ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΕΜΦΥΛΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ Α’
Δημοσιευμένα:
Οκτ 8, 2018
Λέξεις-κλειδιά:
σχολικά μαθηματικά εκπαιδευτικοί λόγοι φύλο Κριτική Ανάλυση Λόγου παραδοσιακός λόγος προοδευτικός λόγος
Περίληψη
Στην παρούσα εργασία εξετάζουμε τους εκπαιδευτικούς λόγους και τις έμ- φνλες αναπαραστάσεις που οικοδομούνται στο σχολικό περιοδικό για τα Μαθηματικά Ευκλείδης Α. Υπάρχουν δυο αντιτιθέμενοι λόγοι (ο «παραδο σιακός» και ο «προοδευτικός») για τον τρόπο με τον οποίο οργανώνονται (ή δεν οργανώνονται) τα σχολικά Μαθηματικά σε σχέση με ζητήματα «ταξι νόμησης» και «περιχάραξης». Από την άλλη πλευρά, είναι γενικά αποδεκτό ότι η επιστημονική (και μαθηματική) εκπαίδευση δε μεταδίδει μόνο στοιχεία επιστημονικής γνώσης αλλά κατασκευάζει και μια συγκεκριμένη εκδοχή για την κοινωνική πραγματικότητα, και επομένως και για τη σχέση των δύο φύλων. Το θεωρητικό πλαίσιο της εργασίας είναι η Κριτική Ανάλυση Λόγου, η οποία εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο η αναπαράσταση των σχολικών Μα θηματικών συνδέεται με το ζήτημα της ιδεολογίας. Η ανάλυση του περιοδι κού δείχνει ότι υπάρχει κυριαρχία του παραδοσιακού λόγου, ενώ αναπαρά γονται τα πατριαρχικά στερεότυπα. Οι γυναίκες και άνδρες συγγραφείς του περιοδικού δεν διαφέρουν στατιστικά σημαντικά στη χρήση των εκπαιδευ τικών λόγων ή των έμφυλων αναπαραστάσεων. Επίσης, διαπιστώνεται ότι η εναλλακτική πρόταση δεν αποδεικνύεται «προοδευτική» με την έννοια ότι αποτυγχάνει να συνδέσει τα μαθηματικά με την καθημερινότητα των μαθητών/τριών. Υπό το πρίσμα της Κριτικής Ανάλυσης Λόγου, αυτό αποτελεί δείγμα της ιδεολογικής λειτουργίας του λόγου μέσω του οποίου αναπαράγε ται η κυρίαρχη αναπαράσταση των σχολικώ)ν μαθηματικών.
Λεπτομέρειες άρθρου
- Πώς να δημιουργήσετε Αναφορές
-
Στάμου (Anastasia Stamou) Α., Χρονάκη (Anna Chronaki) Ά., & zioga, A. (2018). ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΙ ΛΟΓΟΙ ΚΑΙ ΕΜΦΥΛΕΣ ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ Α’. Έρευνα στη Διδακτική των Μαθηματικών, (1), 67–89. https://doi.org/10.12681/enedim.18764
- Ενότητα
- Άρθρα
Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού 4.0.
Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατίθενται με άδεια Creative Commons BY και σύμφωνα με την άδεια μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση.Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Bernstein, Β. (1990). Class, codes and control, Vol. IV, The structuring of pedagogic discourse. London: Routledge.
Burton, L. (1995). Moving towards a feminist epistemology of mathematics. In P. Rogers & G. Kaiser (Eds.), Equity in mathematics education: Influences of feminism and culture (pp. 209-255). London: Falmer Press.
Chronaki, A. (2000). Teaching maths through theme-based resources: Pedagogic style, "theme" and "maths" in lessons. Educational Studies in Mathematics, 42, 141-163.
Dimopoulos, K., Koulaidis, V., & Sklaveniti, S. (2005). Towards a framework of socio- linguistic analysis of science textbooks: The Greek case. Research in Science Education, 35, 173-195.
Dowling, P. (1998). The sociology of mathematics education. London: Falmer Press. Fairclough, N. & Wodak, R. (1997). Critical Discourse Analysis. In TA. Van Dijk (Ed.),
Discourse as social interaction (pp. 258-284). London: Sage.
Fairclough, N. (1992). Discourse and social change. Cambridge: Polity Press.
Φραγκουδάκη, Α. (1988). Η κόρη της Εύας και το κυρίαρχο φύλο. Δίνη, 3, 15-22. Φρόση, Α. (2003). Το επίσημο σχολικό πρόγραμμα. Φύλο και εκπαιδευτική πραγμα τικότητα στην Ελλάδα: Προωθώντας παρεμβάσεις για την ισότητα των φύλο στο ελληνικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Αθήνα: ΚΕΘΙ (σελ. 132-144).
Goodman, J. (1986). Masculinity, feminism and the male elementary school teacher: A case study of pre-service teachers' perspectives. Journal of Curriculum Theorising, 7, 30-60. Halliday, M.A.K. (1994). An introduction to functional grammar (2nd edition). London: Edward Arnold.
Holsti, O. (1969). Content analysis for the social sciences and humanities·. Reading, MA: Addison-Wesley Publishing Company.
Κανταρτζή, Ε. (1996). Αγόρια και κορίτσια στο σχολείο: Οι στάσεις και οι αντιλή ψεις των εκπαιδευτικών για το ρόλο των δύο φύλων. Σύγχρονη Εκπαίδευση, 88, 39-48.
