«Τεχνουργημένη άγνοια, πολυμαθής ασυναρτησία»: η μέθοδος του Σλάβοϊ Ζίζεκ;


Δημοσιευμένα: Dec 12, 2024
Ενημερώθηκε: 2024-12-12
Λέξεις-κλειδιά:
Παραπλάνηση; Μεταμοντερνισμός; Σεξουαλικότητα; Λοκ; Kαστοριάδης
Γιώργος Ν. Πολίτης
Περίληψη

Προβεβλημένοι στοχαστές καλλιέργησαν μια «νέα φιλοσοφική» μέθοδο —η οποία κατ’ ουσία δεν είναι ούτε νέα ούτε φιλοσοφική: Χρησιμοποιώντας ενδείξεις ή ασύνδετα μεταξύ τους στοιχεία, αξιοποιώντας τη ζάλη ακατάσχετων παρεκβάσεων, μεταμφιέζοντας την επιθυμία σε επιστημονική γνώση, βαφτίζουν τις υποθέσεις τους συμπεράσματα. Κτίζοντας πάνω σε αυθαίρετους, αμετροεπείς ισχυρισμούς, διακινητές τέτοιων αντιλήψεων οδηγούνται στην αυτοεπιβεβαίωση της αρχικής τους παραδοχής. Συχνά, αυτό που εμφανίζεται ως αποδεδειγμένο συμπέρασμα δεν είναι παρά η αρχική υπόθεση, μασκαρεμένη με άλλα ρούχα. Η μέθοδος είναι κάθε άλλο παρά «νέα»: η προσφυγή στις σοφιστείες αποτελεί παιδική ασθένεια της φιλοσοφίας, προτού τη θεραπεύσει ο Σωκράτης. Κατόπιν, μάλιστα, της θεραπείας, αμφισβητείται κατά πόσο η ίδια αυτή προσέγγιση μπορεί να αποκληθεί «φιλοσοφική». Στο παρόν κείμενο διερευνάται η τυπολογία της μεθόδου που ακολουθεί ο Σλάβοϊ Ζίζεκ: εμφανίζει μία σχετικά εύλογη υπόθεση και —μέσω μιας πολύπλοκης αλληλουχίας ημι-αληθειών, αναληθειών και ψευδών— γενικεύει, οδηγώντας σταδιακά σε ένα ανυπόστατο ανορθολογικό συμπέρασμα.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Ayer, Α. J. “Novelist-Philosophers V–Jean-Paul Sartre.” Horizon (1945): 101-110.
Badiou, Alain. Logique des mondes. L'être et l'éveénement, 2. Seuil, 1988.
Cohen, Gerald. A. “Why One Kind of Bullshit Flourishes in France.” Στο Finding Oneself in the Other. Princeton University Press, 2012.
Conquest, Robert. The Great Terror. Pimlico, 2008.
Duggan, Lisa, and Nan D. Hunter. Sex wars: sexual dissent and political culture. Routledge, 1995.
Dunn, John. Λοκ. Μτφρ. Γιώργος Ν. Πολίτης. Ελληνικά Γράμματα, 2006.
Heselton, Philip. Witchfather: A Life of Gerald Gardner. Vol 2: From Witch Cult to Wicca. Thoth, 2012.
Hobsbawm, Eric. The Age of Extremes: A History of the World, 1914-1991. Time Warner Books, 2002.
Καστοριάδης, Kορνήλιος. “Από την ξύλινη στην καουτσουκένια γλώσσα.” και “Οι σαλτιμπάγκοι.” στο Η γαλλική κοινωνία. Μτφρ. Μπάμπης Λυκούδης. Ύψιλον, 1986.
Kαστοριάδης, Κορνήλιος. “Εισαγωγή στην θεωρία των κοινωνικών επιστημών.” Αρχείον Κοινωνιολογίας και Ηθικής 2 (1944). Στο Πρώτες δοκιμές. Ύψιλον, 1988.
Kotkin, Stephen. Stalin-Paradoxes of Power 1878-1928. Penguin, 2014.
