Νεότερα δεδομένα για την ανάδυση και την παθογένεια της νεκρωτικής εντερίτιδας στα κρεοπαραγωγά ορνίθια
Περίληψη
Η νεκρωτική εντεριτιδα (NE) οφείλεται στο Clostridium perfringens τύπον Α ή C, το οποίο προσβάλλει τα κρεοπαραγωγάορνίθια προκαλώντας υψηλή θνητότητα με χαρακτηριστικές και σοβαρές αλλοιώσεις. Αποτελεί ένα από τα σημαντικότερααναδυόμενα νοσήματα που απασχολούν παγκοσμίως τον κλάδο της πτηνοτροφίας. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι,εκτός από τη σημαντική επίδραση στην οικονομικότητα της εκτροφής, την υγεία και την ευζωία των πτηνών, αποτελεί κίνδυνοκαι για τη δημόσια υγεία. Η NE ως νόσημα είναι γνωστό από το 1930, χωρίς ωστόσο να αποτελεί σημαντικό πρόβλημα για τησυστηματική πτηνοτροφία εκείνη την εποχή. Έξαρση στην εκδήλωση του νοσήματος παρατηρήθηκε τα τελευταία χρόνια καιιδιαίτερα μετά το 1986 στις Σκανδιναβικές χώρες και το 2000 στην υπόλοιπη Ευρώπη. Η ανάδυση της NE αποδίδεται στηναπαγόρευση της προληπτικής χρήσης αντιβιοτικών αυξητικών παραγόντων (ΑΑΠ) στα σιτηρεσια των κρεοπαραγωγώνορνιθίων. Επιπρόσθετα, στην έξαρση των κλινικών εκδηλώσεων του νοσήματος συνέβαλε και η διακοπή της χρήσης των κρεαταλεΰρων, οστεαλεΰρων και πτηναλεΰρων στα σιτηρεσια των κρεοπαραγωγών ορνιθίων και η αντικατάσταση τους από ταιχθυάλευρα. Παρά το γεγονός ότι το C. perfringens είναι αποδεδειγμένα ο αιτιολογικός παράγοντας της NE, δεν υπακούει στοαξίωμα του Koch. Για την εκδήλωση του νοσήματος δεν αρκεί η μόλυνση με C. perfringens, αλλά απαιτείται η ταυτόχρονη
δράση προδιαθεσικών παραγόντων, οι οποίοι θα διαμορφώσουν κατάλληλα τις συνθήκες στο γαστρεντερικό σωλήνα, έτσιώστε να ευνοείται ο πολλαπλασιασμός και η τοξινογενεση από το C. perfringens. Μέχρι το 2006 ήταν γνωστό ότι η τοξίνη –ααποτελεί τον κύριο παθογόνο παράγοντα για την εκδήλωση των αλλοιώσεων της NE. Η υπόθεση αυτή βασίστηκε στο γεγονόςότι η μόλυνση με το ακατέργαστο υπερκείμενο υγρό ή της ακατέργαστης τοξίνης -α από την καλλιέργεια C. perfringens τύπουΑ, ήταν σε θέση να προκαλέσει αλλοιώσεις NE στο έντερο των κρεοπαραγωγών ορνιθίων, καθώς επίσης ότι τα αντισώματαέναντι της τοξίνης -α του C. perfringens προστάτευαν μερικώς τα πτηνά από την εκδήλωση της NE. Ωστόσο, η ερμηνεία των
παραπάνω αποτελεσμάτων παρουσιάζει κάποιες αδυναμίες. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι σε όλες τις μελέτες χρησιμοποιήθηκετο ακατέργαστο υπερκείμενο υγρό της καλλιέργειας του C. perfringens και οι βιολογικές του δράσεις αποδόθηκαν στο κυρίαρχοσυστατικό του, την τοξίνη -α, αγνοώντας παντελώς την ύπαρξη και τη δράση άλλων συστατικών που συνυπάρχουν. Το πιο
