Ο σεισμός του 365 μ.Χ. Από το θρύλο στην προσομοίωση


Δημοσιευμένα: Jan 1, 2001
Λέξεις-κλειδιά:
Ανατολική Μεσόγειος ανυψωμένες ακτές σεισμός του 365 μ.Χ. τσουνάμι αντιστροφή επιφανειακών παραμορφώσεων σε ελαστικό ημιχώρο προσομοίωση ρήγματος
Α. Γ. ΔΡΑΚΟΣ
Σ. Κ. ΣΤΕΙΡΟΣ
Περίληψη

Ο σεισμός της 21ης Ιουλίου του 365 μ.Χ. ήταν ένα γεγονός που συνεπήρε πολλούς αρχαίους συγγραφείς για 1000 και πλέον χρόνια, λόγω του μεγάλου μεγέθους του και των τεράστιων καταστροφών που προκάλεσε στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά κυρίως λόγω ενός γιγαντιαίου τσουνάμι που προκάλεσε. Παρολ'αυτά, δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα λεπτομερής μελέτη και υπολογισμός των παραμέτρων του σεισμικού ρήγματος που προκάλεσε το σεισμό αυτό - αντίθετα, αποτέλεσε ένα θρΰλο και σημείο διαμάχης ανάμεσα στους ιστορικούς. Συσχέτιση ιστορικών και αρχαιολογικών στοιχείων επέτρεψαν να προσδιοριστεί η πλειόσειστη περιοχή του σεισμού, η οποία εκτεινόταν από την δυτική Κύπρο μέχρι τις ακτές της Λιβύης, ενώ αντιστροφή των μέχρι 9m ανυψώσεων της Δυτικής Κρήτης που αναμφίβολα συνδέονται με το σεισμό αυτό με βάση την ελαστική ανάλυση και λογισμικό που χρησιμοποιείται σε γεωδαιτικά στοιχεία επέτρεψε να υπολογιστούν παράμετροι του σεισμικού ρήγματος. Ο σεισμός του 365 μ.Χ. πιθανότατα προκλήθηκε από τη δράση ενός ανάστροφου ρήγματος ΝΔ της Κρήτης, με μήκος μεγαλύτερο των 100km, και είχε εκτιμόμενο μέγεθος 8.5-8.7.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Σεισμολογία
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
AMBRASEYS, Ν., MELVILLE, C. AND ADAMS, R. 1994. The seismicity of Egypt, Arabia and the Red Sea. Cambridge University Press.
DIVITA, Α., 1995. Archaeologists and earthquakes: the case of 365 A.D. Annali di Geofìsica, 38, 971-976.
FEIGL, Κ., DUPRE, E., 1999. RNGCHN: a program to calculate displacement components from dislocations on an elastic half-space with applications for modeling geodetic measurements of crustal deformation. Computers and Geosciences. 25, 695-704.
GUIDOBONI, E., COMASTRI, A. AND TRAINA, G., 1994. Catalogue of ancient earthquakes in the Mediterranean area up to 10th century. Istituto Nazionale di Geofisica, Roma, 504 pp.
JACQUES, F., BOUSQUET, Β., 1984. Le cataclysme du 21 Juillet 365: Phénomène regional ou catastrophe cosmique In: Tremblements de terre: Histoire et archeologie. IVemes rencontres internationales d'archeologie et d'histoire d'Antibes. Association pour la promotion et la diffusion des connaissances archéologiques, Valbonne, 183-198.
KELLETAT, D., 1991. The 1550 BP tectonic event in the Eastern Mediterranean as a basis for assessing the intensity of shore processes. Z. Geomorph. N. F., Suppl.-Bd., 81, 181-194.
LABOREL, J. AND LABOREL-DEGUEN, E, 1994. Biological indicators of Holocene sea-level variations and of co-seismic displacement in the Mediterranean area. J. Coast. Res., 10, 395-415.
OKADA, Y., 1985. Surface deformation due to shear and tensile faults in a half soace. Bull. Seism. Soc. America. 75, 1135-1154.
ΠΑΠΑΖΑΧΟΣ, B., 1997. Εισαγωγή στη σεισμολογία. Εκδόσεις Ζήτη, Θεσσαλονίκη.
PAPAZACHOS, B.C., 1996. Large seismic faults in the Hellenic arc. Annali di Geofìsica, 39, 891-903.
PAPAZACHOS, Β. AND PAPAZACHOU, C, 1997. The earthquakes of Greece. Zitis, Thessaloniki, 304 pp.
PIRAZZOLI, P., J. THOMMERET, Y. THOMMERET, J. LABOREL AND MONTAGIONNI, L., 1982. Crustal block movements from Holocene shorelines: Crete and Antikythira (Greece), Tectonophysics, 68, 27-43.
PIRAZZOLI, P., AUSSEIL-BADIE, J., GIRESSE, P., HADJIDAKI, E. AND ARNOLD, M., 1992. Historical environmental changes at Phalasarna harbor, west Crete. Geoarchaeology, 7, 371-392.
PIRAZZOLI, P., LABOREL, J., STIROS, S., 1996. Earthquake clustering in the Eastern Mediterranean during historical times. J. Geophys. Res., 101, 6083-6097.
SIEBERG Α., 1932. Erdbebengeographie. In: Β. Gutenberg (ed.), Handbuch der Geophysik. Berlin, 4, 3, pp. 687- 1005
STIROS, S., 1996. Late Holocene relative sea-level changes in SW Crete: evidence of an unusual earthquake cycle. Annali di Geofìsica, 39, 677-687.
STIROS, S., 2001. The AD 365 Crete earthquake and possible seismic clustering during the 4-6"1 centuries AD in the Eastern Mediterranean: a review of historical and archaeological data. J. Structural Geol, 23, 545-562.
STIROS, S., PAPAGEORGIOU, S., 2001. Seismicity of Western Crete and the destruction of the town of Kisamos at AD 365: Archaeological evidence. J. Seismology, (in press)
STIROS, S., DRAKOS, Α., 2000. Geodetic constraints on the fault pattern of the 1978 Thessaloniki (Northern Greece) earthquake (Ms = 6.4). Geophys. J. Int., 143, 679-689.
ΣΤΕΙΡΟΣ, Σ., ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ, Σ., ΜΑΡΚΟΥΛΑΚΗΣ, Σ., 2001. Καταστροφή των Κρητικών πόλεων το 365 μ.Χ. Πρακτικά Συνεδρίου: Creta romana e protobizantina (υπό δημοσίευση).
ΤΑΥΜΑΖ, T., JACKSON, J. AND WESTAWAY, R., 1990: Earthquake mechanisms in the Hellenic Trench near Crete. Geophys. J. Int., 102, 695-731.
THOMMERET, Y, Y THOMMERET, J. LABOREL, L. MONTAGGIONI AND P. PIRAZZOLI, 1981. Late Holocene shoreline changes and seismotectonic displacements in western Crete (Greece). Z. Geomorph. Suppl. 40, 127-149.