The Question of Modern Economic Development in Greek Historiography and its Public Perception during the 20th century (1907–1990)


Published: Aug 21, 2018
Keywords:
Greek economic history historiography public history
Alexis Franghiadis
https://orcid.org/0000-0001-6155-6692
Abstract

Presumed traits of the Greek economy, such as backwardness, dependence, faulty entrepreneurship, shortage of capital and aversion to industrial investment, have long constituted a solid stereotype, which emerged in the 1930s. The stereotype was undermined by empirical research during the first period of intense growth of economic history in Greece, from 1974 to 1990. It continues, however, to be perpetuated, even in academia. Its main components are the historiographical silence on the significance that Greek business networks in the Balkans, the Middle East and southern Russia had for the Greek economy; contempt for the presumably feeble and unreliable Greek bourgeoisie; an extreme reliance on the regulatory role of the state, which permeated the political spectrum; and misapprehension of progress outside the secondary sector. The persistence of the stereotype reduces our ability to analyse actual problems that are related to contradictions inherent in modernity and postmodernity, rather than to backwardness or underdevelopment.

Article Details
  • Section
  • ARTICLES
Downloads
Download data is not yet available.
Author Biography
Alexis Franghiadis, Independent researcher

Born in Athens in 1962, Alexis Franghiadis specialises in 19th- and 20th-century Greek economic history. He studied economics at the Athens University and economic history in Paris and at the European University of Florence, where he received his PhD in 1990 for his thesis on “Peasant Economy and Export Trade: Currant Viticulture in Southern Greece, 1830-1893”. He has taught at the Faculty of Economics of the University of Athens as a visiting professor. He is author of Ελληνική οικονομία, 19ος–20ος αιώνας, από τον αγώνα της ανεξαρτησίας στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση της Ευρώπης [The Greek economy, 19th–20th centuries: from the War of Independence to the European Economic and Monetary Union] (Athens: Nefeli, 2007).

References
“1934: Η ιστορική 6η Ολομέλεια της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΕ” [The historical sixth plenum of the KKE central committee]. Rizospastis, 12 January 2002, 2.
Agriantoni, Christina. Οι απαρχές της εκβιομηχάνισης στην Ελλάδα τον 19ο αιώνα [The beginnings of industrialisation in Greece in the 19th century]. Athens: Historical Archives of the Commercial Bank of Greece, 1986.
Agtzidis, Vlassis. “Μικρασιατική Καταστροφή και νέα οικονομία” [Asia Minor Catastrophe and new economy]. Kyriakatiki Elefterotypia, 20 March 2013.
Andreadis, Andreas. “Εισαγωγή” [Introduction]. In Ιστορία των εθνικών δανείων [History of the national loans]. Athens: Estia, 1904.
Andreadis, Andreas. Les progrès économiques de la Grèce. Paris: F. Alcan, 1919. Reproduced in Andreas Andreadis, Έργα [Works]. Vol. 2. Athens: Athens University Law School, 1939.
Asdrachas, Spyros. Μηχανισμοί της αγροτικής οικονομίας στην τουρκοκρατία (ΙΕ΄–ΙΣΤ΄ αι.) [Mechanisms of agricultural economy during the Turkish occupation, 15th–16th centuries]. Athens: Themelio, 1978.
Asdrachas, Spyros. “Χαιρετισμός στις εργασίες του Συνεδρίου” [Greetings to the conference]. In Θεωρητικές αναζητήσεις και εμπειρικές έρευνες: Πρακτικά διεθνούς συνεδρίου oικονομικής και κοινωνικής ιστορίας, Ρέθυμνο 10–13.12.2008 [Theoretical quests and empirical research: proceedings of the international conference of economic and social history, Rethymno, 10–13 December 2008, ed. Socrates Petmezas, Gelina Harlaftis, Andreas Lyberatos and Katerina Papakonstantinou. Athens: Alexandria, 2012. 28–29, https://hdoisto.gr/gr/news/411. Accessed 3 April 2018.
Asdrachas, Spyros, ed. Η οικονομική δομή των βαλκανικών χωρών στα χρόνια της οθωμανικής κυριαρχίας, ιε΄–ιθ΄ αι. [The economic structure of the Balkan states under Ottoman rule, 15th–19th centuries]. Athens: Melissa, 1979.
