Νεολαία, αριστερή ψήφος και ριζοσπαστισμός τη δεύτερη δεκαετία του 2000


Δημοσιευμένα: Aug 17, 2020
Λέξεις-κλειδιά:
Νεολαία πολιτική δράση ριζοσπαστισμός Aριστερά ψήφος των νέων
Μάρω Παντελίδου-Μαλούτα
https://orcid.org/0000-0003-0923-0286
Λίνα Ζηργάνου-Καζολέα
https://orcid.org/0000-0001-8057-0692
Περίληψη

Το άρθρο αυτό έχει ως στόχο να απαντήσει στο ερώτημα αν η σύγχρονη νεολαία στην Ελλάδα, μετά την ή/και λόγω της κρίσης, μπορεί να χαρακτηριστεί ως ριζοσπαστική, βάσει του είδους της πολιτικής κοσμοαντίληψης και συμπεριφοράς που εκδηλώθηκαν από σημαντικό κομμάτι της. Κι εάν, συνεπώς, θα μπορούσε να προσληφθεί ως δυνητική κινητήρια δύναμη κοινωνικών κατά το πρότυπο της νεολαίας της Μεταπολίτευσης. Από μια άποψη αποτελεί συνέχεια προηγούμενου άρθρου (Παντελίδου Μαλούτα, 2015), όπου έγινε προσπάθεια να καταδειχθεί τάση «επιστροφής» της νεολαίας στην πολιτική ήδη από το 2008, τάση η οποία εντάθηκε και διευρύνθηκε στην κρίση. Επεκτείνοντας την προβληματική εκείνη, και θεωρώντας ως δεδομένα τα στοιχεία που καταδεικνύουν τη στροφή των νέων προς την Αριστερά, και την «επιστροφή» τους στην πολιτική αρχικά μέσω δυναμικών μορφών συμμετοχής, θα επιδιωχθεί εδώ να προσεγγιστεί με τη βοήθεια δεδομένων ποιοτικής έρευνας, το αρχικό ερώτημα: Αποτελεί o ριζοσπαστισμός σήμερα καθοριστικό ιδεολογικό και συμπεριφορικό χαρακτηριστικό της νεολαίας;

 

Λέξεις κλειδιά: 

Νεολαία, πολιτική δράση, ριζοσπαστισμός, Aριστερά, ψήφος των νέων

 

 

Abstract

This article aims at answering whether today’s youth in Greece could be defined as radical, based on the kind of political behavior and worldview manifested by a significant part of young people. And, hence, whether it could be perceived as a potential driving force of social change, according to the example of the youth of “Metapolitefsi”. In a way, this article draws from and further continues a previous article (Παντελίδου-Μαλούτα, 2015), which sought to illustrate Greek youth’s tendency to “return” to politics; a development already evident since 2008 that intensified during the crisis. Delving deeper into this rationale and taking into account data which attest to the youth’s turn towards the Left and return to politics, initially through dynamic modes of participation, here, we will employ qualitative research data in an attempt to approach the original question: Does radicalism constitute a defining ideological and behavioral characteristic of today’s youth?

 

Key words

Youth politics, voting behavior, radicalism, political attitudes, the Left

 

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικά Συγγραφέων
Μάρω Παντελίδου-Μαλούτα, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Καθηγήτρια Πολιτικής Επιστήμης

