Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΥΔΡΟΓΕΩΛΟΠΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΟΛΙΣΘΗΣΗ ΤΗΣ ΤΣΑΚΩΝΑΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ


Δημοσιευμένα: Ιαν 1, 2004
Λέξεις-κλειδιά:
κατολίσθηση τεκτονική υδρογεωλογία Τσακώνα
I. Φουντούλης
I. Λαδάς
E. Σπυρίδωνος
Η. Μαριολάκος
Περίληψη

Η παρούσα εργασία μελετά δύο από τους βασικούς παράγοντες που διαμόρφωσαν τις συνθήκες, οι οποίες προκάλεσαν τη μεγάλη κατολίσθηση στην περιοχή Τσακώνας Αρκαδίας το Φεβρουάριο του 2003, που συμπαρέσυρε τη νέα Εθνική Οδό Μεγαλόπολης - Καλαμάτας. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη κατολίσθηση που έχει επηρεάσει το Εθνικό οδικό δίκτυο, πολύ μεγαλύτερη από εκείνη της Μαλακάσας το 1995. Η κατολίσθηση οριοθετείται βόρεια και νότια περίπου ευθύγραμμα σε διεύθυνση ΑΒΑ-ΔΝΔ. Το νότιο όριο συμπίπτει με μία μορφολογική ασυνέχεια νότια της οποίας απαντά μία ανοικτή πτυχή αντικλινικής μορφής. Βόρεια το όριο βρίσκεται μερικά μέτρα πιο νότια από ένα μικρό ρέμα που παρουσιάζει χαρακτηριστική κατά βάθος διάβρωση και έχει μία ΒΑ-ΝΔ διεύθυνση. Στον ευρύτερο χώρο της κατολίσθησης απαντούν τρεις (3) λιθο-στρωματογραφικοί σχηματισμοί της ενότητας Πίνδου. Προκειμένου να κατανοηθούν οι παράγοντες που διαμόρφωσαν διαχρονικά τις συνθήκες για την ενεργοποίηση της κατολίσθησης έγιναν: (ι) λεπτομερής γεωλογική - τεκτονική - νεοτεκτονική μελέτη της στενής και της ευρύτερης περιοχής της κατολίσθησης. Επιπλέον, για να προσδιοριστεί η επίδραση της αλπικής και της νεοτεκτονικής παραμόρφωσης στη διαμόρφωση των τεχνικό γεωλογικών και υδρογεωλογικών χαρακτηριστικών της στενής και ευρύτερης περιοχής της κατολίσθησης κατασκευάστηκε ο υπεδαφικός τεκτονικός χάρτης της επιφάνειας αποκόλλησης των ανωκρητιδικών ασβεστόλιθων με την υποκείμενη κερατολιθική σειρά.

Με βάση τα στοιχεία που προέκυψαν διαπιστώνεται ότι η κατολίσθηση βρίσκεται σε ένα χώρο όπου η τεκτονική παραμόρφωση είναι πολύ έντονη και είναι αυτή που διαμόρφωσε τις τεχνικογεωλογικές και υδρογεωλογικές συνθήκες οι οποίες συνέβαλαν καθοριστικά στην εκ νέου ενεργοποίηση της προϋπάρχουσας κατολίσθησης στη θέση αυτή. Κατολισθήσεις προϋπήρχαν της χάραξης και της κατασκευής του δρόμου, τις οποίες φαίνεται οι μελετητές και οι κατασκευαστές δεν έλαβαν υπόψη. Ο σημαντικός ρόλος που έπαιξαν οι υδρογεωλογικές συνθήκες για την εκδήλωση της κατολίσθησης φαίνεται και από το γεγονός ότι στο απέναντι πρανές, από το οποίο διέρχεται η σιδηροδρομική γραμμή, ενώ δομείται από τους ίδιους σχηματισμούς με την περιοχή της κατολίσθησης που συμπαρέσυρε την Εθνική Οδό, δεν έχει εκδηλωθεί τα τελευταία 100 χρόνια καμία ανάλογου μεγέθους κατολίσθηση με αποτέλεσμα να μην έχει διακοπεί ποτέ η λειτουργία της σιδηροδρομικής γραμμής.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Engineering Geology, Hydrogeology, Urban Geology
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Λαλεχός Ν. 1974. Γεωλογική δομή της Κεντροδυτικής Πελοποννήσου. Γεωλ. αναγνωρίσεις, No 53, 94 σελ.
Μαριολάκος Η., Λούης Γ. και Παπαδόπουλος Τ. 1987. Γεωμορφολογία του αλπικού υποβάθρου της νεοτεκτονικής λεκάνης της Άνω Μεσσηνίας και η μορφοτεκτονική της ερμηνεία. Πρακτικά 1ου Πανελλήνιου Γεωγραφικού Συνεδρίου της Ελλ. Γεωγρ. Ετ., τομ. Β, σ. 53-67, Αθήνα.
Mariolakos I. and Fountoulis I. 1991. Neotectonic macrofolds in the area of Filiatra (W. Messinia, Peloponnesus, Greece), Bull. Geol. Soc. Greece, XXV/3, 19-38, (in Greek with English abstract).
Mariolakos I., Fountoulis I., Marcopoulou-Diacantoni A. and Mirkou M.R. 1994. Some remarks on the kinematic evolution of Messinia Province (SW Peloponnesus) during the Pleistocene based on Neotectonic Stratigraphic and Paleoecological observations. - Munster. Forsch. Geol. Palaont, 76, ρ 371-380, Munster.
Μαριολάκος Η., Φουντούλης Ι. και Λαδάς Ι. 2001. Παλαιογεωγραφική εξέλιξη της ΝΔ Πελοποννήσου κατά το Τεταρτογενές. Δελτ. Ελλ. Γεωλ. Ετ., XXXIV/1, σ. 37-45.
Παπαδόπουλος Π. 1997. Γεωλογικός χάρτης Φύλλο ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΙΣ, κλίμακα 1:50.000, ΙΓΜΕ, Αθήνα.
Φουντούλης Ι. 1994. Νεοτεκτονική εξέλιξη της κεντροδυτικής Πελοποννήσου. Διδακτορική διατριβή, Τμήμα Γεωλογίας, nΠανεπιστήμιο Αθηνών, ΓΑΙΑ, 7, 382 σ.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)