Κοινωνικές ανισότητες στην κατανομή του κοινωνικού κεφαλαίου χρηστών και μη χρηστών διαδικτύου

PDF PDF
Δημοσιευμένα: Apr 28, 2022
Ενημερώθηκε: 2022-04-28
Εκδόσεις:
2022-04-28 (2)
DOI: https://doi.org/10.12681/grsr.25951
Λέξεις-κλειδιά:
Κοινωνικό κεφάλαιο κοινωνική εμπιστοσύνη κοινωνικές ανισότητες χρήστες-μη χρήστες διαδικτύου
Apostolos Linardis
Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ)
https://orcid.org/0000-0003-3363-0562
George Fragoulis
Περίληψη

Το παρόν άρθρο ασχολείται με τη διερεύνηση δύο διαστάσεων του κοινωνικού κεφαλαίου, συγκεκριμένα την κοινωνική εμπιστοσύνη και τα άτυπα δίκτυα χρηστών και μη χρηστών διαδικτύου. Για τον σκοπό αυτό, αξιοποιούνται εμπειρικά δεδομένα από το τρίτο κύμα της έρευνας World Internet Project (WIP) που διεξήχθη το 2019. Από τα εμπειρικά δεδομένα προκύπτει ότι οι χρήστες διαδικτύου διαθέτουν μεγαλύτερο απόθεμα κοινωνικού κεφαλαίου από τους μη χρήστες, τόσο ως προς τις διαστάσεις που αφορούν την κοινωνική εμπιστοσύνη όσο και ως προς αυτές που αφορούν τα άτυπα δίκτυα. Αποδεικνύεται όμως ότι η χρήση διαδικτύου δεν συνδέεται άμεσα με τους περισσότερους ενδείκτες κοινωνικού κεφαλαίου. Η χρήση του διαδικτύου συσχετίζεται με κοινωνικο-οικονομικο-δημογραφικά χαρακτηριστικά, τα οποία διακρίνουν τους χρήστες διαδικτύου από τους μη χρήστες και τα οποία εντέλει είναι αυτά που διαφοροποιούν την κατανομή του κοινωνικού κεφαλαίου.


Ο κώδικας και τα δεδομένα για την αναπαραγωγή της στατιστικής ανάλυσης του άρθρου είναι διαθέσιμα στο Αποθετήριο Δεδομένων του ΕΚΚΕ στην Ερευνητική Υποδομή των κοινωνικών επιστημών SoDaNet και ειδικότερα στον σύνδεσμο: https://doi.org/10.17903/FK2/N7AVHT

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση 4.0.

Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στην Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στην Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών διατίθενται με άδεια  Creative Commons 4.0 και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς.

