Η διαμόρφωση θρησκευτικών ταυτοτήτων σύμφωνα με τις αλλαγές του μοντέλου διδασκαλίας του μαθήματος των Θρησκευτικών στην Ελλάδα από το 2011 και μετά

PDF
Δημοσιευμένα: Mar 18, 2019
DOI: https://doi.org/10.12681/scad.19874
Λέξεις-κλειδιά:
Ατομική θρησκεία εκκοσμίκευση μάθημα Θρησκευτικών
Ιωάννα Κομνηνού
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
Περίληψη
Στο δυτικοευρωπαϊκό χώρο υπάρχουν εξελίξεις που αφορούν στη θρησκευτικότητα των ευρω- παίων πολιτών. Οι πιο χαρακτηριστικές από αυτές είναι η απομάκρυνση από τις οργανωμένες θρησκείες, η εκκοσμίκευση, η ανάδυση της ατομικής θρησκείας και οι πνευματικότητες της Νέας Εποχής. Αυτές οι τάσεις απηχούνται στα αναλυτικά προγράμματα του μαθήματος των Θρησκευτικών, ιδιαίτερα στα μοντέλα διδασκαλίας που εφαρμόζονται στον αγγλοσαξωνικό χώρο. Η υιοθέτηση αυτών των μοντέλων στο μάθημα των Θρησκευτικών στην Ελλάδα, από το 2011 και μετά, σημαίνει διάδοση των ιδεολογιών αυτών με επακόλουθο σημαντικά προβλήματα, όπως είναι ο θρησκευτικός συγκρητισμός. Αντικείμενο της έρευνάς μας είναι η ανίχνευση των ιδεολογιών αυτών στα αναλυτικά προγράμματα του μαθήματος των Θρησκευτικών και η σύνδεσή τους με συγκεκριμένες πολιτικές, όπως αυτές εξετάζονται με την κριτική ανάλυση λό- γου κειμένων που έχουν δημοσιευτεί σε σχέση με τις αλλαγές στη φυσιογνωμία του μαθήματος.
Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στην Κοινωνική Συνοχή και Ανάπτυξη διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στην Κοινωνική Συνοχή διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς και με δικαίωμα τροποποίησης μόνον με παρόμοια διανομή (αν αναμείξετε, τροποποιήσετε, ή δημιουργήσετε πάνω στο υλικό, πρέπει να διανείμετε τις δικές σας συνεισφορές υπό την ίδια άδεια όπως και το πρωτότυπο).
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Beck, U. (2010). A God of One’s Own. (R. Livingstone, Μεταφρ.) Cambridge / UK: Polity Press.
Bellah, R. N. (2011). Religion in Human Evolution: From the Paleolithic to the Axial Age. Cambridge, Massachusetts - London, England: Belknap Press.
Berger, P. L. (1967). The Sacred Canopy: Elements of a Sociological Theory of Religion. Garden City: Doubleday.
Berger, P. L. (1999). The Desecularization of the World: Resurgent Religion and World. Washington, DC: Ethics and Public Policy Center.
Bruce, S. (2002). God is Dead: Secularization in the West. Oxford: Blackwell.
Chryssides, G. D. (2007). Defining the New Age. Στο D. Kemp, & J. R. Lewis (Επιμ.), Handbook of New Age (σσ. 5-24). Leiden and Boston: BRILL.
Cox, H. (1995). Fire From Heaven: The Rise of Pentecostal Spirituality and the Reshaping. Reading, MA: Addison-Wesley.
Durkheim, E. (1915). The Elementary Forms of Religious Life: A Study in Religious. (J. W. Swain, Μεταφρ.) New York: Macmillan.
Fairclough, N. (1995). Critical Discourse Analysis: The Critical Study of Language. New York: Longman.
Farias, M., & Lalljee, M. (2008, Jun). Holistic Individualism in the Age of Aquarius: Measuring Individualism/Collectivism in New Age, Catholic, and Atheist/Agnostic Groups. Journal for the Scientific Study of Religion, 47(2), σσ. 277-289.
