Για τη θρησκεία της τέχνης: η παρουσία του νεαρού Χέγκελ στην ελληνική αρχαιότητα του Κώστα Παπαϊωάννου

PDF
Δημοσιευμένα: Feb 28, 2023
DOI: https://doi.org/10.12681/ethiki.33681
Λέξεις-κλειδιά:
Hegel Τραγωδία Λαϊκή Θρησκεία
Γιώργος Ηλιάδης
Περίληψη

Στο έργο του Κώστα Παπαϊωάννου διαφαίνεται μια συνεχής συνδιαλλαγή με τη σκέψη του G. W. F Hegel. Πολύ περισσότερο, ο Γερμανός φιλόσοφος φαίνεται να εμπνέει τον στοχασμό του Παπαϊωάννου από πολύ νωρίς, όταν ο Παπαϊωάννου μας καλεί ήδη στο νεανικό του δοκίμιο, με τίτλο Πλάτων ο ειδώς, να δούμε τη γέννηση της αρχαίας δημοκρατίας ως μια διαλεκτική συνέχεια, με την εγελιανή σημασία, μέσω της αρχαίας τραγωδίας. Ενώ, αργότερα, στο αδημοσίευτο έργο του που τιτλοφορείται Μάζα και Ιστορία, ενόσω οι αναφορές στον νεαρό Hegel εντείνονται, θα αναζητήσει ένα συγγενές φαινόμενο λαϊκής θρησκείας (Volksreligion) στο Δράμα των νεότερων χρόνων, κατά το πρότυπο της αρχαίας «θρησκείας της τέχνης», όπως ονομάστηκε χαρακτηριστικά από τον Hegel. Η εκ του σύνεγγυς παρακολούθηση αυτής της σχέσης, ωστόσο, δεν φωτίζει μόνο την πρόσληψη της ελληνικής αρχαιότητας από τον Κώστα Παπαϊωάννου, αλλά και τον έτερο πυλώνα της σκέψης του, τον ίδιο τον Hegel, ο οποίος φαίνεται να ορίζεται από τον τρόπο που αντιλαμβάνεται την ελληνική αρχαιότητα στην πορεία του έργου του. Στο πλαίσιο αυτής της ανακοίνωσης θα προσπαθήσουμε να σκιαγραφήσουμε, μέσα από μοιραίες αντανακλάσεις, τον Hegel και την αρχαία Ελλάδα του Κώστα Παπαϊωάννου.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Οι Συγγραφείς που δημοσιεύουν εργασίες τους σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους:

  1. Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης ενώ ταυτόχρονα τα πνευματικά δικαιώματα της εργασίας προστατεύονται σύμφωνα με την Creative Commons Attribution License που επιτρέπει σε τρίτους - αποδέκτες της άδειας να χρησιμοποιούν την εργασία όπως θέλουν με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση σε αυτό το περιοδικό.

  1. Οι Συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, και πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για την μη αποκλειστική διανομή της εργασίας όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό αυτό (π.χ. κατάθεση σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την προϋπόθεση της αναγνώρισης και την αναφοράς της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό το περιοδικό.

  1. Το περιοδικό επιτρέπει και ενθαρρύνει τους Συγγραφείς να καταθέτουν τις εργασίες τους μέσω διαδικτύου (π.χ. σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή στους προσωπικές τους ιστοσελίδες) πριν και μετά από τις διαδικασίες της δημοσίευσης, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγική ανταλλαγή ιδεών και σκέψεων καθώς επίσης και σε γρηγορότερη και μεγαλύτερη χρήση και ευρετηρίαση της δημοσιευμένης εργασίας (See The Effect of Open Access).
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Schmidt, Dennis J. On Germans and other Greeks: Tragedy and Ethical life. Indiana: University Press, 2001.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Μάζα και Ιστορία. Αθήνα: Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2011.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Τέχνη και Πολιτισμός στην Αρχαία Ελλάδα. Μτφρ. Χριστίνα Σταματοπούλου — Σπύρος Κακουριώτης. Αθήνα: Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2009.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Φιλοσοφικά Μελετήματα. Αθήνα: Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2016.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Χέγκελ. Μτφρ. Γιώργος Φαράκλας. Αθήνα: Εναλλακτικές Εκδόσεις, 1992.