Η σχέση του δημοτικού τραγουδιού με το φυσικό περιβάλλον. Περιπτωσιολογική προσέγγιση από τη μουσική συλλογή του Γεωργίου Παχτίκου.


Νικόλαος Μπούκας
Πεφάνης Λαμπρογιάννης
Resumen

Μέσα από την περιπτωσιολογική μελέτη της συλλογής των 260 δημοτικών τραγουδιών του Γεωργίου Παχτίκου εξετάζεται η σχέση του δημοτικού τραγουδιού με το φυσικό περιβάλλον. Χρησιμοποιώντας τα μεθοδολογικά εργαλεία της μουσικολογίας και της επικοινωνίας εξετάζεται το ποιητικό, αλλά και το μουσικό περιεχόμενο της συλλογής με σκοπό την ανάδειξη του επικοινωνιακού στοιχείου των τραγουδιών σε σχέση με το υπό μελέτη ζήτημα. Στη συλλογή εντοπίζεται πλήθος συμβολικών αναφορών στη Φύση, οι οποίες εκφράζουν ανθρώπινα συναισθήματα, καταστάσεις και αντανακλούν συγκεκριμένες ιστορικές και κοινωνικές φάσεις. Έτσι, το υλικό κατηγοριοποιείται και αναλύεται με βάση αυτές τις αναφορές. Στη συγκεκριμένη συλλογή εκτός από τις λέξεις που έχουν άμεση αναφορά στη Φύση, υπάρχουν πιο σπάνια και έμμεσες αναφορές, οι οποίες εκφράζονται μέσα από τη μελωδική κίνηση των τραγουδιών (ρητορικά στοιχεία). Η καταγραφή, λοιπόν, της μελωδίας των τραγουδιών από τον Παχτίκο δίνει επιπλέον στοιχεία για τη σχέση του δημοτικού τραγουδιού με τη Φύση καθιστώντας τη συλλογή ιδιαίτερα σημαντική.     

Article Details
  • Sección
  • Articles
Descargas
Los datos de descargas todavía no están disponibles.
Citas
Bourgault-Ducoudray L. A., (1876), Trente melodies populairs de Grece d’ Orient, Παρίσι.
Αποστολοπούλου, Μ. Β., Τρικούπης, Α. (2009), «Το δημοτικό τραγούδι στην Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Ενδεικτικές αναφορές στο δάσος και στο δέντρο», 1ο Πανελλήνιο Διεπιστημονικό Συνέδριο Τέχνης και Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, Αθήνα: Ίδρυμα Ευγενίδου.
Καλογερόπουλος, Τ., (1998), Το λεξικό της ελληνικής μουσικής, από τον Ορφέα έως σήμερα, τ. 5, Αθήνα: Γιαλλελή.
Μάντζιου Ν., (2021), «Η αντίληψη της Φύσης μέσα από τα δημοτικά τραγούδια των σχολικών εγχειριδίων Μουσικής», Νέος Παιδαγωγός, Διαδικτυακή έκδοση.
Παχτίκος, Γ. (1905), 260 δημώδη ελληνικά άσματα, από του στόματος του ελληνικού λαού της Μικράς Ασίας, Θράκης, Μακεδονίας, Ηπείρου και Αλβανίας, Ελλάδος, Κρήτης, νήσων του Αιγαίου, Κύπρου και των παραλίων της Προποντίδος, Συλλεγέντα και παρασημανθέντα (1888-1904) υπό Γεωργίου Δ. Παχτίκου, Αθήνα: Τύποις Π.Δ. Σακελλαρίου.
Πεφάνης, Λ., Φευγαλάς, Σ., (2018), «Ο Ικαριώτικος σκοπός: μορφολογική, τροπική και υφολογική ανάλυση μουσικών καταγραφών», Δεύτερο Μουσικολογικό Συνέδριο: Ο Ικαριώτικος Χορός, η Μουσική και τα Πανηγύρια της Ικαρίας, Αθήνα: Φεστιβάλ Ικαρίας – Ικαριακά Δρώμενα, Νότιος Άνεμος.
Πλεμμένος, Γ. (2020), «Άμεσες αποτυπώσεις του έρωτα στο ελληνικό δημοτικό τραγούδι: Από τα αυτοσχέδια δίστιχα στις πολύστιχες παραλλαγές», Ο Έρωτας μέσα από το Δημοτικό Τραγούδι, επιμ. Αυδίκος Ε., Αγγελίνα Ε., Παναγιωτοπούλου Μ., Καρδίτσα: Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Δήμος Καρδίτσας, ΓΑΚ Καρδίτσας.