Elio Lugaresi (1926-2015): A founding father of the history of sleep disorders

Περίληψη

Elio Lugaresi (1926-2015): Πρωτοπόρος στην ιστορία
των διαταραχών ύπνου
De Santo Rosa Maria
Η ιστορία της έρευνας στις διαταραχές ύπνου ξεκίνησε με την εμβληματική εργασία των Aserinsky και Kleitman το
1953 στο περιοδικό Science, με τίτλο «Regularly Occurring Periods of Eye Motility and Concomitant Phenomena».
Ο τομέας αυτός εξελίχθηκε χάρη στη συνεισφορά πολλών σπουδαίων επιστημόνων, όπως οι Nathaniel Kleitman
(Σικάγο), William C. Dement (Στάνφορντ), Henri Gastaut (Μασσαλία), Elio Lugaresi (Μπολόνια), Christian
Guilleminault (Στάνφορντ) και Colin Sullivan (Σίδνεϋ).
Ο Elio Lugaresi (Castiglione di Cervia, 1 Ιουλίου 1926 – Μπολόνια, 22 Δεκεμβρίου 2015) ήταν ένας από αυτούς
τους γίγαντες που μετέτρεψαν την Ιατρική του Ύπνου σε έναν από τους πιο δυναμικούς τομείς έρευνας και θε-
ραπείας. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο της Μπολόνια το 1952. Κατά τη διάρκεια της ειδικότητάς του στη
Νευρολογία στο ίδιο πανεπιστήμιο, εκπαιδεύτηκε στην πολυυπνογραφία (PSG) υπό τον Henri Gastaut από το
1956 έως το 1957 στη Μασσαλία. Συνέδεσε τις κλινικές παρατηρήσεις με τα δεδομένα της πολυυπνογραφίας και,
επιστρέφοντας στην Μπολόνια, άρχισε να συνεργάζεται με τον Giorgio Coccagna και άλλους για την καταγραφή
πολυυπνογραφικών δεδομένων χρησιμοποιώντας ένα πρωτόγονο ηλεκτροεγκεφαλογράφο.
Η ομάδα παρήγαγε πρωτοποριακές εργασίες για: (i) τις πνευμονικές πιέσεις, την αρτηριακή πίεση, τα αέρια
αίματος, την αναπνοή και τον ύπνο· (ii) το σύνδρομο ανήσυχων άκρων και τον μυόκλονο· (iii) το ροχαλητό και
την υπέρταση, που οδήγησαν στην αναγνώριση της υπνικής άπνοιας ως παράγοντα κινδύνου για καρδιαγγειακή
νόσο· και (iv) την Θανατηφόρο Οικογενή Αϋπνία. Το 1967, οργάνωσαν το Πρώτο Διεθνές Συνέδριο Ιατρικής του
Ύπνου στη Μπολόνια.
Όπως δήλωσε σε συνέντευξή του στην Ιταλική Εταιρεία Ιατρικής Ύπνου, ο Lugaresi εμπνεύστηκε από την αναγεν-
νησιακή ιδέα ότι όλη η γνώση πρέπει να πηγάζει από την παρατήρηση της ανθρώπινης ύπαρξης. Ακόμη και κατά
τα έτη του ως ομότιμος καθηγητής, παρέμεινε παραγωγικός, συγγράφοντας περισσότερες από 500 εργασίες και
κεφάλαια, τα οποία του απέφεραν μια μακρά λίστα βραβείων και τιμητικών διακρίσεων. Ο William C. Dement,
αναφερόμενος στην πρωτοτυπία του έργου του Lugaresi, δήλωσε: «Δεν είναι σαφές τι θα είχε συμβεί αν ένας Ιτα-
λός νευρολόγος, ο Elio Lugaresi, δεν είχε δείξει τόσο μεγάλο ενδιαφέρον για την αποφρακτική υπνική άπνοια».