Επιχειρήματα για μια κριτική της κλασικής θεωρίας του κοινωνικού συμβολαίου
Abstract
Δεν διατίθεται περίληψη
Article Details
- How to Cite
-
Κλη Μ. (2020). Επιχειρήματα για μια κριτική της κλασικής θεωρίας του κοινωνικού συμβολαίου. Εργαστήριο Φιλοσοφία-Διακυβέρνηση-Οικονομία "Ηθική", (4), 44–56. https://doi.org/10.12681/ethiki.22673
- Issue
- No. 4 (2007)
- Section
- Άρθρα
Οι Συγγραφείς που δημοσιεύουν εργασίες τους σε αυτό το περιοδικό συμφωνούν στους παρακάτω όρους:
- Οι Συγγραφείς διατηρούν τα Πνευματικά Δικαιώματα και χορηγούν στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης ενώ ταυτόχρονα τα πνευματικά δικαιώματα της εργασίας προστατεύονται σύμφωνα με την Creative Commons Attribution License που επιτρέπει σε τρίτους - αποδέκτες της άδειας να χρησιμοποιούν την εργασία όπως θέλουν με την προϋπόθεση της διατήρησης των διατυπώσεων που προβλέπονται στην άδεια σχετικά με την αναφορά στον αρχικό δημιουργό και την αρχική δημοσίευση σε αυτό το περιοδικό.
- Οι Συγγραφείς μπορούν να συνάπτουν ξεχωριστές, και πρόσθετες συμβάσεις και συμφωνίες για την μη αποκλειστική διανομή της εργασίας όπως δημοσιεύτηκε στο περιοδικό αυτό (π.χ. κατάθεση σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή δημοσίευση σε ένα βιβλίο), με την προϋπόθεση της αναγνώρισης και την αναφοράς της πρώτης δημοσίευσης σε αυτό το περιοδικό.
- Το περιοδικό επιτρέπει και ενθαρρύνει τους Συγγραφείς να καταθέτουν τις εργασίες τους μέσω διαδικτύου (π.χ. σε ένα ακαδημαϊκό καταθετήριο ή στους προσωπικές τους ιστοσελίδες) πριν και μετά από τις διαδικασίες της δημοσίευσης, καθώς αυτό μπορεί να οδηγήσει σε παραγωγική ανταλλαγή ιδεών και σκέψεων καθώς επίσης και σε γρηγορότερη και μεγαλύτερη χρήση και ευρετηρίαση της δημοσιευμένης εργασίας (See The Effect of Open Access).
Downloads
Download data is not yet available.
References
Ρ.Κropotkin, Το κράτος κα ο ıστορικός του ρόλος, Ελεύθερος Τύπος, Αθήνα, 1985, σελ 66.
Ανάμεσα στις θέσεις των Ηobbes, Locke και Rousseau υπάρχουν πολλές συγκλίσεις και αποκλίσεις. Ωστόσο η κλασική θεωρία κοινωνικού συμβολαίου, στην προκειμένη περίπτωση, εξετάζεται σαν ενιαία θεωρία, µε βάση τα κοινά σηµεία, που είναι δυνατό να εντοπισθούν στους τρεις θεωρητικούς.
Βλ. Ρ. Κropotkin, ό.π., σελ. 12.
«Το πόσο φυσικός είναι ο θεσμός της υλικής ιδιοκτησίας δεν είναι ασήμαντο ζήτημα, όµως εκείνο που έχει μεγαλύτερη σηµασία είναι ότι η προάσπισή του αποτελεί αίτιο της μετάβασης από την φυσική κατάσταση στην πολιτική κοινωνία». Γ. Ν. Πολίτης, Το δικαίωµα της πολιτικής ανυπακοής και η φιλοσοφία του John Locke, Έννοια, Αθήνα, 2004, σελ. 62.
