίου, Γαλαξείδι, 29-30 Σεπτεμβρίου 2000, Αθήνα, 35-60.