open, digital, online, education, distance education

Διερεύνηση των απόψεων των μαθητών κατά την εφαρμογή της ανεστραμμένης τάξης αξιοποιώντας Εξ Αποστάσεως και Πολυμεσικό εκπαιδευτικό υλικό: Η περίπτωση της διδασκαλίας της μηχανικής στη Στ’ τάξη του Δημοτικού


Δημοσιευμένα: Mar 16, 2025
Λέξεις-κλειδιά:
Ανεστραμμένη τάξη Εξ Αποστάσεως εκπαιδευτικό υλικό Πολυμεσικό εκπαιδευτικό υλικό Διδακτική των Φυσικών Επιστημών
Κωνσταντίνος Γιαννενάκης
https://orcid.org/0009-0000-7377-390X
Περίληψη

Η παρούσα μελέτη σκοπεύει να διερευνήσει τις απόψεις των μαθητών για την εφαρμογή του μοντέλου της ανεστραμμένης τάξης αξιοποιώντας Εξ Αποστάσεως και Πολυμεσικό εκπαιδευτικό υλικό και διερευνητικές συνεργατικές δραστηριότητες κατά τη διδασκαλία του κεφαλαίου της μηχανικής από το μάθημα Ερευνώ και Ανακαλύπτω σε μαθητές της Στ’ τάξης του δημοτικού σχολείου. Παράλληλα, ερευνητικό στόχο αποτελεί και η διερεύνηση των απόψεων των μαθητών για την αποτελεσματικότητα του εκπαιδευτικού υλικού στην αυτονομία της μάθησής τους και γενικότερα για το πώς βίωσαν την ανεστραμμένη τάξη σε όλα τα στάδια υλοποίησής της.


Το άρθρο δομείται σε τέσσερα κεφάλαια, εκ των οποίων στο πρώτο γίνεται εννοιολογική οριοθέτηση του πεδίου και των βασικών εννοιών και στο δεύτερο περιγράφεται η μεθοδολογία της έρευνας. Εν συνεχεία, στο τρίτο κεφάλαιο γίνεται παράθεση των αποτελεσμάτων της έρευνας ανά ερευνητικό ερώτημα, όπως και των συσχετίσεων των μεταβλητών που πραγματοποιήθηκαν. Τέλος, στο τέταρτο κεφάλαιο αναφέρονται τα συμπεράσματα της έρευνας, οι περιορισμοί στους οποίους εμπίπτει και συνάμα γίνονται προτάσεις για περαιτέρω έρευνες.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Abeysekera, L., & Dawson, P. (2015). Motivation and cognitive load in the flipped classroom: Definition, rationale and a call for research. Higher Education Research and Development, 34(1), 1-14. https://doi.org/10.1080/07294360.2014.934336
Αλεξίου, Λ., Γαβανά, Δ., & Παπαναστασίου, Α. (2017). Διδάσκοντας τις πηγές ενέργειας στο δημοτικό με τη μέθοδο της Μικτής Μάθησης. Πρακτικά 9ου Διεθνούς Συνεδρίου για την Ανοικτή & Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 9(6Β), 141-150. https://doi.org/10.12681/icodl.1092
Αμοργιανιώτη, Ε. (2021). Ο ρόλος του εκπαιδευτικού κατά την εφαρμογή της ανεστραμμένης τάξης στη σχολική εκπαίδευση. Πρακτικά 11ου Διεθνούς Συνεδρίου για την Ανοικτή & Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 11(9Β), 81-93. https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/3407
Αναστασιάδης, Π. (2014). Η έρευνα για την ΕξΑΕ με τη χρήση των ΤΠΕ (e-learning) στο Ελληνικό Τυπικό Εκπαιδευτικό Σύστημα. Ανασκόπηση και προοπτικές για την Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 10(1), 5-32. https://doi.org/10.12681/jode.9809
Αναστασιάδης, Π. (2020). Η Σχολική Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση στην εποχή του Κορωνοϊού COVID-19: το παράδειγμα της Ελλάδας και η πρόκληση της μετάβασης στο «Ανοιχτό Σχολείο της Διερευνητικής Μάθησης, της Συνεργατικής Δημιουργικότητας και της Κοινωνικής Αλληλεγγύης». Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 16(2), 20-48. https://ejournals.epublishing.ekt.gr/index.php/openjournal/article/view/25506
Βάμβουκας, Μ. (1998). Εισαγωγή στην ψυχοπαιδαγωγική έρευνα και μεθοδολογία. Γρηγόρης.
