Τι άφησε πίσω της η «Προσφυγική κρίση»; Μετατοπίσεις του Ευρωπαϊκού συνοριακού καθεστώτος και της εθνικής/κρατικής κυριαρχίας


Δημοσιευμένα: Δεκ 27, 2021
Δημήτρης Παρσάνογλου
Περίληψη

Σε αυτό το άρθρο επικεντρωνόμαστε στις πιθανές μετατοπίσεις που πυροδότησε η πρόσφατη «προσφυγική κρίση». Εστιάζοντας στην ελληνική περίπτωση, όπου μπορεί κανείς να ανιχνεύσει αυτές τις μετατοπίσεις σε μια υβριδική αλλά και παραδειγματική μορφή, θα διερωτηθούμε γύρω από τους τρόπους με τους οποίους η διαχείριση της «κρίσης» και η εθνική κυριαρχία τέθηκαν σε δοκιμασία με πρωτόγνωρη ένταση. Επιχειρούμε μια διττή προσέγγιση: από τη μια πλευρά, διερωτόμαστε για τη σημασία που προσλαμβάνει ο ανθρωπιστικός παράγοντας καθώς και η εμπλοκή πολλαπλών διαφορετικών υποκειμένων που ήταν και είναι παρόντα στο ευρύ πεδίο της «διαχείρισης της προσφυγικής κρίσης»· από τη άλλη, προσπαθούμε να στοχαστούμε γύρω από τις επιπτώσεις που προκαλεί αυτή η «εισβολή» ατομικών, υπερεθνικών και μη κρατικών υποκειμένων σε υπηρεσίες, δραστηριότητες και παρεμβάσεις οι οποίες ανήκουν/ανήκαν στην αποκλειστική σφαίρα της κρατικής κυριαρχίας.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Ξενόγλωσση
Bauder, H. and Juffs, L. (2019). “‘Solidarity’ in the migration and refugee literature: analysis of a concept”, Journal of Ethnic and Migration Studies, published online: 13 June 2019.
Bialasiewicz, L. (2012). “Off-Shoring and Out-Sourcing the Borders of EUrope: Libya and EU Border Work in the Mediterranean”, Geopolitics, 17 (4), pp. 843-866.
Blair, A. (2003). “New international approaches to asylum processing and protection”, http:// www.statewatch.org/news/2003/apr/blair-simitis-asile.pdf
Debray, R. (1999). «Lettre d’un voyageur au président de la République», Le Monde, 13/05/1999.
Evans, G. (2015). “The Limits of Sovereignty: The Case of Mass Atrocity Crimes”, Prism, 5 (3), pp. 3-11.
Fox, F. (2001), “New Humanitarianism: Does It Provide a Moral Banner for the 21st Cen- tury?”, Disasters, 25 (4), pp. 275-289.
Hess, S. and Karakayali, S. (2007). “New Governance oder die imperiale Kunst des Regierens. Asyldiskurs und Menschenrechtsdispositiv im neuen EU-Migrationsmanagement”, in Tran- sit Migration Forschungsgruppe (eds.), Turbulente Ränder. Neue Perspektiven auf Migra- tion an den Grenzen Europas, Bielefeld: Transcript, pp. 39-57.
Hess, S. and Kasparek, B. (2017). “De- and Restabilising Schengen. the European Border Re- gime After the Summer of Migration”, Cuadernos Europeos de Deusto, 56, pp. 47-77.
Holzgrefe, J.L. and Keohane, R.O. (2003). Humanitarian Intervention: Ethical, Legal, and Po- litical Dilemmas, New York: Cambridge University Press.
Isin, E.F. and Nielsen, G.M. (2008). Acts of Citizenship, London: Zed Books.
Karakayali, S. and Kleist, O. (2016). “Volunteers and asylum seekers”, FM Review, 51, pp. 65-67.
Koutrolikou, P. (2019). “Whose safety? Differentiated justice within the ‘safe countries / places’ discourse concerning the EU-Afghanistan Joint Way Forward agreement”, in Gouvias, D., Pet- ropoulou, C. and Tsavdaroglou, C. (eds.), Contested Borderscapes. Transnational Geographies vis-à-vis Fortress Europe, Thessaloniki-Mytilene: Research Group Invisible Cities, pp. 43-56.
Lahav, G. and Guiraudon, V. (2000). “Comparative Perspectives on Border Control: Away from the Border and Outside the State”, in Andreas, P. and Snyder, T. (eds.), The Wall Around the West. State Borders and Immigration Controls in North America and Europe, Lan- ham Maryland: Rowman & Littlefield Publishers, pp. 55-77.
Lavenex, S. (2004). “EU External Governance in ‘Wider Europe’”, Journal of European Public Policy, 11 (4), pp. 680-700.
Malkki, L.H. (1996). “Speechless Emissaries: Refugees, Humanitarianism, and Dehistoriciza- tion”, Cultural Anthropology, 11 (3), pp. 377-404.
Narkunas, J.P. (2015). “Human Rights and States of Emergency: Humanitarians and Govern- mentality”, Culture, Theory and Critique, 56 (2), pp. 208-227.
Nyers, P. (2006). Rethinking Refugees: Beyond State of Emergency, New York: Routledge.
