Κοινωνική Πολιτική και Βιοπολιτική. Από την ταξική αντιπαράθεση στη «μικροφυσική της εξουσίας»

PDF (ελληνικά)
Published: Jul 10, 2017
DOI: https://doi.org/10.12681/sp.10598
Keywords:
Biopolitics class analysis social discipline dispositiv gouvernementalité dangerous classes homo sacer welfare capitalism new middle class consumption practice libertarianism pessimistic anarchism
Θανάσης Αλεξίου
Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Abstract

After defining the content, the functions and the social-theoretical background of social policy, we indicate the epistemological and methodological parameters that frame the analytical category of biopolitics. The indication is important a) because of the increasingly use of social policy as biopolitics and b) because the essentialism of power that characterize the «paradigm” of biopolitics transfer social politics from the realm of class conflict (for rear resources and means) to the labyrinth of power relations.It is about a “paradigm” shift, as in the case of biopolitics doesn’t exist concrete social subjects, meaning social classes, neither central poles of power (state, capital, supranational institutions etc.). Class relations are more derivatives of power relations. Consequently, the indication of methodological issues that derives from the extensive use of biopolitics will highlight the analytical capability and its use in social policy’s issues. 

Article Details
  • Section
  • Articles
Creative Commons License

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

Authors who publish with this journal agree to the following terms:

Authors retain copyright and grant the journal right of first publication with the work simultaneously licensed under a Creative Commons Attribution Non-Commercial License that allows others to share the work with an acknowledgement of the work's authorship and initial publication in this journal.

Authors are able to enter into separate, additional contractual arrangements for the non-exclusive distribution of the journal's published version of the work (e.g. post it to an institutional repository or publish it in a book), with an acknowledgement of its initial publication in this journal.

Authors are permitted and encouraged to post their work online (preferably in institutional repositories or on their website) prior to and during the submission process, as it can lead to productive exchanges, as well as earlier and greater citation of published work.