Knain, E. (2001). Ideologies in school science textbooks. Science Education, 23(3), 319-329. Lemke, J.L. (1990). Talking science: Language, learning and values. Norwood, NJ: Ablex. Mack, P.E. (2001). What difference has feminism made to engineering in the Twentieth Century?. In A.N.H. Creager, E. Lunbeck, & L. Schiebinger (Eds.), Feminism in twentieth century: Science, technology and medicine (pp. 149-168). Chicago: Chicago University Press.
Κουλαϊδής, Β., Δημόπουλος, Κ., Σκλαβενίτη, Σ., & Χρηστίδου, Β. (2001). Τα κείμενα της τεχν ο-επιστήμη ς στον δημόσιο χώρο. Αθήνα: Μεταίχμιο.
Κυριαζή, Ν. (1999). Η κοινωνιολογική έρευνα: Κριτική επισκόπηση των μεθόδων και των τεχνικών. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
Μαραγκουδάκη, Ε. (2003). Ο παράγοντας φύλο στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση: Όψεις συνέχειας και μεταβολής. Φύλο και εκπαιδευτική πραγματι κότητα στην Ελλάδα: Προωθώντας παρεμβάσεις για την ισότητα των φύλο στο ελληνικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα. Αθήνα: ΚΕΘΙ (σελ. 12-77).
Ματσαγγούρας, Η. (1982). Η επίδραση των ελληνικών μαθηματικών βιβλίων στην επίδοση των μαθητριών στα μαθηματικά. Νέα Παιδεία, 6, 81-85.
McBride, Μ (1989). A Foucauldian analysis of mathematical discourse. For the Learning of Mathematics, 9, 40-46.
Mendick, H. (2003). Choosing maths/ doing gender: A look at why there are more boys than girls in advanced mathematics classrooms in England. In L. Burton (Ed.), Which way social justice for mathematics education? (pp. 169-187). Westport: Praeger.
Morgan, C. (1998). Writing mathematically: The discourse of investigation. London: Falmer Press.
Myers, G. (1992). Textbooks and the sociology of scientific knowledge. English For Specific Purposes, 77(1), 3-17.
Northam, J. (1982). Girls and boys in primary maths books. Education 10, 11-14.
Παντίσκα, Π., Παπαπάνου, Γ., & Ραβάνης Κ. (1997). Η διάκριση των δύο φύλων στα σχολικά εγχειρίδια των φυσικών επιστημών: παραδοσιακές και εναλλακτικές προσεγγίσεις. Στο Β. Δεληγιάννη-Κουϊμτζή & Σ. Ζιώγου (επιμ.), Φύλο και σχολι κή πράξη (σελ. 20-35). Θεσσαλονίκη: Βάνιας.
Πολύζος, Ν. (1999). Τα μέλη της οικογένειας και ο ρόλος τους στα βιβλία των μαθη ματικών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Ανοιχτό Σχολείο, 73, 5-6.
Πολύζος, Ν. (2000). Τα δύο φύλα στα μαθηματικά της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Διαβάζω, 411, 100-103.
Πολύζος, Ν. (2003). Η αντιμετώπιση των δύο φύλων στα βιβλία των μαθηματικών της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης: Η περίπτωση των επαγγελμάτων. Ανοιχτό Σχο λείο, 57,31-34.
Ρεντετζή, Μ. (2006). Εισαγωγή στην ελληνική έκδοση. Στο L. Schiebinger, Ο νους δεν έχει φύλο; (μετάφραση Κ. Αραμπατζή, επιμέλεια Μ. Ρεντετζή) (σελ. 19-45). Αθή να: Κάτοπτρο.
Roberts, D.A. (1998). Analyzing school science courses: The concept of companion meaning. In D.A. Roberts, & L. Östman (Eds.), Problems of meaning in science curriculum (pp. 5-12). New York: Teachers College Press.
Schiebinger, L. (2001). The mind has no sex? Women in the origins of modern science. Cambridge, MA: Harvard University Press.
Schiebinger, L. (2006). Ο νους δεν έχει φύλο; Αθήνα: Κάτοπτρο.
Στάμου Α.Γ. (2004). Αναπαραστάσεις της οικοτουριστικής δραστηριότητας από επισκέπτες προστατευόμενων περιοχών και η δημόσια κατασκευή τους από τα MME, αδημοσίευτη διδακτορική διατριβή στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης, ΑΠΘ.
Stamou A.G. & Paraskevopoulos, S. (2003). Ecotourism experiences in visitors' books of a Greek reserve: A Critical Discourse Analysis perspective. Sociologia Ruralis, 43(1),
-55.
Titscher, S., Meyer, M., Wodak, R., & Vetter, E. (2000). Methods of text and discourse analysis. London: Sage.
Τρέσσου-Μυλωνά, Ε. (1997). Φύλο και μαθηματικά: Εκπαιδευτικές ανισότητες και παιδαγωγική ισότιμης συμμετοχής. Στο Β. Δεληγιάννη-Κουϊμτζή και Σ. Ζιώγου (επιμ.), Φύλο και σχολική πράξη (σελ. 45-60). Θεσσαλονίκη: Βάνιας.
Van Dijk, T.A. (1993). Principles of Critical Discourse Analysis. Discourse & Society, 4(2), 249-283.
Walkerdine, V. (1998). Counting girls out: Girls and mathematics. London: Falmer Press.