Oikonomakis, L. (2018). “Solidarity in Transition: The Case of Greece”, in della Porta, D. (ed.), Solidarity Mobilizations in the ‘Refugee Crisis’: Contentious Moves, Basingstoke: Palgrave Macmillan, pp. 65-98.
Pallister-Wilkins, P. (2017). “Humanitarian Borderwork”, in Günay, C. and Witjes, N. (eds.), Border Politics: Defining Spaces of Governance and Forms of Transgressions, Cham: Springer, pp. 84-103.
Papataxiarchis, E. (2016). “Unwrapping solidarity: Society reborn in austerity”, Social Anthro-pology, 24 (2), pp. 205-210.
Parsanoglou, D. and Philipp, C. (2018). “Back to Piraeus: Precarity for All!”, in Alimahomed- Wilson, J. and Ness, I. (eds.), Choke Points: Logistics Workers and Solidarity Movements Disrupting the Global Capitalist Supply Chain, London: Pluto Press, pp. 145-161.
Williams, R. (1973). The Country and the City, New York: Oxford University Press.
Rozakou, K. (2016). “Socialities of Solidarity: Revisiting the Gift Taboo in Times of Crises”, Social Anthropology, 24 (2), pp. 185-199.
Rygiel, P. (ed.) (2009). Le bon grain et l’ivraie. La sélection des migrants en Occident, 1880- 1939, 2ème édition, Paris: Publibook.
Scheel, S. and Ratfisch, P. (2014). “Refugee Protection Meets Migration Management: UNHCR as a Global Police of Populations”, Journal of Ethnic and Migration Studies, 40 (6), pp. 924-941.
Scott-Smith, T. (2016). “Humanitarian Dilemmas in a Mobile World”, Refugee Survey Quarterly, 35 (2), pp. 1-21.
Soysal, Y.N. (1994). Limits of Citizenship: Migrants and Postnational Membership in Europe, Chicago: University of Chicago Press.
Walters, W. (2002). “Deportation, Expulsion, and the International Police of Aliens”, Citizenship Studies, 6 (3), pp. 265-292.
Zavos, A., Koutrolikou, P. and Siatitsa, D. (2017). “Changing landscapes of urban citizenship:
Southern Europe in times of crisis”, Citizenship Studies, 21 (4), pp. 379-392.
Ελληνόγλωσση
Agamben, G. (2013). Κατάσταση εξαίρεσης. Όταν η «έκτακτη ανάγκη» μετατρέπει την εξαίρεση σε κανόνα, μετάφραση Οικονομίδου, Μ., Αθήνα: Πατάκης.
Agamben, G. (2016). Homo Sacer. Κυρίαρχη εξουσία και γυμνή ζωή, μετάφραση Τσιαμούρας, Π., Αθήνα: Εξάρχεια.
Αγγελίδης, ∆. και Φωτιάδης, Α. (2016), «Σεκιουριτάδες στα hotspots», Εφημερίδα των Συντακτών, 11/06/2016, https://www.efsyn.gr/arthro/sekioyritades-sta-hotspots
Γαδ, Χ. (2018). «CSU σε Μέρκελ: ‘Όχι’ σε συμφωνία για προσφυγικό με οικονομικά ανταλλάγματα», emea business monitor, https://emea.gr/epilogi-syntakton/548985/csu-σε- μέρκελ-«όχι»-σε-συμφωνία-για-προσφ/
Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2015α). «Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ∆ράσης για τη Μετανάστευση», Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών, Βρυξέλλες, 13/05/2015, https://ec.europa.eu/home-affairs/sites/homeaffairs/files/what-we-do/policies/ european-agenda-migration/background-information/docs/communication_on_the_euro- pean_agenda_on_migration_el.pdf
Ευρωπαϊκή Επιτροπή (2015β). «Η προσέγγιση ‘hotspot’ για τη διαχείριση των εξαιρετικών μεταναστευτικών ροών», https://ec.europa.eu/home-affairs/content/hotspot-approach_en Κουραχάνης, Ν. (2019). Πολιτικές Στέγασης Προσφύγων. Προς την κοινωνική ενσωμάτωση ή την προνοιακή εξάρτηση;, Αθήνα: Τόπος.
Μαρβάκης, Α., Παναγιωτίδου, Ε., Παρσάνογλου, ∆. και Τσιάνος, Β. (2005). «‘Ευρώπη φρούριο’!; Όταν η αυτονομία των κοινωνικών αγώνων ξεπερνά την πολιτική μας φαντασία», Ενθέματα – Κυριακάτικη Αυγή, 04/12/2005.
Παπαταξιάρχης, Ε. (2016). «Μια μεγάλη ανατροπή: Η ‘ευρωπαϊκή προσφυγική κρίση’ και ο νέος πατριωτισμός της ‘αλληλεγγύης’», Σύγχρονα Θέματα, 132-133, σελ. 7-28. Σπυροπούλου, Γ. και Χριστόπουλος, ∆. (2016). Προσφυγικό: «Θα τα καταφέρουμε»; Ένας απολογισμός διαχείρισης και προτάσεις διεξόδου, Αθήνα: Παπαζήσης.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)