ROCK MAGNETIC AND PALAEOMAGNETIC ANALYSES ON LITHIC FRAGMENTS FROM THE ARCHAEOLOGICAL SITE OF AKROTIRI, SANTORINI

PDF (English)
Δημοσιευμένα: Ιουλ 27, 2016
DOI: https://doi.org/10.12681/bgsg.11831
Λέξεις-κλειδιά:
Μαγνήτιση πετρωμάτων Ελαφρόπετρα Λιθικά θραύσματα Αρχαιολογικός χώρος Ακρωτηρίου Σαντορίνη
E. Tema
Dipartimento di Scienze della Terra, Università degli Studi di Torino
Περίληψη

Στην παρούσα εργασία μελετήθηκε η παραμένουσα μαγνήτιση θραυσμάτων λιθικών που βρέθηκαν μέσα στις αποθέσεις ελαφρόπετρας που κάλυψαν τον αρχαιολογικό χώρο του Ακρωτηρίου με σκοπό την εκτίμηση της θερμοκρασίας απόθεσης των πρώτων ηφαιστειακών υλικών που έφτασαν και αποτέθηκαν στον αρχαίο οικισμό. Συνολικά συλλέχτηκαν 50 λιθικά θραύσματα από τέσσερα διαφορετικά σημεία της ανασκαφής. Όλα τα δείγματα απομαγνητίστηκαν με σταδιακή θέρμανση και η ανάλυση των αποτελεσμάτων πραγματοποιήθηκε διαμέσου του διαχωρισμού των κυρίων συνιστωσών μαγνήτισης. Η θερμοκρασία απόθεσης που εκτιμήθηκε αντιπροσωπεύει την θερμοκρασία των λιθικών μετά την αποκατάσταση της θερμικής ισορροπίας μεταξύ αυτών και της θερμότερης ελαφρόπετρας και διαφέρει από λιθικό σε λιθικό. Παρ' όλα αυτά, στο μεγαλύτερο μέρος τους τα λιθικά δείχνουν ότι έχουν αναθερμανθεί σε θερμοκρασίες της τάξεως 240-280oC. Αυτές οι θερμοκρασίες είναι ανάλογες με τις θερμοκρασίες απόθεσης που εκτιμήθηκαν από την μελέτη λιθικών από το ορυχείο του Μεγαλοχωρίου ενώ είναι υψηλότερες από αυτές που εκτιμήθηκαν διαμέσου κεραμικών από την ανασκαφή του Ακρωτηρίου. Τα νέα αποτελέσματα θερμοκρασίων απόθεσης από λιθικά στο εσωτερικό του αρχαίου οικισμού δείχνουν ότι το στρώμα ελαφρόπετρας ήταν ακόμη ζεστό όταν αποτέθηκε μέσα στον αρχαιολογικό χώρο και παρότι ήρθε σε επαφή με τα κτίρια προκαλώντας σε ορισμένες περιπτώσεις την πτώση των οροφών, παρ' όλα αυτά παρέμεινε θερμό με μέση θερμοκρασία περίπου 260 οC.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Γεωφυσική και Σεισμολογία
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση 4.0.