σημαντικό δεδομένο, στο οποίο βασίζεται η άποψη ότι η τοξίνη -α δεν αποτελεί απαραίτητο παθογόνο παράγοντα για τηνπαθογένεια της NE, είναι ότι στελέχη C. perfringens, από τα οποία αφαιρέθηκε το γονίδιο που είναι υπεύθυνο για την παραγωγήτης τοξίνης -α (epa), διατήρησαν την ικανότητα να προκαλούν τις χαρακτηριστικές αλλοιώσεις της NE. Πρόσφατα, περιγράφηκε
μια νέα τοξίνη που σχετίζεται με τη NE των κρεοπαραγωγών ορνιθίων, η τοξίνη netB. Στελέχη C. perfringens, από τα οποίααφαιρέθηκε με μεθόδους γενετικής μηχανικής το υπεύθυνο γονίδιο (netB) για την κωδικοποίηση της τοξίνης netB, δεν ήτανικανά να προκαλέσουν αλλοιώσεις NE, σε αντίθεση με τα ίδια αρχικά στελέχη, τα οποία έφεραν το υπεύθυνο γονίδιο. Παράτα ενθαρρυντικά και εντυπωσιακά αποτελέσματα των μελετών για τη νέα τοξίνη netB, δεν μπορεί από μόνη της να αιτιολογήσειπλήρως την παθογένεια της NE. Ορισμένα στελέχη C. perfringens, ικανά να προκαλέσουν NE, δεν φέρουν το γονίδιο netB. Ητοξίνη -β2, παρά το γεγονός ότι έχει ενοχοποιηθεί για την πρόκληση εντερίτιδας στον άνθρωπο, τα ιπποειδή, τα βοοειδή καιτο χοίρο, δεν φαίνεται να διαδραματίζει κάποιο ρόλο στην παθογένεια της NE στα κρεοπαραγωγά ορνίθια. Τα περισσότεραστελέχη C. perfringens που απομονώνονται από περιστατικά NE δεν φέρουν το γονίδιο που είναι υπεύθυνο για την παράγωγητης τοξίνης -β2 (cpb2). Η αποτελεσματικότητα των εμβολίων ανατοξίνης -α, η υψηλή συγκέντρωση της τοξίνης τόσο στουπερκείμενο υγρό της καλλιέργειας C. perfringens όσο και στα κόπρανα των πτηνών με NE, καθώς επίσης και οι υψηλοί τίτλοιαντισωμάτων κατά της τοξίνης -α σε πτηνά με NE υποδηλώνουν ότι η τοξίνη -α σίγουρα διαδραματίζει κάποιο ρόλο, πρωταγωνιστικόή μη, στην παθογένεια της NE.
Λεπτομέρειες άρθρου
- Πώς να δημιουργήσετε Αναφορές
-
TSIOURIS (Β.Σ. ΤΣΙΟΥΡΗΣ) V. S., GEORGOPOULOU (Ι. ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΥ) I. I., & PETRIDOU (Ε.Ι. ΠΕΤΡΙΔΟΥ) E. I. (2018). Νεότερα δεδομένα για την ανάδυση και την παθογένεια της νεκρωτικής εντερίτιδας στα κρεοπαραγωγά ορνίθια. Περιοδικό της Ελληνικής Κτηνιατρικής Εταιρείας, 61(2), 144–153. https://doi.org/10.12681/jhvms.14883
- Τεύχος
- Τόμ. 61 Αρ. 2 (2010)
- Ενότητα
- Review Articles
Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση 4.0.
Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης.
Άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 Non Commercial και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.
Οι συγγραφείς μπορούν να καταθέσουν το άρθρο σε ιδρυματικό ή άλλο αποθετήριο ή/και να το δημοσιεύσουν σε άλλη έκδοση, με υποχρεωτική την αναφορά πρώτης δημοσίευσης στο J Hellenic Vet Med Soc
Οι συγγραφείς ενθαρρύνονται να καταθέσουν σε αποθετήριο ή να δημοσιεύσουν την εργασία τους στο διαδίκτυο πριν ή κατά τη διαδικασία υποβολής και αξιολόγησής της.