Banchi, H., & Bell, R. (2008). The Many Levels of Inquiry. Science and Children, 46(2), 26–29. http://www.jstor.org/stable/43174976
Βασάλα, Π. (2005). Εξ Αποστάσεως σχολική εκπαίδευση. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Ανοικτή και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση – Παιδαγωγικές και Τεχνολογικές Εφαρμογές (σσ. 53-80). Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.
Bates, S., & Galloway, R. (2012). The inverted classroom in a large enrolment introductory physics course: A case study. Proceedings of the HEA STEM learning and teaching conference. https://www2.ph.ed.ac.uk/~rgallowa/Bates_Galloway.pdf
Bergmann, J., & Sams, A. (2012). Flip your classroom: Reach every student in every class every day. International society for technology in education.
Βλιώρα, Ε., Μουζάκης, Χ., & Καλογιαννάκης, Μ. (2018). Διδασκαλία της Διάθλασης του Φωτός με τη Χρήση της Εφαρμογής Δισδιάστατης Απεικόνισης Algodoo. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 14(2), 76-94. https://doi.org/10.12681/jode.19007
Butt, A. (2014). Student views on the use of a flipped classroom approach: Evidence from Australia. Business Education & Accreditation, 6(1), 33-43. https://www.seman-ticscholar.org/paper/Student-views-on-the-use-of-a-flipped-classroom-Butt/8282389c7c6043af4866839b2c619957f4fed51a
Cagande, L., & Jugar, R. (2018). The Flipped Classroom and College Physics Students' Motivation and Understanding of Kinematics Graphs. Issues in Educational Research, 2(28), 288-307. https://www.researchgate.net/publication/324532250_The_flipped_class-room_and_college_physics_students'_motivation_and_understanding_of_kine-matics_graphs
Γκιόσος, Ι., Μαυροειδής, Η., & Κουτσούμπα, Μ. (2010). Η έρευνα στην από απόσταση εκπαίδευση: ανασκόπηση και προοπτικές. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 4(1), 49-60. https://doi.org/10.12681/jode.9724
Creswell, J. W. (2011). Η έρευνα στην εκπαίδευση: Σχεδιασμός, διεξαγωγή και αξιολόγηση της ποσοτικής και ποιοτικής έρευνας. (Χ. Τσομπαρτζούδης, Επιμ., Ν. Κουβαράκου, Μετ.) Έλλην.
Creswell, J. W. & Creswell, J. D. (2019). Σχεδιασμός έρευνας: Προσεγγίσεις ποιοτικών, ποσοτικών και μεικτών μεθόδων. (Η. Σαντουρίδης & Τ. Παγγέ, Επιμ., Φ. Βενετσάνου, Μετ.). Προπομπός.
Duffy, T. M., & Raymer, P. L. (2010). A Practical Guide and a Constructivist Rationale for Inquiry Based Learning. Educational Technology, 50(4), 3–15. http://www.jstor.org/stable/44429836
Duhaney, D. C. (2004). Blended learning in education, training, and development. Performance Improvement, 43(8), 35-38. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/pfi.4140430810
Flipped Learning Network (FLN). (2014, March 12). The Four Pillars of F-L-I-P™. https://flippedlearning.org/-definition-of-flipped-learning/
Garrison, D. & Shale, D. (1987). Mapping the boundaries of distance education: Problems in defining the field. The American Journal of Distance Education, 1(1), 7-13.
