Ένα «βιοηθικό περιστατικό» στη σύγχρονη Ελλάδα


Christos Louis (Χρήστος Λούης)
Résumé
Παρουσιάζω εδώ ένα ιατρικό περιστατικό με σοβαρές βιοηθικές προεκτάσεις που συνέβη στην Αθήνα πριν από περίπου 90 έτη. Για να πιστοποιηθεί αν μία επιδημία αγνώστου αιτιολογίας λοιμώξεως στη Σύρο, μικρή σε εξάπλωση, ήταν Δάγκειος πυρετός ή λεπτοσπείρωση, ενέθηκαν (εμβολιάσθηκαν) από γιατρό του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ δείγματα ορού/αίματος από νοσήσαντες από την επιδημία σε τρεις έγκλειστους ψυχασθενείς. Τα αποτελέσματα του πειράματος αυτού οδήγησαν τον υπεύθυνο γιατρό στο συμπέρασμα ότι επρόκειτο όντως για επιδημία Δαγκείου. Ενώ όμως λίγο αργότερα το Παρισινό Ινστιτούτο Παστέρ έφθασε, μετά από πρόσθετες αναλύσεις, στο αντίθετο συμπέρασμα, το Υπουργείο Υγιεινής επέμεινε στην αρχική διάγνωση χωρίς να λάβει τα δέοντα μέτρα. Ευτυχώς η επιδημία στη Σύρο έληξε σύντομα, όπως και οι σχετικές συζητήσεις στους ιατρικούς κύκλους και, παρά το ότι οι ασθενείς δεν είχαν ενημερωθεί ποτέ για την διαδικασία την οποία υπέστησαν, τελικώς δεν υπήρξε νομική συνέχεια: μετά από την αρχική μήνυση κατά του γιατρού για απόπειρα φόνου ο μοναδικός νοσήσας από τις ενέσεις του μολυσμένου αίματος ασθενής αποθεραπεύθηκε χωρίς μακροχρόνιες επιπτώσεις.
Article Details
  • Rubrique
  • Original Articles
Téléchargements
Les données relatives au téléchargement ne sont pas encore disponibles.
Références
Louis C. Daily newspaper view of dengue fever epidemic, Athens, Greece, 1927-1931. Emerg Infect Dis 2012, 18: 78-82.
Gibbons RV, Vaughn DW. Dengue: an escalating problem. BMJ 2002, 324: 1563-6.
Guzman MG, Gubler DJ, Izquierdo A, Martinez E, Halstead SB. Dengue infection. Nat Rev Dis Primers. 2016, 2: 16055.
World Health Organization 2012. Handbook for Clinical Management of Dengue. Available at: http://www.wpro.who.int/mvp/documents/handbook_for_clinical_management_of_dengue.pdf.
Elong Ngono A, Shresta S. Cross-reactive T cell immunity to Dengue and Zika viruses: new insights into vaccine development. Front Immunol. 2019, 10: 1316.
Lyski ZL, Messer WB. Approaches to interrogating the human memory B-cell and memory-derived antibody repertoire following Dengue virus infection. Front Immunol. 2019, 10: 1276.
Halstead S. Recent advances in understanding dengue. F1000Res 2019, 8(F1000 Faculty Rev): 1279.
H Καθημερινή. 1927-1931. Εκτός και αν παρατίθεται ειδική βιβλιογραφική αναφορά, όλα τα γεγονότα που σχετίζονται με τις δύο επιδημίες ΔΠ έχουν αντληθεί από το ηλεκτρονικό αρχείο φύλλων της εφημερίδας αυτής. Η αναζήτηση έγινε με τη λέξη-κλειδί «Δάγκειος». Με πλάγια γράμματα μεταφέρθηκαν εδώ αυτολεξεί κείμενα από την Καθημερινή.
Προσωπική έρευνα των αρχείων του Εργαστηρίου Ιατροδικαστικής του ΕΚΠΑ.
Cardamatis JP. La dengue en Grece. Bull Soc Pathol Exot. 1929, 22: 272–92.
Papaevangelou G, Halstead SB. Infections with two dengue viruses in Greece in the 20th century. Did dengue hemorrhagic fever occur in the 1928 epidemic? J Trop Med Hyg. 1977, 80: 46–51.
Halstead SB, Papaevangelou G. Transmission of dengue 1 and 2 viruses in Greece in 1928. Am J Trop Med Hyg. 1980, 29: 635–7.
Theiler M, Casals J, Moutousses C. Etiology of the 1927–28 epidemic of dengue in Greece. Proc Soc Exp Biol Med. 1960, 103: 244–6.
Barrett AD, Higgs S. Yellow fever: a disease that has yet to be conquered. Annu Rev Entomol. 2007, 52: 209-29.
Beck AS, Barrett AD. Current status and future prospects of yellow fever vaccines. Expert Rev Vaccines. 2015, 14: 1479-92.
De Brito T, Silva AMGD, Abreu PAE. Pathology and pathogenesis of human leptospirosis: a commented review. Rev Inst Med Trop Sao Paulo. 2018, 60: e23.
Wagner-Jauregg. Fever Therapy: Its Rationale in Diseases of the Nervous System. 1936, Edinb Med J. 43: 1–12.
Caminopetros J. Recherches sur l’anémie érythroblastique infantile des peuples de la Mediterranée orientale. Etude anthopologique, étiologique et pathogénique. La transmission héreditaire de la maladie. Annales de Medecine. 1938, 43: 104–25.
Blanc G., Caminopetros J. Recherches experimentales sur la Dengue. Ann. Inst. Pasteur. 1930, 44: 367-437.
Blanc G., Caminopetros J. Contribution a l'etude de la vaccination contre la dengue. Bull Acad Nat Med. 1929, 102: 37-40.