Downloads
Download data is not yet available.
Author Biography
Θανάσης Αλεξίου, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
Καθηγητής, Τμήμα Κοινωνιολογίας, Πανεπιστήμιο Αιγαίου
References
Agamben, G. (2005), Homo Sacer. Κυρίαρχη εξουσία και γυμνή ζωή, Αθήνα: Scripta.
Αλεξίου, Θ. (2013), «Η ταξική διάσταση της κοινωνικής δράσης : ταξική (συλλογική) δράση και κινηματική (αθροιστική) βάση», Μαρξιστική Επιθεώρηση PRAXIS 4, σσ. 9-25.
Αλεξίου, Θ. (2007), «Νέα μεσαία στρώματα και κράτος πρόνοιας: Από τη συναίνεση στη διένεξη», Σύγχρονα Θέματα 96, σσ. 47-58.
Bourdieu, P. (2002), Η διάκριση. Κοινωνική κριτική της καλαισθητικής κρίσης, Αθήνα: Εκδόσεις Πατάκη.
Bratsis, P. (2008), «Ο Νίκος Πουλαντζάς και η οντολογική θέση του κράτους», στο Μ. Αγγελίδης, Σ. Δημητρίου, Α. Λαβράνου (επιμ.), Θεωρία, αξίες και κριτική. Αφιέρωμα στον Κοσμά Ψυχοπαίδη, Αθήνα: Πόλις-Ίδρυμα Σάκη Καράγιωργα.
Burns, E. (χ.χ.), Ευρωπαϊκή Ιστορία. Εισαγωγή στην Ιστορία και τον Πολιτισμό της νεότερης Ευρώπης, Θεσσαλονική: Παρατηρητής.
Carnoy, M.(1990), Κράτος και πολιτική θεωρία, Αθήνα: Οδυσσέας.
Clarke, S. (2013), «Ο μαρξισμός, η κοινωνιολογία και η θεωρία του κράτους στον Πουλαντζά», Μαρξιστική Επιθεώρηση PRAXIS 4, σσ.26-74.
Dörner, K. (1995), Bürger und Irre. Zur Sozialgeschichte und Wissenschaftssoziologie der Psychiatrie, Hamburg:EVA.
Dreyfus, H. L., P. Rabinow (1982), Michel Foucault:Beyond Structuralism and Hermeneutic (with an Afterword by Michel Foucault), Chicago: University of Chicago Press.
Dews, P. (1984), “Power and Subjectivity in Foucault”, New Left Review 144, σσ.72-95.
Esping-Andersen, C. (2006), Οι τρείς κόσμοι του καπιταλισμού της ευημερίας, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Guérin, D. (1980), Anarchismus. Begriff und Praxis, Frankfurt:Suhrkamp.
Gough, J. (2008), Η πολιτική οικονομία του κοινωνικού κράτους, Αθήνα: Σαββάλας.
Γράβαρης, D. (2008), «Πολιτική (και) οικονομία. Η γενεαλογία μιας σχέση», στο Μ. Αγγελίδης, Σ. Δημητρίου, Α. Λαβράνου (επιμ.), Θεωρία, αξίες και κριτική. Αφιέρωμα στον Κοσμά Ψυχοπαίδη, Αθήνα: Πόλις-Ίδρυμα Σάκη Καράγιωργα.
Fetscher, I. (1999), “Der soziale Staat”, Der Spiegel 27, 1999.
Foucault, M. (2012), H γέννηση της βιοπολιτικής. Παραδόσεις στο Κολλέγιο της Γαλλίας (1978-1979), Αθήνα: Πλέθρον.
Foucault, M. (1999), “Wie wird Macht ausgeübt?” στο J. Engelmann (ed.), Michel Foucault. Botschaften der Macht. Der Foucault-Reader. Diskurs und Medien, Stuttgart: DVA.
Φουκώ, M. (1989), Επιτήρηση και τιμωρία. Η γέννηση της φυλακής, Αθήνα: Εκδόσεις Ράππα.
Foucault, M. (1987), Η αρχαιολογία της γνώσης, Αθήνα: Εξάντας.
Φουκώ, M. (1987), Εξουσία, γνώση και ηθική, Αθήνα: Ύψιλον.
Foucault, M. (1987), “The Ethic of Care for the Self as a Practice of Freedom” στο J. Bernauer and D. Rasmussen (eds), The Final Foucault, Cambridge, Massachussetts:MIT Press.
Φουκώ, M. (1978), Ιστορία της σεξουαλικότητας. Η δίψα της γνώσης, τομ. 1, Αθήνα:Εκδόσεις Ράππα.
Ηabermas, J. (1993), Ο φιλοσοφικός λόγος της νεωτερικότητας, Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
Φουκώ, Μ. ( 1982), Ιστορία της σεξουαλικότητας, τομ. 1, η δίψα της γνώσης, Αθήνα:Εκδόσεις Ράππα.
Harvey, D. (2007), Νεοφιλελυθερισμός: Ιστορία και παρόν, Αθήνα: Καστανιώτης.
Hobsbawm E.J. (1998), Η εποχή του κεφαλαίου (1848-1875),Αθήνα:Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης.
Howarth, D. (2008), Η έννοια του λόγου, Αθήνα:Πολύτροπον.
Κερεστεντζή, Σ. (2000), «Η Εργατική Κατοικία κατά τον Πρώτο Αιώνα της Εκβιοµηχάνισης στη ∆υτική Ευρώπη: Η Περίπτωση της Γερµανίας», Τεχνικά Χρονικά 1-2, σσ. 31-43.
