Η μυστικιστική πορεία προς την «τοῦ θείου σκότους ἀκτῖνα» κατά τον ψευδο-Διονύσιο Αρεοπαγίτη

PDF
Δημοσιευμένα: Jul 6, 2022
DOI: https://doi.org/10.12681/ethiki.30732
Λέξεις-κλειδιά:
Αποφατισμός Μυστική Θεολογία Ψευδό-Διονύσιος Αρεοπαγίτης Π΄ρωιμος Χριστιανισμός Θείος Γνόφος
Ευάγγελος Γιατρούτσικος-Πράττος
Περίληψη

Στο παρόν άρθρο γίνεται μια προσπάθεια σκιαγράφησης της θεολογικής σκέψης του Διονυσίου Αρεοπαγίτου, με έμφαση στο έργο του «Περί Μυστικής Θεολογίας», στο οποίο προβάλλεται εντονότερα το ζήτημα της αδυναμίας γνώσης του Θεού. Αρχικά, γίνεται αναφορά στη συμβολή του Διονυσίου στη χριστιανική σκέψη και τον μυστικισμό. Στη συνέχεια, γίνεται σταδιακή εμβάθυνση στο έργο του «Περί Μυστικής Θεολογίας». Σε αυτό το πλαίσιο, παρουσιάζεται ο λόγος που δε δύναται να γνωριστεί ο Θεός, ενώ, παράλληλα, αναδεικνύεται ο αρχετυπικός χαρακτήρας της ανάβασης του Μωυσή στο όρος Σινά. Στο τελευταίο μέρος, αναλύεται η σημαντικότητα του αποφατισμού στον μυστικισμό του ψευδο-Διονυσίου και το πώς η αποφατική οδός οδηγεί στην περιχάραξη των ορίων της γνώσης, αλλά και σε μια οντολογία του προσώπου.

Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Άρθρα
Οι Συγγραφείς που δημοσιεύουν εργασίες τους σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους:

  1. Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης ενώ ταυτόχρονα τα πνευματικά δικαιώματα της εργασίας προστατεύονται σύμφωνα με την Creative Commons Attribution License που επιτρέπει σε τρίτους - αποδέκτες της άδειας να χρησιμοποιούν την εργασία όπως θέλουν με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση σε αυτό το περιοδικό.

  1. Οι Συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, και πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για την μη αποκλειστική διανομή της εργασίας όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό αυτό (π.χ. κατάθεση σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την προϋπόθεση της αναγνώρισης και την αναφοράς της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό το περιοδικό.

  1. Το περιοδικό επιτρέπει και ενθαρρύνει τους Συγγραφείς να καταθέτουν τις εργασίες τους μέσω διαδικτύου (π.χ. σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή στους προσωπικές τους ιστοσελίδες) πριν και μετά από τις διαδικασίες της δημοσίευσης, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγική ανταλλαγή ιδεών και σκέψεων καθώς επίσης και σε γρηγορότερη και μεγαλύτερη χρήση και ευρετηρίαση της δημοσιευμένης εργασίας (See The Effect of Open Access).
Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Louth, A. Denys the Areopagite (Outstanding Christian Thinkers). London: Continuum, 2001.
Schäfer, C. Philosophy of Dionysius The Areopagite: An introduction to the structure and the content of the treatise on the divine names. Boston: Brill-Leiden, 2006.
Αρεοπαγίτης, Διονύσιος. Περί θείων Oνομάτων – Περί Μυστικής Θεολογίας. Πρόλογος: Χ. Τερέζης, εισαγωγή: Α. Πολυχρονιάδης, μτφρ. Δ. Κ. Χατζημιχαήλ. Θεσσαλονίκη: Ζήτρος, 2008.
Αρεοπαγίτης, Διονύσιος. Περί Μυστικῆς Θεολογίας. Εισαγωγή: Vladimir Losky, μτφρ. Σ. Γουνελάς. Αθήνα: Αρμός, 2002.
Γαρίτσης, Κ. Όρασις Αοράτου: Η διδασκαλία του Ωραίου στον Διονύσιο Αρεοπαγίτη. Θήρα: Θεσβίτης, 2002.
Γιανναράς, Χ. Χάϊντεγγερ καὶ Ἀρεοπαγίτης ἢ περὶ ἀπουσίας καὶ ἀγνωσίας τοῦ Θεοῦ. Αθήνα: Δόμος, 1988.
Ζηζιούλας, Ι. “Ἀπό τό προσωπεῖον εἰς τό πρόσωπον: Ἡ συμβολή τῆς πατερικῆς θεολογίας εἰς τήν ἔννοιαν τοῦ προσώπου.” Στο Χαριστήρια είς τιμήν τοῦ Μητρ. Γέροντος Χαλκηδόνος Μελίτωνος, 287-323. Θεσσαλονίκη: Πατριαρχικόν 'Ίδρυμα Πατερικών Μελετών, 1977.
Τατάκης, Β. Ν. Η Βυζαντινή Φιλοσοφία. Μτφρ. Εύα Κ. Καλπουρτζή, εποπτεία: Γ. Μπενάκη Λινού. Αθήνα: Εταιρία Σπουδών Νεοελληνικού Πολιτισμού και Γενικής Παιδείας, 1977.
Τατάκης, Β. Ν. Η Ελληνική Πατερική και Βυζαντινή Φιλοσοφία. Επίμετρο: Ν. Ματσούκα. Αθήνα: Αρμός, 2000.
Τατάκης, Β. Ν. Μελέτες Ιστορίας της Φιλοσοφίας: Αρχαία Ελλάδα και Βυζάντιο. Αθήνα: Εκδόσεις των Φίλων, 1980.
Τερέζης, εισαγωγή: Α. Πολυχρονιάδης, μτφρ. Δ. Κ. Χατζημιχαήλ. Θεσσαλονίκη: Ζήτρος, 2008.