Απο την «ένοχη απόλαυση» στην Κριτική: Κριτικές Σπουδές Λόγου, αναστοχαστικότητα και ποπ κουλτούρα

pdf (English)
Δημοσιευμένα: Jul 25, 2025
DOI: https://doi.org/10.12681/grsr.42198
Λέξεις-κλειδιά:
αναστοχασμός, ελληνική τηλεόραση, ιδεολογία, ταυτότητες, κοινωνιογλωσσολογία
Anastasia G. Stamou
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
https://orcid.org/0000-0002-3725-0068
Περίληψη

Αυτό το αναστοχαστικό άρθρο ανιχνεύει την πορεία μου στις Κριτικές Σπουδές Λόγου (ΚΣΛ) και την ποπ κουλτούρα, διερευνώντας μια επαναλαμβανόμενη πίεση μεταξύ ακαδημαϊκής “ενοχής” και προσωπικής “απόλαυσης.”  Μεγαλώνοντας, η παρακολούθηση ελληνικών δημοφιλών τηλεοπτικών προγραμμάτων ήταν ένα αγαπημένο χόμπι για τις γυναίκες στην οικογένειά μου, αλλά συχνά ερχόταν σε αντίθεση με τις πολιτισμικές αξίες του αριστερού μας υπόβαθρου, που έδιναν προτεραιότητα στην πολιτικά στρατευμένη τέχνη και την κριτική σκέψη. Υποστηρίζω ότι οι ΚΣΛ αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις, συχνά προκρίνοντας την ανάλυση των φωνών της ελίτ και παραβλέποντας τις συναισθηματικές διαστάσεις κατασκευής των νοημάτων. Μια πιο αναστοχαστική προσέγγιση θα μπορούσε να καταστήσει τις ΚΣΛ θεωρητικά πιο στέρεες, κοινωνικά πιο επίκαιρες, αλλά και πιο συμπεριληπτικές.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στην Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στην Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών διατίθενται με άδεια  Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.

Το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών διατηρεί το δικαίωμα να δημοσιεύει, να αναπαραγάγει, να παρουσιάζει στο κοινό, να διανέμει και χρησιμοποιεί άρθρα που δημοσιεύονται στην Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών έργων, για όλο τον χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου. Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη της Επιθεώρησης Κοινωνικών Ερευνών, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών, καθώς και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Anastasia G. Stamou, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης

Professor of Applied Linguistics-Sociolinguistics-Discourse Analysis, School of German, Aristotle University of Thessaloniki

