Επιτέλεση και (μετα)ψηφιακές οντολογίες: ένα σχόλιο από τη σκοπιά της ανθρωπολογίας

PDF
Δημοσιευμένα: Jul 26, 2021
DOI: https://doi.org/10.12681/grsr.27619
Λέξεις-κλειδιά:
ψηφιακές τεχνολογίες μετααναπαραστατικότητα οντολογική στροφή ενεργητικότητα εθνογραφική έρευνα
Vasiliki Lalioti
ΕΚΠΑ
https://orcid.org/0000-0002-6201-9722
Περίληψη

Το 2016 ο Causey εισήγαγε την έννοια «μεταψηφιακή επιτέλεση» για να περιγράψει έργα καλλιτεχνών οι οποίοι, όπως ισχυρίζεται, σκέφτονται ψηφιακά, ενσωματώνουν δηλαδή στα έργα τους δομικά στοιχεία του ψηφιακού, προκειμένου να αντισταθούν στα συστήματα ελέγχου των δικτύων της σύγχρονης μεταψηφιακής κουλτούρας. Με αφορμή την ανάλυση του Causey, η οποία αναπαράγει από τη σκοπιά των επιτελεστικών σπουδών (κυρίαρχες δυτικές) θετικιστικές αντιλήψεις για την οντολογία του ψηφιακού (αλλά και του ανθρώπινου), σε αυτό το κείμενο διερευνώ τους τρόπους με τους οποίους η οντολογική στροφή στην ανθρωπολογία, μπορεί να ρίξει φως σε ερωτήματα που αφορούν στην οντολογία του ψηφιακού, αποφεύγοντας ποικίλους παγκοσμιοποιητικούς ισχυρισμούς.   

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στην Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στην Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών διατίθενται με άδεια  Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.

Το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών διατηρεί το δικαίωμα να δημοσιεύει, να αναπαραγάγει, να παρουσιάζει στο κοινό, να διανέμει και χρησιμοποιεί άρθρα που δημοσιεύονται στην Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών έργων, για όλο τον χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου. Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη της Επιθεώρησης Κοινωνικών Ερευνών, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών, καθώς και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Vasiliki Lalioti, ΕΚΠΑ
Μόνιμη Επίκουρη Καθηγήτρια Ανθρωπολογίας της Επιτέλεσης στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Φιλοσοφική Σχολή, Τμήμα Μουσικών Σπουδών
Αναφορές
Λαλιώτη, Β. (2018). Ψηφιακή επιτέλεση και μεταανθρωπιστική ανθρωπολογία. Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, 150, σελ. 37-76.
Latour, Br. (2000[1993]). Ουδέποτε υπήρξαμε μοντέρνοι. Δοκίμιο συμμετρικής
ανθρωπολογίας (μτφρ.: Φ. Τερζάκης). Αθήνα: Σύναλμα.
Alberti, B. Fowles, S., Holbraad, M., Marshall, Y. and Witmore Ch. (2011). ‘Worlds otherwise’: Αrchaeology, anthropology, and ontological difference. Current Anthropology, 52 (6), pp. 896-912.
Berry, D. M. and Dieter, M. (2015). Thinking postdigital aesthetics: Αrt, computation and design. In D. M. Berry and M. Dieter (eds.), Postdigital aesthetics: Αrt, computation and design (pp. 1-11). Basingstoke, New York: Palgrave Macmillan.
Bessire, L. and Bond, D. (2014). Ontological anthropology and the deferral of critique. American Ethnologist, 41, pp. 440-456.
Boellstorff, T. (2012). Rethinking ‘digital’ anthropology. In H. Horst and D. Miller (eds.), Digital Anthropology (pp. 39–60). London: Berg.
Boellstorff, T. (2016). For whom the ontology turns: Τheorizing the digital real. Current Anthropology, 57 (4), pp. 387-407.