Haijian, C., Hexiao, H., Lei, W., Weiping, C., & Kunru, J. (2011). Research and application of blended learning in distance education and teaching reform. International Journal of International Journal of Education and Management Engineering, 1(3), 67-72. https://www.mecs-press.org/ijeme/ijeme-v1-n3/IJEME-V1-N3-10.pdf
Holmberg, B. (1997). Distance‐education theory again. Open Learning: The Journal of Open, Distance and e-Learning, 12(1), 31-39. https://doi.org/10.1080/0268051970120105
Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής. (2022). Πρόγραμμα Σπουδών για το μάθημα των Φυσικών στις Ε΄ και Στ΄ τάξεις Δημοτικού Σχολείου. Αθήνα. http://iep.edu.gr/el/nea-ps-provoli
Καρανικόλα, Α., Κουτσούμπα, Μ., & Μανούσου, Ε. (2021). Σχολική Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και Παραστατικές Τέχνες: μία έρευνα δράσης του μοντέλου της ανεστραμμένης τάξης στο μάθημα της Μουσικής στο Δημοτικό Σχολείο. Πρακτικά 11ου Διεθνούς Συνεδρίου για την Ανοικτή & Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 11(3Α), 119-132. https://eproceedings.epublishing.ekt.gr/index.php/openedu/article/view/3396
Keselman, A. (2003). Supporting inquiry learning by promoting normative understanding of multivariable causality. Journal of Research in Science Teaching, 40(9), 898-921. https://doi.org/10.1002/tea.10115
Κουμαράς, Π. (2015). Η Φυσική δεν είναι μόνο εννοιολογικό περιεχόμενο, είναι επίσης μεθοδολογία λύσης (καθημερινών) προβλημάτων και στάση ζωής. Φυσικές επιστήμες στην εκπαίδευση, 6, 19-28. http://dide.ker.sch.gr/ekfe/epiloges/15_fe_sthn_ekpaideysh/FE_in_Education_Issue_6.pdf
Κουμαράς, Π. (2017). Διδάσκοντας Φυσική αύριο. Gutenberg
Λιοναράκης Α., (2001). Ανοικτή και Εξ Αποστάσεως Πολυμορφική Εκπαίδευση: Προβληματισμοί για μία ποιοτική προσέγγιση σχεδιασμού διδακτικού υλικού. Στο A. Λιοναράκης (Επιμ.), Απόψεις και προβληματισμοί για την ανοικτή και Εξ Αποστάσεως εκπαίδευση. Προπομπός. http://newtutor.pbworks.com/f/qualityDesignOfTeachingMaterial.pdf
Λιοναράκης, Α. (2006). Η θεωρία της Εξ Αποστάσεως εκπαίδευσης και η πολυπλοκότητα της πολυμορφικής της διάστασης. Στο Α. Λιοναράκης (Επιμ.), Ανοιχτή και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση – Στοιχεία Θεωρίας και Πράξης (σσ. 7 – 41). Προπομπός.
Μακροδήμος, Ν., Παπαδάκης, Σ., & Κουτσούμπα, Μ. (2017). Σχολική Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση: μια μελέτη περίπτωσης με τη μέθοδο της Ανεστραμμένης Τάξης για τα Μαθηματικά της Ε' Δημοτικού. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 13(1), 26-37. https://doi.org/10.12681/jode.13975
Mayer, R. E. (2014). Introduction to Multimedia Learning. In R. E. Mayer (Ed.), The Cambridge Handbook of Multimedia Learning (pp. 22-40). New York: Cambridge University Press. http://molwave.chem.auth.gr/sigalas_edu/files/Multimedia_Learning.pdf
Mayer, R. E. (2017). Using multimedia for e‐learning. Journal of Computer Assisted Learning, 33(5), 403– 423. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/jcal.12197
Milman, N. (2012). The Flipped Classroom Strategy: What Is It and How Can It Best Be Used? Distance Learning, 9(3), 85-87. https://www.academia.edu/22761397/The_Flipped-_Classroom_Strategy_What_Is_It_and_How_Can_It_Best_Be_Used
Mίμινου, Α. & Σπανακά, Α. (2013). Σχολική Εξ Αποστάσεως εκπαίδευση: Καταγραφή και συζήτηση μίας βιβλιογραφικής επισκόπησης. Πρακτικά 7ου Διεθνούς Συνεδρίου για την Ανοικτή & Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 7(2Α), 78-90. https://doi.org/10.12681/icodl.580
Μουζάκης, Χ., Κουτρομάνος, Γ., Ζερβός, Ι., Σουδίας, Ι., & Κατσιγιάννη, Β. (2017). Εμπειρίες από την Αξιοποίηση της Ανεστραμμένης Τάξης για τη Διδασκαλία των Μαθηματικών στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Πρακτικά 9ου Διεθνούς Συνεδρίου για την Ανοικτή & Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση, 9(3Α), 164-178. https://doi.org/10.12681/icodl.1332
Μουζάκης, Χ., Μπινιάρη, Λ. & Παπαδημητρίου, Σ. (2019). Ανοιχτή εκπαίδευση και πολιτικές για την ενσωμάτωση των ΤΠΕ στη σχολική εκπαίδευση: Μια συγκριτική μελέτη. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 15(2), 144-166. https://doi.org/10.12681/jode.22045
Μουζάκης, Χ., Δανοχρήστου, Π. & Κουτρομάνος, Γ. (2021). Η Ανεστραμμένη Τάξη στη Σχολική Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση: Μια Ανασκόπηση της Διεθνούς Εμπειρίας. Ανοικτή Εκπαίδευση: το περιοδικό για την Ανοικτή και Εξ Αποστάσεως Εκπαίδευση και την Εκπαιδευτική Τεχνολογία, 17(1), 38-57. https://ejournals.epublishing.ekt.gr/in-dex.php/openjournal/article/view/25451
Ναυπλιώτη, Κ., & Τζιμογιάννης, Α. (2017). Το μοντέλο της ανεστραμμένης τάξης στο Δημοτικό Σχολείο: Μία μελέτη περίπτωσης στο μάθημα Γεωγραφίας της Στ΄ τάξης. Πρακτικά 5ου Πανελλήνιου Συνεδρίου: Ένταξη και Χρήση των ΤΠΕ στην Εκπαιδευτική Διαδικασία, 381-392. https://www.etpe.gr/wp-content/uploads/pdfs/etpe2518.pdf
Παιδαγωγικό Ινστιτούτο. (2003). Αναλυτικά Προγράμματα Σπουδών «Ερευνώ τον Φυσικό Κόσμο». Αθήνα. http://www.pi-schools.gr/programs/depps/
Παπαναστασίου, Ε. & Παπαναστασίου, Κ. (2016). Μεθοδολογία εκπαιδευτικής έρευνας. Ιδιωτική έκδοση.
