La pronoia d᾽Alexis Commène Raoul à Prévista
Περίληψη
Λένος Μαυρομμάτης
Η πρόνοια του Αλεξίου Κομνηνού Ραούλ στη Πρέβιστα
Στο αρχείο της Μονής Ζωγράφου σώζεται ένα ακρωτηριασμένο πρακτικό, που αφορά στην οικονομία του γαμβρού του αυτοκράτορα (Ανδρόνικου Β' Παλαιολόγου) Αλεξίου Κομνηνού Ραούλ στην περιοχή της Ζαβαλτίας, στο χωριό Πρέβιστα (σήμερα Παλαιοκώμη). Όπως προκύπτει από τις πληροφορίες του εγγράφου και των πηγών, πρόκειται για το μέγα δομέστικο Αλέξιο Κομνηνό Ραούλ (+1303)• συντάκτης του πρακτικού είναι ο απογραφεύς του θέματος Βολερού, Μοσυνοπόλεως, Σερρών και Στρυμόνος Ιωάννης Πανάρετος. Το έγγραφο συντάχθηκε περί το 1297 όπως εικάζεται απὀ την όλη δραστηριότητα του Πανάρετου και οπωσδήποτε πριν το 1303. Εξ άλλου, η Πρέβιστα περί το 1307/8 παραχωρείται από τον Ανδρόνικο Β' στην ανεψιά του μεγάλη δούκαινα Θεοδώρα Παλαιολογίνα και το σύζυγο της μέγα δούκα Ferran Ximenes de Arenos. Τέλος, με τη συγκατάθεση του βασιλέως, η Θεοδώρα πωλεί την Πρέβιστα αντί 3.000 υπερπύρων στο βασιλέα των Βουλγάρων Μιχαήλ Ασέν Σισμάν (1325), ο οποίος τη δωρίζει στη μονή Ζωγράφου.
Το πρακτικό του Πανάρετου για τη Πρέβιστα παρέχει πολύτιμες πληροφορίες για τη σύνθεση και την εξέλιξη της οικογένειας στη Μακεδονία στα τέλη του ΙΓ' αι. Το χωριό αποτελείται από 62 «τζάκια» παροίκων, δηλαδή 320 ψυχές. Απογράφονται μόνο 6 ηλικιωμένοι και μόνο δύο εγγόνια. Καταχωρούνται 6 χήρες ως αρχηγοί οικογένειας και μία γυναίκα, που ζει μόνη. Στην εργασία επιχειρείται η ανάλυση των πληροφοριών για τρεις οικογένειες παροίκων και των δομών τους. Τέλος, εξετάζονται οι οικονομικές υποχρεώσεις των παροίκων και της κοινότητας έναντι του κράτους ή του προνοιαρίου σε συνδυασμό με τις υποχρεώσεις και τις απαλλαγές, που περιέχονται σε άλλα έγγραφα για την Πρέβιστα. Έπεται η διπλωματική έκδοση του πρακτικού.
Λεπτομέρειες άρθρου
- Πώς να δημιουργήσετε Αναφορές
-
MAVROMMATIS, L. (1999). La pronoia d᾽Alexis Commène Raoul à Prévista. Βυζαντινά Σύμμεικτα, 13, 203–227. https://doi.org/10.12681/byzsym.867
- Τεύχος
- ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ 13
- Ενότητα
- Άρθρα
Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.
Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στα ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στα ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, χωρίς δικαίωμα τροποποίησης (δημιουργία παράγωγου έργου) με αναφορά στο συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς(άδεια Creative Commons 4.0). To Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών διατηρεί το δικαίωμα να δημοσιεύει, να αναπαραγάγει, να παρουσιάζει στο κοινό, να διανέμει και χρησιμοποιεί άρθρα που δημοσιεύονται στα ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών έργων, για όλο το χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου. Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά, το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του ΕΙΕ, και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.
