Η διαγνωστική προσέγγιση της αναιμίας στο σκύλο και τη γάτα

PDF (English)
Δημοσιευμένα: Dec 21, 2017
DOI: https://doi.org/10.12681/jhvms.15529
SAVERIO PALTRINIERI
Department of Veterinary Sciences and Public Health, University of Milan
Περίληψη

Η αναιμία είναι σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από τη μείωση της συγκέντρωσης της αιμοσφαιρίνης σε συνδυασμό με τη μείωση του αριθμού των ερυθροκυττάρων και της τιμής του αιματοκρίτη. Με βάση παθοφυσιολογικά κριτήρια, η αναιμία ταξινομείται σε μη αναγεννητική, που χαρακτηρίζεται από την απουσία δικτυοερυθροκυττάρων (ΔΕΚ) λόγω μηδαμινής παραγωγής και απελευθέρωσής τους από το μυελό των οστών, και σε αναγεννητική, όπου διαπιστώνεται αύξηση του αριθμού των ΔΕΚ ως αντιστάθμισμα της μείωσης του συνολικού όγκου των ερυθροκυττάρων. Στην πρώτη περίπτωση η αναιμία συνήθως οφείλεται σε λοιμώδη, μεταβολικά ή νεοπλασματικά νοσήματα που δρουν ανασταλτικά στην παραγωγή ερυθροκυττάρων ή στην άμεση καταστολή της αιμοποίησης στο μυελό των οστών (ιδιοπαθής, από τοξικές ουσίες, φάρμακα, λοιμογόνους παράγοντες). Στη δεύτερη περίπτωση η αναιμία αποδίδεται στη μείωση του προσδόκιμου ζωής των ερυθροκυττάρων εξαιτίας αιφνίδιας απώλειας σημαντικής ποσότητας αίματος ή αιμόλυσης. Η διαγνωστική προσέγγιση της αναιμίας πρέπει να γίνεται μεθοδικά, συνερμηνεύοντας τα ευρήματα της κλινικής και της αιματολογικής εξέτασης (αιματοκρίτης, αιμοσφαιρίνη, μέσος όγκος ερυθροκυττάρων, μέση συγκέντρωση αιμοσφαιρίνης, μέση συγκέντρωση αιμοσφαιρίνης ανά ερυθροκύτταρο, εύρος κατανομής ερυθροκυττάρων) και του αριθμού των ΔΕΚ. Η μη αναγεννητική αναιμία είναι κατά κανόνα ορθόχρωμη και ορθοκυτταρική.

Αντίθετα, η αναγεννητικού τύπου αναιμία συνήθως είναι υπόχρωμη και μακροκυτταρική με παράλληλη σημαντικού βαθμού ανισοκυττάρωση. Επισημαίνεται όμως ότι στην αναιμία που οφείλεται σε απότομη απώλεια μεγάλης ποσότητας αίματος η δικτυοερυθροκυττάρωση γίνεται έκδηλη μετά την παρέλευση μερικών ημερών. Η σιδηροπενική αναιμία είναι υπόχρωμη και μικροκυτταρική. Η μελέτη της μορφολογίας των ερυθροκυττάρων στα επιχρίσματα αίματος παρέχει επιπλέον σημαντική πληροφόρηση για την αιτιολογική διάγνωση της αναιμίας (παρουσία σωματίων Heinz, σφαιροκυττάρων, λοιμογόνων μικροοργανισμών). Σε ορισμένες περιπτώσεις επιβάλλεται να γίνουν περαιτέρω εξειδικευμένες διαγνωστικές εξετάσεις όπως η κυτταρολογική εξέταση του μυελού των οστών, η δοκιμή Coomb’s και ο έλεγχος της πήξης του αίματος.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Review Articles

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης.

Άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 Non Commercial και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.

Οι συγγραφείς μπορούν να καταθέσουν το άρθρο σε ιδρυματικό ή άλλο αποθετήριο ή/και να το δημοσιεύσουν σε άλλη έκδοση, με υποχρεωτική την αναφορά πρώτης δημοσίευσης στο J Hellenic Vet Med Soc