Blok, A. and Pedersen, M.A. (2014). Complementary social science: Quali-quantitative experiments in a big data world. Big Data and Society, 1 (2), pp.1-6. doi: 10.1177/2053951714543908
Boyer, D. (2013). The life informatic: Newsmaking in the digital era. Ithaca, N.Y.: Cornell University Press.
Broadhurst, S. and Machon, J. (eds.) (2012). Identity, performance, and technology: Practices of empowerment, embodiment, and technicity. Basingstoke: Palgrave Macmillan
Cascone, K. (2000). The aesthetics of failure: Post-digital tendencies in contemporary music. Computer Music Journal, 24 (4), pp. 12-18.
Causey, M. (2016). Postdigital performance. Theatre Journal, 68 (3), p.p. 427–441.
Causey, M., Meehan E., and O’ Dwyer, N. (eds) (2015). The performing subject in space of technology: Through the virtual, towards the real. Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Coleman, G. (2010). Ethnographic approaches to digital media. Annual Review of Anthropology, 39, pp. 487–505.
Coleman, G. (2017). Gopher, translator, and trickster: the ethnographer and the media. In D. Fassin (ed), If truth be told: The politics of public ethnography (pp. 19-46). Durham, London: Duke University Press.
Colemann, G. and Jandrić, P. (2019). Postdigital anthropology: Hacks, hackers, and the human condition. Postdigital Science and Education, 1, pp. 525-550.
Course, M. (2010). Of words and fog: Linguistic relativity and Amerindian ontology. Anthropological Theory, 10 (3), pp. 247–263.
Dixon, St. (2007). Digital performance. A history of new media in theater, dance,
performance art, and installation. Cambridge, Massachusetts: The MIT Press.
Drucker, J. (2001). Digital ontologies: The ideality of form in/and code storage-or-can graphesis challenge mathesis? Leonardo, 34 (2), pp. 141-145.
Drucker, J. (2013). Performative materiality and theoretical approaches to interface. DHQ: Digital Humanities Quarterly, 7 (1). http://www.digitalhumanities.org/dhq/vol/7/1/000143/000143.html (retrieved August 27, 2019)
Evens, A. (2012). Web 2.0 and the ontology of the digital. DHQ: Digital Humanities Quarterly, 6(2). http://www.digitalhumanities.org/dhq/vol/6/2/000120/000120.html. (retrieved August 25, 2019)
Geismar, H. (2016). A dissonant digital ontology: Theorizing the contemporary, Fieldsights, March 24. https://culanth.org/fieldsights/a-dissonant-digital-ontology. (retrieved March 24, 2019)
Graeber, D. (2015). Radical alterity is just another way of saying “reality”: A reply to Eduardo Viveiros de Castro. Hau: Journal of Ethnographic Theory, 5 (2), pp. 1 – 41.
Henare [Salmond], A., Holbraad, M. and Wastell, S. (eds.) (2007). Thinking through things: Theorising artefacts ethnographically. London: Routledge.
Henare [Salmond], A., Holbraad, M. and Wastell, S. (2007). Introduction: Thinking through things. In A. Henare [Salmond], M. Holbraad and S. Wastell (eds.), Thinking through things: Theorising artefacts ethnographically (pp. 1-31). London: Routledge.
Heywood, P. (2012). Anthropology and what there is: Reflections on ‘ontology’. Cambridge Anthropology, 30 (1), pp. 143-151.
Holbraad, M. (2007). The power of powder: multiplicity and motion in the divinatory cosmology of Cuban Ifá (or mana again). Στο A. Henare [Salmond], M. Holbraad and S. Wastell (eds.), Thinking through things: Theorising artefacts ethnographically (pp.189-225). London: Routledge.
Holbraad, M. (2012). Truth in motion: The recursive anthropology of Cuban divination. Chicago: University Press.
Holbraad, M. (2013). Turning a corner: Preamble for ‘The relative native’ by Eduardo Viveiros de Castro. Hau: Journal of Ethnographic Theory, 3 (3), pp. 469–471.
