Εκκοσμίκευση και φύλο στην Ελλάδα: οι «αντιστάσεις» της Ορθόδοξης Εκκλησίας

PDF
Δημοσιευμένα: Οκτ 23, 2017
DOI: https://doi.org/10.12681/grsr.14784
Λέξεις-κλειδιά:
εκκοσμίκευση μεταπολίτευση Εκκλησία ισότητα φύλων γυναικεία δικαιώματα
Niki Papageorgiou
ΑΠΘ
https://orcid.org/0000-0002-7431-1691
Περίληψη

Η διεύρυνση της εκκοσμικευτικής διαδικασίας κατά τη διάρ­κεια της μεταπολιτευτικής περιόδου ο­δηγεί στην καθιέρωση μιας σειράς νομοθετικών αποφάσεων, οι οποίες αφορούν γενικότερα το οικογενειακό δίκαιο και κα­τοχυρώνουν την ισό­τη­τα των φύλων. Η διαδικασία αυτή αντιμετωπίζει τις ενστά­σεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας, η οποία παρεμβαίνει με ποικίλους τρό­πους με στόχο τη διατήρηση της παραδοσιακής κοινωνικής τάξης. Στο άρθρο αυτό διερευνάται η στά­ση της θε­σμικής Εκκλησίας απέναντι στην ισότητα των φύ­λων και την αναγνώ­ρι­ση των δι­και­ω­μά­των των γυναικών, κατά τη διάρκεια της μεταπολιτευτικής περιόδου στην Ελλάδα, με βάση τον επίσημο εκκλη­σι­α­στι­κό λόγο, ο οποίος εκ­φέρεται διά των εγκυκλίων της Ιεράς Συ­νό­δου.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στην Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στην Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών διατίθενται με άδεια  Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.

