The Turkish capital tax (varlik vergisi): An evalution


George Angeletopoulos
Abstract

Ό Φόρος Περιουσίας ( Varlik Vergisi) εφαρμόστηκε στήν Τουρκία τό 1942, εν
μέσω του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Μέ πρόφαση τις πληθωριστικές τάσεις
καί τα κερδοσκοπικά φαινόμενα πού παρουσιάστηκαν, τό τουρκικό κράτος
προχώρησε στήν ψήφιση καί τήν έφαρμογή ενός άδικου καί ετεροβαρούς
νόμου. Στόχος του ήταν να πλήξει τήν οικονομική δραστηριότητα τών μειονοτήτων
τής χώρας, τής εβραϊκής, τής ελληνικής καί τής άρμενικής. Χωρίζο-
ντάς τες σέ κατηγορίες ανάλογα μέ τή θρησκευτική/έθνοτική τους καταγωγή,
τις υποχρέωσε νά πληρώσουν τό 53% τού συνολικού φόρου.
Ό έπιμερισμός τού φόρου γινόταν κατά τρόπο υποκειμενικό καί αυθαίρετο,
καθώς έλειπαν αξιόπιστα στατιστικά στοιχεία. Σύμφωνα μέ τόν νόμο,
ένα μικρό διάστημα 15 ημερών προβλεπόταν για τήν εξόφληση τού χρέους. 

Όσοι δέν μπορούσαν να άνταποκριθούν έπρεπε να καταφύγουν στην πώληση
περιουσιακών στοιχείων, ειδάλλως τό τουρκικό κράτος προέβαινε στή
δημοπρασία τους. Οί οφειλέτες εξορίζονταν σέ στρατόπεδα συγκέντρωσης
στην ανατολική Μικρά ’Ασία έως ότου εξοφλήσουν τά χρέη τους. Ό νόμος
δέν έδινε τή δυνατότητα ενστάσεων ή έφέσεων στους φορολογηθέντες.
Τόσο κατά τήν κυοφορία, όσο καί κατά τήν εφαρμογή τού νόμου τού
Φόρου Περιουσίας ό τουρκικός Τύπος παρείχε τήν άμέριστη υποστήριξή
του στή συγκεκριμένη κυβερνητική απόφαση. "Ενα μεγάλο μέρος σημαινόντων
δημοσιογράφων ήταν ταυτόχρονα μέλη καί βουλευτές τού κυβερ-
νώντος «Ρεπουμπλικανικοΰ Λαϊκού Κόμματος», γεγονός πού διευκόλυνε
τή χειραγώγηση τής τουρκικής κοινής γνώμης από τήν κεμαλική έλίτ.
"Ετσι, οί μειονότητες παρουσιάζονταν μέ έντονα άρνητικό τρόπο καί τό
κράτος καλούνταν νά θέσει τέλος στήν «προνομιούχο» θέση τους.
Ό Φόρος Περιουσίας ήταν τό αποτέλεσμα των πολιτικών ιδεών καί
στερεοτύπων τής κεμαλικής έλίτ, άλλα καί παράγωγο ιδεολογικών επιδράσεων
άπό τή ναζιστική Γερμανία. Μεσοπρόθεσμα είχε ως αποτέλεσμα μία
τεράστια μεταφορά κεφαλαίου άπό τις μειονότητες στό τουρκικό κράτος
καί τήν τότε νεοαναδυόμενη τουρκική επιχειρηματική τάξη, ενώ μακροπρόθεσμα
προκάλεσε τήν άπροθυμία τών μειονοτήτων νά προχωρήσουν σέ
περαιτέρω επενδύσεις κεφαλαίου στήν Τουρκία. Άπό τήν άποψη αυτή, ό
Φόρος Περιουσίας εντάσσεται σέ ένα σύνολο πολιτικών έκτουρκισμού τής
οικονομικής ζωής τής χώρας, πολιτικών πού ξεκίνησαν άπό τήν περίοδο
τών «Νεοτούρκων» καί κορυφώθηκαν μέ τις απελάσεις τών Ελλήνων άπό
τήν Κωνσταντινούπολη τό 1964.

Article Details
  • Section
  • Articles
Downloads
Download data is not yet available.