Ο Κώστας Παπαϊωάννου για τη σχέση της ελληνικής φιλοσοφίας με την ευρωπαϊκή Αναγέννηση και τον Διαφωτισμό


Δημοσιευμένα: Φεβ 28, 2023
Λέξεις-κλειδιά:
Φιλοσοφία της Ιστορίας Εργαλειακός ορθολογισμός Μεσσιανισμός
Γιώργος Καραμπελιάς
Περίληψη

Ο άνθρωπος δεν μπορεί να ξανακερδίσει την ιστορία του, αν δεν αποκαταστήσει τη σχέση φύσης και ιστορίας. Μια σχέση που δεν μπορεί πλέον να διαμεσολαβηθεί από τη μυθική αντίληψη για το σύμπαν και τον κόσμο, μια σχέση που δεν μπορεί να στηριχθεί σε έναν Θεό, δημιουργό της φύσης και του κόσμου. Για τον Παπαϊωάννου δεν υπάρχει άλλος δρόμος από την common decency του Όργουελ, δηλαδή μια προσπάθεια συγκερασμού αρχαιοελληνικής ισορροπίας και αναγεννησιακής κινητοποίησης, απορρίπτοντας παράλληλα τη διαμόρφωση κάποιου προτάγματος μεσσιανικού χαρακτήρα. Όσο για τον διαφωτισμό, έφτασε τόσο μακριά, ώστε ο θεμελιώδης άξονας ενός προτάγματος δεν μπορεί παρά να στηρίζεται σε μια σύνθεση ρομαντισμού και διαφωτισμού, εάν είναι δυνατό κάτι τέτοιο. Μια ριζική αναθεμελίωση του κόσμου, ένα νέο ιστορικό συμβόλαιο με τη φύση —και τον άνθρωπο καθόσον φύση—, μια «επιστροφή» στην αρχαιοελληνική ισορροπία κόσμου και ιστορίας. 

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Bloch, Ernst. Thomas Münzer –Théologien de la Révolution. Paris: Julliard, 1964.
Descartes, Rene. “Discours de la méthode.” Στο Oeuvres et Lettres. Paris: Bibliothèque de La Pleiade, Gallimard, 1953.
Yourcenar, Marguerite. “L’Œuvre au noir.” Στο Œuvres Romanesques. Paris: Gallimard – Pléiade, 1982.
Καψωμένος, Ερατοσθένης. Αναζητώντας το χαμένο ευρωπαϊκό πολιτισμό, τομ. Α'. Νεοελληνική ποίηση και πολιτισμική παράδοση. Αθήνα: εκδ. Πατάκη, 2003.
Κονδύλης, Παναγιώτης. Ο ευρωπαϊκός διαφωτισμός, τόμος Α’. Αθήνα: Θεμέλιο, 1987.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Η αποθέωση της ιστορίας. Αθήνα: Εναλλακτικές Εκδόσεις:1992.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Η γένεση του ολοκληρωτισμού, Οικονομική υπανάπτυξη και κοινωνική επανάσταση. Αθήνα: ΕΕ, 2017.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Η ψυχρή ιδεολογία, Δοκίμιο για τον μαρασμό του μαρξισμού. Αθήνα: Ύψιλον/ Βιβλία, 2015.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Κόσμος και ιστορία Ελληνική κοσμολογία και δυτική εσχατολογία. Αθήνα: ΕΕ, 2000.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Μάζα και ιστορία, Γενική θεωρία της επαναστατικής μάζας. Αθήνα: ΕΕ, 2003.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Ο άνθρωπος και ο ίσκιος του. Ιστορική συνείδηση και ανθρωπολογία στον ΧΧ αιώνα. Αθήνα: ΕΕ, 1995.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Φιλοσοφία και τεχνική Ο διάλογος Μαρξ – Χέγκελ. Αθήνα: ΕΕ, 1994.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Χέγκελ. Αθήνα: ΕΕ, 1992.