Leary, D. E. (1976), “Michael Foucault, an Historian of the Sciences Humaines”, Journal of the History of the Behavioral Sciences, 12, σσ.286-93.
Lemke, Th. (2008), Gouvernementalität und Biopolitik, Wiesbaden:VS.
Lister, R. (1997), «Το φύλο και η Ανάλυση της Κοινωνικής Πολιτικής», στο G. Lewis, S. Gewirtz & J. Clarke (επιμ.), Kοινωνική Πολιτική. Μια άλλη προσέγγιση, Αθήνα: Gutenberg.
Macherey, P. (2012), Από τον Κανγκιλέμ στον Φουκώ. Η δύναμη των κανόνων, Αθήνα: Εκδ. Πλέθρον.
Medich, H. (2011) “Anfänge und Vorausetzungen des organisierten Kapitalismus in Großbritannien 1873-1914” στο H.A. Winkler (επιμ.), Organisierte Kapitalismus. Vorausetzungen und Anfängen, Göttingen:Vandenhoeck und Ruprecht.
Merquior, J. G. (2002), Foucault, Aθήνα:Εκδόσεις Παττάκη.
Moorris, L. (1994), Dangerous Classes:The Underclass and Social Citizenship, London: Routledge.
Μπελαβίλας, Ν. (2012)»Οι πρώτοι οικισμοί εργατών στην Ελλάδα. Λάυριο, Δραπετσώνα,Ελευσίνα»,courses.arch.ntua.gr/fsr/.../Ergatikoi_Oikismoi_Dec_2012_N_Belavilas.p... (πρόσβαση 19-9-2015).
Negri, Τ., Lazzarato, Μ., Virno, P. (1998), Umherschweifende Produzenten. Immaterielle Arbeit und Subversion, Berlin: ID-Verlag.
Πολάνυι, K. (2001), Ο Μεγάλος μετασχηματισμός. Οι κοινωνικές και πολιτικές απαρχές του καιρού μας, Θεσσαλονίκη:Νησίδες
Πουλαντζάς, Ν. (2006), Φασισμός και Δικτατορία.Η Τρίτη Διεθνής αντιμέτωπη με τον φασισμό, Αθήνα: Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς-Θεμέλιο.
Rabinow, R. (1986), The Foucault Reader, Harmondsworth:Penguin.
Ρότρυ, Ρ. (2000), Η αριστερή σκέψη στην Αμερική του 20ου αιώνα, Αθήνα:Πόλις.
Rubin, I. (1994), Ιστορία οικονομικών θεωριών, Αθήνα: Κριτική.
Σενελλάρ, M. (2012), «Τοποθέτηση του μαθήματος», στο M. Foucault, H γέννηση της βιοπολιτικής. Παραδόσεις στο Κολλέγιο της Γαλλίας (1978-1979), Αθήνα: Πλέθρον.
Smart, B. (1988) «Michel Foucault:υποκείμενα εξουσίας, αντικείμενα γνώσης», στο Πετμεζίδου, M. (επιμ.), Σύγχρονη κοινωνιολογική θεωρία, τόμ.ΙΙ, Ηράκλειο: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης.
Thompson, E. P. (1987), Die Enstehung der englischen Arbeiterklasse, Zweiter Band, Frankfurt: Suhrkamp.
Τίλλυ, Τσ. (2008), Εξαναγκασμός, κεφάλαιο και ευρωπαϊκά κράτη 990-1992 μ.χ., Θεσσαλονίκη: Κυρομάνος.
Treiber, H., Steinert, H. (2005), Die Fabrikation des zuferlässiger Menschen. Über die “wahlverwandschaft” von Kloster-und Fabrikdisziplin, Münster: Westfälisches Dampfboot.
Τσίρος, N. (1996), «Ο Foucault για την εξουσία:Περιγραφή των μεθοδολογικών κριτηρίων, της εννοιολογικής ανάπτυξής της καθώς και συστηματική ομαδοποίηση των κριτικών της», Το Βήμα των Κοινωνικών Επιστημών 19, σσ.49-70.
Virno, P. (2007), Γραμματική του Πλήθους. Για μια ανάλυση των σύγχρονων μορφών ζωής, Αθήνα:Αλεξάνδρεια-Οδυσσέας.
Weber, M. (2005), Οικονομία και κοινωνία. Κοινωνιολογικές έννοιες, Αθήνα:Σαββάλας.
Winkler, H.A. (2011), Βαϊμάρη. Η ανάπηρη Δημοκρατία 1918-1933, Αθήνα:Πόλις.
Wehler, H. U. (2011) “Der Aufstieg des organisierten Kapitalismus und der Interventionstaates in Deutschland” στο H.A. Winkler (επιμ.), Organisierte Kapitalismus. Vorausetzungen und Anfängen, Göttingen:Vandenhoeck und Ruprecht.
Wrigh, E.O. (1985), Clasees, London: Verso Editions.
Wüst, W. (1996), “ Die gezüchtigte Armut. Sozialer Disziplinierungsanspruch in den Arbeits- und Armenanstalten der „vorderen“ Reichskreise”, Zeitschrift des Historischen Vereins für Schwaben 89, 1996. σσ. 95-124.