Ο Κώστας Παπαϊωάννου μεταξύ μαρξισμού και ελευθερίας

Περίληψη

Ὁ Πα­παϊ­ω­άν­νου τρέ­φει ἔν­το­νη ἀ­πέ­χθεια πρός κά­θε μορ­φή ἀ­νε­λευ­θε­ρί­ας· θά μπο­ρού­σα­με νά ποῦ­με πώς ἡ ἐ­λευ­θε­ρία τοῦ ἀν­θρώ­που εἶ­ναι τό κεν­τρι­κό ζήτημα τῆς πο­λι­τικῆς του σκέ­ψης. Ὁ στα­λι­νι­σμός εἶ­ναι γι᾿ αὐ­τόν παρεμφερής μέ τόν ναζισμό. Ὁ Πα­παϊ­ω­άν­νου ἀν­τι­με­τώ­πι­σε τόν μαρ­ξι­σμό μέ δια­φο­ρε­τι­κές στρα­τη­γι­κές: ἄλ­λο­τε ἀ­πο­δό­μη­σε τά κεν­τρι­κά του ἐ­πι­χει­ρή­μα­τα, ἄλ­λο­τε ἔ­στρε­ψε τόν μαρ­ξι­σμό ἐ­ναν­τί­ον τῶν ἴ­δι­ων τῶν μαρ­ξι­στῶν, ἄλ­λο­τε ἑρ­μή­νευ­σε τόν Marx μέ τρό­πο πού νά δεί­χνει ὅ­τι αὐ­τός ἐν­νο­οῦ­σε ἄλ­λα ἀπ᾿ αὐ­τά πού συ­νή­θως πι­στεύ­ε­ται, ἄλ­λο­τε ἐ­νε­φά­νι­σε τόν Marx ὡς ὄ­χι καί τό­σο μαρ­ξι­στή, ἐ­πα­να­λαμ­βά­νον­ται μά­λι­στα διαρ­κῶς τή ρή­ση τοῦ Marx ὅ­τι «ἐ­γώ δέν εἶ­μαι μαρ­ξι­στής». Ὡς βα­θύς γνώ­στης τοῦ μαρ­ξι­σμοῦ, χρη­σι­μο­ποιοῦ­σε τή συ­νο­λι­κή ἐ­πο­πτεία τοῦ μαρ­ξι­κοῦ ἔρ­γου πού διέθετε εἴ­τε γιά νά τό ἀν­τι­κρού­σει εἴ­τε γιά νά τοῦ δώ­σει μία δι­κή του, συ­χνά ἀν­τι­μαρ­ξι­στι­κή (μέ τήν συμ­βα­τι­κή ἔν­νοια) ἑρ­μη­νεία.