Ο Ηobbes, σε αντίθεση µε τον Rousseau και µια μεγάλη παράδοση που τρέφει εμπιστοσύνη απέναντι στην καλή φύση του ανθρώπου, θεωρεί τον άνθρωπο από τη φύση του κακό. Εκεί όπου απουσιάζει η οργανωμένη τάξη, σύµφωνα µε τον Ηοbbes, ο άνθρωπος για τον άνθρωπο είναι λύκος.
Ρ. Κropotkin, ὁ.π., σελ. 11.
Βλ. Η. Αrendt, Η ανθρώπινη κατάσταση, Γνώση, Αθήνα, σσ. 341-342.
Ρ. Κropotkin, ό.π., σελ. 44.
Π. Κονδύλης, Η ηδονή, η ισχύς, η ουτοπία, Στιγµή, Αθήνα, 2000, σελ. 67.
"Η ηθική αποδοχή της πολιτικής εξουσίας γίνεται εξαιτίας του σκοπού χάριν του οποίου θεσπίστηκε, της προάσπισης δηλαδή της ιδιοκτησίας, µε την πολλαπλή σηµασία που ο συγγραφέας της Δεύτερης Πραγματείας αποδίδει στον όρο". Γ. Ν. Πολίτης, ὁ.π., σελ. 62.
Η διαδικασία της απαλλοτρἰωσης που δημιουργεί µεγαλύτερη παραγωγικότητα σήµερα είναι εμφανής τόσο στις͵ χώρες του πρώην Ανατολικού µπλοκ, όπου την κατάρρευση του καθεστώτος διαδέχθηκαν τα πρώτα στάδια του καπιταλισμού, όπως και στη Μέση Ανατολή µε τους
πρόσφατους πολέμους, όπου την ισοπέδωση ολόκληρων πόλεων διαδέχεται η διαδικασία της ανοικοδόμησης από τα ισχυρά κράτη της Δύσης.
Βλ. Η. Arendt, ό.π., σελ. 34.
O Locke θεωρούσε πως κάθε άτομο πρέπει να έχει στην κατοχή του τόσα µόνο αγαθά όσα είναι απαραίτητα για να είναι αυτάρκης, έτσι ώστε τα αγαθά να επαρκούν για όλους.
Βλ. Γ. Ν. Πολίτης, ὁ.π., σελ. 95.
Βλ. Π. Κονδύλης, ό.π., σσ. 72-73.
Πρβλ. Η. Arendt, Μεταξύ παρελθόντος και µέλλοντος, Λεβιάθαν, Αθήνα, 1996, σελ. 185.
Για την εκμετάλλευση της αναγκαιότητας της αυτοσυντήρησης από την πολιτική αρχή, ο Μurray Bookchin γράφει: «Ο ανθρώπινος λόγος και η γνώση ἐχουν υπηρετήσει στόχους αυτοσυντήρησης και αυτό-μεγιστοποίησης κάνοντας χρήση µιας τυπικής λογικής σκοπιµοτήτων, μιας λογικής που οι εξουσιαστές επιστράτευσαν για κοινωνικό έλεγχο και την χειραγώγηση της κοινωνίας. Αυτές οι µέθοδοι έχουν τις ρίζες τους στο ζωικό βασίλειο των απλών επιλογών "µέσων-σκοπών" για την επιβίωση». Murray Bookchin, Ιστορία, πολιτισμός και πρόοδος, Ισνάφι, Ιωάννινα, 2005, σελ. 48.
Αντίστοιχα, σχετικά µε τον Λόγο στη Διαλεκτική του Διαφωτισμού διαβάζουμε «η κατεστηµένη αστική τάξη πραγμάτων λειτουργικοποίησε εντελώς τον λόγο, ο οποίος µετατράπηκε σε σκοπιμότητα χωρίς σκοπούς και γι' αυτό ακριβώς µπορεί να τεθεί στην υπηρεσία οποιουδήποτε σκοπού». Μ. Χορκχάιμερ - Τ. Αντόρνο, Η Διαλεκτική του Διαφωτισμού, Νήσος, Αθήνα, 1996, σελ. 154.
