Multiple readings of the mining landscape in Lavreotiki (SE Attica, Greece)


Maria Kayafa
Résumé

From the widespread mineral exploitation of the past to the protected territory of the Sounion National Park in the present, the region of Lavreotiki has diachronically been at the centre of human activities and experiences. Nowadays, the landscape of the region, as defined by hills, valleys and the coastline at the SE of Attica, includes a variety of land uses, such as settlements (with prevailing traditional or contemporary styles), isolated properties (legal or illegal, inland or by the coast), agricultural lands (mainly vineyards and olive groves), uninhabited areas, roads, pathways and other transport routes, industrial units, tourist complexes, geological formations, archaeological and historical sites and landmarks, protected forest and shrub areas. However, the connecting element between them all has always been the large multi-metallic ore deposits found underground - their exploitation has shaped the landscape diachronically in a multitude of ways. This paper aims to explore the multiple facets of the landscape, interpret its characteristics as part of the diachronic heritage of the region and discuss its potential as an ‘off the beaten track’ place to visit.

Article Details
  • Rubrique
  • Natural Environment and Anthropogenic Activities
Téléchargements
Les données relatives au téléchargement ne sont pas encore disponibles.
Références
Agriantoni Ch. Goula M. Petraki G. and Hatjimichalis K., 2011. Λαυρεωτική – το τελευταίο προς κατάκτηση τοπίο-όριο της Αττικής. In Σύγχρονα Ελληνικά Τοπία, edited by K. Hatjimichalis, 298-323. Athens: Melissa.
Anguilano L., 2012. Roman lead silver smelting at Rio Tinto: the case study of Corta Lago. Doctoral thesis. UCL.
Apostolopoulou-Kakavoyanni O., 2008. Βίος και πολιτισμός στη Λαυρεωτική κατά τους προϊστορικούς χρόνους. In: Πρακτικά Θ’ Επιστημονικής Συνάντησης ΝΑ Αττικής, Λαύρειο Αττικής 13-16 Απριλίου 2000, 37-51.
Belavilas N., 2012. Οι πρώτοι οικισμοί εργατών στην Ελλάδα. Λαύριο, Δραπετσώνα, Ελευσίνα. Paper based on an announcement for the Conference: Εργάζομαι άρα κατοικώ: η περίπτωση του συγκροτήματος κατοικιών των μεταλλείων Μπάρλου στο Δίστομο Βοιωτίας, των Δ. & Σ. Αντωνακάκη, University of Patras, Department of Architecture, Patra, March 14, 2012, 1-15. Accessed March 21st 2015. http://courses.arch.ntua.gr/112052.html
Belavilas N. and Papastefanaki L., 2009. Εισαγωγή: τα ορυχεία του Αιγαίου ως βιομηχανικά μνημεία. In Ορυχεία στο Αιγαίο, Βιομηχανική Αρχαιολογία στην Ελλάδα, edited by N. Belavilas and L. Papastefanaki, 18-23. Athens: Melissa.
Birraux D., 2008. Πολιτισμός των μεταλλωρύχων και εναλλακτικός τουρισμός. In Πρακτικά Θ’ Επιστημονικής Συνάντησης ΝΑ Αττικής, Λαύρειο Αττικής 13-16 Απριλίου 2000, 661-673.
Coldstream J. N., 2003. Geometric Greece 900-700 BC. 2nd edition. London and New York: Routledge.
Conophagos C., 1980. Το αρχαίο Λαύριο και η ελληνική τεχνική παραγωγής του αργύρου. Athens.
Council of Europe. European Landscape Convention. Florence 20.X.2000. Accessed January 6th 2015. http://conventions.coe.int/Treaty/EN/Treaties/Html/176.htm
Dermatis G. N., 2006. Ως εφάνη τα μέταλλα τα εν Μαρωνεία – Τα μεταλλεία της Καμάριζας στο Λαύρειο. Kamariza.
Dermatis G. N. and Manthos C. G., 2010. Θορικός, το Αρχαίο Θέατρο. Municipality of Lavreotiki. Lavrio.
Díaz-Andreu M., 2013. Ethics and Archaeological Tourism in Latin America. International Journal of Historical Archaeology, 17, 225-244.
Doukellis P. N., 2009. Ι. Αναζητώντας το τοπίο. In Το ελληνικό τοπίο – Μελέτες ιστορικής Γεωγραφίας και πρόσληψης του τόπου, edited by P.N. Doukellis, 13-31. 3rd ed., Athens: Estia publications.
Emerson R. W., 1844. Essay I. The Poet. Accessed March 21st 2015. http://www.emersoncentral.com/poet.htm
Gale N. H., Kayafa M. and Stos-Gale Z. A., 2009. Further evidence for Bronze Age production of copper from ores in the Lavrion ore district, Attica, Greece. In Proceedings of the 2nd International Conference: Archaeometallurgy in Europe, 2007, edited by A. Giumlia-Mair, P. Craddock, A. Hauptmann, J. Bayley, M. Cavallini, G. Garagnani, B. Gimour, S. La Niece, W. Nicodemi and T. Rehren, 158–76. Milan.
