Critical-point behaviour in self-organizing systems: the September 1999 Athens earthquake and Stock Market correction

PDF (English)
Δημοσιευμένα: Jan 1, 2007
DOI: https://doi.org/10.12681/bgsg.16881
Λέξεις-κλειδιά:
Σύμπλοκα συστήματα πρόγνωση σεισμών Οικονομοφυσική Χρηματιστηριακές φούσκες
A. Tzanis
Department of Geophysics - Geothermy, University of Athens
Περίληψη

Σωρεία εμπειρικών και θεωρητικών δεδομένων κατατείνει στο ότι η σεισμογένεση είναι φαινόμενο κρίσιμου σημείου, το οποίο κορυφώνεται με ένα μεγάλο γεγονός (σεισμό) που αντιπροσωπεύει κάποιο κρίσιμο σημείο. Η ιδιότητα αυτή εκδηλώνεται μέσω αυτο-οργάνωσης του ρηξιγενούς ιστού και δυναμο-νομικής επιτάχυνσης του ρυθμού έκλυσης σεισμικής ενέργειας. Το χρηματιστήριο δεν είναι πολύ διαφορετικό: η (αλληλειπι)δράση των αντικριστών είναι συνήθως μη αντιστρεπτή και καθορίζει την τιμή των μετοχών, πράγμα που καθορίζει τις δράσεις άλλων αντικριστών κ.ο.κ. Με τον τρόπο αυτό, το χρηματιστήριο καθίσταται αυτο-οργανούμενο σύστημα, ανάλογο με την σεισμογένεση. Η θετική ανάδραση είναι επίσης σημαντική και μπορεί να οδηγήσει σε ταχεία κλιμάκωση της τιμής των μετοχών. Υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι οι μεγάλες καταρρεύσεις (κραχ) ή διορθώσεις χρηματιστηριακών αγορών, συχνά έπονται κερδοσκοπικών πομφολύγων που ακολουθούν δυναμο-νομική επιτάχυνση των χρηματιστηριακών αξιών. Κατά 'σατανική ' σύμπτωση, αμφότερα τα ανωτέρω φαινόμενα παρε τηρήθησαν στη Αθήνα κατά τον Σεπτέμβριο του 1999. Στις 7/9 έλαβε χώρα ο ενδιάμεσος (Μ5.9) πλην καταστρεπτικός σεισμός και περί την 22/9 η εκπληκτική άνοδος που εγνώρισε το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών κατά τους παρελθόντες μήνες έλαβε τέλος με μία μεγάλη διόρθωση. Αμφότερα τα φαινόμενα επέδειξαν δυναμο-νομική επιτάχυνση, στην λιθοσφαιρική παραμόρφωση και χρηματιστηριακή αξία αντιστοίχως. Δύο πολύ διαφορετικά δυναμικά συστήματα εμφανίζουν παρόμοια συλλογική συμπεριφορά, πράγμα που φιλοσοφείται και αποδίδεται στην παγκοσμιότητα των φυσικών νόμων και της φυσικής τάξης

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Γεωφυσική και Σεισμολογία
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση 4.0.

