Συμβολή στη μελέτη των γεωττυραμιδικών σχηματισμών (γεωμυθότοπων) της κοιλάδας της Ποτάμιας των δυτικών Καμβουνίων (Τρανόβαλτου Σέρβιων Κοζάνης)

PDF
Δημοσιευμένα: Sep 10, 2005
DOI: https://doi.org/10.12681/bgsg.18433
Α. ΨΙΛΟΒΙΚΟΣ
Σ. ΜΑΡΓΩΝΗ
Χ. ΜΟΥΜΟΥ
Π. ΜΟΥΡΤΖΙΟΣ
Σ. ΠΕΧΛΙΒΑΝΙΔΟΥ
Σ. ΤΣΙΛΙΟΣ
Περίληψη

Σε νέες διαβρωσιγενείς μικροκοιλάδες του χειμάρρου Ποταμιά των Δυτ. Καρβουνίων ορέων (περιοχή Τρανόβαλτου, Σερβίων, Κοζάνης) αποκαλύπτονται κωνικές, αυλακοειδείς ή στυλοειδείς, μανιταροειδείς σχηματισμοί γνωστοί στη γεωμορφολογία ως γεωπυραμίδες και στους κατοίκους της περιοχής ως «Μπουχάρια». Από την ιζηματολογική και στρωματογραφική τους μελέτη προέκυψε ότι κατά τη διάρκεια του Πλειστοκαίνου υλικά αποσάθρωσης του γειτονικού υποβάθρου της Πελαγονικής (γνεύσιοι-σχιστόλιθοι) μεταφέρθηκαν από χείμαρρους και πλήρωσαν τις κοιλάδες της περιοχής, με Ερυθροοτρώματα. Υπήρξαν όμως και επεισόδια λασπορροών ή δεβριτικών ροών με μεταφορά χαοτικών, ετερογενών, αταξινόμητων υλικών και μεγάλων τεμαχών υποβάθρου στην κορυφή των ροών αυτών. Η διάβρωση που ακολούθησε κατά το Ολόκαινο, επιφανειακή και χειμάρρεια, οδήγησε στη διάνοιξη νέων μικροκοιλάδων και στην αποκάλυψη των μορφών αυτών. Οι πρώτες είναι χαρακτηριστικές των Ερυθροστρωμάτων, ενώ οι δεύτερες (Μπουχάρια) των λασπορροών που διαβρώθηκαν ταυτόχρονα και εξακολουθούν να διαβρώνονται. Τα «Μπουχάρια» μπορούν να θεωρηθούν ως γεωμυθότοποι γιατί συνδέονται με μύθους της περιοχής και μπορούν να αξιοποιηθούν για μορφωτικούς και τουριστικούς σκοπούς

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Γεωμορφολογία
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση 4.0.

Οι συγγραφείς θα πρέπει να είναι σύμφωνοι με τα παρακάτω: Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 Non Commercial και σύμφωνα με την οποία μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς. Οι συγγραφείς μπορούν να: Μοιραστούν — αντιγράψουν και αναδιανέμουν το υλικό με κάθε μέσο και τρόπο, Προσαρμόσουν — αναμείξουν, τροποποιήσουν και δημιουργήσουν πάνω στο υλικό.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Βαβλιάκης, Ε. 1981. Μελέτη των επιφανειών διάβρωσης, καρστικών, παγετωδών μορφών του όρους Μενοικίου στην Α. Μακεδονία από γεωμορφολογικής και μορφογενετικής πλευράς. Διδ. Διατ. Α.Π.Θ. 1-192
Γ.Υ.Σ., 1970. Τοπογραφικοί χάρτες 1:50.000, φύλλα ΛΙΒΑΔΕΡΟ και ΔΕΣΚΑΤΗ Τοπογραφικά διαγράμματα 1:5.000 φύλλο ΛΙΒΑΔΕΡΟ.
Ι.Γ.Μ.Ε., 1983. Γεωλογικός χάρτης της Ελλάδας. Fairbridge, W.R. 1968. Encyclopedia of Geomorfology. Dowden-Hutchinson-Ross, Strasburg, Penn.,1245 p.
Μουντράκης, Δ. 1983. Η γεωλογική δομή της Βόρειας Πελαγονικής ζώνης και γεωτεκτονική εξέλιξη των Εσωτερικών Ελληνίδων. Πραγματεία για Υφηγεσία, Παν. Θεσ/νίκης, 1-289.
Psilovikos, Α., Koufos G. and Syrides G. 1987. The problem of Red-Beds in Nothern Greece. Ann. Inst. Geol. Pubi Hung. LXX, 509-516, Budapest.
Σωτηριάδης, Λ. 1968. Μορφογενετικαί έρευναι, εις την κοιλάδαν του Κρουσοβίτου παρά το Σιδηρόκαστρον Α. ΜακεδονίαςΑο. Διατρ. Επιστ. Επετ. Φ.Μ.Σ., Α.Π.0., 10,1,1-62.
Ψιλοβίκος, Α. 1977. Παλαιογεωγραφική εξέλιξη της λεκάνης και της λίμνης της Μυγδονίας (Ααγκαδά-Βόλβη). Διδ. Διατρ., Α.Π.0.1-156.
Ψιλοβίκος,Α. 1981. Γεωμορφολογικές, μορφογενετικές τεκτονικές, ιζηματολογικές και κλιματικές διεργασίες που οδήγησαν στο σχηματισμό και στην εξέλιξη συνθέτων αλλουβιακών ριπιδίων στον Όλυμπο. Πραγματεία για Υφηγεσία Α.Π.θ. 1-160.
Ψιλοβίκος, Α. Α. και Σωτηριάδης Λ. Δ. 1982. Περί των χερσαίων ολισθολίθων στην ανατολική παρυφή του Ολύμπου. Δελ. Ελλ. Γεωλ. Εταιρ. XVI, 196-213.
Ψιλοβίκος Α. και Κανέτση, Ε., 1989. Εξάπλωση και παλαιογεωγραφική σημασία των επιφανειών επιπέδωσης στους ορεινούς όγκους της Πελαγονικής μάζας. Δελτ. Ελλ. Εταιρ., ΧΧΙΙΧ/1,279-278.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)