Μορφές νοηματοδότησης του κοινωνικού πράττειν: ιδεολογία, κουλτούρα, φαντασία

PDF
Δημοσιευμένα: Ιαν 1, 1998
DOI: https://doi.org/10.12681/grsr.720
Μύρων Αχείμαστος
Πανεπιστήμιο Κρήτης
Περίληψη

Η ανάλυσή μου επικεντρώνεται στο κλασικό για την κοινωνική θεωρία πρόβλημα της σχέσης νοήματος και κοινωνικού πράττειν. Επιχειρώ να τεκμηριώσω τη θέση ότι η επίλυση του προβλήματος αυτού εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αποσαφήνιση των εννοιών της φαντασίας, της κουλτούρας και της ιδεολογίας. Στην αποσαφήνιση αυτή μπορεί να συμβάλει μια διαφορετικού τύπου ανάλυση των συναφών αναλύσεων του Ντυρκέμ, του Βέμπερ και τον Μαρξ. Ειδικότερα επισημαίνω ότι η μαρξική θεωρία προτείνει έναν ορισμό της ιδεολογίας ως νομιμοποίησης των σχέσεων κυριαρχίας, ο οποίος επιτρέπει στην κοινωνική θεωρία να αποφύγει τον εγκλωβισμό της στο πρόβλημα της κριτηριολογικής διαφοροποίησης της επιστήμης από την ιδεολογία, παρέχοντάς της έτσι τη δυνατότητα να εξετάσει την ιδεολογία μέσα στα ευρύτερα συμφραζόμενα της κουλτούρας. Η έννοια της κουλτούρας νοείται εν προκειμένω με βάση τη σχετική βεμπεριανή προσέγγιση- ωστόσο, θεωρώ, σε αντίθεση προς τον Βέμπερ, ότι η κουλτούρα δεν συνιστά έννοια βάσης εφ ’ όσον η θεωρητική της εγκυρότητα αντλείται σε τελική ανάλυση από την εκάστοτε κυρίαρχη κοινωνική διαίρεση. Τέλος, διατυπώνω την άποψη ότι η δημιουργία νέων μορφών κοινωνικής δράσης δεν μπορεί να κατανοηθεί αν δεν προσφύγουμε σε μια κοινωνικά προσδιορισμένη έννοια της φαντασίας.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στην Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στην Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών διατίθενται με άδεια  Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.

Το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών διατηρεί το δικαίωμα να δημοσιεύει, να αναπαραγάγει, να παρουσιάζει στο κοινό, να διανέμει και χρησιμοποιεί άρθρα που δημοσιεύονται στην Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών έργων, για όλο τον χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου. Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη της Επιθεώρησης Κοινωνικών Ερευνών, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών, καθώς και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.