Mos Historicus: Κριτική Επιθεώρηση Ευρωπαϊκής Ιστορίας

Η γη σε αυτούς που την καλλιεργούν; Συλλογικές διεκδικήσεις και κοινωνικές συγκρούσεις στην ισπανική ύπαιθρο από τα τέλη του 19ου αιώνα μέχρι το 1936

Η γη σε αυτούς που την καλλιεργούν
Δημοσιευμένα: Σεπ 1, 2024
DOI: https://doi.org/10.12681/mh.38756
Λέξεις-κλειδιά:
οργανώσεις κινητοποιήσεις διαμαρτυρίες ύπαιθρος γη Ισπανία
Δημήτρης Αγγελής-Δημάκης
https://orcid.org/0000-0002-0678-899X
Περίληψη

Η παρούσα μελέτη εξετάζει την πορεία των συλλογικών κινητοποιήσεων και των κοινωνικών συγκρούσεων στην ισπανική ύπαιθρο από τις τελευταίες δεκαετίες του 19ου αιώνα μέχρι και την έναρξη του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου. Επικεντρώνεται στους κοινωνικούς και πολιτικούς φορείς που είχαν συγκροτήσει τις δικές τους συλλογικές δομές εθνικής εμβέλειας, δημιουργώντας παράλληλα δίκτυα τοπικών και περιφερειακών συλλογικοτήτων στο σύνολο της χώρας. Το άρθρο διερευνά την πορεία των συλλογικών αιτημάτων, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στις θέσεις που διατυπώθηκαν γύρω από το
ακανθώδες ζήτημα της αναδιανομής της γης και την προοπτική αγροτικής μεταρρύθμισης. Με αυτό τον τρόπο φωτίζονται ο χαρακτήρας και η δυναμική των κοινωνικών εντάσεων στις αγροτικές κοινωνίες της Ισπανίας μέσα από τον εντοπισμό συνεχειών και ασυνεχειών, κορυφώσεων και υφέσεων.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση 4.0.

Πολιτική για τα Πνευματικά Δικαιώματα:

Οι συγγραφείς διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, παραχωρώντας στο περιοδικό Mos Historicus το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Από τη στιγμή της δημοσίευσής τους, τα άρθρα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ελεύθερα για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς, χωρίς ωστόσο να υφίσταται το δικαίωμα τροποποίησης ή αναδημοσίευσής τους δίχως αναφορά στον/στη συγγραφέα και στην αρχική δημοσίευση (άδεια Creative Commons 4.0).  