Λίνα Ζηργάνου-Καζολέα, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης

Υποψήφια Διδακτόρισσα

Αναφορές
Ελληνόγλωσες
Αβδελά, Έφη. 2005, Φθοροποιοί και ανεξέλεγκτοι απασχολήσεις: Ο ηθικός πανικός για τη νεολαία στη μεταπολεμική Ελλάδα, Σύγχρονα Θέματα 90, σσ.30-43.
Βεν, Πωλ. 2018, Και στην αιωνιότητα δεν θα πλήττω, Αθήνα: Εστία.
Βερναρδάκης, Χρισόφορος. 2012, Η ελληνική αριστερά στις εκλογές του 2012: η επιστροφή στην ταξική ψήφο, Transform! 11, σσ.170-176.
Βόγλης, Πολυμέρης, 2014, Η αδύνατη επανάσταση, Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Bούλγαρης, Γιάννης. 2007, Η Ελλάδα στον Καθρέπτη της Ευρώπης, στο Πολιτική, Κοινωνία, Πολίτες: Ανάλυση δεδομένων της Ευρωπαϊκής Κοινωνικής Έρευνας, ESS, Παναγιώτης Καφετζής, Θωμάς Μαλούτας και Ιωάννα Τσίγκανου, επιμ., Αθήνα: ΕΚΚΕ, σσ.39-62.
Βούλγαρης, Γιάννης και Νικολακόπουλος, Ηλίας, επιμ. 2014, 2012: Ο Διπλός Εκλογικός Σεισμός, Αθήνα: Θεμέλιο.
Bourdieu, Pierre. and Chartier, Roger. 2017, Ο κοινωνιολόγος και ο ιστορικός, Αθήνα: Πλέθρον.
Brown, Wendy. 2017, Η καταστροφή του δήμου, Αθήνα: Πατάκης.
Γιαννάκη, Ντόρα. 2016, Η συνεκδοχή της νεολαίας: Μια ιστορική αναδρομή στο περιεχό-μενο της έννοιας, στο Νεολαία και οικονομικές κρίσεις στην Ελλάδα, 1929-2008, Λουδοβίκος Κωτσονόπουλος, Δέσποινα Παπαδημητρίου, Ζήσιμος Συνοδινός, επιμ. Αθήνα: Gutenberg.
Δεμερτζής, Νίκος και Καφετζής, Παναγιώτης. 1996, Πολιτικός κυνισμός, πολιτική αλλοτρίωση και ΜΜΕ: η περίπτωση της Τρίτης Ελληνικής Δημοκρατίας, στο Κοινωνία και Πολιτική. Όψεις της Γ΄ Ελληνικής Δημοκρατίας, 1974-1994, Χρήστος Λυριντζής, Ηλίας Νικολακόπουλος και Δημήτρης Σωτηρόπουλος, επιμ. Αθήνα: Θεμέλιο, σσ.179-180.
Δεμερτζής, Νίκος και Σταυρακάκης, Γιάννης. 2008, Νεολαία: Ο
αστάθμητος παράγοντας;, Αθήνα: Πολύτροπον.
Διαμαντούρος Nικηφόρος. 2000, Πολιτισμικός δυϊσμός και πολιτική αλλαγή στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης, Aθήνα: Aλεξάνδρεια.
ΙΝΕ/ΓΣΕΕ. Σεπτέμβριος-Οκτώβριος 2015, Ενημέρωση 225, http://www.inegsee.gr/wp-content/uploads/2015/11/13.-SEPTEMBRIOS-OKTOBRIOS.pdf (προσπ. 4.11 2019).
Κακεπάκη, Mανίνα. 2006, Μεταβολές στην ελληνική πολιτική κουλτούρα, 1988-2005: Από τη γενιά του πολιτικού ενδιαφέροντος στη γενιά της πολιτικής αδιαφορίας;, Ελληνική Eπιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης 28, σσ.111-128.
Κακεπάκη, Μανίνα. 2013, ‘Είναι ένας νέος τρόπος να ακουστεί η φωνή μου’: έμφυλες διαστάσεις της συλλογικής και ατομικής δράσης στην Αθήνα της κρίσης, Ελληνική Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης 41(2), σσ.35-59.
Κατσάπης, Κώστας. 2013, Το «πρόβλημα νεολαία». Μοντέρνοι νέοι, παράδοση και αμφισβήτηση στη Μεταπολεμική Ελλάδα, 1964-1974, Αθήνα: Εκδόσεις Απρόβλεπτες.
Keucheyan, Razmig. 2017, Αριστερό ημισφαίριο: Μια χαρτογράφηση της νέας κριτικής σκέψης, Αθήνα: Angelus Novus.