Batsis, Dimitris. Η βαρειά βιομηχανία στην Ελλάδα [Heavy industry in Greece]. Athens: Ta Nea Vivlia, 1947.
Belogiannis, Νikos. Το ξένο κεφάλαιο στην Ελλάδα [Foreign capital in Greece]. Athens: Agra, 2010.
Bitros, Georgios, and Anastassios Karayannis, “Οι σοσιαλιστικές καταβολές του x-φιλελευθερισμού στην Ελλάδα” [The socialistic origins of x-liberalism in Greece]. Epistimi kai Kinonia: Epitheorisi Politikis kai Ithikis Theorias 28 (2011–12): 167–206.
Botsiou, Konstantina E., ed. Τετράδια Κοινοβουλευτικού Λόγου [Papers on Parliamentary Speeches]. Athens: Hellenic Parliament Foundation, 2010.
Dertilis, George B. Ελληνική οικονομία και βιομηχανική επανάσταση (1830–1910) [The Greek economy and the Industrial Revolution, 1830–1910]. Athens: Sakoulas, 1985.
Dertilis, George B. Το ζήτημα των Τραπεζών (1871–1873) [The question of the banks, 1871–1873]. Athens: National Bank οf Greece Cultural Foundation, 1980.
Dertilis, George B. Ιστορία του ελληνικού κράτους 1830–1920 [History of the Greek state, 1830–1920]. Athens: Estia, 2005.
Dertilis, George B. Κοινωνικός μετασχηματισμός και στρατιωτική επέμβαση 1880–1909 [Social transformation and military intervention, 1880–1909]. Athens: Exantas, 1985. First published 1977.
Dertilis, George B., ed. Banquiers, usuriers et paysans: Réseaux de crédit et stratégies du capital en Grèce (1780–1930). Paris: La Découverte, 1988.
Eftaxias, Athanasios. “Το οικονομικόν πρόβλημα της Ελλάδος” [The economic problem of Greece]. Miniea Ikonomiki kai Koinoniki Epitheorisis tis Ellados 2 (June 1924).
Elefantis, Angelos. Η επαγγελία της αδύνατης επανάστασης: ΚΚΕ και αστισμός στο μεσοπόλεμο [The promise of the impossible revolution: the KKE and bourgeoisie in the interwar period]. Athens: Olkos, 1976.
Elytis, Odysseas. “Aναφορά στον Aνδρέα Eμπειρίκο” [A reference to Andreas Embiricos]. Εν λευκώ [In white]. Athens: Ikaros, 1995.
Engels, Friedrich. “Die auswärtige Politik des russischen Zarentums” (February 1890). In Karl Marx and Friedrich Engels: Werke. Vol. 22. 3rd ed. East Berlin: Dietz, 1972.
Engels, Friedrich. “Foreign Policy of Russian Tsardom.” Marxists Internet Archive. https://www.marxists.org/archive/marx/works/1890/russian-tsardom/index.htm. Accessed 3 March 2018.
Filias, Vasilis. Κοινωνία και εξουσία στην Ελλάδα: η νόθα αστικοποίηση 1800–1864 [Society and power in Greece: the spurious embourgeoisement, 1800–1864]. Athens: Synchrona Keimena, 1974.
Franghiadis, Alexis. Ελληνική οικονομία, 19ος–20ος αιώνας, από τον αγώνα της ανεξαρτησίας στην Οικονομική και Νομισματική Ένωση της Ευρώπης [The Greek economy, 19th–20th centuries: from the War of Independence to the European Economic and Monetary Union]. Athens: Nefeli, 2007.
Hadziiossif, Christos. “Class Structure and Class Antagonism.” In Greek Society in the Making, 1863–1913: Realities, Symbols and Visions, ed. Philip Carabott, 3–17. Aldershot: Variorum, 1997.
Hadziiossif, Christos. Η γηραιά σελήνη: η βιομηχανία στην ελληνική οικονομία, 1830–1940 [The old moon: industry in the Greek economy, 1830–1940]. Athens: Themelio, 1993.
Haritakis, Georgios. “Ελλάς” [Hellas]. Μεγάλη Ελληνική Εγκυκλοπαίδεια [Great Greek encyclopaedia]. Vol. 10. Athens: Pirsos, 1934. 71–73.