Οι συγγραφείς θα πρέπει να είναι σύμφωνοι με τα παρακάτω: Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 Non Commercial και σύμφωνα με την οποία μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς. Οι συγγραφείς μπορούν να: Μοιραστούν — αντιγράψουν και αναδιανέμουν το υλικό με κάθε μέσο και τρόπο, Προσαρμόσουν — αναμείξουν, τροποποιήσουν και δημιουργήσουν πάνω στο υλικό.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Anderson, P., Arrow, K., and Pines, D., 1998. The Economy as a Complex Evolving System, Addison-Wesley.
Ben-Zion, Y., and Lyakhovsky, V., 2002. Accelerated seismic release and related aspects of seismicity patterns on earthquake faults, Pure appi. Geophys., 159, 2385-2412.
Bowman, D.D., and King , G.C.P., 2001. Accelerating seismicity and stress accumulation before large earthquakes, Geophys. Res. Letters, 38 (21), 4039-4042.
Bowman, D.D., Ouillon, G., Sammis, C.G., Sornette, Α., and Sornette, D., 1998. An observational test of the critical earthquake concept, J. Geophys. Res., 103, 24359-24372.
Brodsky, E.E., Karakostas, V., and Kanamori, H., 2000. A new observation of dynamically triggered regional seismicity: Earthquakes in Greece following the August, 1999 Izmit, Turkey earthquake, Geophys. Res. Lett., 27, 2741-2744.
Bufe, C.G., and Varnes, D.J., 1993. Predictive modelling of the seismic cycle of the greater San Francisco Bay region, J. Geophys. Res., 98, 9871-9883.
Feigenbaum, J.Α., and Freund, P.G.Ο., 1996. Discrete scale invariance in stock markets before crashes, Int. J. Mod. Phys., 10, 3737.
Gomberg, J., Beeler, N. M, Blanpied, M. L., and Bodin, P., 1998. Earthquake triggering by transient and stativ deformations, J. Geophys. Res., 103, 24411-24426.
Gomberg, J., Blanpied, M.L., and Beeler, N.M., 1997. Transient triggering of near and distant earthquakes, Bull. Seismol. Soc. Am., 87, 294-309.
Gutenberg, B., and Richter, CF., 1956. The energy of earthquakes. Q. J. Geol. Soc. London, 112, 1-14.
Hanks, T.C., 1977. Earthquake stress drops, ambient tectonic stresses and stresses that derive plate motions, Pure Appi. Geophys, 115, 441-458.
Harris, R.A., 1998. Introduction to special section: Stress triggers, stress shadows and implications for seismic hazard, J. Geophys. Res., 103, 24347-24358.
Herrmann, H.J., and Roux, S., eds., 1990. Statistical Models for the Fracture of Disordered Media, 353pp., Elsevier, Amsterdam.
Huang, Y., Saleur, H., Sammis, CG., and Somette, D., 1998. Precursors, aftershocks, criticality and self-organized criticality, Europhys. Lett., 41, 43-48.
Johansen, Α., and Sornette, D., 2001. Log-periodic power law bubbles in Latin-American and Asian markets and correlated antibubbles in Western stock markets: An empirical study, Int. J. Theo. Appi. Finance, 4 (6), 853. available from http://www.nbi.dk/~johansen/pub.html
Johansen, Α., and Sornette, D., 2000. The NASDAQ crash of April 2000: Yet another example of log-periodicity in a speculative bubble ending in a crash, Eur. Phys. J. B, 17, 319-328.
Johansen, Α., and Sornette, D., 1998. Stock market crashes are outliers, Eur. Phys. J. B, 1, 141-143
Johansen, Α., and Sornette, D., 1999. Modelling the stock market prior to large crashes, Eur. Phys. J., B, 9,167-174.
"Kathimerini", Sunday edition, 11 March 2001, pp 4 -6.
Keilis-Borok, V., 1990. The lithosphère of the Earth as a large nonlinear system, In G. D. Garland and J. R. Apel (eds), Quo Vademus: Geophysics for the Next Generation, Geophys. Monogr. Ser., AGO, Washington, D.C., vol. 60. 81-84,
Kertesz, J., and Kondor, I., 1998. Econophysics: An Emerging Science, Kluwer, Boston. Rundle, J.B., Klein, W., Turcotte, D.L., and Malaud, B.D., 2000. Precursory seismic activation and critical point phenomena, Pure appi. Geophys., 157, 2165-2182.
Saleur, H., Sammis, C.G., and Sornette, D., 1996b. Discrete scale invariance, complex fractal dimensions, and log-periodic fluctuations in seismicity, J. Geophys. Res., 101, 17,661 - 17, 677.
Saleur, H., Sammis. CG., and Sornette, D., 1996a. Renormalization group theory of earthquakes, Nonlinear Processes in Geophysics, 3, 102-109.
Sammis, CG., and Sornette, D., 2001. Positive feedback, memory and the predictability of earthquakes, e-print at http://arXiv.org/abs/cond-mat/0107143vl, July 2001.
Sornette, D., 1998. Discrete-scale invariance and complex dimensions, Phys. Rep., 297, 239.
Sornette, D., and Sammis, CG., 1995. Complex critical exponents from renormalization group theory of earthquakes: Implications for earthquake predictions, J. Phys. 1, 5, 607-619.
Sornette. D., Vanneste, C, and Knopoff, L., 1992. Statistical model of earthquake foreshocks, Phys.Rev. A, 45, S35Ì-S351.
Tzanis, Α., and Makropoulos, K., 2002. Did the 7/9/1999 M5.9 Athens earthquake come with a warning? Natural Hazards, 27, 85-103.
Tzanis, Α., and Vallianatos, F., 2003. Distributed power-law changes and crustal deformation in the SW Hellenic Arc, Natural Hazards and Earth System Sciences, 3, 179-195.
Vandewalle, N., Ausloos, M. , Boveroux, P., and Minguet, Α., 1998. How the financial crash of October 1997 could have been predicted, Eur. Phys. J. B, 4, 139-41.
Vanneste, C, and Sornette, D., 1992. Dynamics of rupture in thermal fuse models. J. Phys. I Fr. 2, 1621-1644.
Varnes, D.J., 1989. Predicting earthquakes by analysing accelerating precursory seismic activity, Pure appi. Geophys., 130, 661-686.
Voight, B., 1989. A relationship to describe rate-dependent material failure, Science, 243, 200-203.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)