Κορνέτης, Κωστής. 2015, Τα παιδιά της Δικτατορίας. Φοιτητική Αντίσταση, Πολιτισμικές Πολιτικές και η μακρά δεκαετία του εξήντα στην Ελλάδα, Αθήνα: Πόλις.
Λιάκος, Αντώνης. 2018, Η δημοκρατία και η ιστορία, Αθήνα: Πόλις.
Μαυρής Γιάννης. 26 Ιουνίου 2013, «Εκλογική ανάδυση και δυναμική του νέου κόμματος της Αριστεράς», Εφημερίδα των Συντακτών.
Μαυρής, Γιάννης. Δευτέρα 6 Ιουλίου 2015, Η ακτινογραφία των ψηφοφόρων του “OXI”, http://www.mavris.gr/wp-content/uploads/2016/07/Mavris_GrRef2015.pdf προσπέλαση 10 Δεκεμβρίου 2019.
Μαυρής, Γιάννης. 2019, ΣΥΡΙΖΑ, Κόμμα, Κράτος. Μετά τη Διακυβέρνηση, τι;, https://www.mavris.gr/6019/syriza-party-state/ προσπέλαση 10 Δεκεμβρίου 2019.
Μοσχονάς, Γεράσιμος, 2015, Τι πιστεύουν οι Έλληνες. Ένας αξιακός χάρτης της ελληνικής κοινωνίας. Κεντρικά ευρήματα, συμπεράσματα και σύνοψη, ΔιαΝΕΟσις,
Ξυδάκης, Νίκος. 2016, «Η νεολαία μέσα στην κρίση», στο Νεολαία και οικονομικές κρίσεις στην Ελλάδα, 1929-2008, Λoυδοβίκος Κωτσονόπουλος, Δέσποινα Παπαδημητρίου και Ζήσιμος Συνοδινός, επιμ. Αθήνα: Gutenberg, σσ.253-260.
Παντελίδου Mαλούτα, Mάρω. 1990, Eλληνική πολιτική κουλτούρα: Όψεις και προσεγγίσεις, Eπιθεώρηση Kοινωνικών Eρευνών 75α, σσ.18–57.
Παντελίδου Mαλούτα, Mάρω. 1991, Oι έφηβοι της αλλαγής: Kοινωνικο¬ποιητικές επιδράσεις και μεταβολές στην πολιτική φυσιογνωμία των εφήβων: 1982–1990, Eπιθεώρηση Kοινωνικών Eρευνών 80, σσ.41–69.
Παντελίδου Μαλούτα, Μάρω. 2012, Πολιτική Συμπεριφορά: Θεωρία, Έρευνα και Ελληνική Πολιτική, Αθήνα: Σαββάλας.
Παντελίδου Μαλούτα, Μάρω. 2015. Η νεολαία επιστρέφει; Ελληνική πολιτική κουλτούρα και μεταβαλλόμενα πρότυπα πολιτικότητας των νέων στην κρίση, Ελληνική Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης 43, σσ.5-46.
Παντελίδου Μαλούτα Μάρω. 2015β, Πολιτισμικές Συνιστώσες της Πολιτικής Διαδικασίας: Πολιτική Κοινωνικοποίηση & Ελληνική Πολιτική Κουλτούρα, Ε.Α.Σ.& Β.
Παντελίδου Μαλούτα, Μάρω. 2016 Από την πυραμίδα συμμετοχής στην πολιτική των πολιτών, στο Πολιτική Επιστήμη. Διακλαδική και συγχρονική διερεύνηση της πολιτικής πράξης, 4, Πολιτική Κοινωνιολογία, Α.Ι.Δ. Μεταξάς Α-Ι. Δ., επιμ. Αθήνα: Σιδέρης.
Παντελίδου Μαλούτα, Μάρω. 2017, Ριζοσπαστισμός, ριζοσπαστικοποίηση, ασάφεια και ιδεολογία, Χρόνος 8. https://chronos.fairead.net/pantelidou-malouta-rizospastismos (προσπ. 9.12.) 2019.
Παπαδάτος Αναγνωστόπουλος, Δημοσθένης. 2018, Ο μαυροκόκκινος Δεκέμβρης, Αθήνα: Τόπος.
Πεσματζόγλου, Στέφανος. 2016, Η δύσκολη ‘κατανόηση’ έναντι της εύκολης καταδίκης ή/και εξιδανίκευσης, στο Νεολαία και οικονομικές κρίσεις στην Ελλάδα, 1929-2008, Λoυδοβίκος Κωτσονόπουλος, Δέσποινα Παπαδημητρίου και Ζήσιμος Συνοδινός, επιμ. Αθήνα: Gutenberg, σσ.261-284.
Public Issue. 14 Ιουνίου 2011, Flash Barometer 159: Το κίνημα των Αγανακτισμένων πολιτών, http://www.publicissue.gr/1785/plateies/ (προσπ.20.10. 2019).