Οι συγγραφείς ενθαρρύνονται να καταθέσουν σε αποθετήριο ή να δημοσιεύσουν την εργασία τους στο διαδίκτυο πριν ή κατά τη διαδικασία υποβολής και αξιολόγησής της.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Allen L, Stobie D, Mauldin GN, Baer KE. (1999) Clinicopathologic features of dogs with hepatic microvascular dysplasia with and without portosystemic shunts: 42 cases (1991-1996). J Am Vet Med Assoc 214:218-220.
Allison RW, Little SE (2013) Diagnosis of rickettsial diseases in dogs and cats. Vet Clin Pathol 42:127–144.
Allison RW, Meinkoth JH (2010) Anaemias caused by rickettsia, mycoplasma, and protozoa. In: (eds.: Weiss DJ, Wardrop KJ) Schalm’s Veterinary Hematology, 6th edn. Blackwell Publishing, Ames, pp. 199-210.
Andrews GA, Penedo MCT (2010) Erythrocyte antigens and blood groups. In: (eds.: Weiss DJ, Wardrop KJ) Schalm’s Veterinary Hematology, 6th edn. Blackwell Publishing, Ames, pp. 711-724.
Barger AM (2010) Erythrocyte morphology. In: (eds.: Weiss DJ, Wardrop KJ) Schalm’s Veterinary Hematology, 6th edn.
Blackwell Publishing, Ames, pp. 144-151.
Bokemeyer C, Oechsle K, Hartmann JT (2005) Anaemia in cancer patients: pathophysiology, incidence and treatment. Eur J Clin Invest 35 (Suppl 3):26-31.
Bonfanti U, Comazzi S, Paltrinieri S, Bertazzolo W (2004) Stomatocytosis in 7 related Standard Schnauzers. Vet Clin Pathol 33:234-239.
Christian JA (2010) Erythrokinetics and erythrocyte destruction. In: (eds.: Weiss DJ, Wardrop KJ) Schalm’s Veterinary Hematology, 6th edn. Blackwell Publishing, Ames, pp. 136-143.
Clark CH, Woodley CH (1959) The absorption of red blood cells after parenteral injection at various sites Am J Vet Res 20:1062-1066.
Comazzi S, Paltrinieri S, Manfredi MT, Agnes F (1999) Diagnosis of canine babesiosis by percoll gradient separation of parasitized erythrocytes. J Vet Diagn Invest 11:102-104.
Cowgill ES, Neel JA, Grindem CB (2003) Clinical application of reticulocyte counts in dogs and cats. Vet Clin North Am Small Anim Pract 33:1223–1244.
Dell’Orco M, Bertazzolo W, Pagliaro L, Roccabianca P, Comazzi S (2005) Hemolytic-uremic syndrome in a dog. Vet Clin Pathol 34:264-269.
Desnoyers M (2010) Anaemias associated with oxidative injury. In: (eds. Weiss DJ, Wardrop KJ) Schalm’s Veterinary Hematology, 6th edn. Blackwell Publishing, Ames, pp. 239-245.
Ettinger SJ, Feldman EC (2010) Veterinary Internal Medicine, 7th edn. Elsevier, San Diego.
Fry MM (2010) Anaemia of inflammatory, neoplastic, renal, and endocrine diseases. In: (eds. Weiss DJ, Wardrop KJ) Schalm’s Veterinary Hematology, 6th edn. Blackwell Publishing, Ames, pp. 246-250.
Fry MM, Kirk CA (2006) Reticulocyte indices in a canine model of nutritional iron deficiency. Vet Clin Pathol 35:172- 181.
Fyfe JC, Giger U, Hall CA, Jezyk PF, Klumpp SA, Levine JS, Patterson DF (1991) Inherited selective intestinal cobalamin malabsorption and cobalamin deficiency in dogs. Pediatr Res 29:24-31.
Giger U, Stieger K, Palos H (2005) Comparison of various canine blood-typing methods. Am J Vet Res 66:1386-1392.
Goddard A, Schoeman JP, Leisewitz AL, Nagel SS, Aroch I (2011) Clinicopathologic abnormalities associated with snake envenomation in domestic animals. Vet Clin Pathol 40:282-292.
Harvey JW (2006) Pathogenesis, laboratory diagnosis, and clinical implications of erythrocyte enzyme deficiencies in dogs, cats, and horses. Vet Clin Pathol 35:144-56.
Harvey JW (2010) Erythrocyte biochemistry. In: (eds. Weiss DJ, Wardrop KJ) Schalm’s Veterinary Hematology, 6th edn. Blackwell Publishing, Ames, pp. 131-135.
Hodges J, Christopher MM (2011) Diagnostic accuracy of using erythrocyte indices and polychromasia to identify regenerative anaemia in dogs. J Am Vet Med Assoc 238:1452-1458.
Kucinskiene G, Schuberth HJ, Leibold W, Pieskus J (2005) Flow cytometric evaluation of bound IgG on erythrocytes of anaemic dogs. Vet J 169:303-307.
Levy J, Crawford C, Hartmann K, Hofmann-Lehmann R, Little S, Sundahl E, Thayer V (2008) American Association of Feline Practitioners’ feline retrovirus management guidelines. J Feline Med Surg 10:300-316.
Mandell CP, Jain NC, Farver TB (1989) The significance of normoblastemia and leukoerythroblastic reaction in the dog. J Am Anim Hosp Assoc 25:665-672.
March H, Barger A, McCullough S, Schaeffer D, McWilliams P (2005) Use of the ADVIA 120 for differentiating extracellular and intracellular haemoglobin. Vet Clin Pathol 34:106-109.
