THE A-TYPE KERKINI GRANITIC COMPLEX IN NORTH GREECE: GEOCHRONOLOGY AND GEODYNAMIC IMPLICATIONS

PDF (English)
Δημοσιευμένα: Jan. 1, 2007
DOI: https://doi.org/10.12681/bgsg.16359
Λέξεις-κλειδιά:
Α-τύπου γρανίτης SHRIMΡ Τριαδικό ηπειρωτική διάρρηξη
G. Christofides
Aristotle University of Thessaloniki, School of Geology, Department of Mineralogy, Petrology and Economic Geology
A. Koroneos
Aristotle University of Thessaloniki, School of Geology, Department of Mineralogy, Petrology and Economic Geology
Α. Liati
Institute of Isotope Geology and Mineral Resources, Swiss Federal Institute of Technology
J. Kral
Geological Survey
Περίληψη
To γρανιτικό σύμπλεγμα της Κερκίνης (KGC) στη Σέρβο μακεδόνικη μάζα, συνίσταται από τους γρανίτες Μουριών (MUR) και Μυριόφυτου (MIR), και το γρανοδιορίτη της Καστανούσας (KAS). Επικρατεί ο διμαρμαρυγιακός γρανίτης. Περιέχει αλβίτη και περθιτικό μικροκλινή, πλούσιο σε σίδηρο βιοτίτη, φεγγιτικό λευκό μαρμαρυγία και φθορίτη. Τα πετρώματα είναι υπεραργιλικά, πλούσια σε αλκάλεα, πτωχά σε MgO και CaO και έχουν υψηλό FeOt/MgO. Είναι επίσης εμπλουτισμένα σε Zr, Nb, Y, Ga κ REE και δείχνουν έντονη αρνητική ανωμαλία Eu. Προβάλλονται στο πεδίο των Α­ τυπου γρανιτών σε διάφορα διακριτικά διαγράμματα και η γεωχημεία τους υποδηλώ­ νει γρανίτη ενδοπλακικού γεωτεκτονικού περιβάλλοντος (WPG). Η αρχική ισοτοπική αναλογία Sr κυμαίνεται από 0.7107 μέχρι 0.7182. Το πιο πιθανό γενετικό μοντέλο εί­ ναι η τήξη, απουσία ρευστού, μιας πλούσιας σε βιοτίτη φλοίίκής πηγής στους 950 - 975 °C και σε σημαντικό βάθος. Γεωχρονολογήσεις Rb-Sr σε κούς μαρμαρυγίες και SHRIMP U-Pb σε ζιρκόνια έδωσαν ηλικίες 246±3 Μα και 247±2 Μα, αντίστοι­χα, που ερμηνεύονται ως ηλικίες κρυστάλλωσης του KGC. Ηλικίες Κ-Ar 130+3 and 131 ±3 Μα (βιοτίτης) και 133±3 Μα (λευκός μαρμαρυγίας) μπορούν να εξηγηθούν με ένα μεταμορφικό ή συνδεδεμένο με δράση ρευστών γεγονός στα 133 Μα. Οι ηλικίες Rb-Sr λευκών μαρμαρυγιών στα 152±2 Μα πιθανόν να είναι το αποτέλεσμα μιας ατε­ λούς επανέναρξης του ισοτοπικού συστήματος Rb-Sr, που έδωσαν «μεικτές ηλικίες» μεταξύ της κρυστάλλωσης (ca. 247 Μα), πιθανώς σχετιζόμενης με ένα Περμικό - Τριαδικό άνοιγμα (rift), και του μεταμορφικού ή του συνδεδεμένου με δράση ρευστών γεγονότος (ca. 133 Μα).
Λεπτομέρειες άρθρου
  • Ενότητα
  • Ορυκτολογία-Πετρολογία-Γεωχημεία-Οικονομική Γεωλογία
Creative Commons License

Αυτή η εργασία είναι αδειοδοτημένη υπό το CC Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση 4.0.

Οι συγγραφείς θα πρέπει να είναι σύμφωνοι με τα παρακάτω: Οι συγγραφείς των άρθρων που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατηρούν τα δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας επί των άρθρων τους, δίνοντας στο περιοδικό το δικαίωμα της πρώτης δημοσίευσης. Άρθρα που δημοσιεύονται στο περιοδικό διατίθενται με άδεια Creative Commons 4.0 Non Commercial και σύμφωνα με την οποία μπορούν να χρησιμοποιούνται ελεύθερα, με αναφορά στο/στη συγγραφέα και στην πρώτη δημοσίευση για μη κερδοσκοπικούς σκοπούς. Οι συγγραφείς μπορούν να: Μοιραστούν — αντιγράψουν και αναδιανέμουν το υλικό με κάθε μέσο και τρόπο, Προσαρμόσουν — αναμείξουν, τροποποιήσουν και δημιουργήσουν πάνω στο υλικό.