Holbraad, M. and Pedersen, M.A. (2017). The ontological turn: An anthropological exposition. Cambridge: Cambridge University Press.
Horst, H. and Miller, D. (2012). The digital and the human: A prospectus for digital
anthropology. In H. Horst and D. Miller (eds.), Digital anthropology (pp. 3-35).
London, New York: Berg.
Ingold, T. (2007). Materials against materiality. Archaeological Dialogues, 14 (1), pp. 1-16.
Jurgenson, N. (2011). Digital dualism versus augmented reality. The Society Pages. https://thesocietypages.org/cyborgology/?s=Digital+dualism+versus+augmented+reality (access on 23.09.2019)
Keane, W. (2013). Ontologies, anthropologists, and ethical life. Hau: Journal of Ethnographic Theory, 3(1), pp. 186–191.
Kelty, Ch. M. (2008). Two bits: The cultural significance of free software. Durham, N.C.: Duke University Press.
Kockelman, P. (2013). The anthropology of an equation: Sieves, spam filters, agentive algorithms, and ontologies of transformation. HAU: Journal of Ethnographic Theory, 3 (3), pp. 33–61.
Kohn, E. (2013). How forests think: Toward an anthropology beyond the human. Berkeley: University of California Press.
Kohn, E. (2015). Anthropology of ontologies. Annual Review of Anthropology, 44, pp. 311–327.
Knox, H. and Walford, A. (2016). Is there an ontology to the digital? Fieldsights, March 24. https://culanth.org/fieldsights/is-there-an-ontology-to-the-digital (retrieved August 20, 2019)
Latour, Br. (2005). Reassembling the social: An introduction to Actor-Network-Theory. Oxford: Oxford University Press.
Latour, Br. (2013). An inquiry into modes of existence: An anthropology of the moderns. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Latour, Br. (2014) Opening plenary, Digital Humanities 2014 (DH2014). http://dh2014.org/videos/opening-night-bruno-latour/ (retrieved November 30, 2017)
Manovich, L. 2001. The language of new media. Cambridge, Mass.: MIT Press.
Papagiannouli, Ch. (2019). On Line: A response from a transmedial, postdigital and post-internet future. Performance Research, 23 (4-5), pp. 428-430.
Pickering, A. (1995). The mangle of practice: Time, agency, and science. Chicago: University of Chicago Press.
Pickering, A. (2017). The ontological turn: Taking different worlds seriously. Social Analysis, 61(2), pp. 134-150.
Salmond, A.J.M. (2014). Transforming translations (part 2): Addressing ontological alterity. Hau: Journal of Ethnographic Theory, 4 (1), pp. 155–187.
Skafish, P. (2016). The metaphysics of extra-moderns. On the decolonization of thought: a conversation with Eduardo Viveiros de Castro. Common Knowledge, 22 (3), pp. 393-414.
Venkatesan, S. (ed.) (2010). Ontology is just another word for culture: Motion tabled at the 2008 meeting of the Group for Debates in Anthropological Theory, University of Manchester. Critique of Anthropology, 30 (2), pp. 152–200.
Viveiros de Castro, E. (1998). Cosmological deixis and Amerindian perspectivism. JRAI, 4 (3), pp. 469–488.
Viveiros de Castro, E. (2003). AND. Manchester Papers in Social Anthropology, 7.
Viveiros de Castro, E. (2004). Perspectival anthropology and the method of controlled equivocation. Tipitií: Journal of the Society for the Anthropology of Lowland South America, 2 (1), pp. 2 – 20.
Viveiros de Castro, E. (2012). Cosmological perspectivism in Amazonia and elsewhere: Four lectures given in the Department of Social Anthropology, Cambridge University, February–March 1998. Hau Masterclass Series, 1. https://haubooks.org/cosmological-perspectivism-in-amazonia/ (retrieved October 12, 2019)
Viveiros de Castro, E. (2013). The relative native. Hau: Journal of Ethnographic Theory, 3 (3), pp. 473–502.