Gill D. and Vickers M., 2001. Laconian lead figurines: Mineral extraction and exchange in the Archaic Mediterranean. Annual of the British Schools at Athens. 96, 299-236.
Gray M., 2004. Geodiversity – valuing and conserving abiotic nature. Chichester: John Wiley and Sons.
Hatjimichalis K., 2010. Greekscapes. Το σύγχρονο ελληνικό πολιτιστικό τοπίο: θεωρητικό πλαίσιο, μεθοδολογία, συνθετικές παρατηρήσεις. John S. Latsis Foundation.
Janikian Z., 2009. Lavrion and surrounding area. Series: Geotrails in Greece, ΙGΜΕ.
Kakavoyanni O., 2005. Εργαστήριο μεταλλουργίας αργύρου της Πρωτοελλαδικής Ι εποχής στα Λαμπρικά Κορωπίου. Αρχαιολογία και Τέχνες, 94, 45-48.
Kakavoyannis, E. Ch., 2005. Μέταλλα εργάσιμα και συγκεχωρημένα – Η οργάνωση της εκμετάλλευσης του ορυκτού πλούτου της Λαυρεωτικής από την Αθηναϊκή Δημοκρατία. Athens: TAPA.
Kakavoyannis, E. Ch. and Koursoumis S. S., 2013. Εντοπισμός, καταγραφή και χαρτογράφηση των αρχαίων μεταλλευτικών φρεάτων της Λαυρεωτικής. Archaeologiki Ephemeris, 152, 77-102.
Kapetanios A., 2013. Ο χώρος και οι άνθρωποι στην αρχαία τοπογραφία της Λαυρεωτικής. In Αρχαιολογικές Συμβολές, τόμος Α: Αττική, ΚΣΤ’ και Β’ Εφορείες Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων, edited by M. Donga-Toli and S. Economou, 183-198. Athens: Museum of Cycladic Art.
Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Λαυρίου (ΚΠΕΛ). Τα προγράμματα του ΚΠΕ Λαυρίου. Accessed January 5th 2015. http://kpe-lavriou.att.sch.gr/programs.php
Knapp A. B. and Ashmore W., 1999. Archaeological landscapes: constructed, conceptualized, ideational. In Archaeologies of landscape: contemporary perspectives, edited by W. Ashmore and A.B. Knapp: 1-30. Oxford: Blackwell.
Kontogeorgopoulou Ch. G., 2011. Η Αττική την πρώιμη και μέση βυζαντινή περίοδο (324-1204). PhD thesis. University of Athens. Athens: unpublished.
Korakaki E., Kordopatis P. and Kazanis D., 2012. Οικολογικός απολογισμός της πυρκαγιάς του Ιουνίου 2012 στη νοτιοανατολική Αττική: γενικά στοιχεία, επιπτώσεις, προτάσεις. Athens: WWF Hellas.
Korka E., 2009. The protection and preservation of Greek archaeological landscapes in the context of technological change: the case of Lavrio, Attica. ICOMOS Scientific Symposium: Changing World, Changing Views of Heritage: the impact of global change on cultural heritage – Technological Change, Malta, 2009: 1-6. Accessed August 18th 2014.
Laffineur R., 2010. Πολυάργυρος Θορικός – Thorikos Rich in Silver: the prehistoric periods. In All that glitters… : The Belgian Contribution to Greek Numismatics: 26-40. Athens: Belgian School at Athens.
Lambert N., 1981. La grotte préhistorique de Kitsos (Attique): missions 1968-1978: l’occupation néolithique: les vestiges the temps paléolithiques, de l’antiquité et de
histoire récente. Ecole Française d’Athènes.
Lavreotiki Geopark Application Dossier. Accessed March 11th 2015.
Lewis P.F., 1979. Axioms for reading the landscape: some guides to the American scene. In The interpretation of ordinary landscapes: Geographical essays, edited by D. W. Meinig: 11-32. New York: Oxford University Press.
Marinos G. and Petrascheck W. E., 1956. Λαύριον. Athens.
Meinig D.W., 1979. The beholding eye: ten versions of the same scene. In: The interpretation of ordinary landscapes: Geographical essays, edited by D.W. Meinig: 33-48. New York: Oxford University Press.
Nazou M., 2013. Η μελέτη της κεραμικής της 4ης και 3ης χιλιετίας π.Χ. από τη Μεταλλευτική Στοά 3 στο Θορικό και η ερμηνεία της. In Πρακτικά ΙΔ’ Επιστημονικής Συνάντησης ΝΑ Αττικής, Καλύβια Θορικού Αττικής 6-9 Οκτωβρίου 2011, 49-58.