Το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών διατηρεί το δικαίωμα να δημοσιεύει, να αναπαραγάγει, να παρουσιάζει στο κοινό, να διανέμει και χρησιμοποιεί άρθρα που δημοσιεύονται στην Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών έργων, για όλο τον χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου. Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη της Επιθεώρησης Κοινωνικών Ερευνών, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών, καθώς και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Niki Papageorgiou, ΑΠΘ
Αν. Καθηγήτρια Κοινωνιολογίας της Θρησκείας, Τμήμα Θεολογίας – Α.Π.Θ.
Αναφορές
Απόφασις της Ιεράς Συνόδου επί του «πολιτικού γάμου» (1982). Εκκλησία, 3, σελ. 38-39.
Αρέντ, Χ. (1986). Η ανθρώπινη κατάσταση (μτφρ.: Στ. Ροζάνης και Γ. Λυκιαρδόπουλος). Αθήνα: Γνώση.
Βούλγαρης, Γ. (2013). Η μεταπολιτευτική Ελλάδα 1974-2009. Πόλις: Αθήνα.
Ελληνική Ένωση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ) (2015). Συμβίωση ομόφυλων ζευγαριών: Η κατοχύρωση μιας νέας μορφής οικογένειας. http://www.hlhr.gr/?MDL=pages&SiteID=1005 [Τελευταία πρόσβαση 15 Νοεμβρίου 2015].
Davie, Gr. (2010). Κοινωνιολογία της Θρησκείας (μτφρ.: Ε. Λίλιου και Ν. Παπαγεωργίου). Αθήνα: Κριτική.
Εγκύκλιος της Ιεράς Συνόδου (1986). Περί εκτρώσεων. Εκκλησία, 8, σελ. 276-278.
Εγκύκλιος της Ιεράς Συνόδου (1989). Περί δημογραφικού προβλήματος. Εκκλησία, 4, σελ. 149-151.
Εγκύκλιος της Ιεράς Συνόδου (2013). Οικογένεια και κοινωνία σε κρίση σήμερα.
www.ecclesia.gr/greek/holysynod/egyklioi.asp?id=1734&what_sub=egyklioi [Τελευταία πρόσβαση 5 Νοεμβρίου 2015]
Κραβαρίτου, Γ. (1996). Φύλο και δίκαιο. Αθήνα: Παπαζήση.
Μαντζαρίδης, Γ. (2004). Χριστιανική Ηθική ΙΙ. 4η εκδ. Θεσσαλονίκη: Π. Πουρναράς.
Μήνυμα της Ιεράς Συνόδου επί του λεγομένου «Αυτομάτου Διαζυγίου» (1976). Εκκλησία, 25, σελ. 441-445.
Μήνυμα του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Σεραφείμ (1980). Πρ¬ος τους πολυτέκνους. Εκκλησία, 17-18, σελ. 329-330.
Nussbaum, M. (2005). Φύλο και κοινωνική δικαιοσύνη (μτφρ.: Ν. Καλαϊτζής). Αθήνα: Scripta.
Παπαγεωργίου, Ν. (2000). Η θέση της Εκκλησίας στη νεοελληνική κοινωνία. Γλωσσοκοινωνιολογική ανάλυση των Εγκυκλίων της Εκκλησίας της Ελλάδας. Θεσσαλονίκη: Π. Πουρναράς.
Πέτρου, Ι. (1992). Εκκλησία και πολιτική. Θεσσαλονίκη: Κυριακίδη.
Πέτρου, Ι. (2004). Χριστιανισμός και κοινωνία. Κοινωνιολογική ανάλυση των σχέσεων του Χριστιανισμού με την κοινωνία και τον πολιτισμό. Θεσσαλονίκη: Βάνιας.
Πέτρου, Ι. (2005). Πολυπολιτισμικότητα και θρησκευτική ελευθερία, 2η εκδ. Θεσσαλονίκη: Βάνιας.
Πέτρου, Ι. (2012). Θρησκεία και κοινωνία. Κοινωνιολογική ανάλυση των σχέσεων θρησκείας και κοινωνίας στη σύγχρονη πραγματικότητα. Θεσσαλονίκη: Μπαρμπουνάκη.
Συμβούλιο Ισότητας των Δύο Φύλων (1983). Οικογενειακό Δίκαιο. Repository.eduIII.gr/eduIII/retrieve/5448/1479.pdf [Τελευταία πρόσβαση 5 Νοεμβρίου 2015].
Συνοδική Εγκύκλιος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος (1978). Περί ηλαττωμένης τεκνογονίας και τεκνοτροφίας. Εκκλησία, 22-23, σελ. 563-564.
Banchoff, Th. (ed.) (2007). Democracy and the new religious pluralism. Oxford: Oxford University Press.
Berger, P. (1980). The heretical imperative: Contemporary possibilities of religious affirmation. London: Collins.
Berger, P. (1997). The sacred canopy: Elements of a sociological theory of religion. New York: Doubleday.
Bruce, St. (2002). God is dead: Secularization in the West. Oxford: Blackwell.
Bryan, T. (ed.) (1990). Theories of modernity and postmodernity. London: Sage.
Byrnes, T. and Katzenstein, P. (eds) (2006). Religion in an expanding Europe. New York: Cambridge University Press.
Casanova, J. (1994). Public religions in the modern world. Chicago: University of Chicago Press.
Casanova, J. (2001). Religion, the New Millennium, and globalization. Sociology of Religion, 62 (4), pp. 415-441.
Casanova, J. (2006). Religion, European secular identities and European integration. In T. Byrnes and P. Katzenstein (eds), Religion in an expanding Europe (pp. 65-92). New York: Cambridge University Press.
Casanova, J. (2008). Public religions revisited. In H. de Vries (ed.), Religion: Beyond a concept (pp. 101-119). New York: Fordham University Press.
Casanova, J. and Phillips, A. (2009). A debate on the public role of religion, and its social and gender im¬pli¬cations. New York: United Nations Research Institute for Social Development.
Dassetto, F. (1973). Analyse du discours religieux et sociologie. Louvain: Feres.
Davie, Gr. (2000). Religion in modern Europe: A memory mutates. Oxford: Oxford University Press.
Do¬bbe¬laere, K. (1981). Secularization: A multi-dimensional concept. Current Sociology, 29 (2), pp. 1-216.
Dobbelaere, K. (2002). Secularization: An analysis at three levels. Bruxelles: Peter Lang.
Elshtain, J. (1981). Public man, private woman: Women in social and po¬li¬tical though. Princeton: Princeton University Press.
Gorski Ph. et al. (2012). The post-secular in question: Religion in contemporary society. New York: NYU Press.
Habermas, J. (1989). The structural transformation of the public sphere. Cambridge, MA: The MIT Press.
Habermas, J. (2008). Notes on post-secular society. New Perspectives Quarterly, 25 (4), pp. 17-29. doi: 10.1111/j.1540-5842.2008.01017.
Hervieu-Léger, D. (1986). Vers un nouveau christianisme: Introduction à la sociologie du christianisme occidental. Paris: Cerf.
Luckmann, Th. (1967). The invisible religion: The problem of religion in modern society. New York: Macmillan.
Martin, D. (1978). A general theory of secularization. Oxford: Blackwell.
Nynas, P. et al. (2014). Post-secular society. New Jersey: Transaction Publishers.
Seguy, J. (1986). Religion, modernité, secularisation. Archives Des Sciences Sociales Des Religions, 61 (2), pp. 175-185.
Shiner, L. (1966). The concept of secularization in em¬pi¬¬rical research. Journal for the Scientific Study of Religion, 6 (2), pp. 207-220.
Swatos, W. H. and Kevin, Ch. (1999). Secularization theory: The course of a concept. Sociology of Religion, 60 (3), pp. 209-228.
Tschannen, O. (1992). Les théories de la sécularisation. Geneva: Librairie Droz.
Wilson, B. (1989). The secularization thesis: criticisms and rebuttals. In R. Laermans, B. Wilson and J. Billiet (eds), Secularisation and social integration: papers in honour of Karel Dobbelaere (pp. 45-66). Leuven: Leuven University Press.
Woodhead, L. (2004). Introduction to Chr¬istianity. Ca¬m¬bridge, UK: Cambridge University Press.