Haritakis, Georgios. Η ελληνική βιομηχανία: βιομηχανία, μεταλλεία, εργασία [Greek industry: industry, mining, labour]. Athens: Estia, 1927.
Harlaftis, Gelina. Greek Shipowners and Greece, 1945–1975: From Separate Development to Mutual Interdependence. London: Athlone Press, 1993.
Houmanidis, Lazaros. “Σκέψεις τινές επί της εξελίξεως των οικονομικών θεωριών και του οικονομικού βίου” [Thoughts on the development of economic theories and economic life]. Archion Ikonomikis Istorias 12/1–2 (2001): 7–16.
Karayannis, Anastasios D. Το επιστημονικό έργο του καθηγητή Λαζάρου Χουμανίδη: για τα σαράντα χρόνια προσφοράς του στην οικονομική επιστήμη [The scientific work of Professor Lazaros Houmanidis: 40 years’ contribution to economics] Athens: [Greek Economic History Association]. 1986.
Kordatos, Yiannis K. Εισαγωγή εις την ιστοραν της ελληνικής κεφαλαιοκρατίας [Introduction to the history of Greek capitalism]. 3rd ed. Athens: Epikerotita, 1974. First published 1930.
Kordatos, Yiannis K. Η κοινωνική σημασία της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821 [The social significance of the 1821 Greek Revolution]. Athens: Vassileiou, 1924.
Kordatos, Yiannis K. Η κοινωνική σημασία της Ελληνικής Επαναστάσεως του 1821 [The social significance of the 1821 Greek Revolution]. Athens: Ekdosi Vivliopoliou Petrou Karavakou, 1946.
Kostis, Kostas. Αγροτική οικονομία και Γεωργική Τράπεζα [Agricultural economy and Agricultural Bank]. Athens: National Bank οf Greece Cultural Foundation, 1987.
Kostis, Kostas. Ιστορία της Εθνικής Τράπεζας της Ελλάδος, 1914–1940 [History of the National Bank of Greece, 1914–1940]. Athens: Historical Archive of the National Bank of Greece, 2003.
Kostis, Kostas. Ο μύθος του ξένου ή η Pechiney στην Ελλάδα [The myth of the foreigner or Pechiney in Greece]. Athens: Alexandria, 1999.
Kostis, Kostas, and Socrates Petmezas, eds. “Εισαγωγή” [Introduction]. In Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας κατά τον 19ο αιώνα (1830–1914) [The growth of the Greek economy in the 19th century, 1830–1914], 21–37. Athens: Alexandria, 2006.
Kougeas, Νikolaos D. Η τιμή του συναλλάγματος και η νομισματική πολιτική στην Ελλάδα (1843–1879) [Currency prices and monetary policy in Greece, 1843–1879]. Athens: National Bank οf Greece Cultural Foundation, 1992.
Kremmydas, Vasilis. Συγκυρία και εμπόριο στην προεπαναστατική Πελοπόννησο, 1793–1821 [Conjecture and trade in prerevolutionary Peloponnese, 1793–1821]. Athens: Themelio, 1980.
Liakos, Antonis. Εργασία και πολιτική στην Ελλάδα του μεσοπόλεμου [Labour and politics in interwar Greece]. Athens: Historical Archives of the Commercial Bank of Greece, 1993.
Liakos, Antonis. “Η νεοελληνική ιστοριογραφία το τελευταίο τέταρτο του εικοστού αιώνα” [Modern Greek historiography in the last quarter of the twentieth century]. Synchrona Themata 76–77 (2001): 72–91.
Lidorkis, Alekos. “Ιστορικά αρχεία τραπεζών.” Deltio Elinikis Enosis Trapezon 46 (2006): 61–76.
Mavrogordatos, George Th., and Christos Hadziiossif, eds. Βενιζελισμός και αστικός εκσυγχρονισμός [Venizelism and bourgeois modernisation]. Irakleio: Crete University Press, 1988.
Maximos, Serafeim. Η αυγή του ελληνικού καπιταλισμού [The dawn of Greek capitalism]. Athens: Stochastis, 1973.
Maximos, Serafeim. Κοινοβούλιο ή Δικτατορία; [Parliament or dictatorship?]. Thessaloniki: M. Triantafylou, 1930.
Maximos, Serafeim. “Μερικά προβλήματα από την εξέλιξη του καπιταλισμού στην Ελλάδα” [Some problems regarding the development of capitalism in Greece]. Spartakos 1 (1928).