Σεφεριάδης, Σεραφείμ. 2006, Συγκρουσιακή πολιτική, συλλογική δράση, κοινωνικά κινήματα: μια αποτύπωση, Ελληνική Επιθεώρηση Πολιτικής Επιστήμης 27, σσ.7-42.
Σκλαβενίτης, Δημήτρης. 2016, Κάτσε καλά Γεράσιμε: Μαθητικό κίνημα & καταλήψεις, 1974-2000, Αθήνα: Ασίνη.
Σταθόπουλος, Παναγιώτης. 2012, Η απορρύθμιση του κομματικού συστήματος, στο 2012: Ο διπλός εκλογικός σεισμός, Γιάννης Βούλγαρης και Ηλίας Νικολακόπουλος, επιμ. Αθήνα: Θεμέλιο.
Τσαλίκογλου, Φωτεινή. 2011, Το μέλλον ανήκει στην έκπληξη, Αθήνα: Καστανιώτης.
Φιλντ, Μισέλ και Μπρομ Ζαν Μαρί. 2007, Νεολαία και επανάσταση, Αθήνα: Εργατική Πάλη.
Weeks, Jeffrey. 2006, Zητήματα ταυτότητας, στο Σεξουαλικότητα, Kώστας Γιαννακόπουλος, επιμ. Αθήνα: Αλεξάνδρεια, σσ.139-168.
Ξενόγλωσσες
Abramson, Paul. 1979, Developing Party Identification: A Further Examination of Life-Cycle, Generational, and Period Effects, American Journal of Political Science 23(1), pp.78–96.
Andersen, Kristi. 1979, The creation of a democratic majority: 1928-1936, Chicago: University of Chicago Press.
Bauman, Zygmunt. 2000, Liquid modernity, Cambridge: Polity Press.
Crouch, Colin., 2004, Post-democracy, Cambridge: Polity Press.
Dalton, Russel J. 2008, Citizenship norms and the expansion of political participation, Journal of politics 56, pp.76-98.
Dinas, Elias. 2014. Why Does the Apple Fall Far from the Tree? How Early Political Socialization Prompts Parent-Child Dissimilarity, British Journal of Political Science 44(4), pp.827–852.
Dubet, Francois. 2019, Le temps des passions tristes, Paris: Seuil.
Eagleton, Τerry. 2015, Hope without optimism, New Haven: Yale University Press.
Gerodimos, Roman. 2015, Editorial: First thoughts on the 20 September 2015 elections in Greece», GPSG Pamphlet, No 5.
Mannheim, Κarl. 1968, The problem of generations, in Essays in the sociology of knowledge, Kecskemeti, ed. London: Routledge, pp.276-322
Μathieu, Lilian. 2011, La democratie protestataire, Paris: Presses de la FNSP.
Nie, Norman, Verba, Sidney and Petrocik,, John. 1976, The changing American voter, Cambridge: Harvard University Press.
Nie, Norman. 2009, Immigration, partisanship and electoral change, in The future of Political Science, Gary King, Kay Lehman Schlozman and Norman Nie, eds. New York: Routledge, pp.70-72.
Spivak, Gayatri. 1988, Can the Subaltern Speak?, in Marxism and the interpretation of Culture, Carry Nelson and Lawrence Grossberg, eds. Chicago: University of Illinois Press, pp.271-313.
Stavrakakis, Yannis and Katsambekis, George. 2014, Left-wing populism in the European periphery: the case of SYRIZA, Journal of Political Ideologies 19 (2), pp.119-142.
Verba, Sidney and Nie, Norman. 1972, Participation in America: Political democracy and social equality, New York: Harper and Row.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)