Ιδεολογικές αξίες, πολιτικές στάσεις και ηγεμονία : οι «ισχυρές μεταβλητές» της πολιτικής και εκλογικής συμπεριφοράς στη συγκυρία των βουλευτικών εκλογών του 2007

Abstract

Στο άρθρο αυτό διερευνάται η ιδεολογική και πολιτική συγκρότηση του ελληνικού εκλογικού σώματος στη συγκυρία των εκλογών του Σεπτεμβρίου 2007. Η μορφή και ο τρόπος που αποτυπώνεται η συγκρότηση αυτή φωτίζει μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα που αφορούν τα σημερινά ελληνικά πολιτικά κόμματα, όπως ο βαθμός της εσωτερικής ιδεολογικο-πολιτικής τους συνοχής, οι συγκλίσεις και αποκλίσεις των εκλογικών τους σωμάτων, οι ηγεμονεύουσες ιδεολογίες στο εσωτερικό τους αλλά και στο σύνολο του εκλογικού σώματος. Χρησιμοποιώντας μια σειρά από μεταβλητές πολιτικών και ιδεολογικών στάσεων, όπως αυτές χρησιμοποιούνται στις έρευνες πολιτικής συμπεριφοράς, διερευνά- ται αν προκύπτουν συστηματικές ιδεολογικο-πολιτικές τοποθετήσεις του εκλογικού σώματος και αν απτές συνδέονται με τις πολιτικές προτιμήσεις της ψήφου, αλλά και με τις συμβολικές αναφορές της αυτοτοποθέτησης στην κλίμακα Αριστερά-Δεξιά. Στον πυρήνα της προβληματικής που αναπτύσσεται στο άρθρο βρίσκεται η θεωρία της κατασκευής των κλιμάκων ιδεολογικών και πολιτικών στάσεων που χρησιμοποιούνται στις ποσοτικές έρευνες γνώμης, όπως είναι η κλίμακα «οικονομικού φιλελευθερισμού», η κλίμακα «αυ- ταρχισμού-φιλελευθερισμού» και άλλες. Οι κλίμακες αυτές μπορούν να συνεισφέρουν σημαντικά στην πρόβλεψη των πολιτικών τάσεων και των εκλογικών επιλογών, αλλά και στη βαθύτερη κατανόηση της «κλασικής» κλίμακας Αριστερά-Δεζιά, αφού μπορούν να ελέγξουν εάν οι τοποθετήσεις πάνω σε αυτήν συνοδεύονται από αντίστοιχο ιδεολογικό, αξιακό και πολιτικό περιεχόμενο.