Εκπαιδεύοντας ενεργούς πολίτες: η περίπτωση της σύγχρονης τέχνης

Περίληψη

Η παρούσα εισήγηση εστιάζει σε έναν βασικό πυλώνα της εκπαίδευσης για την παγκόσμια πολιτειότητα, εκείνον της γλώσσας ως κοινωνικής σημειωτικής και μέσου ανάγνωσης και γεφύρωσης διαφορών. Υποστηρίζεται ότι μέσω της κριτικής, αναστοχαστικής και δημιουργικής εμπλοκής με τη σύγχρονη τέχνη, η οποία συνδυάζει τον οπτικό με τον γλωσσικό γραμματισμό, μπορεί να επιτευχθεί η επανανοηματοδότηση που απαιτείται στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και της αποϋλοποίησης. Παρουσιάζονται παραδείγματα εκπαιδευτικών δράσεων που αναδεικνύουν την ενεργοποίηση των μαθητών/ μαθητριών ως «έργων υπό διαμόρφωση» στη διάδραση με έργα σύγχρονης, εννοιολογικής τέχνης και συζητείται η αλληλεπίδραση των δύο σημειωτικών συστημάτων, του γλωσσικού και του οπτικού, ως διαμορφωτική κριτικής και δημιουργικής σκέψης και μέσο έκφρασης της πολυφωνίας. Εκφράζεται η άποψη ότι η έκθεση σε έργα σύγχρονης τέχνης προωθεί τον ρόλο των μαθητών/τριών ως (συν)διαμορφωτών σκέψης, διευκολύνοντας την μετάβαση από την γλωσσική αρτιότητα ως αυτοσκοπό στην ανάπτυξη πολιτισμικής συνείδησης, την αποδοχή της ετερότητας και της πολυμορφίας και την αλληλοκατανόηση.