Say, F.S. & Yildirim, F.S. (2020). Flipped Classroom Implementation in Science Teaching. International Online Journal of Education and Teaching (IOJET), 7(2), 606-620. http://iojet.org/index.php/IOJET/article/view/759
Schaber, P., Wilcox, K. J., Whiteside, A. L., Marsh, L., & Brooks, D. C. (2010). Designing Learning Environments to Foster Affective Learning: Comparison of Classroom to Blended Learning. International Journal for the Scholarship of Teaching and Learning, 4(2). https://doi.org/10.20429/ijsotl.2010.040212
Şengel, E. (2016). To FLIP or not to FLIP: Comparative case study in higher education in Turkey. Computers in Human Behavior, 64, 547-555. https://www.sciencedi-rect.com/science/article/pii/S0747563216305246?via%3Dihub
Σοφός, Α., Κώστας, Α., & Παράσχου, Β. (2015). Online Εξ Αποστάσεως εκπαίδευση [Προπτυχιακό εγχειρίδιο]. Κάλλιπος, Ανοικτές Ακαδημαϊκές Εκδόσεις. https://hdl.handle.net/11419/182
Σταυρόπουλος, Β. (2017). Η συμβολή των μικτών ερευνητικών μεθόδων στην εκπαιδευτική έρευνα: Πλαίσιο εφαρμογής και εμπειρικά δεδομένα. Πρακτικά 4ου Συνεδρίου: «Νέος Παιδαγωγός», 858-867. https://www.openbook.gr/praktika-4ou-synedriou-neou-paidagwgou-2017/
Stefas, I., & Spanaka, A. (2019). Flipped Classroom and Digital Learning in Action: A Case Study in Greek Primary Education. European Journal of Open, Distance and E-learning, 22(1). https://old-eurodl-org.translate.goog/?p=archives&sp=brief&year=2019-&halfyear&article=800&_x_tr_sl=auto&_x_tr_tl=el&_x_tr_hl=el&_x_tr_pto=wapp
Tucker, B. (2012). The flipped classroom. Education Next, 12(1), 82-83. https://www.educa-tionnext.org/the-flipped-classroom/
Χατζηκρανιώτης Ε., Μολοχίδης Α. (2017). Εισάγοντας μαθητές Γυμνασίου σε πειραματικές διερευνητικές δραστηριότητες. Πρακτικά 10ου
Πανελλήνιου Συνεδρίου Διδακτικής των Φυσικών Επιστημών και Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση – Γεφυρώνοντας το Χάσμα μεταξύ Φυσικών Επιστημών, Κοινωνίας και Εκπαιδευτικής Πράξης, 689-697. http://synedrio2017.enephet.gr/images/Praktika-10ou-Synedriou_Teliko.pdf
Ψύλλος, Δ. (2021). Διδακτική Φυσικών Επιστημών και Ψηφιακές Τεχνολογίες: Όψεις και Μετασχηματισμοί. Έρευνα για την Εκπαίδευση στις Φυσικές Επιστήμες και την Τεχνολογία, 1(1), 191-212. https://doi.org/10.12681/riste.27276
Wallace, A. (2014). Social learning platforms and the flipped classroom. International Journal of Information and Education Technology, 4(4), 293-296. http://www.ijiet.org/pa-pers/416-T0001.pdf