McCullough S (2003) Immune-mediated hemolytic anaemia: understandingthe nemesis. Vet Clin North Am Small Anim Pract 33:1295-1315.
McDonough SP, Moore PF (2000) Clinical, hematologic and immunophenotypic characterization of canine large granular lymphocytosis. Vet Pathol. 37:637-646.
Meyer DJ, Harvey JW (1994) Hematologic changes associated with serum and hepatic iron alterations in dogs with congenital portosystemic vascular anomalies. J Vet Intern Med 8:55-56.
Mylonakis ME, Koutinas AF, Billinis C, Leontides LS, Kontos V, Papadopoulos O, Rallis T, Fytianou A (2003) Evaluation of cytology in the diagnosis of acute canine monocytic ehrlichiosis (Ehrlichia canis): a comparison between five methods. Vet Microbiol. 91:197-204.
Morgan RV (1994) Lead poisoning in small companion animals: an update (1987-1992). Vet Human Toxicol 36:18-22.
Moritz A, Becker M. (2010) Automated hematology systems. In: (eds. Weiss DJ, Wardrop KJ) Schalm’s Veterinary Hematology, 6th edn. Blackwell Publishing, Ames, pp. 1054-1066.
Morley P, Mathes M, Guth A, Dow S (2008) Anti-erythrocyte antibodies and disease associations in anaemic and non anaemic dogs. J Vet Intern Med 22:886-892.
Nabity MB, Ramaiah SK (2012) Blood and bone marrow toxicity. In: (ed. Gupta RC) Veterinary Toxicology: Basic and Clinical Principles 2nd edn. Elsevier, San Diego, pp. 351-363.
Olver CS (2010) Erythropoiesis. In: (eds. Weiss DJ, Wardrop KJ) Schalm’s Veterinary Hematology, 6th edn Blackwell Publishing, Ames, IA, pp 36-42.
Olver CS, Andrews GA, Smith JE, Kaneko JJ (2010) Erythrocyte structure and function. In: (eds. Weiss DJ, Wardrop KJ) Schalm’s Veterinary Hematology, 6th edn. Blackwell Publishing, Ames, pp. 123-130.
Paltrinieri S, Comazzi S, Agnes F (2000) Haematological parameters and altered erythrocyte metabolism in anaemic dogs. J Comp Path 122:25-34.
Paltrinieri S, Preatoni M, Rossi S (2010a) Microcytosis does not predict iron levels in anaemic dogs. Vet J 185:341-343
Paltrinieri S, Solano-Gallego L, Fondati A, Lubas G, Gradoni L, Castagnaro M, Crotti A, Maroli M, Oliva G, Roura X, Zatelli A, Zini E (2010b) Guidelines for diagnosis and clinical classification of leishmaniosis in dogs. J Am Vet Med Assoc 236:1184-1191
Piek CJ (2011) Canine idiopathic immune-mediated haemolytic anaemia: a review with recommendations for future research. Vet Q 31:129-141.
Riegel CM, Stockham SL (2010) Anaemia associated with bacteria and viral Infections. In: (eds. Weiss DJ, Wardrop KJ) Schalm’s Veterinary Hematology, 6th edn. Blackwell Publishing, Ames, pp 211-215.
Seth M, Jackson KV, Giger U (2011) Comparison of five bloodtyping methods for the feline AB blood group system. Am J Vet Res 72:203-209.
Steinberg JD, Olver CS (2005) Hematologic and biochemical abnormalities indicating iron deficiency are associated with decreased reticulocyte hemoglobin content (CHr) and reticulocyte volume (rMCV) in dogs. Vet Clin Pathol 34:23-27.
Stockham SL, Scott MA (2008) Fundamentals of Veterinary Clinical Pathology, 2nd edn. Blackwell Publishing, Ames.
Tasker S (2010) Hemotropic mycoplasmas. What’s their real significance in cats? J Feline Med Surg, 22:369-381.
Tocci LJ (2010) Transfusion medicine in small animal practice. Vet Clin North Am Small Anim Pract 40:485-494.
Tvedten H (2010) Laboratory and clinical diagnosis of anaemia. In: (eds. Weiss DJ, Wardrop KJ) Schalm’s Veterinary Hematology, 6th edn. Blackwell Publishing, Ames, pp 152-161.
Tvedten H, Moritz A (2010) Reticulocyte and Heinz body staining and enumeration. In: (eds. Weiss DJ, Wardrop KJ) Schalm’s Veterinary Hematology, 6th edn. Blackwell Publishing, Ames, pp. 1067-1073.
Villiers E, Blackwood L (2005) BSAVA Manual of Canine and Feline Clinical Pathology, 2nd edn. BSAVA, Gloucester.
Wardrop KJ (2010) Infectious injury to bone marrow. In: (eds. Weiss DJ, Wardrop KJ) Schalm’s Veterinary Hematology, 6th edn Blackwell Publishing, Ames, pp. 118-120.
Weiss DJ (2010a) Aplastic anaemia. In: (eds. Weiss DJ, Wardrop KJ) Schalm’s Veterinary Hematology, 6th edn. Blackwell
Publishing, Ames, pp. 256-260.
Weiss DJ (2010b) Drug-induced blood cell disorders. In: (eds. Weiss DJ, Wardrop KJ) Schalm’s Veterinary Hematology, 6th edn. Blackwell Publishing, Ames, pp. 98-105.
Weiss DJ (2010c) Iron and copper deficiencies and disorders of iron metabolism. In: (eds. Weiss DJ, Wardrop KJ) Schalm’s Veterinary Hematology, 6th edn. Blackwell Publishing, Ames, pp. 167-171.