Laclau, Ernesto. On Populist Reason. Verso, 2005.
Λαμπρέλλης, Δημήτρης Ν. “Επίμετρο.” Στο Βασικά κείμενα φιλοσοφίας, Μarcuse-Negri-Nietzsche-Robespierre. Παπαζήση, 2013.
Λαμπρέλλης, Δημήτρης Ν. Το υποκείμενο της δύναμης, Καλλικλής, Νietzsche, Negri. Ινστιτούτο του Βιβλίου - Α. Καρδαμίτσα, 2007.
Lilla, Μarc. The Reckless Mind. Intellectuals in Politics. New York Review of Books, 2016.
Locke, John. “Chapter X, Of the Abuse of Words.” Στο An Essay Concerning Human Understanding. Oxford University Press, 2008, [1690].
Locke, John. Περί κακοποίησης των λέξεων. Μτφρ. Άννα Δαμιανίδη. Παπαδόπουλος, 2017.
Λοκ, Τζων. The Correspondence of John Locke, τόμ. VI, επ. E. S. de Beer. Clarendon Press, 1976.
Marcuse, Herbert. Έρως και πολιτισμός. Κάλβος, 1981.
“Μια συζήτηση με τον Σλάβοϊ Ζίζεκ και τον Κώστα Δουζίνα: H Ευρώπη και η αριστερά μπροστά στην κρίση.” 9/1/2011, http://tsalapatis.blogspot.gr/2011/01/blog-post_09.html
Μπαντιού, Αλαίν. “Η Ευρώπη χρειάζεται ηγέτες όπως ο Ντε Γκωλ.” Συνέντευξη στην Αλεξία Κεφάλα, Καθημερινή. http://www.kathimerini.gr/751749/article/proswpa/geyma-me-thn-k/alen-mpantioy-h-eyrwph--xreiazetai-hgetes-opws-o-nte-gkwl.
Obama, Barack. Γη της Επαγγελίας. τφρ. Χρύσα Φραγκιαδάκη και Μάνος Τζιρίτας. Athens Bookstore Publications, 2020.
Osbourne, Ozzy. Mr Crowley. Blizzard of Ozz, 1981.
Πλάτων. Γοργίας. Στο Platonis Opera, 5 τ., επ. John Burnet. Clarendon Press, 1922.
Πολίτης, Γιώργος Ν. - Βασίλης Τσακίρογλου, “Το απόλυτο του θανάτου και ο κλονισμός του: Οι εκδοχές Ορφέα και Στάλιν,” Ελληνική Φιλοσοφική Επιθεώρηση τόμος 41, τεύχος 121 (2024): 114-133.
Scruton, Roger. Τρελοί, τσαρλατάνοι, ταραχοποιοί. Διανοούμενοι της νέας αριστεράς. Μτφρ. Άννα Δαμιανίδη. Επίκεντρο, 2018.
Tannahil, Reay. Ιστορία των σεξουαλικών ηθών. Π. Τραυλός, 1998.
Τσαλαπατής, Θωμάς. “Νεκρά κουνέλια στην αγορά του κρέατος: ο θάνατος του Χιου Χέφνερ.” Εφημερίδα των Συντακτών. http://www.efsyn.gr/arthro/nekra-koynelia-stin-agora-toy-kreatos-o-thanatos-toy-hioy-hefner
Valiente, Doreen. The Rebirth of Witchcraft. Robert Hale, 2007.
Webster, Richard. “The Cult of Lacan: Freud, Lacan and the mirror-stage.” 1994, richardwebster.net
Zizek, Slavoj. “Saying, Keeping Silent & Showing.” Phlilosophy Now 159 (12/2023 - 11/2024): 28.
Zizek, Slavoj. “Σεξουαλικότητα στον ατονικό κόσμο.” Στο Βία, Έξι λοξοί στοχασμοί. Scripta, 2009.
Zizek, Slavoj. Το υψηλό αντικείμενο της ιδεολογίας. Scripta, 2006.