Η Αγιότητα στην υπηρεσία της πολιτικής. Οι προπαγανδιστικές συνδηλώσεις της παράστασης του "Βουλγαροκτόνου" Αγίου Δημητρίου


Δημοσιευμένα: Dec 13, 2023
Λέξεις-κλειδιά:
Άγ. Δημ΄ήτριος προπαγάνδα Βούλγαροι Ασανίδες Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγος St. Demetrius propaganda Bulgarians Asanids Michael VIII Palaiologos
Στυλιανός ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
Περίληψη

St. Demetrius, the patron saint of Thessaloniki through the ages, the myroblytos and miracle-worker, is the subject of an extremely rich iconography. In one scene the martyr is depicted on horseback, spearing or unhorsing Ioannitzes, a prominent Bulgarian king (1197-1207). The specific iconographical type was conceived during the 13th century in the frame of the byzantine counter-narrative against the second Bulgarian state’s founding ideology, in order to present the aforementioned ruler’s sudden death as one of Demetrius’ numerous miracles. The diffusion of this scene served multiple objectives of Michael VIII Palaiologos’ propaganda, given that St. Demetrius was considered as one of his personal patron saints, a policy which was followed and expanded by his son and successor, Andronicus II Palaiologos.  This paper’s aims are to interpret the propaganda meaning of the representation of St. Demetrius as ‘Bulgar-Slayer’ and to offer suggestions upon its dating, based on sources, coins, lead seals and wall paintings.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Στυλιανός ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών (ΕΚΠΑ)

Ιστορικός, κάτοχος μεταπτυχιακού διπλώματος βυζαντινής ιστορίας

Αναφορές
Κωνσταντίνος Ακροπολίτης, Λόγος εἰς τὸν μεγαλομάρτυρα καὶ μυροβλύτην Δημήτριον, έκδ. Α. Παπαδόπουλος-Κεραμευς, Ανάλεκτα Ιεροσολυμιτικής Σταχυολογίας, τ. 1, Saint Petersburg 1891.
C. Walter, The Warrior Saints in Byzantine Art and Tradition, Aldershot 2003.
P. Grotowski, Arms and Armour of the Warrior Saints. Tradition and Innovation in Byzantine Iconography (843-1261), Leiden 2010.
Σ. Οικονομου, Ιδεολογικές αντιπαραθέσεις στα Βαλκάνια. Η προπαγανδιστική χρήση της λατρείας του αγίου Δημητρίου (τέλη 12ου-13ος αι.), ΒυζΣυμ 29 (2019), 108-114.
Α. Παπαδόπουλος, Ο Άγιος Δημήτριος εις την ελληνικήν και βουλγαρικήν παράδοσιν, Θεσσαλονίκη 1971.
Α.-Α. Ταχιάος, Η Θεσσαλονίκη και ο κόσμος των Σλάβων. Η πνευματική και πολιτιστική ακτινοβολία της βυζαντινής πόλης, Θεσσαλονίκη 2013.
A. Madgearu, The Asanids. The Political and Military History of the Second Bulgarian Empire (1185-1280), Leiden-Boston 2016.
J. Erdeljan, Chosen Places: Constructing New Jerusalems in Slavia Orthodoxa, Leiden-Boston 2017.
P. Step henson, The legend of Basil the Bulgar-Slayer, Cambridge 2003.