Panagopoulos K.I., 2008. Ποια μπορεί να είναι η συμβολή του Τεχνολογικού Πάρκου Λαυρίου στην πόλη του Λαυρίου και στην ευρύτερη περιοχή της Λαυρεωτικής. In Πρακτικά Θ’ Επιστημονικής Συνάντησης ΝΑ Αττικής, Λαύριο Αττικής 13-16 Απριλίου 2000, 691-693.
Papadimitriou V. 2012. Εκπαίδευση βασισμένη στον «Τόπο». Ηλεκτρονικό περιοδικό της ΠΕΕΚΠΕ. Τεύχος 1 (46). Accessed January 5th 2015. http://www.peekpemagazine.gr/article/%CE%B5%CE%BA%CF%80%CE%B1%CE%AF%CE%B4%CE%B5%CF%85%CF%83%CE%B7-%CE%B2%CE%B1%CF%83%CE%B9%CF%83%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B7-%CF%83%CF%84%CE%BF%CE%BD-%C2%AB%CF%84%CF%8C%CF%80%CE%BF%C2%BB
Papadimitriou N. (forthcoming). Ceramic material from Valerios Stais’ excavations at the prehistoric settlement of Thorikos. In Thorikos 1963-2013: Fifty Years of Belgian Excavations. Evaluation and Perspectives (Athens/Lavrio 7-8 October 2013), edited by R. Laffineur and R. Docter. BABESCH Supplement. Leuven.
Pfaffenberger B., 1998. Mining communities, chaînes opératoires and sociotechnical systems. In Social approaches to an industrial past – the Archaeology and Anthropology of mining, edited by A.B. Knapp, V.C. Pigott and E.W. Herbert, 291-300. London and New York: Routledge.
Photos-Jones E. and Ellis Jones J., 1994. The building and industrial remains at Agrileza, Laurion (fourth century BC) and their contribution to the workings at the site. Annual of the British School at Athens, 89, 307-358.
Pretes M., 2002. Touring mines and mining tourists. Annals of Tourism Research. 29, 2: 439-456.
Rehren Th., Vanhove D. and Mussche H., 2002. Ores from the ore washeries in Lavreotiki. In Metalla. Bochum. 9.1, 27-46.
Saliora-Oikonomakou M., 2004. Ο Αρχαίος Δήμος του Σουνίου, ιστορική και τοπογραφική επισκόπηση. Koropi: Toumbis editions.
Spitaels P., 1984. The Early Helladic Period in Mine no.3. In Thorikos VIII 1972/1976, edited by H.F. Mussche et al: 151-174. Gent.
Stöllner T. , 2008. Mining Landscapes in Early Societies – Imprinting Processes in Pre- and Protohistoric Economies? In Cultural heritage and landscapes in Europe, edited by C. Bartels and C. Küpper-Eichas, 65-92. Deutsches Bergbau-Museum Bochum 161.
Stos-Gale Z.A., 2014. Silver vessels in the Mycenaean Shaft Graves and their origin in the context of the metal supply in the Bronze Age Aegean. In Metalle der Macht, Frühes Gold und Silber, 17. bis 19. Oktober 2013 Internationale Tagung in Halle (Saale), edited by H. Meller, R. Risch and E. Pernicka, 183-208. Band 11/I.
Terkenli Th.S., 1996. Το πολιτισμικό τοπίο: γεωγραφικές προσεγγίσεις. Athens: Papazisi editions.
Τεχνολογικό και Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου (ΤΠΠΛ). Accessed January 5th 2015. http://www.ltp.ntua.gr/lavrion_park
Tsaimou C. and Frangiskos A., 2008. Ανάδειξη και αξιοποίηση του Αρχαίου Μεταλλευτικού Λαυρίου. In: Πρακτικά Θ’ Επιστημονικής Συνάντησης ΝΑ Αττικής, Λαύρειο 13-16 Απριλίου 2000, 647-659.
UNESCO. World Heritage Centre. Ancient Lavrion. Accessed March 11th 2015.
United Nations Environment Programme. The United Nations Decade of Education for Sustainable Development (2005 - 2014). Accessed March 21st 2015.
Vallianatou E., 2012. Εθνικός Δρυμός Σουνίου και Λαύριο. Εισήγηση στο σεμινάριο του ΚΠΕ Λαυρίου : Η ιστορία και το περιβάλλον της πόλης μας οδηγεί στο μέλλον. Accessed January 5th 2015. http://kpe-lavriou.att.sch.gr/documents/sem12dec14-15valian-drymos.pdf
Vavouranakis G., 2012. Τοπίο και αρχαιολογία στην Ελλάδα: σημειώσεις για μια παρεξηγημένη σχέση. Περιοδική έκδοση Διαχρονία. Δεκέμβριος 2012, 29-52.