Λήψεις
Τα δεδομένα λήψης δεν είναι ακόμη διαθέσιμα.
Αναφορές
Batchelor, R.A., and Bowden, P., 1985. Petrogenetic interpretation of granitoid rock series using multicationic parameters, Chem. Geol, 48, 43-55.
Chappell, B. W., and White, A. J. R., 1974. Two contrasting granite types, Pacific Geol, 8, 173-174.
Christofides, G., Koroneos, Α., Liati, Α., and Kral, J., 2006. Geochronology of the Kerkini granitic complex (Serbomacedonian massif, N. Greece) and geodnamic implications, Proc. of the XVIII congress of the Carpathian-Balkan Association, Belgrade, Serbia, 3-6 September, 61-64.
Christofides, G., D'Amico, C, Del Moro, Α., Elefteriadis, G., and Kyriakopulos, C, 1990. Rb/Sr geochronology and geochemical characters of the Sithonia plutonic complex (Greece), Eur. J. Mineral., 2, 79-87.
Christofides, G., Koroneos, Α., Pe-Piper, G., Katirtzoglou, Κ., and Chatzikirkou, Α., 1999. Pre-Tertiary A-type magmatism in the Serbomacedonian massif (N. Greece): Kerkini granitic complex, 5w//. Geol. Soc. Greece, XXXIII, 131-148.
Christofides, G., Koroneos, Α., Soldatos, T., and Eleftheriadis, G., 2000. Mesozoic magmatism in the area between the Vardar (Axios) zone and the Serbo-Macedonian massif (Northern Greece). In S. Karamata and S. Jankovic (eds), Proceedings of the International Symposium on Geology and Metallogeny of the Dinarides and the Vardar zone, 111-120. Banja Luka. Academy of Sciences and Arts of The Republic of Republic of Srpska. 537pp.
Clemens, J.D., Holloway, J.R., and White, A.J.R., 1986. Origin of an A-type granite: Experimental constraints, A mer. Miner., 71, 317-324.
Collins, W.J., Beams, S.D., White, A.J.R., and Chappell, B. W., 1982. Nature and origin of A-type granites with particular reference to southeastern Australia, Contib. Mineral. Petrol, 80, 189-200.
Creaser, R.A., Price, R.C., and Worlmald, R.J., 1991. A-type granite revisited: assessement of residual source model, Geology, 19, 163-166.
de Wet, A.P., 1989, Geology of part of the Chalkidiki Peninsula, Northern Greece, PhD thesis, Cambridge, Wolfson College, 177pp.
de Wet, A.P., Miller, J.Α., Bickle, M.J., and Chapman, H.J., 1989. Geology and geochronology of the Arnea, Sithonia and Ouranopolis intrusions, Chalkidiki Peninsula, Northern Greece, Tectonophysics, 161,65-79.
Debon, F., and Le Fort, P., 1983. A chemical-mineralogical classification of commoc plutonic rocks and associations, Trans. R. Soc. Edinburgh:Earth Sci., 73, 135-149.
Dimitriadis, S., and Asvesta, Α., 1993. Sedimentation and magmatism related to the Triassic rifting and later events in the Vardar-Axios zone, Bull. Geol. Soc. Greece, XXVIII/2, 149-168.
Dixon, J.E., and Dimitriadis, S., 1984. Metamorphosed ophiolitic rocks from the Serbo-Macedonian Massif near Lake Volvi, north-east Greece. In J. E Dixon and A. H.
E.Robertson (eds), The geological evolution of eastern Mediterranean, Geol. Soc. (London), Spec. Pubi, 17, 603-618.
Eby, G. N., 1990, The A-type granitoids: A review of their occurrence and chemical characteristics and speculations on their petrogenesis, Lithos, 26, 115-134.
Eby, N., 1992. Chemical subdivision of the A-typr granitoids: Petrogenetic and tectonic implications, Geology, 20, 641-644.
Frei, R., 1992. Isotope (Pb, Rb-Sr, S, O, C, U-Pb) geochemical investigations on Tertiary intrusives and related mineralizations in the Serbomacedonian Pb-Zn, Sb+Cu-Mo metallogenic province in Northern Greece, PhD thesis, Zürich, Switzerland, Swiss Federal Institute of Technology (ΕΤΗ), 231 pp.
