Οἱ πολιτικὲς προϋποθέσεις γιὰ τὴν ἀντίσταση στοὺς Λατίνους τὸ 1204
Περίληψη
P. Gounaridis
Les conditions politiques de la résistance aux Latins en 1204
La situation de l'empire, ses structures économiques et sociales, les différences régionales ainsi que l'opposition religieuse ont été avancées comme facteurs explicatifs du comportement des Byzantins face aux croisés en 1204. L'auteur se propose d'examiner les réactions des Byzantins en tant que comportement politique, même quand ce comportement exprime les intérêts économiques ou l'opposition spirituelle. Cet examen se fait sur deux plans:
a) Sur le plan des rapports de domination - subordination. L'attitude de la population byzantine, dans une large mesure, était déterminée par l'effort d'échapper au pillage.
b) Sur le plan du pouvoir politique.
Toute résistance présupposait l'existence d'un pouvoir politique. Les pouvoirs politiques, créés à cette époque et calqués sur le modèle étatique byzantin, n'étaient pas la suite de l'abus d'autorité des hommes haut-placés dans la hiérarchie byzantine et n'avaient rien de commun avec les seigneuries occidentales. Ils étaient le garant de la position sociale et du prestige des membres de la couche dirigeante, les archontes, que le pouvoir constantinopolitain n'était plus à même de garantir. Les archontes avaient une part active à l'exercice du pouvoir et, en contre partie, ils apportaient leur soutien au détenteur du pouvoir. L'échec de ces pouvoirs à résister aux croisés a déterminé la collaboration des archontes avec les occupants Latins et, momentenement en Thrace et en Macédoine, avec le pouvoir bulgare. Une des solutions offertes aux archontes était de se réfugier aux pouvoirs politiques byzantins d'Asie Mineure et d'Epire mais leur intégration à la société des exilés n'allait pas sans difficultés. Par contre, l'intégration à la hiérarchie féodale latine, par un processus différent à celui de la subordination des villes, permettait aux archontes de garder leur statut économique et social ainsi que leur prestige, reconnaissant aux structures féodales un substitut du pouvoir politique traditionnel. C'est, peut être, ce qui explique la situation particulière des archontes byzantins dans la hiérarchie féodale, tandis que leur attachement à l'orthodoxie leur permettait de garder le contrôle de la vie sociale de la population grecque-orthodoxe et développer un réseau des rapports et des carrières, indépendants des structures féodales.
Λεπτομέρειες άρθρου
- Πώς να δημιουργήσετε Αναφορές
-
ΓΟΥΝΑΡΙΔΗΣ Π. (1983). Οἱ πολιτικὲς προϋποθέσεις γιὰ τὴν ἀντίσταση στοὺς Λατίνους τὸ 1204. Βυζαντινά Σύμμεικτα, 5, 143–160. https://doi.org/10.12681/byzsym.682
- Τεύχος
- ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ 5
- Ενότητα
- Άρθρα
Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0.
Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στα ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στα ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, χωρίς δικαίωμα τροποποίησης (δημιουργία παράγωγου έργου) με αναφορά στο συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς(άδεια Creative Commons 4.0). To Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών διατηρεί το δικαίωμα να δημοσιεύει, να αναπαραγάγει, να παρουσιάζει στο κοινό, να διανέμει και χρησιμοποιεί άρθρα που δημοσιεύονται στα ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών έργων, για όλο το χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου. Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά, το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη του περιοδικού ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ ΣΥΜΜΕΙΚΤΑ, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του ΕΙΕ, και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.