Gearon, L. (2013, Apr 05). The Counter Terrorist Classroom: Religion, Education, and Security. Religious Education, 108(2), σσ. 129-147.
Giddens, A. (1994). Living in a Post-Traditional Society. Στο U. Beck, A. Giddens, & S. Lash (Επιμ.), Reflexive Modernization: Politics, Tradition and Aesthetics in the Modern Social Order (σσ. 56-109). Cambridge, England: Polity.
Giddens, A. (2009). ΚοινωνιολογίαΑ΄τόμος. (Δ. Γ. Τσαούσης, Μεταφρ.) Αθήνα: Gutenberg.
Grimmitt, M. (1987). Religious education and human development. Great Britain: Mc Crimmon.
Grimmitt, M. (2000). Constructivist pedagogies of religious education project: re-thinking knowledge, teaching and learning in religious education. Στο M. Grimmitt (Επιμ.), Pedagogies of religious education (σσ. 207-226). Great Wakering: McCrimmon.
Habermas, J. (1991). The Structural Transformation of the Public Sphere: An Inquiry into a Category of Bourgeois Society (1ηέκδοση 1962, μτφρ. 1989 εκδ.). (T. Burger, & F. Lawrence, Μεταφρ.) Cambridge, MA: MIT Press.
Hervieu-Léger, D. (2006, Spring/ Summer). In Search of Certainties: The Paradoxes of Religiosity in Societies of High Modernity. The Hedgehog Review, σσ. 59-68.
Janssen, J. (1998, March 1). The Netherlands as an Experimental Garden of Religiosity. Social Compass, 45(1), σσ. 109-121.
Kalve, P. (1996, Summer). Some aspects of the work of Michael Grimmitt. British Journal of Religious Education, 18(3), σσ. 181-190.
Khokhar, N., & Malcolm, A. (2012). The construct of individualised religiosity and its implications for sociology of religion. Conference proceedings TASA.
King, P. E., & Boyatzis, C. (2004, January). Exploring Adolescent Spiritual and Religious Development: Current and Future Theoretical and Empirical Perspectives. Applied Developmental Science, 8(1 (2-6)), σσ. 2-6.
Küng, H. (1990). Project Weltethos. München/Zürich: Piper.
Laletina, A. (2015). Practicing Critical Literacy in Exrtracurricular Settings: Discourses of Power and Teaching. Στο B. Yoon, & R. Sharif, Critical Literacy Practice: Applications of Critical Theory in Diverse Settings (σσ. 147-163). Singapore: Springer.
Luckmann, T. (1967). The Invisible Religion: The Problem of Religion in Modern. New York: Macmillan.
Luke, A. (2014). Defining Critical Literacy. Στο J. Pandya, & J. Avila, Moving Critical Literacies Forward: A new look at praxis across contexts (σσ. 19-31). New York: Routledge.
Main, R. (2008, April 3). Secularisation and the ‘Holistic Milieu’: Social and Psychological Perspectives. Religion Compass, 2(3), σσ. 365–384.
Marsden, G. Μ. (1994). The Soul of the University: From Protestant Establishment to Established Nonbelief. New York: Oxford University Press.
Martin, D. (1978). A General Theory of Secularization. Oxford: Blackwell.
Martin, D. (2005). On Secularization: Towards a Revised General Theory. Farnham: Ashgate.
Marty, M. E., & Appleby, R. (1992). Τhe Glory and the Power: The Fundamentalist. Boston: Beacon.
McBride, M. (2010). Religious Market Competition in a Richer World. Economica(77), σσ. 148-171.
McGuire, M. (2002). Religion: The Social Context. Belmont, CA: Wadsworth.
McGuire, M. (2008). Lived Religion: Faith and Practice in Everyday Life. Oxford: Oxford University Press.
Norris, P., & Inglehart, R. (2006, Spring & Summer). Sellers or Buyers in Religious Markets? The Supply and Demand of Religion. The Hedgehog Review, σσ. 69-92.
Owen, C. (1975). The Secularization of the European Mind in the 19th Century. Cambridge: Cambridge University Press.
