Από το «απελευθερωτικό επαναστατικό πρόταγμα» στην αλλοτρίωση μέσω του ολοκληρωτικού γραφειοκρατικού κράτους Οι παρατηρήσεις του Κώστα Παπαϊωάννου για την πολιτικοκοινωνική εξέλιξη της μαρξιστικής φιλοσοφίας


Δημοσιευμένα: Feb 28, 2023
Λέξεις-κλειδιά:
Marx Lenin Παπαϊωάννου Μαρξισμός Ολοκληρωτισμός
Γιώργος Δρίτσας
Περίληψη

Ο 19ος αιώνας αποτέλεσε έναν αιώνα πολυποίκιλων μεταβολών και ανακατατάξεων. Το παλιό Ancien Régime είχε ήδη ξεκινήσει να ακολουθεί μία καθοδική πορεία σε όλες τις χώρες της Ευρώπης. Ταυτόχρονα νέα έθνη-κράτη αναφάνηκαν και μαζί τους νέες πολιτικές κατευθύνσεις και παραγωγικές σχέσεις. Ο αιώνας που επέφερε την άνθιση του Διαφωτισμού στο πεδίο των ιδεών και του Καπιταλισμού στο πεδίο της οικονομίας ήταν πλέον εδώ. Ο φιλόσοφος Karl Marx, προσπαθώντας να ερμηνεύσει το νέο φαινόμενο, όπως τουλάχιστον αυτό διαμορφώθηκε στη χώρα του τη Γερμανία, κατέληξε στην πεποίθηση ότι η τεχνική εξέλιξη και η πρόοδος μέσω της Βιομηχανικής Επανάστασης είχαν παρακωλυθεί, μέσα στον νέο αστικό κόσμο που είχε τότε αναδυθεί. Αργότερα το έργο του και οι απόψεις του αυτές θα τύγχαναν πολλών και διαφορετικών ερμηνειών, καθώς και παρερμηνεύσεων —ειδικά κατά τον 20ο αιώνα. Παρακάτω, στηριζόμενοι στις παρατηρήσεις του Κώστα Παπαϊωάννου πάνω στο ζήτημα αυτό, θα προσπαθήσουμε να δώσουμε απαντήσεις στην παραπάνω προβληματική και να σκιαγραφήσουμε τις προκύψασες φιλοσοφικές αντιδόσεις μεταξύ «δασκάλου» και «μαθητών».

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Custine, Astolphe de. Γράμματα από τη Ρωσία. Μτφρ. άγνωστος. Αθήνα: Δημοφών, χχ.
Lowith, Karl. Το νόημα της Ιστορίας. Μτφρ. Κωστής Παπαγιώργης. Αθήνα: Γνώση, 2008.
Skinner, Quentin. Θεωρήσεις της Πολιτικής: Σχετικά με τη Μέθοδο. Μτφρ. Γιώργος Καράμπελας. Αθήνα: Αλεξάνδρεια, 2008.
Βάσση, Παναγιώτα. Ο «πολιτικός άνθρωπος» στο έργο του Κώστα Παπαϊωάννου. Αθήνα: Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2015.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Από την κριτική του ουρανού στην κριτική της γης: Το φιλοσοφικό οδοιπορικό του νεαρού Μαρξ. Μτφρ. Ξενοφών Κομνηνός. Αθήνα: Ίνδικτος, 2013.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Η γέννηση του Ολοκληρωτισμού: Οικονομική υπανάπτυξη και κοινωνική επανάσταση. Αθήνα: Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2017.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Η Ψυχρή Ιδεολογία: Δοκίμιο για τον μαρασμό του Μαρξισμού. Αθήνα: Θεμέλιο, 2015.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Μαρξ και Μαρξισμός: Οντολογία και Αλλοτρίωση, τ.1. Μτφρ. Βασίλης Τομανάς. Αθήνα: Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2009.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Μαρξ και Μαρξισμός: Τάξεις και Ιστορία, τ.2. Μτφρ. Βασίλης Τομανάς. Αθήνα: Εναλλακτικές Εκδόσεις, 2012.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Ο διάλογος Μαρξ-Χέγκελ: Κράτος και Φιλοσοφία, τ.1. Αθήνα: Εναλλακτικές Εκδόσεις, 1990.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Ο διάλογος Μαρξ-Χέγκελ: Φιλοσοφία και Τεχνική, τ.2. Αθήνα: Εναλλακτικές Εκδόσεις, 1994.
Παπαϊωάννου, Κώστας. Ο Μαρξισμός ως Ιδεολογία. Αθήνα: Κομμούνα, 1988.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)