Το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών διατηρεί το δικαίωμα να δημοσιεύει, να αναπαραγάγει, να παρουσιάζει στο κοινό, να διανέμει και χρησιμοποιεί άρθρα που δημοσιεύονται στην Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών σε οποιοδήποτε μέσο και μορφή είτε μεμονωμένα είτε ως μέρη συλλογικών έργων, για όλο τον χρόνο διάρκειας προστασίας της πνευματικής ιδιοκτησίας και για όλες τις χώρες του κόσμου. Αυτό περιλαμβάνει ενδεικτικά και όχι αποκλειστικά το δικαίωμα δημοσίευσης των άρθρων σε τεύχη της Επιθεώρησης Κοινωνικών Ερευνών, αναπαραγωγής και διανομής μεμονωμένων αντιγράφων των άρθρων, αναπαραγωγής ολόκληρων των άρθρων σε άλλη έκδοση του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών, καθώς και αναπαραγωγής και διανομής των άρθρων ή περίληψης αυτών με χρήση πληροφορικού συστήματος αποθετηρίου.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Βιογραφικό Συγγραφέα
Apostolos Linardis, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ)
Κύριος Ερευνητής στο Ινστιτούτο Κοινωνικών Ερευνών, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ)
Αναφορές
Bourdieu, P. (1991). Μερικές ιδιότητες των πεδίων (μτφ.: Ν. Παναγιωτόπουλος και Π. Γεωργίου). Επιθεώρηση Κοινωνικών Ερευνών, 81, σελ. 3-10 .
Bourdieu, P. (1992) Μικρόκοσμοι. Τρεις μελέτες πεδίου (επιμ.: Ν. Παναγιωτόπουλος). Αθήνα: Δελφίνι.
Bourdieu, P. (1999). Κοινωνικός χώρος και γένεση των τάξεων. Στο N. Παναγιωτόπουλος (επιμ.), Pierre Bourdieu Γλώσσα και συμβολική εξουσία. Αθήνα: Καρδαμίτσας.
Δεμερτζής, Ν. και Λιναρδής, Α. (2020). Οι εν Ελλάδι πολλοί μη χρήστες διαδικτύου. https://www.kathimerini.gr/1065842/opinion/epikairothta/politikh/oi-en-elladipolloi-mh-xrhstes-diadiktyoy
Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (2015). Το διαδίκτυο στην Ελλάδα 2015 (Κύριος ερευνητής Ν. Δεμερτζής). https://www.ekke.gr/research/dimosieuseis/to-diadiktio-stin-ellada-2015
Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (2017). Το διαδίκτυο στην Ελλάδα 2016 (Κύριος ερευνητής Ν. Δεμερτζής). https://www.ekke.gr/research/dimosieuseis/to-diadiktio-stin-ellada-2017
Fukuyama, F. (1998). Εμπιστοσύνη. Αθήνα: Νέα Σύνορα.
Giddens A. (2001). Οι συνέπειες της νεωτερικότητας. Αθήνα: Κριτική.
Κονιόρδος, Σ. (2006). Κοινωνικό κεφάλαιο: μεταξύ θεωρητικής σαφήνειας και σύγχυσης. Επιστήμη και Κοινωνία: Επιθεώρηση Πολιτικής και Ηθικής Θεωρίας, 16, σελ. 1-38.
Κονιόρδος, Σ. (2010). Κοινωνικό κεφάλαιο και εμπιστοσύνη (και κοινωνία των πολιτών) – Ταύτιση ή απόκλιση;. Στο Σ. Κονιόρδος (επιμ.). Κοινωνικό κεφάλαιο και κοινωνία των πολιτών (σελ. 78-98). Αθήνα: Παπαζήση.
Λιναρδής, Α., Κουσούλη, Μ. και Σταθογιαννάκου, Ζ. (2012). Μια bottom-up διερεύνηση των διαστάσεων του κοινωνικού κεφαλαίου. Κείμενα Εργασίας 2012/25. Αθήνα: Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών.
Στυλιανού Σ., Μηλιώνη Δ. (2017). Κοινωνικό κεφάλαιο και διαδίκτυο: Πώς η γενικευμένη εμπιστοσύνη επηρεάζει το δεσμευτικό, γεφυρωτικό και διασυνδετικό διαδικτυακό κοινωνικό κεφάλαιο. Στο N. Δεμερτζής (επιμ.), Κοινωνία της Πληροφορίας. Διακυβέρνηση και Διαδίκτυο (σελ. 91-120). Αθήνα: Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών.
Almond, G.A. and Verba, S. (1989). The civic culture. Political attitudes and democracy in five nations. California: Sage.
Bourdieu, P. (1986). The forms of capital. In J.G. Richardson (ed) Handbook of the theory and research for the sociology of education (pp. 241-258). New York: Greenwood Press.
Bourdieu, P. and Wacquant, L. (1992). An invitation to reflexive sociology. Chicago: Polity Press.
Claridge, T. (2018). Functions of social capital. Bonding, bridging, linking. Ανασύρθηκε από: https://www.socialcapitalresearch.com/
Ellison, N.B., Steinfield, C. and Lampe, C. (2007). The benefits of Facebook ‘friends:’’ Social capital and college students’ use of online social network sites. Journal of Computer-Mediated Communication, 12, pp. 1143-1168.
Ellison, N.B., Steinfield, C. and Lampe, C. (2011). Connection strategies: Social capital implications of Facebook-enabled communication practices. New Media & Society, 13 (6), pp. 873-892.
Ervasti H., Kouvo A. and Venetoklis T. (2019). Social and institutional trust in times of Crisis: Greece, 2002–2011, Soc Indic Res, 141, pp. 1207–1231, https://doi.org/10.1007/s11205-018-1862-y
Field, J. (2003). Social capital. London: Routledge.
Foster, M., Meinhard, A. and Berger, I. (2003). The role of social capital. Bonding, bridging or both? Working Paper Series, Vol. 2003 (1). Centre for Voluntary Sector Studies, Ryerson University.
Giddens, A. (1994). Living in a post-traditional society. In U. Beck, A. Giddens & S. Lash (Eds.), Reflexive modernization. UK: Polity Press.
Granovetter, M. (1995). Getting a job. Chicago: The University of Chicago Press.
Grootaert, C., Narayan, D., Jones, V. N. and Woolcock, M. (2004). Measuring social capital: An integrated questionnaire. The World Bank.
Keele, L. (2007). Social capital and the dynamics of trust in government. American Journal of Political Science, 51 (2), pp. 241-254.
Kobayashi, T., Ikeda, K. and Miyata, K. (2006). Social capital online: Collective use of the Internet and reciprocity as lubricants of democracy. Communication & Society, 9 (5), pp. 582-611.
Koniordos, S. (2008). Social capital contested. International Review of Sociology 18(2), pp. 317-337.
Lee, P. (2015). Should we adjust for a confounder if empirical and theoretical criteria yield contradictory results? A simulation study. Sci Rep 4, 6085. https://doi.org/10.1038/srep06085
Norris, P. and Davis, J. (2007). Continental divide: Social capital in the US and Europe.’. In R. Jowell, C. Roberts, R. Fitzgerald and G. Eva (Εds.) Measuring attitudes cross-nationally: Lessons from the European Social Survey (pp. 239-265). London: Sage.
Portes, A. (1998). Social capital: its origins and applications in modern sociology. Annu. Rev. Sociol., 24, pp. 1-24.
Putnam, R.D. and Goss, K.A. (2003). Introduction. In R.D. Putnam (Εd.) Democracies in flux: the evolution of social capital in contemporary society (pp. 3-19). Oxford University Press.
Putnam, R.D. (2000). Bowling alone: The collapse and revival of American Society. New York, NY: Simon & Schuster.
Putnam, R. (1993). Making democracy works. New Jersey: Princeton University Press.
Rothstein, B. and Uslaner, E.M. (2005). Equality, corruption and social trust. World Politics, 58, October, pp. 41-72.
Siisiäinen, M. (2000). Two concepts of social capital: Bourdieu vs. Putnam. ISTR Fourth International Conference, July 5-8, Trinity College. Dublin: Ireland.
Szreter, S., and Woolcock, M. (2004). Health by association? Social capital, social theory, and the political economy of public health. International Journal of Epidemiology, 33, pp. 650-667.
Sztompka, P. (1999). Trust. Cambridge: Cambridge University Press.
Woolcock, M. and Narayan, D. (2000). Social capital: implications for development theory, research and policy. The World Bank Research Observer, 15 (2), pp. 225-249.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)