Roof, W. C. (1999). Spiritual Marketplace: Baby Boomers and the Remaking of American Religion. Princeton: Princeton University Press.
Schreiner, P. (2006). Religious Education in the European context. Στο L. Broadbent, & A. Brown (Επιμ.), Issues in religious education (σσ. 86-98). London and New York: Routledge.
Schweitzer, F. (2007). Religious individualization: new challenges to education for tolerance. British Journal of Religious Education, 29(1), σσ. 89-100.
Sommerville, C. J. (1998). Secular Society Religious Population: Our Tacit Rules for Using. Journal for the Scientific Study of Religion, 37(2), σσ. 249–253.
Stark, R., & Bainbridge, W. (1985). The Future of Religion: Secularization, Revival, and Cult Formation. Berkeley: University of California Press.
Stark, R., & Finke, R. (2000). Acts of Faith: Explaining the Human Side of Religion. Berkeley: University of California Press.
Taylor, C. (2007). A Secular Age. Cambridge, Massachusetts, London: Belknap Press/Harvard University Press.
Weber, M. (2002). The Protestant Ethic and the Spirit of Capitalism (1η
έκδοση: 1904-5 εκδ.).
Δεληκωνσταντής, Κ. (2009). Η Σχολική θρησκευτική αγωγή. Μεταξύ παιδαγωγικής και θεολογίας. Αθήνα: έννοια.
Κομνηνού, Ι. (2012). Η ευρωπαϊκή διάσταση της σχολικής θρησκευτικής αγωγής (Διδακτορική διατριβή). Ανάκτηση Σεπτέμβριος 1, 2017, από https://www.didaktorika.gr/eadd/bitstream/10442/28547/1/28547.pdf
Κομνηνού, Ι. (2016). Παιδαγωγικὴ καὶ διδακτικὴ θεώρηση τῶν νέων Ἀναλυτικῶν Προγραμμάτων τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν. Κοινωνία (4), σσ. 425-435.
Κομνηνού, Ι. (2015, Ιανουάριος). Τα μοντέλα διδασκαλίας του μαθήματος των Θρησκευτικών στις χώρες της Ευρώπης: Το νέο Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών στο Νέο Λύκειο. Νέος Παιδαγωγός(5), σσ. 194-202.
Μακρής, Σ. (2015). Θρησκεία και Διεθνής Πολιτική. Στο Ν. Βασιλειάδης, & Σ. Μπουτσιούκη, Πολιτιστική διπλωματία. Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών.
Ματσαγγούρας, Η. Γ. (2007). Κριτικός εγγραμματισμός στη λογοτεχνία: πίσω από τις λέξεις, πέρα από τις ιδέες. Στο Η. Γ. Ματσαγγούρας, & (επιμέλεια), Σχολικός εγγραμματισμός: λειτουργικός, κριτικός, επιστημονικός (σσ. 155-192). Αθήνα: Γρηγόρη.
Μητροπολίτης Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου, Ι. (2016, Μάρτιος 9). Εἰσήγηση Ἐνώπιον τῆς ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος τήν 9ην Μαρτίου 2016, μέ θέμα: Τό μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν στήν Ἐ κπαίδευση. Ανάκτηση Σεπτέμβριος 20, 2017, από Εκκλησιαστική Παρέμβαση: http://www.parembasis.gr/index.php/el/menu-teyxos-237/4440-
ni-2016-03-09.
Μητροπολίτης Ναυπάκτου καὶ Ἁγίου Βλασίου, Ι. (2018, Απρίλιος 18). Εφημερίδα Νέα. Ανάκτηση Ιούνιος 20, 2018, από Εκκλησιαστική Παρέμβαση: http://www.parembasis.gr/index.php/el/menu-teyxos-261/5246-2018-04-18a.
Μουζέλης, Ν. (2014). Νεωτερικότητα και θρησκευτικότητα: Εκκοσμίκευση - Φονταμενταλισμός - Ηθική. Αθήνα: ΠΌΛΙΣ.