Kostopoulos, D.K., Reischmannn, T., and Sklavounos, S. Α., 2001. Palaeozoic and Early Mesozoic magmatism and metamorphism in the Serbo-Macedonian massif, Central Macedonia, Northern Greece, European Union of Geosciences, Abstracts, LS03: Tham 01:F2, 318.
Landenberger, B., and Collins, W.J., 1996. Derivation of A-type granites from a dehydrated charnockitic lower crust: evidence from the Chaelundi complex, Eastern Australia, J. Petrol, 37,1, 145-170.
Liati, Α., and Fanning, CM., 2005. Eclogites and their country rock orthogneisses in East Rhodope representing Upper Permian gabbros and Upper Carboniferous granitoids: Geochronological constraints, Abstracts of the 7th International Eclogite Conference, Graz, Austria.
Loiselle, M.C., and Wones, D.R., 1979. Characteristics and origin of anorogenic granites, Geol. Soc. Amer. Abstr. Programs, 11, 468.
Miller, F.C., Stoddard, F.E., Bradfish, J.L., and Dollase, A.W., 1981. Composition of plutonic muscovite: genetic implications, Can. Mineral, 19, 25-34.
Mohamed, F.H., Moghazi, A.M., and Hassanen, Μ.Α., 1999. Petrogenesis of Late Proterozoic granitoids in the ras Gharib magmatic province, northern Eastern Desert, Egypt: penological and geochemical constraints, N. Jb. Miner. Abh., 174, 319-353.
Papadopoulos, C, and Kilias, Α., 1985. Altersbeziehungen zwischen Metamorphose und Deformation im Teil Serbomazedonischen Massivs (Vertiskos Gebirge, North-Griechenland), Geol. Rundsch., 74, 77-85.
Pearce, J.A., Harris, N.B.W., and Tindle, A.C., 1984. Trace dement discrimination diagrams for the tectonic interpretation of granitic rocks, J. Petrol, 25, 956-983.
Pe-Piper, G., and Piper, D.J.W., 2002. The igneous rocks of Greece: the anatomy of an orogen, Berlin, Borntraeger, 645pp.
Sakellariou, D., 1989. Geologie des Serbomazedonischen Massivs in der Nordoestlichen Chalkidiki, N. Griechenland - Deformation und Metamorphose, Diss. Mainz Univ., Geol. Monographs N. 2, Dept of Geology Univ. Athens, 177pp.
Schleicher, H., and Lippolt, H.J., 1981. Magmatic muscovite in felsitic parts of rhyolites from Southwest Germany, Contrib. Mineral. Petrol, 78, 220-224.
Skjerlie, K.P., and Johnston, D.A., 1993. Fluid-absent melting behaviour of an F-rich tonalitic gneiss at mid-crustal pressures: implications for the generation of anorogenic granites, J. Petrol, 34,4, 785-815.
Stern, R., 1997. The GSC Sensitive High Resolution Ion Microprobe (SHRIMP): analytical techniques of zircon U-Th-Pb age determinations and performance evaluation. In Radiogenic Age and isotope studies: Report 10.1-31, Geological Survey of Canada, Current research.
Tera, F., and Wasserburg, G.J., 1972, U-Th-Pb systematics in three Apollo 14 basalts and the problem of initial Pb in lunar rocks, Earth Planet. Sci. Lett., 14, 281-304.
Whalen, J.B., Currie, K.L., and Chappel, B.W., 1987. A-type granites: geochemical characteristics, discrimination and petrogenesis, Contrib. Mineral. Petrol, 95, 407-419.
White, A.J.R., and Chappell, B.W., 1977. Ultrametamorphism and granitoid genesis, Tectonophysics, 43, 7-22.
White, A.J.R., 1979. Sources of granite magmas, Geol. Soc. Amer. Abstr. Programs, 11, 539.
Wu, T.W., and Kerrich, R., 1986. Combined oxygen-isotope - compositional studies of some granitoids from the Grenville Province of Ontario, Can. J. Earth Sci., 23, 1412-1432.
Wu, F., Sun. D., Li, H., Jahn, Β., and Wilde, S., 2002. A-type granites in northeastern China: age and geochemical constraints on their petrogenesis, Chem. Geol, 187, 143-273.
Zen, E-An., 1988. Phase relations of peraluminous granitic rocks and their petrogenetic implicatios, Ann. Rev. Earth Planet Sci., 16, 21 -51.
Zhou, T., Yuan, F., Tan, L., Fan, Y., and Yue, S., 2006. Geodynamic significance of the A-type granites in the Sawuer region in west Junggar, Xinjiang: Rock geochemistry and SHRIMP zircon age evidence, Sci. in China Series D (Earth Sci.), 49,2, 113-123.
Τα περισσότερο διαβασμένα άρθρα του ίδιου συγγραφέα(s)