Michael, G. Ν. Ελληνικός οδηγός 1920 [Greek guide, 1920]. Athens, 1919.
Milios, John. Ο ελληνικός κοινωνικός σχηματισμός: από τον επεκτατισμό στην καπιταλιστική ανάπτυξη [The Greek social formation: from expansionism to capitalist development]. Athens: Kritiki, 2000.
Milios, John. Ο Μαρξισμός ως σύγκρουση τάσεων [Marxism as a conflict of tendencies]. Athens: Enallaktikes, 1996.
Moskov, Kostis. Η εθνική και κοινωνική συνείδηση στην Ελλάδα: Ιδεολογία του μεταπρατικού χώρου [National and social consciousness in Greece: ideology of the comprador space]. Thessaloniki, 1972.
Mouzelis, Nikos. Νεοελληνική κοινωνία: όψεις υπανάπτυξης [Modern Greek society: facets of underdevelopment]. Athens: Exantas, 1978.
Papaligouras, Panagiotis. Ομιλίες – Άρθρα [Speeches–articles]. Athens: Eolos, 1996.
Papandreou, Vaso. Πολυεθνικές επιχειρήσεις και αναπτυσσόμενες χώρες: η περίπτωση της Ελλάδος [Multinationals and developing countries: the case of Greece]. Athens: Gutenberg, 1981.
Petmezas, Socrates. “Αναζητώντας τους υλικούς όρους της οικονομικής καθυστέρησης: Οικονομική και Κοινωνική Ιστορία της Ελλάδας κατά τα πρώιμα νέα χρόνια” [Looking for the material preconditions of underdevelopment: the economic and social history of Greece in the early modern period]. In Συναντήσεις της ελληνικής με τη γαλλική ιστοριογραφία από τη Μεταπολίτευση έως σήμερα [Encounters of Greek with French historiography since the fall of the dictatorship], edited by Vangelis Karamanolakis, Maria Couroucli and Triantafyllos E. Sklavenitis, 127–40. Athens: National Hellenic Research Foundation, 2015.
Pizanias, Petros. “Η εφαρμογή της θεωρίας για τις σχέσεις του ‘καπιταλιστικού κέντρου’ και της ‘υπανάπτυκτης περιφέρειας’ στην ελληνική ιστοριογραφία” [The application of the theory of the relations between “capitalist centre” and “underdeveloped periphery” in Greek historiography]. Mnimon 11 (1987): 255–86.
Pouliopoulos, Pantelis. Δημοκρατική ή σοσιαλιστική επανάσταση στην Ελλάδα; [Democratic or socialist revolution in Greece?]. Athens: Neoi Stochi 1972. First published 1934.
Psalidopoulos, Michalis. Η κρίση του 1929 και οι έλληνες οικονομολόγοι: συμβολή στην ιστορία της οικονομικής σκέψης την Ελλάδα του Μεσοπολέμου [The crisis of 1929 and the Greek economists: contribution to the history of economic thought in interwar Greece]. Athens: Athens: Historical Archives of the Commercial Bank of Greece, 1989.
Psiroukis, Nikos. Ιστορικός χώρος και Ελλάδα [Historical space and Greece]. Athens: Epikerotita, 1973.
Rostow, W. W. The Stages of Economic Growth: A Non-Communist Manifesto. Cambridge: Cambridge University Press, 1960.
Roumeliotis, Panagiotis. Πολυεθνικές επιχειρήσεις και υπερκοστολογήσεις-υποκοστολογήσεις στην Ελλάδα [Multinationals and overpricing-underpricing in Greece]. Athens: Papazisi, 1978.
Sakellariou, Michail V. Η Πελοπόννησος κατά την Δευτέραν Τουρκοκρατίαν (1715–1821) [The Peloponnese during the second period of Turkish rule, 1715–1821]. Athens: Ermis, 1978. First published 1939.
Sakellaropoulos, Theodoros. Θεσμικός Μετασχηματισμός και Οικονομική Ανάπτυξη: Κράτος και Οικονομία στην Ελλάδα 1830–1922 [Institutional transformation and economic development: state and economy in Greece, 1830–1922]. Athens: Exantas, 1991.
Satantakos, Nikos. “Εκατό χρόνια τώρα… (το 1921).” https://sarantakos.wordpress.com/2015/03/25/1821-1921/. Accessed 3 March 2018.
