Από την επαναστατημένη μάζα στη μαζική δημοκρατία

PDF
Δημοσιευμένα: Feb 28, 2023
DOI: https://doi.org/10.12681/ethiki.33687
Λέξεις-κλειδιά:
Μάζα Θεατροκρατία Δημοκρατία Μαζική κοινωνία Αυτονομία
Μιχαήλ Παρούσης
Περίληψη

Tο έργο του Παπαϊωάννου συμβάλλει αποφασιστικά στη συγκρότηση του γνωστικού αντικειμένου της Σύγχρονης Ελληνικής Φιλοσοφίας. Ο ίδιος εντάσσεται στη μεταπολεμική γενιά των σύγχρονων φιλοσόφων μας, εκείνη που κατ' αρχάς γοητεύτηκε από τον Μαρξισμό ως υλιστική φιλοσοφία, αλλά κατέληξε στην κριτική όχι μόνο του γραφειοκρατικού ολοκληρωτικού σοβιετικού μοντέλου, μα και στην απόρριψη των βασικών θέσεων του ίδιου του Μαρξ.  Τόσο ο Καστοριάδης, όσο και ο Παπαϊωάννου, ανανοηματοδοτούν την ιστορική αποτύπωση της κλασικής αρχαιότητας. Ο πρώτος στηρίζει σε αυτήν την αναζήτηση της αυτονομίας, ο δεύτερος τη συγκρότηση της έννοιας της "μάζας", καθώς συνδέει τη θεατροκρατία, ως το ενοποιητικό στοιχείο του Δήμου, με τους θεσμούς της άμεσης δημοκρατίας, για να στηρίξει μια θετική έννοια της μαζικής δημοκρατίας. Αυτή η έννοια αντιπαραβάλλεται με τις αντιλήψεις περί μαζικής κοινωνίας του 19ου και του 20ού αιώνα, από τον Λε Μπόν μέχρι τον Ρωλς και τους κοινοτιστές.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Οι Συγγραφείς που δημοσιεύουν εργασίες τους σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους:

  1. Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης ενώ ταυτόχρονα τα πνευματικά δικαιώματα της εργασίας προστατεύονται σύμφωνα με την Creative Commons Attribution License που επιτρέπει σε τρίτους - αποδέκτες της άδειας να χρησιμοποιούν την εργασία όπως θέλουν με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση σε αυτό το περιοδικό.

  1. Οι Συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, και πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για την μη αποκλειστική διανομή της εργασίας όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό αυτό (π.χ. κατάθεση σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την προϋπόθεση της αναγνώρισης και την αναφοράς της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό το περιοδικό.

  1. Το περιοδικό επιτρέπει και ενθαρρύνει τους Συγγραφείς να καταθέτουν τις εργασίες τους μέσω διαδικτύου (π.χ. σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή στους προσωπικές τους ιστοσελίδες) πριν και μετά από τις διαδικασίες της δημοσίευσης, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγική ανταλλαγή ιδεών και σκέψεων καθώς επίσης και σε γρηγορότερη και μεγαλύτερη χρήση και ευρετηρίαση της δημοσιευμένης εργασίας (See The Effect of Open Access).
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Baudrillard, Jean. Η καταναλωτική κοινωνία. Μτφρ. Βασίλης Τομανάς. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Νησίδες, 2000.
Foucault, Michel. Οι λέξεις και τα πράγματα. Μτφρ. Κωστής Παπαγιώργης. Αθήνα: Εκδόσεις Πλέθρον, 2022.
Freud, Sigmud. Ψυχολογία των μαζών και ανάλυση του Εγώ. Μτφρ. Βασίλειος Πατσογιάννης. Αθήνα: Εκδόσεις Πλέθρον, 2014.
Geiger, Theodor. Die Masse und ihre Aktion: Ein Beitrag zur Soziologie der Revolutionen. Stuttgart: Enke Verlag, 1926.
Hardt, Michael, Antonio Negri. Πλήθος. Μτφρ. Γιώργος Καράμπελας. Αθήνα: Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, 2011.
Jankelevitch, Vladimir. Η Ειρωνεία. Μτφρ. Μιχάλης Καραχάλιος. Αθήνα: Εκδόσεις Πλέθρον, 1997.
König, René. "Gestaltungsprobleme der Massengesellschaft." In Schweizer Monatshefte: Zeitschrift für Politik, Wirtschaft, Kultur 38 (1958-59): 623-636.
Le Bon, Gustave. Ψυχολογία των μαζών. Μτφρ. Έφη Κορομηλά. Αθήνα: Εκδόσεις Μίνωας, 2018.
Ortega Y Gasset, José. Η εξέγερση των μαζών. Μτφρ. Χρήστος Μαλεβίτσης. Αθήνα: Εκδόσεις Αρμός, 2010.
Rawls, John. Θεωρία της Δικαιοσύνης. Μτφρ. Φ. Βασιλόγιαννης, Β. Βουτσάκης, Φ. Παιονίδης. Αθήνα: Εκδόσεις Πόλις, 2001.
Reich, Wilhelm. Massenpsychologie des Faschismus. Gießen: Psychosozial-Verlag, 2020.
Rickert, Heinrich. Kulturwissenschaft und Naturwissenschaft, 7η έκδοση. Tübingen: Verlag Mohr (Siebeck), 1926.
Sandel, Michael. Ο φιλελευθερισμός και τα όρια της δικαιοσύνης. Μτφρ. Κατερίνα Γεωργοπούλου. Αθήνα: Εκδόσεις Πόλις, 2003.
Sloterdijk, Peter. Die Verachtung der Massen. Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag, 2000.
Taylor, Charles. Πηγές του Εαυτού. Μτφρ. Ξενοφών Κομνηνός. Αθήνα: Εκδόσεις Ίνδικτος, 2007.
Weber, Max. Οικονομία και Κοινωνία, τόμος Ι. Μτφρ. Θανάσης Γκιούρας. Αθήνα: Εκδόσεις Σαββάλλας, 2005.
Αξελός, Κώστας. Το παιχνίδι του κόσμου. Μτφρ. Κατερίνα Δασκαλάκη. Αθήνα: Βιβλιοπωλείον της Εστίας, 2018.
Βάσση, Παναγιώτα. Ο ‘πολιτικός άνθρωπος’ στο έργο του Κώστα Παπαϊωάννου. Αθήνα: Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2015.
Δεσποτόπουλος, Κωνσταντίνος. Φιλοσοφία της Ιστορίας κατά Πλάτωνα. Αθήνα: Εκδόσεις Παπαζήση, 1982.
Καστοριάδης, Κορνήλιος. Η Ελληνική ιδιαιτερότητα, τόμοι Α-Γ. Αθήνα: Εκδόσεις Κριτική, 2015.
Καστοριάδης, Κορνήλιος. Η φαντασιακή θέσμιση της κοινωνίας. Μτφρ. Σωτήρης Χαλικιάς, Γιούλη Σπαντιδάκη, Κώστας Σπαντιδάκης. Αθήνα: Εκδόσεις Κέδρος/Ράππα, 1999.
Κονδύλης, Παναγιώτης. Η παρακμή του αστικού πολιτισμού. Αθήνα: Εκδόσεις Θεμέλιο, 2007.
Παρούσης, Μιχαήλ. Διαβουλευτική Δημοκρατία και Επικοινωνιακή Ηθική. Αθήνα: Ίνδικτος, 2005.