Αναφορές
Althusser, L. (1971). Lenin and philosophy. Monthly Review Press.
Billig, M. (2008). The language of Critical Discourse Analysis: The case of nominalization. Discourse & Society, 19(6), 783–800. https://doi.org/10.1177/0957926508095897
Bucholtz, M. (2001). Reflexivity and critique in discourse analysis. Critique of Anthropology, 21(2), 165–183. https://doi.org/10.1177/0308275X0102100204
Bucholtz, M. (2002). Youth and cultural practice. Annual Review of Anthropology, 31, 525–552. https://doi.org/10.1146/annurev.anthro.31.040402.085443
Bucholtz, M., & Hall, K. (2005). Identity and interaction: A sociocultural linguistic approach. Discourse Studies, 7(4-5), 584–614. https://doi.org/10.1177/1461445605054407
Chouliaraki, L. & Fairclough, N. (1999). Discourse in late modernity. Edinburgh University Press.
Coupland, N. (2003). Sociolinguistic authenticities. Journal of Sociolinguistics, 7(3), 417–431. https://doi.org/10.1111/1467-9481.00233
Coupland, N. (2007). Style: Language variation and identity. Cambridge University Press.
Fairclough, N. (1992). Discourse and social change. Polity Press.
Fairclough, N. (2003). Analyzing discourse: Textual analysis for social research. Routledge.
Fairclough, N., & Wodak, R. (1997). Critical Discourse Analysis. In T. A. van Dijk (Ed.), Discourse as social interaction (pp. 258-284). Sage.
Foucault, M. (1972). The archaeology of knowledge. Tavistock.
Gerrard, Y. (2017). Derision, guilt and pleasure: Teen drama fandom in a social media age (Doctoral dissertation, University of Leeds). White Rose eTheses Online. https://etheses.whiterose.ac.uk/20776/
Halliday, M. A. K. (1994). An introduction to functional grammar (2nd ed.). Arnold.
Jørgensen, M., & Phillips, L. (2002). Discourse analysis as theory and method. Sage.
Kress, G., & van Leeuwen, T. (1996). Reading images: The grammar of visual design. Routledge.
Lippi-Green, R. (1994). Accent, standard language ideology and discriminatory pretext in the courts. Language in Society, 23, 163–198. https://doi.org/10.1017/S0047404500017826
Machin, D. (2013). What is multimodal Critical Discourse Studies?. Critical Discourse Studies, 10(4), 347–355. https://doi.org/10.1080/17405904.2013.813770
Milroy, J. (2001). Language ideologies and the consequences of standardization. Journal of Sociolinguistics, 5, 530–555. https://doi.org/10.1111/1467-9481.00163
Moje, E. B., & van Helden, C. (2004). Doing popular culture: Troubling discourses about youth. In J. A. Vadeboncoeur & L. P. Stevens (Eds.), Re/Constructing “the adolescent”: Sign, symbol and body (pp. 211–247). Peter Lang.
Norris, S. (2011). Identity in (inter)action: Introducing multimodal (inter)action analysis. Mouton de Gruyter.
Rogers, R., Malancharuvil-Berkes, E., Mosley, M., Hui, D., & O’Garro Joseph, G. (2005). Critical Discourse Analysis in education: A review of the literature. Review of Educational Research, 75(3), 365–419. https://doi.org/10.3102/00346543075003365
Saltidou, T. P., & Stamou, A. G. (2014). The mediation of 'youth language' in mainstream mass culture: Evidence from a Greek family sitcom. Sociolinguistic Studies, 8(2), 223–248. https://doi.org/10.1558/sols.v8i2.223
Stamou, A. G. (2001). The representation of non-protesters in a student and teacher protest: A Critical Discourse Analysis of news reporting in a Greek newspaper. Discourse & Society, 12(5), 653–680. https://doi.org/10.1177/0957926501012005002
Stamou, A. G. (2011). Speech style and the construction of social division: Evidence from Greek television. Language and Communication, 31(4), 329–344. https://doi.org/10.1016/j.langcom.2011.02.002
Stamou, A. G. (2013). Adopting a critical discourse analytical approach to the mediation of sociolinguistic reality in mass culture: The case of youth language in advertising. Critical Studies in Media Communication, 30(4), 327–346. https://doi.org/10.1080/15295036.2013.815496
Stamou, A. G. (2018a). Synthesizing Critical Discourse Analysis with language ideologies: The example of fictional discourse. Discourse, Context & Media, 23, 80–89. https://doi.org/10.1016/j.dcm.2017.10.001
Stamou, A. G. (2018b). Studying the interactional construction of identities in Critical Discourse Studies: A proposed analytical framework. Discourse & Society, 29(5), 568–589. https://doi.org/10.1177/0957926518770268
Stamou, A. G. (2018c). Fictionalization of Germanness in the times of Greek crisis: Deconstructing the ‘two strangers’ frame in TV sketch comedies. Journal of Multicultural Discourses, 13(4), 377–397. https://doi.org/10.1080/17447143.2019.1579823
Stamou, A. G. (2023). (in Greek). Representations of age fluidity in the discourse of Mega TV comedies of the 1990s and the 2000s. In V. Vamvakas & G. Paschalidis (Eds.), The Box: Images of contemporary Greece in the private television (pp. 297-312). Brainfood.
Stamou, A. G. (2024a). Critical Discourse Studies of popular culture and national identity construction: The case of Germanness in the context of the Greek debt crisis. Journal of Intercultural Communication Research, 53(3–4), 143–159. https://doi.org/10.1080/17475759.2024.2431805
Stamou, A. G. (2024b). ‘‘Not that we’re not hard-working ourselves, but Germans are the model’’: Mediatizing Germans as the national other in the video project Easy Languages. Journal of Multilingual and Multicultural Development. https://doi.org/10.1080/01434632.2024.2396990
Stamou, A. G., Agrafioti, A., & Dinas, K. D. (2012). Representations of youth (language) in Greek TV commercials. Journal of Youth Studies, 15(7), 909–928. https://doi.org/10.1080/13676261.2012.693591
Stamou, A. G., & Christou, S. (2017). Sociolinguistic representations of the military in Greek comedy films: Laughing at the army. Pragmatics & Society, 8(1), 1–25. https://doi.org/10.1075/ps.8.1.01sta
Stamou, A. G., & Dimopoulou, A. D. (2015). (in Greek). Sociolinguistic representations of gender identity construction in Greek television: The case of the TV series Working Woman. Linguistics/Glossologia, 23, 23–44.
Stamou, A. G., Maroniti, K. S., & Dinas, K. D. (2012). Representing ‘traditional’ and ‘progressive’ women in Greek television: The role of ‘feminine’/‘masculine’ speech styles in the mediation of gender identity construction. Women’s Studies International Forum, 35(1), 38–52. https://doi.org/10.1016/j.wsif.2011.10.004
Stamou, A. G., Lefkaditou, A., Schizas, D., & Stamou, G. P. (2009). The discourse of environmental information: Representations of nature and forms of rhetoric in the information center of a Greek reserve. Science Communication, 31(2), 187–214. https://doi.org/10.1177/1075547009332652
Stamou, A. G., & Padeliadu, S. (2009). Discourses of disability by teacher candidates: A Critical Discourse Analysis of their written responses to a disability simulation. Journal of Applied Social Psychology, 39(3), 509–540. https://doi.org/10.1111/j.1559-1816.2008.00447.x
Stamou, A. G., & Paraskevopoulos, S. (2006). Representing protected areas: A Critical Discourse Analysis of tourism destination building in a Greek travel magazine. International Journal of Tourism Research, 8, 431–449. https://doi.org/10.1002/jtr.584
Stamou, A. G., & Saltidou, T. P. (2015). 'Right you are (if you think so)': The sociolinguistic construction of youth identity in a Greek family sitcom. Journal of Greek Media & Culture, 1(1), 93–112. https://doi.org/10.1386/jgmc.1.1.93_1
van Dijk, T. A. (1998). Ideology: A multidisciplinary approach. Sage.
van Leeuwen, T. (1996). The representation of social actors. In C. R. Caldas Coulthard & M. Coulthard (Eds.), Texts and practices: Readings in Critical Discourse Analysis (pp. 32–70). Routledge.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)