Sideris, Aristotelis D. [A. D. S., pseud.] “Εκατό χρόνια τώρα” [A hundred years ago]. Rizospastis, 25 March 1921, 1.
Sideris. Aristotelis D. Η γεωργική πολιτική της Ελλάδας κατά την λήξασαν εκατονταετίαν, 1833–1933 [The agricultural policy of Greece over the last century, 1833–1933. Athens: Papadogiannis, 1934.
Skliros, Georgios. Το κοινωνικόν μας ζήτημα [Our social question]. Athens: Diethnous Epikerotitos, 1971.
Stefanidis, Ioannis. Stirring the Greek Nation: Political Culture, Irredentism and Anti-Americanism in Post-War Greece, 1945–1967. Aldershot: Ashgate, 2007.
Svoronos, Nikos. Το εμπόριο της Θεσσαλονίκης τον 18ο αιώνα [Commerce in Thessaloniki in the 18th century]. Athens: Themelio, 1996. Originally published as Le commerce de Salonique au XVIIIe siècle (Paris: Presses Universitaires de France, 1956).
Svoronos, Νikos. Επισκόπηση της Νεοελληνικής Ιστορίας [Overview of modern Greek history]. Athens: Themelio, 1976.
Thomadakis, Stavros. Πίστη και εκχρηματισμός της οικονομίας: προεξοφλητικός δανεισμός και Εθνική Τράπεζα (1860–1900) [Credit and monetisation of the economy: discount borrowing and National Bank, 1860–1900]. Athens: National Bank οf Greece Cultural Foundation, 1981.
Tsatsos, Konstantinos. Ελληνική πορεία: Πολιτικά δοκίμια [Greek course: political essays]. 2nd ed. Athens: Estia, [1967]. First published [1952].
Tsoucalas, Constantine. Εξάρτηση και αναπαραγωγή: Ο κοινωνικός ρόλος των εκπαιδευτικών μηχανισμών στην Ελλάδα (1830–1922) [Dependency and underdevelopment: the social role of educational institutions in Greece, 1830–1922]. Athens: Themelio, 1977.
Tzermias, Pavlos N. Μαρξισμός και ιστοριογραφία στην Ελλάδα: μια κριτική θεώρηση [Marxism and historiography in Greece: a critical perspective]. Athens: Eliniki Evroekdotiki, 1987.
Tzokas, Spiros. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος και το εγχείρημα του αστικού εκσυγχρονισμού 1928–1932: Η οικοδόμηση του αστικού κράτους [Elefterios Venizelos and the venture of bourgeois modernisation, 1928–1932: building the bourgeois state]. Athens: Themelio, 2002.
Varvaresos, Kyriakos. Έκθεσις επί του οικονομικού προβλήματος της Ελλάδος [Report on the Greek economic problem]. Athens, 1952. http://www.pyxida.aueb.gr/index.php?op=view_object&object_id=4509. Accessed 3 April 2018.
Veremis, Thanos. Οικονομία και δικτατορία: Η συγκυρία 1925–1926 [Economy and dictatorship: the conjuncture, 1925–1926]. Athens: National Bank οf Greece Cultural Foundation, 1982.
Vergopoulos, Kostas. Το αγροτικό ζήτημα στην Ελλάδα: Η κοινωνική ενσωμάτωση της γεωργίας [The agrarian question in Greece: the social incorporation of agriculture]. Athens: Exantas, 1975.
Voulgaris, Yiannis. Η μεταπολιτευτική Ελλάδα, 1974–2009 [Postwar Greece, 1974–2009]. Athens: Polis, 2013.
Zachariadis, Nikos. Θέσεις για την Ιστορία του ΚΚΕ [Theses on the history of KKE]. Athens: Ekdoseis tis Kentrikis Epitropis tou KKE, 1945.
Zevgos, Yiannis. Γιατί η επανάσταση στην Ελλάδα θ΄αρχίσει σαν αστικοδημοκρατική; [Why shall the revolution in Greece start as bourgeois-democratic?]. Athens: Laiko Vivliopoleio, 1934.
Zolotas, Xenophon E. Η Ελλάς εις το στάδιον της εκβιομηχανίσεως [Greece at the stage of industrialisation]. Athens: Elefteroudakis, 1926.