Η Αριστοτελική Σκέψη για το Θέατρο και το Χορό: Σύνδεση με το Σήμερα

PDF (ελληνικά)
Publiée : Jun 18, 2018
DOI : https://doi.org/10.12681/conatus.16039
Aliki Dermati
Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
https://orcid.org/0000-0002-3904-9974
Résumé

Ο Αριστοτέλης ασχολήθηκε με πολλές εκφάνσεις της ανθρώπινης δημιουργίας και πρωτοτυπίας, και δεν θα μπορούσε φυσικά να παραλείψει τον τομέα της τέχνης.Το θέατρο στην αρχαία Ελλάδα συνιστούσε αναπόσπαστο κομμάτι της παιδείας των κατοίκων μιας πόλης, και το οποίο συνδύαζε, μεταξύ άλλων, τον χορό, το τραγούδι και την υποκριτική. Ο ίδιος ο φιλόσοφος ασχολήθηκε εκτενώς με το θέμα του θεάτρου και του χορού στο έργο του Περί Ποιητικής. Μεγάλη έμφαση έδωσε στην τραγωδία, για την οποία έδωσε ορισμό και προϋποθέσεις, ενώ διαχώρισε τις δομικές μονάδες της σε κατά ποιόν και κατά ποσόν μέρη. Με τον χορό (<όρχησις) ο Αριστοτέλης ασχολήθηκε κυρίως στο πλαίσιο της τραγωδίας, και συγκεκριμένα μίλησε για την Πάροδο, το εισόδιο τραγούδι του Χορού, και για τα Στάσιμα, τα χορικά κομμάτια που διέκριναν μεταξύ τους τα επεισόδια. Ταυτόχρονα, η ενασχόληση του φιλοσόφου δεν περιορίστηκε μόνο στο πλαίσιο του θεάτρου, αφού εξέφρασε επιχειρήματα σχετικά με τη θέση του χορού στην εκπαίδευση, σημειώνοντας ότι ο χορός αποτελεί πηγή διανοητικής - πνευματικής και αισθητικής ικανοποίησης του ανθρώπου. Ο ίδιος ο φιλόσοφος τασσόταν κατά του επαγγελματισμού στο χορό, όπως ευρύτερα και με άλλες ενασχολήσεις υψηλού επιπέδου (π.χ. πρωταθλητισμός). Με τον έντεχνο χορό ο φιλόσοφος ασχολήθηκε μόνο ως μέρος θεατρικού έργου, σε αντίθεση με τη σημερινή εποχή, όπου πλέον ο έντεχνος χορός έχει «αυτονομηθεί», αποκτώντας τη δική του υπόσταση, δίχως να αποτελεί αυστηρά μέρος θεατρικού έργου.Παράλληλα, όμως, αναγνώρισε την αξία ευρύτερα του χορού ως μέρους της ανθρώπινης ύπαρξης. Σε συνάρτηση, λοιπόν, με το σήμερα, κορυφαίοι σκηνοθέτες και χορογράφοι παγκόσμιας ακτινοβολίας του 20ου και 21ου αιώνα ασχολήθηκαν με το αρχαίο ελληνικό θέατρο και την αντίληψη περί αξίας της παραστατικής τέχνης, ορμώμενοι από τις βασικές αριστοτελικές θέσεις κατανόησης και δόμησης μιας παράστασης (Stanislavski, Brecht / Duncan, Graham κ.ά.), συχνά εξελίσσοντάς τες ή αποδομώντας τες.

Article Details
  • Rubrique
  • Articles
Creative Commons License

Ce travail est disponible sous licence Creative Commons Attribution - Pas d’Utilisation Commerciale 4.0 International.

Authors who publish with this journal agree to the following terms:

Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution Non-Commercial International License (CC BY-NC 4.0) that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.

Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g. post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.

Authors are permitted and encouraged to post their work online (preferably in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work.

Téléchargements
Les données relatives au téléchargement ne sont pas encore disponibles.
Références
Aristotle. On Poetics. Translated by S. Menardos. Athens: Estia, 1937.
Au, Susan. Ballet and Modern Dance. London: Thames and Hudson, London, 1988.
Barbousi, Vaso. Dance during the 20th Century: Milestones and Persons. Athens: Kastanioti, 2004.
Chourmouziadis, Nikos Ch. Conditions and Transformation in Ancient Greek Tragedy. Athens: Gnosi, 1984.
Chourmouziadis, Nikos Ch. On Dance: The Role of the Team Element in Ancient Drama. Athens: Kastaniotis, 1998.
Chronopoulos, Kostas. The Tragic Katharsis by Aristotle. Athens: Kardamitsa, 2000.
Fessa-Emmanouil, Eleni. Dance and Theater: From Dankan to New Dance Teams. Athens: Efesos, 2004.
Lada-Richards, Ismene. “Ancient Greek Tragedy and Western Appreciations of Actors and Acting.” In Aspects and Issues of Ancient Greek Tragedy: 31 Introductory Essays, edited by J. Gregory, translated M. Kesar, Ο. Bezentakou, G. Filippou. Edited by D. I. Iakov. Athens: Papadima, 2010.
Lesky, Albin. A History of Greek Literature. Translated by A. Tsopanakis. Athens: Kiriakidi, 2011.
Stanislavski, Konstantin. An Actor Prepares. Translated by A. Nikas. Edited by C. Vahliotis. Athens: Gonis, 1999.
Tierno, Michael. Aristotle’s Poetics for Screenwriters: Storytelling Secrets from the Greatest Mind in Western Civilization. New York: Hyperion, 2002.
Verikokaki, Angela, Evgenia Zografou, and Ioulia Iatridi. From Aristotle to Brecht: Five Theoretical Essays on Theater. Athens: Kalvos, 1979.
Wiles, David. “Aristotle’s Poetics and Ancient Dramatic Theory.” In The Cambridge Companion to Greek and Roman Theatre, edited by J. M. Walton McDonald, translated by Vaios Liapis. Athens: Kadamitsa, 2011.