Οι συγγραφείς θα πρέπει να είναι σύμφωνοι με τα παρακάτω: Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 Non Commercial και σύμφωνα με την οποία μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς. Οι συγγραφείς μπορούν να: Μοιραστούν — αντιγράψουν και αναδιανέμουν το υλικό με κάθε μέσο και τρόπο, Προσαρμόσουν — αναμείξουν, τροποποιήσουν και δημιουργήσουν πάνω στο υλικό.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Aramaki, S. and Akimoto, S., 1957. Temperature estimation of pyroclastic deposits by natural
remanent magnetism, Am. J. Sci., 255, 619-627.
Bardot, L., 2000. Emplacement temperature determinations of proximal pyroclastic deposits on
Santorini, Greece, and their implications, Bull. Volcanol., 61, 450-467.
Bond, A. and Sparks, R.S., 1976. The Minoan eruption of Santorini, Greece, Journal of the
Geological Society of London, 132, 1-16.
Cioni, R., Gurioli, L., Sbrana, A. and Vougioukalakis, G., 2000. Precursory phenomena and
destructive events related to the Late Bronze Age Minoan (Thera, Greece) and AD 79
(Vesuvius, Italy) Plinian eruptions; inferences from the stratigraphy in the archaeological
areas. In: The Archaeology of Geological Catastrophes, McGuire, W.G., Griffiths, D.R.,
Hancock, P.L. and Stewart, I.S., eds., Geological Society Special Publication, London, 171,
-141.
Cioni, R., Gurioli, L., Lanza, R. and Zanella, E., 2004. Temperatures of A.D. 79 pyroclastic density
currents deposits (Vesuvius, Italy), J. Geophys. Res., 109, B02207, doi:
1029/2002JB002251.
Cogné, J.R., 2003. PaleoMac: a Macintosh application for treating palaeomagnetic data and making
plate reconstructions, Geochem. Geophys. Geosyst., 4(1), 1007, doi:
1029/2001GC000227.
Doumas, Ch., 1974. The Minoan eruption of the Santorini volcano, Antiquity, XLVIII, 110-115.
Downey, W.S. and Tarling, D.H., 1984. Archaeomagnetic Dating of Santorini Volcanic Eruptions
and Fired Destruction Levels of Late Minoan Civilization, Nature, 309(5968), 519-523.
Druitt, T.H., Mellors, R.A., Pyle, D.M. and Sparks, R.S.J., 1989. Explosive volcanism on Santorini,
Greece. Geol. Mag., 126, 95-126.
Heiken, G. and McCoy, F., 1984. Caldera development during the Minoan eruption, Thera,
Cyclades, Greece, J. Geophys. Res., 89, B 10, 8441-8462.
McClelland, E. and Druitt, D.H., 1989. Palaeomagnetic estimates of emplacement temperatures of
pyroclastic deposits on Santorini, Greece, Bull. Volcanol., 51, 16-27, doi:
1007/BF01086758.
McClelland, E., Kondopoulou, D., Westphal, M. and Sophos, Ph., 1996. Palaeomagnetic estimation
of emplacement temperatures of plinian airfalls on Santorini, Greece. In: Casale, R., Fytikas,
M., Sigvaldasson, G. and Vougioukalakis, G., eds., The European laboratory volcanoes,
Proceedings of the 2nd workshop, 2-4 May 1996, Santorini, Greece.
McCoy, F. and Heiken, G., 2000. The Late Bronze Age explosive eruption of Thera (Santorini),
Greece: Regional and local effect, Geological Society of America, Special paper, 345, 43-70.
Paterson, G.A., Roberts, A.P., Mac Niocaill, C., Muxworthy, A.R., Gurioli, L., Viramonte, J.G. and
Navarro, C., 2010. Paleomagnetic determination of emplacement temperatures of pyroclastic
deposits: an underutilised tool, Bull Volcanol., 72, 309-330, doi: 10.1007/s00445-009-0324-4.
Porreca, M., Mattei, M., Mac Niocaill, C., Giordano, G., McClelland, E. and Funiciello, R., 2008.
Paleomagnetic evidence for low-temperature emplacement of the phreatomagmatic Peperino
Albano ignimbrite (Colli Albani volcano, Central Italy), Bull. Volcanol., 70, 877-893, doi:
1007/s00445-007-0176-8.
Sparks, R.S.J. and Wilson, C.J.N., 1990. The Minoan deposits: a review of their characteristics and
interpretation. In: Hardy, D., Keller, J., Galanopoulos, V.P., Flemming, N.C. and Druitt,
T.H., eds., Thera and theAegean World III, vol. 2. The Thera Foundation, London, 89-99.
Sulpizio, R., Zanella, E. and Macías, J.L., 2008. Deposition temperature of some PDC deposits from
the 1982 eruption of El Chichón volcano (Chiapas, Mexico) inferred from rock magnetic
data, J. Volcanol. Geotherm. Res., 175, 494-500, doi: 10.1016/j.jvolgeores.2008.02.024.
Tema, E., Kondopoulou, D. and Pavlides, S., 2013a. Palaeotemperature estimation of the pyroclastic
deposit covering the pre-Minoan palaeosol at Megalochori Quarry, Santorini (Greece):
Evidence from magnetic measurements, Stud. Geophys. Geod., 57, 627-646, doi:
1007/s11200-013-0601-8.
Tema, E., Pavlides, S. and Kondopoulou, D., 2013b. Late Bronze age pottery as indicator of the
deposition temperatures of the Minoan pyroclastic products, Santorini, Greece, Bulletin of
the Geological Society of Greece, XLVII, Proceedings of the 13th International Congress,
Chania, Sept. 2013.
Tema, E., Zanella, E., Pavón-Carrasco, F.J., Kondopoulou, D. and Pavlides, S., 2015.
Palaeomagnetic analysis on pottery as indicator of the pyroclastic flow deposits temperature:
new data and statistical interpretation from the Minoan eruption of Santorini, Greece,
Geophys. J. Int., 203, 33-47, doi: 10.1093/gii/ggv267.
Zanella, E., Gurioli, L., Pareschi, M.T. and Lanza, R., 2007. Influences of urban fabric on pyroclastic
density currents at Pompeii (Italy): 2. Temperature of the deposits and hazard implications,
J. Geophys. Res., 112, B05214, doi: 10.1029/2006JB004775.
Zanella, E., Sulpizio, R., Gurioli, L. and Lanza, R., 2015. Temperatures of the pyroclastic density
currents deposits emplaced in the last 22 kyr at Somma-Vesuvius (Italy). Geological Society,
London, Special Publication: “The Use of Palaeomagnetism and Rock Magnetism to
Understand Volcanic Processes”, 396, doi:10.1144/SP396.5.
Zijderveld, J.D.A., 1967. A.C. demagnetization of rocks: Analysis of results. In: Methods in
Palaeomagnetism, Collinson, D.W., Creer, K.M. and Runcorn, S.K., eds., Elsevier,
Amsterdam.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)