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Πρωτογενείς πηγές | Primary Sources:
Lorenzo, Anselmo, Hacia la emancipación: Los nuevos métodos de lucha, Biblioteca de El Porvenir del Obrero, Μαχόν 1914.
Εφημερίδες–Περιοδικά | Newspaper-Journals:
Boletín de la Agrupación de Propietarios de Fincas Rústicas.
Boletín de la Asociación de Agricultores de España.
Boletín de la Unión General de los Trabajadores.
CNT.
El Campesino.
El Obrero de la Tierra.
El Socialista.
La Paz Social.
Liga Agraria.
Revista del Instituto Agrícola Catalán de San Isidro.
Revista Social y Agraria.
Solidaridad Obrera.
Βιβλιογραφία | Secondary Literature:
Acosta Ramírez, Francisco, Cruz Artacho, Salvador & González de Molina Navarro, Manuel, Socialismo y democracia en el campo (1880-1930). Los orígenes de la FNTT, Ministerio de Ambiente, Μαδρίτη 2009.
Angelis-Dimakis, Dimitrios, Mundos rurales en movimiento. Un análisis comparado del asociacionismo agrario en España y Grecia, 1881-1936, Διδακτορική διατριβή, Universidad Autónoma de Madrid, Μαδρίτη 2021.
Benavides, Domingo, El fracaso social del catolicismo español: Arboleya Martínez, 1870-1951, Editorial Nova Terra, Βαρκελώνη 1973.
Calero Amor, Antonio María, Movimientos sociales en Andalucía (1820-1936), Siglo XXI de España, Μαδρίτη 1976.
Carrasco Calvo, Salvador, «Los Sindicatos Libres en Navarra (1915-1923)», Príncipe de Viana Anejo, 5 (1986), σ. 53-67.
Castillo, Juan José, Propietarios muy pobres. Sobre la subordinación del pequeño campesino, Ministerio de Agricultura: Servicio de Publicaciones Agrarias, Μαδρίτη 1979.
Cobo Romero, Francisco, Conflicto rural y violencia política: el largo camino hacia la dictadura, Universidad de Jaén, Χαέν 1999.
Congreso de Constitución de la Confederación Nacional de Trabajo, Ediciones CNT, Τουλούζ 1959.
Delgado Larios, Almudena, «¿Problema agrario andaluz o cuestión nacional? El mito del trienio bolchevique en Andalucía (1918-1920)», Cuadernos de Historia Contemporánea, 13 (1991), σ. 97-124.
Fernández González, Ángeles, «La construcción de un mito: el trienio bolchevique en Andalucía», στο Manuel González de Molina & Diego Caro Cancela (επιμ.), La utopía racional: estudios sobre el movimiento obrero andaluz, Editorial Universidad de Granada, Γρανάδα 2001, σ. 163-205.
Florencio Puntas, Antonio, Empresariado agrícola y cambio económico, 1880-1936: organización y estrategia de la patronal sevillana en los inicios de la modernización, Diputación Provincial de Sevilla, Σεβίλλη 1994.
González de Molina, Manuel, «Los socialistas españoles y la cuestión agraria», στο Teresa María Ortega López & Francisco Cobo Romero (επιμ.), La España rural: siglos XIX y XX: aspectos políticos, sociales y culturales, Comares, Μαδρίτη 2011, σ. 155-192.
Gutiérrez Molina, José Luis, Casas Viejas, Almuzara, Κόρδοβα 2008.
López-Estudillo, Antonio, «El anarquismo español decimónico», Ayer, 45 (2002), p. 73-104.
Malefakis, Edward, Agrarian reform and peasant revolution in Spain: Origins of the Spanish Civil War, Yale University Press, Νιού Χέιβεν & Λονδίνο 1970.
Martínez Carrión, José Miguel, «Η οικονομική ανάπτυξη στη σύγχρονη Ισπανία. Η ιστοριογραφική συζήτηση τα τελευταία 25 χρόνια», στο Εύη Καρούζου (επιμ. & μτφρ.), Σύγχρονη Ισπανική Ιστοριογραφία. Τομές της φρανκικής και μεταφρανκικής εποχής, Εταιρεία Μελέτης Νέου Ελληνισμού - Μνήμων, Αθήνα 2001, σ. 245-291.
Maurice, Jacques, El anarquismo español. Campesinos y sindicalistas, 1868-1936, Crítica, Βαρκελώνη 1990.
Mintz, Jerome, Los anarquistas de Casas Viejas, Diputación Provincial de Cádiz, Κάντιθ 2007.
Montero, Feliciano, «El catolicismo social en España, 1890-1936», Sociedad y utopía: Revista de Ciencias Sociales, 17 (2001), σ. 115-134.
Morales Muñoz, Manuel, «Anarquismo y socialismo en el campo andaluz (1868-1931)», στο Miguel Cabo (επιμ.), Entre la revolución y la reforma: Cuestión agraria y asociacionismo rural (1874-1931), Fundación Luis Tilve, Σαντιάγκο ντε Κομποστέλλα 2014, σ. 11-22.
Pascual Cevallos, Fernando, Luchas agrarias en Sevilla durante la Segunda República, Diputación Provincial de Sevilla, Σεβίλλη 1983.
Pérez Yruela, Manuel, La conflictividad campesina en la provincia de Córdoba (1931-1936), Ministerio de Agricultura: Servicio de Publicaciones, Μαδρίτη 1979.
Ramos, Tano, El Caso Casas Viejas: Crónica de una insidia, Tusquets Ediciones, Βαρκελώνη 2012.
Riesco Roche, Sergio, La reforma agraria y los orígenes de la Guerra Civil (1931-1940), Biblioteca Nueva, Μαδρίτη 2006.
Robledo Hernández, Ricardo, Economistas y reformadores españoles: la cuestión agraria (1760-1935), Ministerio de Agricultura, Pesca y Alimentación, Μαδρίτη 1993.
Robledo Hernández, Ricardo, La tierra es vuestra: La reforma agraria. Un problema no resuelto en España: 1900-1950, Ediciones de Pasado y Presente, Βαρκελώνη 2022.
Sáiz Roca, Dolores, «Opinión pública y desamortización. La Ley General de Desamortización de Madoz de 1 de mayo de 1855», Agricultura y Sociedad, 28 (1983), σ. 65-97.
Sánchez Castillo, Adrián, El sindicalismo agrario en la crisis de la Restauración (1917-1920). Las semillas de la FNTT, Πτυχιακή εργασία, Universidad Nacional de Educación e Distancia, Μαδρίτη 2018.
Sánchez Castillo, Adrián, La huelga general campesina de 1934. Sindicalismo agrario y acción colectiva en la Segunda República, Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία, Universidad Autónoma de Madrid, Μαδρίτη 2019.
Sánchez Jiménez, José, «Sindicalismo católico agrario en Andalucía. Los sindicatos católicos libres del P. Gerard en Jerez de Frontera», στο Actas del I Congreso de Historia de Andalucía Contemporánea, Monte de Piedad y Caja de Ahorros, Κόρδοβα 1979, σ. 437-465.
Simpson, James, «La crisis agraria de finales del siglo XIX: una reconsideración», στο Carles Sudriá i Triay & Daniel Tirado Fabregat (επιμ.), Peseta y protección: comercio exterior, moneda y crecimiento económico en la España de la Restauración, Universidad de Barcelona, Βαρκελώνη 2001, σ. 99-118.
Simpson, James & Carmona, Juan, Why democracy failed: The agrarian origins of the Spanish Civil War, Cambridge University Press, Κέιμπριτζ 2020. https://doi.org/10.1017/9781108766999
Tuñon de Lara, Manuel, Tres claves de la Segunda República, Alianza Universidad, Μαδρίτη 1985.
Βάγιας, Ευάγγελος, Από τη φεουδαλική στην αστική κοινωνία. Η εξέλιξη της οικονομικής και πολιτικής θέσης της αριστοκρατίας, 1766-1936, Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Αθήνα 2023.